Cảm giác như cả năm 2025 tin nào tin nấy cũng đều thông báo chuyện một công ty này đang bị một công ty khác nuốt chửng, và chúng ta phải nghĩ xem mình nên sống sao đây.

Đây là thời điểm khó khăn chứng kiến ​​Hollywood hủy hoại chính mình, nhưng cũng là thời điểm tốt để hiểu mình đang phải đối mặt với điều gì và lên kế hoạch tấn công trong hiện thực mới mà tất cả chúng ta đều đang phải đối mặt

Thực tế là ngành công nghiệp sáng tạo của Hollywood lại dần theo lối cũ khi hãng phim mới nổi lên còn các hãng phim cũ nhập.

Thương vụ sáp nhập khổng lồ Paramount-Skydance kết thúc vào tháng 8 còn chưa ráo mực, tạo ra một thực thể mới (và hy vọng là ổn định hơn) do David Ellison điều hành. Trong khi đó, Warner Bros. Discovery — bản thân là kết quả của một vụ sáp nhập gần đây — đang rao bán và nhận được lời chào mua từ khắp nơi.

Để cho nhẹ lòng, người viết quyết định tìm hiểu lý do tại sao lúc này chuyện mua bán sáp nhập lại diễn ra cùng khắp.

Và tất cả chỉ gói gọn trong ba động lực chính: tàn cuộc chiến phát trực tuyến, núi nợ nần, và cuộc chạy đua vũ trang điên cuồng để tạo ra “vũ trụ”.

Warner Bros. Discovery — bản thân là kết quả của một vụ sáp nhập gần đây — đang rao bán và nhận được lời chào mua từ khắp nơi

Hãy nói sâu hơn.

Cuộc chiến phát trực tuyến

Phát trực tuyến đã trở thành cỗ động cơ chính ở Hollywood và là cách để các hãng phim này kiếm được rất nhiều tiền.

Trong thập kỷ qua, trò chơi rất đơn giản: Tăng trưởng thuê bao bằng mọi giá.

Netflix đã đốt hàng tỉ USD vào nội dung để đạt được 250 triệu thuê bao. Disney+, HBO Max và Peacock đều làm tương tự, nhưng mất cả đống tiền để bắt kịp.

Thật điên rồ, nhưng Netflix đã đi trước trong việc xây dựng một công ty phát trực tuyến xa đến nỗi tất cả các hãng phim khác phải chi hàng tỉ đôla để cố gắng cạnh tranh với họ. Vấn đề là không thể theo kịp, và khi dấn thân vào cuộc đua vô ích, các hãng phim đã tự chất lên vai khoản nợ khổng lồ, khiến họ kiệt quệ về mặt tài chính.

Netflix đã đi trước trong việc xây dựng một công ty phát trực tuyến xa đến nỗi tất cả các hãng phim khác phải chi hàng tỉ đôla để cố gắng cạnh tranh với họ

Rốt cuộc, người ta bắt đầu nhận ra rằng các công ty này không còn sinh lời nữa, và điều đó ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của họ và làm thay đổi cuộc chiến phát trực tuyến.

Netflix đã trở thành cỗ máy sinh lời. Còn mảng phát trực tuyến của Disney cuối cùng cũng có lãi.

Nhưng tất cả các hãng phim khác vẫn đang thua lỗ trên thị trường phát trực tuyến (hoặc chưa tăng trưởng đủ nhanh) đều gặp rắc rối lớn. Có thể họ đã vướng vào đòn bẩy tài chính quá mức và phải tìm cách giải quyết những khoản lỗ này... kể cả bán tài sản.

Tại sao điều này dẫn đến sáp nhập

Phát trực tuyến là ngành kinh doanh có tính quy mô. Bạn cần có thư viện phim toàn cầu khổng lồ để biện minh cho việc đăng ký thuê bao và gói phục vụ có quảng cáo. Nếu không đủ khả năng xây dựng thư viện đó, lựa chọn duy nhất của bạn là mua một thư viện. Đây là lý do tại sao Amazon mua MGM (vì James Bond) và Disney mua Fox (vì X-Men và Avatar).

Phát trực tuyến là ngành kinh doanh có tính quy mô. Bạn cần có thư viện phim toàn cầu khổng lồ để biện minh cho việc đăng ký thuê bao và gói phục vụ có quảng cáo. Nếu không đủ khả năng xây dựng thư viện đó, lựa chọn duy nhất của bạn là mua một thư viện

Thỏa thuận Paramount-Skydance là ví dụ mới nhất: kết hợp thư viện phim của Paramount (Star Trek, SpongeBob, CBS) với các sản phẩm bom tấn đã được chứng minh hiệu quả của Skydance (Top Gun, Mission: Impossible) để tạo ra một dịch vụ duy nhất, cạnh tranh hơn. Và đó là lý do khiến WB (Harry Potter, Game of Thrones, v.v...) trở thành món hàng hấp dẫn.

Chết bẹp dưới núi nợ

Các hãng phim mà cũng gánh nợ khổng lồ nghĩ cũng buồn cười. Hãy lấy Warner Bros. Discovery (WBD) làm ví dụ.

Vụ sáp nhập năm 2022 giữa WarnerMedia và Discovery được bán cho các nhà đầu tư thành “gói hợp lực”. Nhưng thực chất đó chỉ là một cách để gánh khoản nợ khổng lồ hơn 40 tỉ USD cho công ty mới. Và mặc dù họ có phim thành công phòng vé và tiếp tục tăng giá dịch vụ phát trực tuyến, vẫn không thấm vào đâu.

Kể từ đó, toàn bộ chiến lược kinh doanh của WBD đều xoay quanh việc trả nợ.

Gỡ hàng chục chương trình và phim ra khỏi Max để tiết kiệm tiền bản quyền

• Gác lại bộ phim Batgirl trị giá 90 triệu USD để được khấu trừ thuế.
• Gỡ hàng chục chương trình và phim ra khỏi Max để tiết kiệm tiền bản quyền.
• Sa thải không ngừng nghỉ.

Nhưng nếu nói bạn biết rằng ngay từ đầu mục tiêu là xóa càng nhiều nợ càng tốt cho WB trông tươm tất, để một tập đoàn khổng lồ khác có thể đến mua lại họ, và khiến tất cả những người giàu có trong hội đồng quản trị và điều hành công ty trở nên giàu có hơn thì sao?

Đây chính là mặt trái của “hợp lực” và hợp nhất. Khi hai công ty này sáp nhập, họ đã sa thải những người mà họ cho là thừa và loại bỏ những bộ phim và chương trình truyền hình mà họ không muốn chi tiền để tiếp tục phát triển.

Họ làm tất cả những điều này với quan điểm WBD sẽ trở thành mục tiêu béo bở để tự bán mình.

Một con cá mập tự làm mình bị thương và giờ đây đang thu hút những con cá mập khác.

Paramount cũng ở trong tình cảnh tương tự, đang vật lộn với nợ của mình. Skydance là phao cứu sinh, bơm thêm vốn mới và chiến lược mới. Nhưng Skydance có một tỷ phú đứng sau khoản đầu tư này, có rất nhiều tiền, không ai lo lắng khoản nợ đó.

Và ông ấy lại được Trump ủng hộ, vì vậy họ cho rằng Nhà Trắng cũng sẽ chấp thuận các vụ sáp nhập trong tương lai.

Điều học được là các vụ sáp nhập thường chẳng liên quan gì đến tầm nhìn sáng tạo mà chỉ là chuyện hai công ty liên kết với nhau để không bị chết chìm trong bảng cân đối kế toán của mình.

Các vụ sáp nhập thường chẳng liên quan gì đến tầm nhìn sáng tạo mà chỉ là chuyện hai công ty liên kết với nhau để không bị chết chìm trong bảng cân đối kế toán của mình

Và nếu bạn có rất nhiều tiền, bạn có thể chiếm lĩnh bao nhiêu thị phần tùy thích.

Cuộc chạy đua vũ trang

Năm 2025, không ai bán một bộ phim mà phải bán cả một vũ trụ. Nghe có vẻ hơi quá, nhưng đây là một cuộc chạy đua vũ trang, và nếu bạn có thế giới khổng lồ như Marvel hay DC, bạn sẽ có hàng tá nhân vật để đưa vào phim ảnh và chương trình truyền hình mà kiếm tiền.

Và các hãng phim luôn tìm cách mở rộng những câu chuyện này.

Sự bùng nổ hợp nhất là một cuộc chạy đua vũ trang về Sở hữu Trí tuệ (IP). Người đứng đầu hãng phim không muốn mua kịch bản nguyên tác xuất sắc; họ muốn mua kế hoạch 10 năm cho một thương hiệu có thể sản sinh ra phim điện ảnh, chương trình truyền hình, trò chơi điện tử và trò chơi trong công viên giải trí.

Người đứng đầu hãng phim không muốn mua kịch bản nguyên tác xuất sắc; họ muốn mua kế hoạch 10 năm cho một thương hiệu có thể sản sinh ra phim điện ảnh, chương trình truyền hình, trò chơi điện tử và trò chơi trong công viên giải trí

• Disney có Marvel, Star Wars, Pixar và Avatar.
• Universal có Jurassic World, The Fast Saga và các cỗ máy phim kinh dị của Illumination/Blumhouse.
• WBD có Potter, DC và Game of Thrones.
• Sony có Spider-Man và các nhân vật liên quan.
• Amazon có James Bond, LOTR, và nhiều phim khác nữa...

Khi số công ty ít hơn nhưng lớn hơn, thì đặt cược phải lớn hơn. Họ không thể mạo hiểm đầu tư 20 triệu USD vào một phim chính kịch nguyên tác.

Họ cần chi 250 triệu USD cho một bom tấn chắc ăn, dựa vào IP, có hàng triệu cách khắc nhập khắc xuất để kiếm doanh thu ở bất cứ đâu có thể.

Việc tập trung vào các vũ trụ điện ảnh khiến những ý tưởng độc đáo, độc lập — huyết mạch của phim độc lập - trở thành loài có nguy cơ tuyệt chủng ở cấp độ hãng phim.

Đây là thời điểm rất khó làm việc ở Hollywood. Cảm giác như việc làm đang biến mất và chỗ để bán ý tưởng ngày một ít hơn

Điều này có ý nghĩa gì đối với các nhà làm phim

Đây là thời điểm rất khó làm việc ở Hollywood. Cảm giác như việc làm đang biến mất và chỗ để bán ý tưởng ngày một ít hơn.

Sự hợp nhất đang ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ các giám đốc điều hành cho đến thành viên đoàn làm phim. Ai nấy đều khốn khổ.

Hãy cùng xem xét những hậu quả.

1. Ít cửa để gõ hơn: Đây là điều hiển nhiên nhất. Khi Fox sáp nhập với Disney, một người mua lớn đã biến mất. Khi Paramount và Skydance hợp nhất hoạt động kinh doanh, hai dự án phát triển trở thành một. Đơn giản là nơi để bán kịch bản hoặc phim của bạn ngày càng ít lại.

2. Cái bẫy “làm thuê”: Các hãng phim độc lập muốn tồn tại thường buộc phải hợp tác với một dịch vụ phát trực tuyến lớn. Nhưng hiếm khi họ được sở hữu dự án của mình. Về cơ bản, họ trở thành đơn vị “làm thuê”, sản xuất nội dung cho Netflix hoặc Max thay vì bán. Nhận được một khoản phí nhưng mất quyền sở hữu và bất kỳ khoản lợi nhuận tiềm năng nào. Và họ đòi hỏi làm phim theo yêu cầu!

Cái bẫy “làm thuê”: Nhận được một khoản phí nhưng mất quyền sở hữu và bất kỳ khoản lợi nhuận tiềm năng nào

3. “Tầm trung” cáo chung: Phim điện ảnh từ 5 triệu đến 60 triệu USD — phim tâm lý người lớn, phim hài thông minh, phim ly kỳ không phải phim chuỗi — gần như đã tuyệt chủng ở cấp độ hãng phim lớn. Những gã khổng lồ mới hợp nhất đang ở trong ngành phim bom tấn 200 triệu USD hoặc phim kinh dị 2 triệu USD. Mảng phim tầm trung hoàn toàn bị bỏ rơi.

4. Các giám đốc điều hành ngại rủi ro lên ngôi: Khi một công ty nợ 40 tỉ đôla, không có giám đốc điều hành nào muốn mạo hiểm công việc của mình với kịch bản kỳ lạ, cá nhân, phi truyền thống của bạn đâu. Lệnh từ trên là “an toàn”. Điều này dẫn đến văn hóa sáng tạo độc canh phim khởi động lại, tiền truyện và nội dung “dựa trên câu chuyện có thật.”

Tin tốt là gì?

Khi các hãng phim lớn từ bỏ mảng phim tầm trung, họ tạo ra một khoảng trống khổng lồ. Chính là khoảng trống mà các công ty như A24 và Neon đã xây dựng đế chế của mình — bằng cách ủng hộ đúng những bộ phim cá nhân, do đạo diễn chi phối mà các hãng phim lớn bỏ qua.

Mảng phim tầm trung chính là khoảng trống mà các công ty như A24 và Neon đã xây dựng đế chế của mình

Sự hợp nhất của Hollywood đồng nghĩa với việc con đường “hãng phim” trở nên hẹp hơn bao giờ hết.

Nhưng khán giả của những câu chuyện độc đáo, nguyên tác thì vẫn ở đây, không biến đi đâu hết. Chiến lược của bạn không còn chỉ là “bán đi”. Chiến lược của bạn phải là thành công và tìm kiếm khán giả - bởi vì những gã khổng lồ chắc chắn sẽ không tìm cho bạn đâu.

Và nếu làm tốt ở một hãng phim, bạn sẽ có tiền để tiếp tục thành công, bởi vì họ sẽ cần nhiều câu chuyện và thành công hơn nữa để duy trì hoạt động.

Tóm lại

Hệ thống hãng phim truyền thống đang thu hẹp. Các gã khổng lồ mải đấu đá lẫn nhau không buồn quan tâm đến dự án phim độc lập đầy đam mê của bạn.

Sự hợp nhất của Hollywood đồng nghĩa với việc con đường “hãng phim” trở nên hẹp hơn bao giờ hết

Đây là thời điểm khó khăn chứng kiến ​​Hollywood hủy hoại chính mình, nhưng cũng là thời điểm tốt để hiểu mình đang phải đối mặt với điều gì và lên kế hoạch tấn công trong hiện thực mới mà tất cả chúng ta đều đang phải đối mặt.