“Tôi đã cố không nghĩ về giải thưởng đó,” một nhà tư vấn Oscar kêu lên khi cuộc trò chuyện thể nào cũng chuyển sang cuộc đua Oscar sắp tới. Vâng, giải thưởng thường niên lần thứ 84 của Viện hàn lâm đến ngày 26/2 mới diễn ra, và cuộc đua thực sự sẽ không bắt đầu cho tới ngày Lao động (5/9/2011), khi ba liên hoan phim Telluride-Venice-Toronto khai mạc. Tuy nhiên không bao giờ là quá sớm để bắt đầu đưa ra những dự đoán, đặc biệt vì trong số các ứng cử viên tiềm năng năm nay có những nhà làm phim bậc thầy như Steven Spielberg và Martin Scorsese, Terrence Malick và Roman Polanski, cũng như các đạo diễn trẻ tuổi hơn như Jason Reitman, George Clooney, Alexander Payne và Cameron Crowe.

Nỗ lực cuối cùng nhằm đạt sự công nhận quan trọng của Harry Potter

Từ khi hạng mục Phim xuất sắc nhất được mở rộng lên 10 đề cử vào hai năm trước, đã có chỗ cho ít nhất một bộ phim bom tấn như Avatar hay Inception. Năm nay, ai có cơ hội chiếm được vị trí đó? Hy vọng Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2 của Warner Bros nỗ lực hết mình. Mặc dù một người trong Warners nói rằng, “Ngay bây giờ, chúng tôi tập trung phát hành phim rồi nghĩ tới các giải thưởng sau,” phần cuối của loạt phim Harry Potter sẽ cho Viện hàn lâm cơ hội cuối cùng để công nhận một loạt phim đã đạt gần 6,4 tỉ USD doanh thu phòng vé toàn cầu. Thế nhưng, thách thức là những bộ phim Harry Potter trước chỉ kiếm được đề cử rải rác ở các hạng mục kỹ thuật, nên phần cuối Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2, phát hành vào ngày 15/2, sẽ phải đặc biệt xúc động. Một tác phẩm khác có thể xếp vào dạng giải trí đại chúng là Super 8 của J.J. Abrams. Xét cho cùng, đây là sự kính trọng những bộ phim đầu tay của Steven Spielberg như Jaws và E.T.: The Extra-Terrestrial, và tất cả những tác phẩm đạt đề cử Phim xuất sắc nhất – dù trong quãng thời gian hạn chế với năm đề cử.

Các nhà phê bình sẽ chọn ra những bộ phim ưa thích khi loạt liên hoan phim mùa thu bắt đầu

Áp phích phim The Tree of Life

Viện hàn lâm không phải lúc nào cũng nghe theo các nhà phê bình, nhưng sự ủng hộ mạnh mẽ từ giới phê bình cũng chẳng bao giờ hại gì. Ra mắt với giải Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes, The Tree of Life của Malick đã đặt mình là một bộ phim phải xem. Trong bài phê bình ca ngợi hào phóng, A.O. Scott của The New York Times gọi Malick là “nhà suy tưởng về tương lai”, còn Kenneth Turan của Los Angeles Times (có lẽ báo trước khẩu vị của Viện hàn lâm?) chê trách “phong cách khó hiểu, xa cách” của ông. Midnight in Paris của Woody Allen được chào đón với sự tán thưởng nhất trí hơn, và bộ phim câm của Pháp The Artist có thể được đón nhận tương tự. Mùa thu sẽ mang tới vô số bộ phim, tranh giành sự chú ý của giới phê bình: nhóm Juno của đạo diễn Reitman và tác giả kịch bản Diablo Cody tái hợp với Young Adult, do Charlize Theron đóng vai chính; đạo diễn phim Sideways, Payne, sẽ ra mắt tác phẩm mới, The Descendants, do Clooney thủ vai chính (Clooney cũng đạo diễn một bộ phim, đó là phim tâm lý chính trị The Ides of March); và Crowe sẽ trở lại cùng We Bought a Zoo, có Matt Damon và Scarlett Johanssson.

Lỡ hẹn đủ lâu, thời của một số diễn viên đã tới

Có thể cuối cùng cũng đến thời của DiCaprio. Mỗi năm, sự nhất trí tăng lên về việc ít nhất một diễn viên hay nhà làm phim “tới hạn”. Năm nay, cờ có thể đến tay DiCaprio, người có vai diễn đáng giá, tiềm năng J. Edgar Hoover trong J. Edgar của Clint Eastwood, ra mắt vào ngày 14/12. Anh đã được đề cử Oscar ba lần nhưng chưa lần nào thắng cuộc, điều này có thể đưa anh vào danh sách muốn trao giải của Viện hàn lâm. … Meryl Streep thì không thể nói chưa bao giờ đạt giải Oscar – cô đạt giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất cho Kramer vs. Kramer năm 1979 và giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất với Sophie’s Choice năm 1982 – song kể từ đó, cô đã được đề cử 12 lần (với tổng cộng 16 lần được đề cử trong sự nghiệp) mà không được gọi lên sân khấu trao giải lần nào nữa. Căn cứ vào sự thay đổi của cô trong The Iron Lady với vai cựu thủ tướng nước Anh, “bà đầm thép” Margaret Thatcher – một đoạn phim quảng cáo đã được chiếu cho các nhà kinh doanh ở Cannes – các xưởng phim đối địch đang xem cô là diễn viên được ưa thích. …Diễn viên kỳ cựu Christopher Plummer cũng được ủng hộ kiểu “tới hạn” khi anh được đề cử Oscar lần đầu tiên vào hai năm trước với The Last Station, nhưng vì anh không đạt giải, chắc chắn điệp khúc đó sẽ lặp lại với màn trình diễn của anh trong vai người đàn ông góa vợ trở thành đồng tính vào cuối đời trong Beginners.

Với Hugo Cabret, Scorsese sẽ đưa ra một bộ phim 3D kỳ diệu

Dàn diễn viên phim Hugo Cabret

Chỉ khi phim 3D có vẻ gặp phải sự kháng cự tại phòng vé, Scorsese cố gắng chứng minh rằng phải làm phim 3D một cách nghiêm túc khi Paramount phát hành tác phẩm của ông, Hugo Cabret, do GK Films sản xuất, vào ngày 23/11. Trong khi Avatar của James Cameron và Alice in Wonderland của Tim Burton hòa trộn giữa diễn xuất của người thật với diễn xuất dựng trên vi tính, Hugo Cabret sẽ là phim 3D đầu tiên hoàn toàn do người đóng nhắm đến những giải thưởng Oscar cao quý nhất. (Không tính những bộ phim như Saw 3D.) Dựa trên cuốn tiểu thuyết dành cho thiếu nhi đạt giải của Brian Selznick The Invention of Hugo Cabret, phim hứa hẹn không khí nhẹ nhàng, gia đình và thân thiện hơn so với các tác phẩm mà đạo diễn đoạt giải Oscar với The Departed thường tạo ra. Phim kể về câu chuyện của một cậu bé, sống ở một ga xe lửa Paris vào những năm 1930, có cuộc gặp gỡ kỳ diệu với nhà làm phim tiên phong Georges Melies (do Ben Kingsley đóng), người đã trở thành thợ làm đồ chơi gặp vận rủi. Scorsese, không lạ gì những hình ảnh trực quan tân tiến nhất, hào hứng nắm bắt phương tiện mới này. “Mỗi cảnh quay là sự suy tính lại về điện ảnh,” ông nói về việc quay phim 3D, “suy tính lại cách kể chuyện – làm sao để kể một câu chuyện bằng hình ảnh.”

Harvey và Scott Duke lại tái xuất

Đó là một cuộc tranh tài Oscar hùng tráng. Nhà sản xuất gốc New York Scott Rudin mang về giải Phim xuất sắc nhất năm 2007 với No Country for Old Men. Tuy nhiên, năm nay, Harvey Weinstein, nhà phân phối The King’s Speech, giành được vinh quang, đánh bại The Social Network của Rudin. Năm nay lại là một trận tái đấu nữa. Rudin sản xuất ba ứng viên tiềm năng: phim tâm lý bóng chày Moneyball, có Brad Pitt vào vai quản lý đội Oakland Athletics, Billy Beane; tác phẩm của David Fincher chuyển thể từ The Girl With the Dragon Tatto; và bộ phim của Stephen Daldry dựa trên cuốn tiểu thuyết hậu 11/9 của Safran Foer Extremely Loud and Incredibly Close. Trong khi đó, Weinstein Co. chưa ấn định ngày phát hành của tất cả các tác phẩm của mình, nhưng đang chuẩn bị cho The Iron Lady; The Artist; My Week With Marilyn, có Michelle William vào vai Marilyn Monroe; và có thể đẩy lên phim tâm lý về thời Đại suy thoái của John Hillcoat The Wettest County in the World, nếu tác phẩm sẵn sàng ra mắt trong năm 2011.

Hai “đứa con” của Broadway hướng tới màn bạc

Cảnh trong phim War Horse

Chuyển từ sân khấu lên màn ảnh có thể bất trắc, nhưng Spielberg và Polanski đang tìm cách vượt qua trở ngại. Spielberg xử trí War Horse, do DreamWorks phát hành vào ngày 28/12. Đó là câu chuyện của một chú ngựa được kỵ binh điều khiển để chiến đấu trong các chiến hào trong Chiến tranh thế giới I và cậu bé đi tìm chiến mã của mình. Nhà làm phim dựa trên cuốn tiểu thuyết dành cho thiếu nhi của Michael Morpurgo, đã được chuyển thể lên sân khấu London vào năm 2007, năm nay tới Broadway và được đề cử năm giải Tonys. Trên sân khấu, chú ngựa được tái hiện sống động, thành công nhờ nhóm nghệ nhân điều khiển con rối, điều này khó làm lại trên phim, nơi sẽ dùng ngựa thật. Polanski đối mặt với một thách thức khác với tác phẩm chuyển thể từ God of Carnage của Yasmina Reza, câu chuyện về hai cặp đôi giàu có gặp gỡ đề dàn xếp vụ tranh cãi ở sân trường của lũ trẻ, để rồi chính họ dần trở nên tàn bạo. Trên sân khấu, toàn bộ cảnh chốt diễn ra trong một phòng khách nhỏ nhất, giọng điệu tạo sự cân bằng nửa vời giữa Neil Simon vui vẻ và Edward Albee u ám. Phiên bản của Polanski, lấy tựa đề đơn giản là Carnage do Sony Pictures Classsics phát hành, vẫn còn bí mật.

The Adventures of Tintin có thể định rõ cuộc đua phim hoạt hình

Tại lễ trao giải Oscar 2007, Happy Feet đánh bại Cars để giành giải Phim hoạt hình xuất sắc nhất. Nhưng dù năm nay có Cars 2 và Happy Feet Two, đừng hy vọng lặp lại màn “chung kết” đó nữa. Giữa một rừng các phần tiếp theo, Rio đầy màu sắc của Fox có thể xem là mới lạ, còn Rango của Paramount gợi nhớ nhiều đến các bộ phim Viễn Tây như High Noon. Ẩn số lớn nhất là The Adventure of Tintin (phát hành ngày 23/12), có Steven Spielberg làm đạo diễn, Spielberg và Peter Jackson làm nhà sản xuất. Để dựng truyện tranh của Herge thành phim hoạt hình, Spielberg sử dụng diễn xuất dựng trên vi tính, lưu ý đến cuộc tranh cãi của các họa sĩ hoạt họa, những người vẫn chưa chấp nhận Happy Feet, cũng sử dụng diễn xuất dựng trên vi tính, đánh bại Cars. Dù quy định của Viện hàn lâm nói rõ, “Bản thân diễn xuất dựng trên vi tính không phải là kỹ thuật hoạt hình,” họ cũng không khước từ một bộ phim sử dụng kỹ thuật này miễn là tác phẩm sử dụng các kỹ thuật hoạt hình khung hình liên tiếp khác.