Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba — Infinity Castle đã phát hành rạp ở Việt Nam với tựa Thanh gươm diệt quỷ: Vô Hạn Thành

Reze Arc không chỉ là một phim anime ăn khách khác — mà còn là chương mới nhất trong câu chuyện được chuỗi phim Demon Slayer định hình. Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba the Movie — Mugen Train ra mắt năm 2020 đã chứng minh rằng một phim hoạt hình điện ảnh chuyển thể trực tiếp tuyến truyện từ phim bộ hoạt hình có thể đạt doanh thu bom tấn — kể cả ở nước ngoài. Kể từ đó mô hình này đã trở thành hình mẫu cho các hãng phim khao khát thu hút cả fan cuồng nhiệt lẫn những người xem phim thông thường.

Thành công của Demon Slayer và Chainsaw Man chứng minh rằng anime không chỉ cạnh tranh được với các phim bom tấn Hollywood mà còn đánh bại. Thành tích phòng vé của Reze Arc không phải là chiến thắng đơn lẻ — đó là sự tiếp nối làn sóng khán giả bùng nổ do Demon Slayer khơi mào, làn sóng này đã góp phần đưa anime từ văn hóa ngách trở thành hiện tượng chủ lưu toàn cầu.

Chainsaw Man — The Movie: Reze Arc đã phát hành rạp ở Việt Nam với tựa Chainsaw Man – The Movie: Chương Reze

Mất một thập kỷ để hình thành thời kỳ hoàng kim mới của anime, dựa trên thành công vang dội của bom tấn Your Name năm 2016 của Makoto Shinkai. Khi đó, ngành công nghiệp anime Nhật Bản có giá trị gần 2 nghìn tỉ yen; ngày nay, giá trị đã vượt quá 3 nghìn tỉ yen.

Trước đó, anime chủ yếu là lãnh địa của giới otaku — những người hâm mộ trung thành, đắm chìm trong thể loại này. Chỉ có những bộ shōnen lớn nhắm đến đối tượng khán giả nam trẻ tuổi, như One Piece và Naruto, hoặc những bộ truyện tranh gia đình được yêu thích lâu năm như PreCure, Doraemon và Thám tử lừng danh Conan, mới có thể lọt vào tầm ngắm của công chúng rộng rãi hơn. Cũng có những ngoại lệ: Khán giả đến với các tác phẩm của Studio Ghibli, trân trọng những tác phẩm kinh điển tuổi thơ như My Neighbor Totoro (1988) và Spirited Away (2001) đồng thời mong đợi những câu chuyện sâu sắc, trưởng thành. Người hâm mộ cũng yêu thích chuỗi phim Neon Genesis Evangelion và các phim của Mamoru Hosoda. Nhưng để đắm chìm vào anime vượt ra ngoài những chuẩn mực đó đòi hỏi một năng lượng otaku mà hầu hết mọi người đều muốn tránh.

Detective Conan: One-eyed Flashback đã phát hành rạp ở Việt Nam với tựa Thám tử lừng danh Conan: Dư ảnh của độc nhãn

Thay đổi quan trọng chính là sự trưởng thành của thế hệ trực tuyến — và việc phát hành anime đã biến thành sự kiện văn hóa thực thụ. Your Name — câu chuyện về những thiếu niên hoán đổi thân xác, nỗi ám ảnh dai dẳng sau thảm họa thiên nhiên và nhạc phim đỉnh cao của ban nhạc rock Radwimps — đã trở thành một hiện tượng toàn quốc, báo trước những gì sẽ đến với Demon Slayer. Người hâm mộ hành hương đến các địa điểm ngoài đời thực trong phim, còn các ca khúc trở thành nhạc karaoke chủ đạo khắp Nhật Bản. Do Shinkai — nhà làm phim được kính trọng nhưng vẫn còn chưa mấy tiếng tăm — đạo diễn, Your Name đã đạt được sức hấp dẫn đa chiều, cộng hưởng với đông đảo khán giả, từ những người trải qua trận Đại động đất Đông Nhật Bản ngày 11 tháng 3 năm 2011, đến fan trung thành của Radwimps.

Mặc dù truyền miệng đã đưa Your Name thành công vang dội, dịch vụ phát trực tuyến đang lên ngôi đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong việc phổ biến anime. Những bộ phim từng chỉ giới hạn trong các khung giờ đêm khuya trên truyền hình bỗng chốc trở nên dễ tiếp cận với bất kỳ ai, ở bất cứ đâu. Đồng thời, mạng xã hội đã cho người hâm mộ có một nền tảng toàn cầu để chia sẻ nhiệt huyết, tạo nên những khoảnh khắc lan truyền mạnh mẽ, thu hút thêm nhiều khán giả mới.

Your Name đã phát hành rạp ở Việt Nam với tựa Tên cậu là gì?

Đặc biệt, phát trực tuyến đã góp phần thúc đẩy thành công của Demon Slayer. Khi việc tiếp cận trực tuyến phim bộ hoạt hình này trở nên dễ dàng hơn, hiệu ứng truyền miệng lan nhanh, thu hút thêm nhiều khán giả mới ngoài lượng fan ban đầu. Sau khi mùa đầu tiên kết thúc phát sóng, sức hút của bộ phim vẫn tiếp tục tăng vọt — một sự đảo ngược hiếm hoi so với xu hướng thông thường.

Việc phát hành Demon Slayer: Mugen Train tại các rạp chiếu phim Nhật Bản vào tháng 10 năm 2020 đã biến thương hiệu này thành một thế lực văn hóa. Mugen Train đã trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất năm ở Nhật Bản và là anime và phim Nhật Bản có doanh thu cao nhất mọi thời đại trên toàn cầu — cho đến khi Infinity Castle xuất hiện. Mặc dù Mugen Train được hưởng lợi do ít cạnh tranh trong đại dịch Covid-19, nhưng đà phát triển là không thể phủ nhận: bộ manga đã bán được 82 triệu bản chỉ riêng trong năm đó. Để so sánh, tựa manga bán chạy đứng thứ nhì, Kingdom, chỉ bán được 8 triệu bản.

Demon Slayer: Mugen Train (đã phát hành rạp ở Việt Nam với tựa Thanh gươm diệt quỷ: Chuyến tàu vô tận) chuyển thể mạch truyện tiếp theo phim bộ chính, đồng thời nâng lên tầm quy mô điện ảnh và trau chuốt. Thành công đó đã định hình phong cách cho nhiều năm sau, và những bộ phim tiếp theo gặt hái thành quả

Thành công độc đáo của bộ phim không chỉ có doanh thu phòng vé. Trước đây, các phim hoạt hình gắn liền với loạt shōnen đình đám như Naruto được thiết kế như những câu chuyện phụ độc lập dành cho người hâm mộ trung thành. Mugen Train lại khác, chuyển thể mạch truyện tiếp theo phim bộ chính, đồng thời nâng lên tầm quy mô điện ảnh và trau chuốt. Kết quả là chất lượng hoạt hình đã thu hút khán giả đến với chuỗi phim ngay từ đầu — và chứng minh rằng người hâm mộ sẽ đến rạp để trải nghiệm những trải nghiệm “phải xem” này.

Thành công đó đã định hình phong cách cho nhiều năm sau, và những bộ phim tiếp theo gặt hái thành quả. The First Slam Dunk (2022), bộ phim đưa trận đấu cuối cùng trong manga lên màn ảnh rộng, đã đạt doanh thu phòng vé khổng lồ hơn 16 tỉ yen. Haikyuu!! The Dumpster Battle (2024), phim điện ảnh tiếp theo phim bộ hoạt hình truyền hình, đã thu về hơn 11 tỉ yen. Gần đây nhất, Chainsaw Man đã soán ngôi Demon Slayer trở thành phim có doanh thu phòng vé hàng tuần cao nhất Nhật Bản khi Reze Arc ra rạp. Mặc dù phần lớn sự tăng trưởng này là nhờ thành công trong nước, nhưng cũng không thể bỏ qua doanh thu phòng vé quốc tế và sự phát triển chung của ngành công nghiệp.

Haikyuu!! The Dumpster Battle đã phát hành rạp ở Việt Nam với tựa Trận chiến bãi phế liệu

Phát trực tuyến toàn cầu là một yếu tố quan trọng, giúp anime tiếp cận khán giả trẻ hơn, đặc biệt là thế hệ Z. Nghiên cứu của Dentsu năm 2023 cho thấy 44% nhóm nhân khẩu học này xem anime, với sự gia tăng ở những nơi khác góp phần giúp doanh thu anime quốc tế lần đầu tiên vượt thị trường nội địa vào năm 2020.

Các suất chiếu rạp khai thác niềm đam mê này — cùng khảo sát của Dentsu nói trên cho thấy đã vượt qua sự quan tâm đến các môn thể thao lớn và phim ảnh nói chung — trở thành nguồn thu nhập bổ sung sinh lời.

Sự trỗi dậy của anime trong giai đoạn doanh thu phòng vé trì trệ ở cả Nhật Bản và nước ngoài cho thấy niềm đam mê của khán giả có sức thu hút mọi người quay trở lại rạp chiếu phim — ngay cả những người ngày càng kén chọn nội dung xem. Demon Slayer đã chứng minh rằng nhiệt tình có thể chuyển thành thành công phá kỷ lục, và kể từ đó ngành công nghiệp đã đi theo con đường này.

Phát trực tuyến toàn cầu là một yếu tố quan trọng, giúp anime tiếp cận khán giả trẻ hơn, đặc biệt là thế hệ Z. Ảnh: phim bộ hoạt hình Naruto Shippuden phát trên Netflix (tựa tiếng Việt Naruto: Cuộc phiêu lưu gió xoáy)

Anime từng chỉ dành cho otaku. Giờ thì ai cũng mê.