Standee quảng cáo cho Black Widow tại rạp El Capitan ở Los Angeles

Tất nhiên, giữa đại dịch, không thể trông mong có cách gì cứu vãn. Tuy nhiên, cả ba tác phẩm chuyển thể từ truyện tranh ra mắt năm đó — Birds of Prey của Warner Bros. và New Line trước đại dịch, cùng The New Mutants của 20th Century và Wonder Woman 1984 của Warner Bros. giữa đại dịch — mang về tổng doanh thu thấp hơn so với các phim siêu anh hùng tầm trung của thập kỷ trước.

Việc đóng cửa ngừng hoạt động cả ngành chưa từng có bất kỳ tiền lệ lịch sử nào, không thể biết liệu sự mệt mỏi siêu anh hùng có đóng vai trò gì trong thành tích của những bộ phim này hay không. Nhưng sự không chắc chắn đó, cùng với đầu tư mạnh của Disney, Warner Bros. và Sony vào các phim siêu anh hùng chiếu rạp trong ít nhất năm năm tới, đã khiến màn ra mắt Black Widow của Marvel có ý nghĩa quan trọng hơn nhiều đối với sức khỏe tài chính chung của thể loại.

Bộ phim của Disney, với Scarlett Johansson trong lần (có thể là) cuối cùng cô vào vai Natasha Romanoff, là phim đầu tiên của Vũ trụ Điện ảnh Marvel ra rạp sau hai năm. Đồng thời, thuê bao Disney Plus có thể thuê phim với giá 30 đôla, lần đầu tiên cho một phim MCU. Có vẻ khỏi nghĩ ngợi cũng biết chắc Black Widow sẽ thành công lớn. Xét cho cùng, Marvel vẫn chưa từng hụt chân ở phòng vé lần nào. Chưa hết, trong bối cảnh rạp chiếu vẫn đang phải vật lộn với đại dịch, chuyện gì cũng có thể xảy ra.

Bộ phim của Disney, với Scarlett Johansson trong lần (có thể là) cuối cùng cô vào vai Natasha Romanoff, là phim đầu tiên của Vũ trụ Điện ảnh Marvel ra rạp sau hai năm

Đến thứ bảy 10/7, triển vọng tài chính của bộ phim có vẻ sáng sủa. Black Widow đã thu về 39,5 triệu đôla vào thứ sáu, đưa bộ phim vào đúng đà kết thúc cuối tuần mở màn với 100 triệu đôla. Nhiêu đó sẽ ngang bằng với những màn ra mắt hay nhất cho một phim Marvel lẻ. Và hơn bất cứ doanh thu nào mà bộ phim đang kiếm được trên Disney Plus Premium Access, có điều Disney chưa bao giờ chia sẻ con số đó. Hay mọi người nghĩ vậy.

Nhưng rồi sáng chủ nhật 11/7, Disney đã làm điều mà các hãng phim khác chỉ nhấm nhá: đưa ra con số doanh thu kỹ thuật số thực của bộ phim. Hãng báo cáo rằng Black Widow đã kiếm được 60 triệu đôla trên Disney Plus toàn thế giới, bên cạnh 158 triệu đôla phim kiếm được ở các phòng vé toàn cầu. Việc công bố số liệu này là biểu hiện đáng ngạc nhiên và mới mẻ về tính minh bạch trong một lĩnh vực mà dữ liệu khán giả được bảo mật nghiêm ngặt. Nhưng nó cũng khiến ngành công nghiệp phải thắc mắc tại sao Disney lại đột nhiên làm chuyện ngược đời — và điều này sẽ đặt ra tiền lệ gì, nếu có, trong tương lai.

Sau đây là những câu hỏi lớn nhất về Black Widow và doanh thu vé thời đại dịch của bộ phim.

Nguồn: Box Office Mojo, Disney Ước tính đến 11/7/2021

Tại sao Disney quyết định công bố số liệu VOD của họ?

Hai điều duy nhất chắc chắn xảy ra trên đời là cái chết và thuế, nhưng nếu Mark Twain còn sống vào năm 2021 sau Công nguyên, ông có thể thêm vào điều thứ ba: các số đo không rõ ràng của dịch vụ phát trực tuyến. Các hãng phim Hollywood, cụ thể là Universal, Warner Bros. và Disney, đã phát hành phim ra rạp cùng ngày với trên hạ tầng phát trực tuyến khoảng một năm nay, và mặc dù họ báo cáo doanh thu phòng vé mỗi tuần một cách nghiêm túc, nhưng họ chưa bao giờ tiết lộ số liệu VOD thực tế. Ít nhất, không phải theo cách có bất kỳ bối cảnh nào. (Ví dụ: hồi tháng 1 Warner Bros. đã báo cáo khi phát hành The Little Things, bộ phim ly kỳ hồi hộp có Denzel Washington và Rami Malek đóng, “ngay lập tức vươn lên vị trí số 1” trên HBO Max mà không cho biết thực sự có bao nhiêu người đưa nó đến vị trí đó.)

Càng gây sốc hơn khi Disney phá vỡ cấm kỵ toàn ngành về dữ liệu phát trực tuyến bằng công bố Black Widow đã kiếm được 60 triệu đôla từ việc phát trực tuyến VOD. Vậy tại sao là lúc này? Tại sao lại là bộ phim này?

Disney từ chối bình luận. Tuy nhiên, ít nhất là từ các giám đốc điều hành hãng phim đối thủ, cho rằng Disney ban đầu không có kế hoạch tiết lộ doanh thu phát trực tuyến. Nhưng Marvel Studios có thành tích phòng vé tinh tươm qua 23 bộ phim. Black Widow đã có cuối tuần ra mắt mạnh mẽ, nhưng khi doanh thu bán vé giảm 41% vào thứ bảy xuống 22 triệu đôla trong ngày, rõ ràng bộ phim không còn có thể đạt được 100 triệu đôla trong một cuối tuần.

Disney đã làm điều mà các hãng phim khác chỉ nhấm nhá: đưa ra con số doanh thu kỹ thuật số thực của bộ phim

Thế nhưng, vào chủ nhật, hãng phim tuyên bố Black Widow đã có “doanh thu mở màn nội địa cao nhất cho một câu chuyện xuất thân thuộc Vũ trụ Điện ảnh Marvel sau Black Panther và Captain Marvel.”

Riêng về doanh thu phòng vé, tuyên bố đó dứt khoát là không đúng: Spider-Man: Homecoming (117 triệu USD), Iron Man (98,6 triệu USD), Guardians of the Galaxy (94,3 triệu USD) và Doctor Strange (85,1 triệu USD) ) tất cả đều kiếm được nhiều hơn khi ra mắt ở Bắc Mỹ. Black Widow cần doanh thu của Disney Plus để vượt hơn tất cả những tựa phim ấy.

Tuy nhiên, Disney từ chối tiết lộ số tiền 60 triệu đôla đó đến từ bao nhiêu thuê bao Disney Plus trong nước. Vì vậy, nếu chúng ta đang xem xét tuyên bố của Disney về Black Widow theo mệnh giá, thì tất cả những gì chúng ta biết chắc chắn là phim này đã kiếm được chừng khoảng hơn 37,1 triệu đôla từ doanh thu Premium Access trong nước để vượt qua lần ra mắt Bắc Mỹ của Spider-Man: Homecoming.

Doanh thu mở màn ở phòng vé nội địa trị giá 80 triệu USD — lập kỷ lục cuối tuần mở màn thời đại đại dịch — chắc chắn không có gì đáng chê. Nhưng một phần trong sự bí ẩn của Marvel Studios là vị thế thống trị phòng vé không cần bàn cãi, và xem ra Disney cần Black Widow không là nhân vật có thành tích tài chính tầm trung trong MCU.

Xem ra Disney cần Black Widow không là nhân vật có thành tích tài chính tầm trung trong MCU

60 triệu USD có phải là một kết quả tốt trên Disney Plus?

Thoạt nhìn thì, tốt. Không giống như doanh thu phòng vé, trong đó các hãng phim thường đồng ý chia lợi nhuận 50-50 với các chủ rạp chiếu phim, Disney không phải chia sẻ phần lớn doanh thu cho các dịch vụ phát trực tuyến của mình. (Do sự thống trị doanh thu phòng vé của Disney, hãng phim thường nhận được ăn chia có lợi hơn so với các đối thủ.) Nghĩa là Vương quốc Phép thuật được hưởng gần như tất cả của cải đi kèm với 60 triệu đôla kiếm được trên toàn cầu từ việc phát trực tuyến VOD.

Hãy phân tích con số đó. Với 29,95 đôla cho mỗi lần thuê phát trực tuyến, có nghĩa là khoảng 2 triệu thuê bao đã chọn xem Black Widow tại nhà vào cuối tuần rồi. (Phải là thuê bao hằng tháng với giá 8 đôla một tháng mới được thuê bộ phim.) Với giá vé trung bình trong nước là 9,50 đôla một suất chiếu, màn ra ra mắt trong nước trị giá 80 triệu đôla có nghĩa là khoảng 8,42 triệu vé đã được bán ra. Không có bối cảnh từ các tựa Disney Plus Premier Access khác, không thể biết liệu 60 triệu đôla có phải là một kết quả tốt hay Black Widow sẽ kiếm được nhiều tiền hơn nếu chiếu rạp độc quyền. Tuy nhiên, chúng ta biết rằng Disney Plus có 103 triệu thuê bao trả phí, nghĩa là chỉ một phần rất nhỏ chọn trả thêm tiền để xem Black Widow ở nhà.

David A. Gross, người điều hành công ty tư vấn điện ảnh Franchise Entertainment Research, khẳng định dù kết quả kỹ thuật số của bộ phim có ấn tượng đến đâu, thì doanh thu đó rốt cuộc cũng cấu vào doanh thu hạ nguồn của Black Widow.

Disney Plus có 103 triệu thuê bao trả phí, nghĩa là chỉ một phần rất nhỏ chọn trả thêm tiền để xem Black Widow ở nhà

Khi một bộ phim tạo ra 1 tỉ đôla phòng vé toàn cầu, như các phim MCU gần đây nhất, Gross cho biết chúng có xu hướng thu từ các hạ tầng cho thuê video theo yêu cầu cao cấp nhiều tiền hơn so với một phim không có kết quả phòng vé mạnh. Theo Comscore, với việc các rạp chiếu vẫn đang phục hồi sau những hạn chế thời đại dịch — 19% rạp ở Mỹ và Canada vẫn đóng cửa — và hiện chưa có ngày phát hành ở Trung Quốc, Black Widow không được kỳ vọng sẽ cán mốc 1 tỉ USD toàn thế giới. Nhưng cách phát hành kết hợp của nó không chừng đã làm giảm thêm tiềm năng doanh thu kỹ thuật số nói chung.

Gross nói: “Tôi vẫn chắc chắn rằng số tiền từ rạp sẽ lớn hơn nếu không phát trực tuyến đồng thời, và sẽ mang lại giá trị phát trực tuyến lớn hơn nữa.”

Chuyện này có khuyến khích nhiều phim chuyển sang phát hành rạp-trực tuyến cùng ngày không?

Một điệp khúc phổ biến nhất trong bản ballad Cảnh ngộ khó khăn của giới chủ rạp đang trình diễn là ít nhất mọi người sẽ đổ xô đi xem những phim bom tấn trên màn ảnh rộng. Doanh thu chiếu rạp ngày càng tăng cho các đợt phát hành trong đại dịch mùa hè này — từ A Quiet Place Part II đến F9 và bây giờ là Black Widow — có vẻ xác nhận điều đó.

Nếu có thêm 2 triệu người mua vé xem Black Widow ở rạp chiếu Bắc Mỹ cuối tuần trước, sẽ chỉ mang về thêm 19 triệu đôla — mà Disney còn phải ăn chia với nhà rạp

Tuy nhiên, có một cách khác để nhìn vào số tiền 60 triệu đôla mà Black Widow kiếm được trên VOD. Kiếm được bao nhiêu đó tiền từ khoảng 2 triệu thuê bao dứt khoát là hiệu quả hơn về mặt tài chính, ít nhất trong ngắn hạn, so với thu về 80 triệu đôla từ 8,4 triệu người mua vé. Nói cách khác, nếu có thêm 2 triệu người mua vé xem Black Widow ở rạp chiếu Bắc Mỹ cuối tuần trước, sẽ chỉ mang về thêm 19 triệu đôla — mà Disney còn phải ăn chia với nhà rạp. Một phép toán nghiệt ngã, nhưng khó phủ nhận.

Giám đốc Marvel Studios Kevin Feige được cho là chẳng hề che giấu ý muốn giữ phim của họ chỉ phát hành rạp và để cho những phim bộ truyền hình MCU trên Disney Plus như WandaVision và Loki làm công việc thu hút thuê bao mới. Black Widow làm ăn tốt như vậy trên Disney Plus phần nào cũng nhờ Disney sử dụng sức mạnh tiếp thị khổng lồ lùa mọi người đến rạp xem phim tại rạp là điều không phải nghi ngờ gì nữa.

Chưa hết, trong số tốp 10 doanh thu hàng đầu phòng vé Bắc Mỹ thời đại dịch cho đến nay, có bảy phim phát hành rạp-trực tuyến cùng ngày. Nhắc lại đây là vùng đất hoàn toàn mới: Không có tài liệu tham khảo, không có đệm đỡ nào, không ai có thể chỉ ra toàn bộ chuyện này rồi sẽ ra sao. Nhưng cho đến nay, việc phát hành cùng ngày có vẻ không gây ảnh hưởng nhiều đến doanh thu phòng vé — và, ít nhất là trong trường hợp của Black Widow, đã giúp lấy doanh thu tức thời cao hơn nhiều so với có thể kiếm được nếu làm khác.

Nguồn: Box Office Mojo Ước tính đến 11/7/2021

Disney sẽ tiếp tục báo cáo doanh thu phát hành Premier Access?

Đó là một câu hỏi lớn. Cho đến nay, Disney đã từ chối tiết lộ doanh thu VOD cho các tựa phát hành Premier Access trước đó — Mulan bản làm lại người đóng, hoạt hình phiêu lưu Raya and the Last Dragon và Cruella với sự tham gia của Emma Stone. Các công ty như Netflix đã chọn chỉ công bố số liệu phát trực tuyến khi có kết quả tốt để đề cao, vì vậy sẽ không ngạc nhiên nếu Disney chọn tung ra thông tin khi có tin tốt.

Tất nhiên, cũng đúng cho chuyện ngược lại: Bây giờ Disney đã công bố số liệu Premier Access, bất cứ lúc nào hãng không làm vậy sẽ được coi là thừa nhận bất thành văn về doanh thu yếu kém.

Và Disney không có nhiều thời gian để quyết định tiếp tục thế nào: Jungle Cruise, phim phiêu lưu gia đình với sự tham gia của Emily Blunt và Dwayne Johnson, sẽ khởi chiếu vào ngày 30 tháng 7 tại các rạp chiếu phim và trên Disney Plus dưới biểu ngữ Premier Access.

Shawn Robbins, trưởng khâu phân tích của Box Office Pro cho biết: “Tôi là người rất tin tưởng rằng sự im lặng có thể nói lên nhiều điều trong những tình huống như vậy. Công bằng mà nói, những hãng này đang ở trong vùng đất mới và không muốn trở thành mục tiêu bị hiểu sai về [dữ liệu].”

Cho đến nay, Disney đã từ chối tiết lộ doanh thu VOD cho các tựa phát hành Premier Access trước đó

Tuy nhiên, như Robbins gợi ý, tính minh bạch (hoặc thiếu minh bạch) của Disney có thể là dấu hiệu quan trọng về số lượng thuê bao thực sự bỏ tiền ra để xem chuyển thể người đóng từ trò chơi nổi tiếng ở công viên giải trí. Tóm lại, trong một thời gian nữa báo cáo về lượng người xem phát trực tuyến sẽ vẫn còn ở tình trạng miền tây hoang dã thôi.

Các hãng phim khác sẽ làm theo và công bố doanh thu kỹ thuật số?

Trong 18 tháng qua, các hãng phim đã vô cùng mơ hồ về số lượng người đã xem một bộ phim trên các dịch vụ phát trực tuyến thuê bao của công ty họ. Đó chính là lý do tại sao các giám đốc điều hành hãng phim đối thủ bị sốc khi Disney tiết lộ các chỉ số phát trực tuyến cho Black Widow.

Robbins của Box Office Pro nói: “Tôi rất hy vọng chuyện này tạo tiền lệ cho các hãng phim khác công bố số liệu phát trực tuyến nhiều hơn. Việc Disney thực hiện nước đi đầu tiên này chắc chắn là đáng chú ý.”

Công bằng mà nói, doanh thu kỹ thuật số không đơn giản như dữ liệu phòng vé. Việc chuẩn hóa số liệu thống kê phát trực tuyến phức tạp hơn vì mọi hãng phim đều có lộ trình riêng để tung ra phim mới kể từ khi có COVID-19 và mỗi công ty có cách đo lường khác nhau về yếu tố tạo nên thành công. Đối với một số hãng, đó thuần túy là tiền đến từ cho thuê. Với một số hãng khác, chẳng hạn như Warner Bros. quyết định đưa phim của mình lên HBO Max không phụ phí, đó là dòng thuê bao mới tiềm năng.

Disney không có nhiều thời gian để quyết định tiếp tục thế nào: Jungle Cruise, phim phiêu lưu gia đình với sự tham gia của Emily Blunt và Dwayne Johnson, sẽ khởi chiếu vào ngày 30 tháng 7 tại các rạp chiếu phim và trên Disney Plus dưới biểu ngữ Premier Access

Universal đã đưa phim của mình lên VOD sớm hơn bình thường, phương pháp đòi hỏi giao dịch riêng lẻ từng phim. Những người trong cuộc tại Universal nói rằng gần như mọi phim mà hãng đã phát hành trong 18 tháng qua, từ phim gia đình The Croods: A New Age cho đến phim hài về kẻ giết người Freaky, đều có lãi — nhưng hãng phim chưa thốt ra lời nào về các chỉ số làm căn cứ cho điều đó.

Một ngoại lệ là Trolls World Tour, đã bỏ qua rạp chiếu để ra mắt theo yêu cầu vào tháng 4 năm ngoái khi các rạp hoàn toàn đóng cửa. Sau khi ra mắt, Giám đốc điều hành Jeff Shell của NBCUniversal nói với Wall Street Journal rằng bộ phim đã thu về gần 100 triệu đôla cho thuê trong ba tuần, nhiều hơn phim đầu tiên kiếm được sau năm tháng chiếu rạp. Tuyên bố đó đã làm dấy lên tranh cãi, gần như đe dọa có chiến tranh thế giới trong ngành triển lãm phim, và Universal đã không chia sẻ số liệu nữa.

Robbins không tin Disney đã làm thay đổi mãi mãi bộ mặt phát trực tuyến bằng cách báo cáo doanh thu kỹ thuật số cho một phim duy nhất.

Trong 18 tháng qua, các hãng phim đã vô cùng mơ hồ về số lượng người đã xem một bộ phim trên các dịch vụ phát trực tuyến thuê bao của công ty họ. Đó chính là lý do tại sao các giám đốc điều hành hãng phim đối thủ bị sốc khi Disney tiết lộ các chỉ số phát trực tuyến cho Black Widow

“Tôi cảm thấy không có nhiều thay đổi,” ông nói. “Chúng ta đã chứng kiến một số liệu xuất phát từ một hãng phim. Đây là bước đầu tiên phù hợp để hướng tới công bố báo cáo số liệu phát trực tuyến, nhưng vẫn còn phải thực hiện nhiều tiến bộ đáng kể nữa.”