Bên cạnh những bom tấn và bom xịt phòng vé, ngành công nghiệp giải trí đã bị xáo trộn bởi những thế lực nhiễu loạn.

Minh họa của Los Angeles Times

Chính quyền Trump nhiệm kỳ thứ hai. Vụ kiện tụng giữa Blake Lively và Justin Baldoni. Phiên tòa liên bang xét xử Sean “Diddy” Combs, dẫn đến một phán quyết trái chiều, trong đó ông trùm hip-hop được tuyên trắng án với những cáo buộc nghiêm trọng nhất — tống tiền và buôn bán tình dục. Và dĩ nhiên, không thể không kể đến vụ cháy rừng kinh hoàng đã tàn phá khu vực Los Angeles, đặc biệt là Pacific Palisades và Altadena, hồi tháng 1.

Nhưng xét về thực tế hoạt động kinh doanh phim ảnh, truyền hình và phát trực tuyến, rất nhiều vấn đề nghiêm trọng có thể định hình tương lai của ngành giải trí cần được mổ xẻ — từ phát trực tuyến tiếp tục tăng trưởng, đến vụ Disney và Universal kiện Midjourney, đến cuộc đua tín dụng thuế để cứu vãn nền kinh tế sản xuất phim ảnh đang gặp khó khăn của California.

Dưới đây là đánh giá giữa năm theo các con số.

Kể từ đại dịch COVID-19, phòng vé đã đi tàu lượn siêu tốc với lịch phát hành chịu ảnh hưởng từ việc cắt giảm nhân sự rộng khắp trong ngành. Mặc dù các cuộc đình công năm 2023 khiến lịch phát hành thưa thớt đã là chuyện quá khứ, nhưng bất ổn vẫn còn tiếp diễn.

Sau quý đầu tiên đầy khó khăn (ôi, Nàng Bạch Tuyết), doanh số đã phục hồi nhờ các bộ phim ăn khách như Minecraft, Sinners và F1, với tổng doanh thu nội địa đạt 4,43 tỉ đôla cho đến nay, theo Comscore. Con số này tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng vẫn giảm 26% so với năm 2019. Lượng khán giả tăng 6,5% so với năm 2024, bán được khoảng 350 triệu vé, theo Steve Buck tại EntTelligence.

Những thách thức vẫn y nguyên.

Tổng doanh thu nội địa đạt 4,43 tỉ đôla cho đến nay, theo Comscore

Các hãng phim đang chật vật thu hút khán giả bằng nhiều cách khác ngoài những phim bom tấn lớn nhất và bất cứ gì có thể thuyết phục Thế hệ Z rằng đó là một phim “sự kiện”. Và bản thân các bộ phim cũng đắt đỏ đến mức doanh thu dù có khủng cũng không đảm bảo một bộ phim hành động hoành tráng với lượng khán giả đông đảo sẽ hòa vốn trong thời gian chiếu rạp. Ngay cả phim kinh dị cũng không còn thực sự là phim kinh phí thấp nữa (xem Final Destination: Bloodlines và 28 Years Later).

Sau nhiều năm thời gian chiếu rạp bị rút ngắn, khán giả biết họ có thể chờ để xem phim mới tại nhà, thường chỉ sau vài tuần. Đó là lý do tại hội nghị CinemaCon giới chủ rạp đã kêu gọi các hãng phim cam kết kéo dài thời gian từ lúc chiếu rạp đến lúc phát hành gia đình của một bộ phim. Trong khi đó, khán giả phải chờ đợi lâu hơn, chuỗi rạp AMC đã cho quảng cáo phát xen kẽ giữa các trailer. Nợ nần khủng khiếp, chuỗi rạp này chắc chắn cần tiền.

Chuỗi rạp AMC đã cho quảng cáo phát xen kẽ giữa các trailer. Nợ nần khủng khiếp, chuỗi rạp này chắc chắn cần tiền

Lịch chiếu phim cho phần còn lại của năm nay khá bấp bênh.

Tháng 7 đang có vẻ khởi sắc sau khi Jurassic World Rebirth thu về 147 triệu đôla trong dịp cuối tuần lễ Quốc khánh Mỹ (4 tháng 7), cùng với sự trở lại của Superman từ Warner Bros. và DC, và The Fantastic Four: First Steps của Disney và Marvel hy vọng sẽ vực dậy thể loại phim siêu anh hùng. Theo dõi doanh thu trước phát hành của Superman rất trái chiều, nhưng mục tiêu mở màn 125 triệu đôla là hoàn toàn hợp lý. Fantastic Four đang hướng đến doanh thu mở màn 100 triệu đôla. Tuy nhiên, tháng 8 lại thiếu những bom tấn rõ rệt. Biết đâu The Naked Gun của Paramount sẽ mang thể loại hài hước thuần túy trở lại rạp chiếu — nhưng hãy chờ xem.

Dù sao đi nữa, các nhà lãnh đạo Paramount — chưa kể những chủ sở hữu mới của hãng tại Skydance Media và RedBird — đều rất háo hức bước tiếp. David Ellison và Shari Redstone đang trông chờ Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) phê duyệt thương vụ sáp nhập trị giá 8 tỉ đôla để họ có thể bắt tay vào việc tái cấu trúc công ty giải trí lừng danh này.

Nói về Paramount, một trong những phim chuỗi lớn nhất của công ty đang gây đau đầu cho các chủ sở hữu mới — và ngược lại — khi công ty đang tranh cãi với những người sáng tạo South Park về tương lai của trường thiên hoạt hình hài tục này.

Theo các nguồn tin, Skydance đã từ chối một thỏa thuận chung trị giá ít nhất 2,5 tỉ đôla cho Trey Parker và Matt Stone, hai nhà sản xuất South Park. (Thỏa thuận hiện tại trị giá 900 triệu đôla của họ vẫn còn hiệu lực.) Ngoài ra, hai bên đang cố gắng đàm phán về quyền phát trực tuyến của chương trình. Paramount muốn phát sóng các tập phim trên Paramount+, nhưng họ cũng muốn chia sẻ quyền (và chi phí) với một dịch vụ phát trực tuyến khác — có lẽ là HBO Max, đơn vị đang sở hữu hơn 300 tập phim. Quyền phát trực tuyến dự kiến sẽ thu về hơn 200 triệu đôla mỗi năm.

Trong thời đại thu hẹp quy mô hiện nay ở Hollywood, có thể Skydance có lý do chính đáng để không muốn trả quá nhiều tiền cho một chương trình đang bước vào mùa thứ 27. Nhưng Parker và Stone vẫn có lợi thế: Không có South Park, chạn thức ăn Comedy Central khá trống.

Sau khi Comedy Central thông báo hoãn chiếu mùa mới, trang cá nhân X của chương trình đã tweet một tuyên bố rằng thỏa thuận với Skydance “tệ như quỷ và làm hỏng South Park.”

Hollywood đã có được sự hỗ trợ mong đợi từ Sacramento, khi Thống đốc Gavin Newsom ký thành luật chương trình tín dụng thuế phim điện ảnh và truyền hình được tăng cường, phân bổ 750 triệu đôla hàng năm cho việc sản xuất trong tiểu bang.

Con số này cao hơn gấp đôi chương trình trước đó, vốn được giới hạn ở mức 330 triệu đôla mỗi năm. Ngay sau đó, cơ quan lập pháp tiểu bang đã thông qua luật tăng tín dụng thuế lên tới 35% chi phí hợp lệ dành cho phim điện ảnh và phim truyền hình được quay tại khu vực Los Angeles Mở rộng — và lên tới 40% cho các sản phẩm được quay bên ngoài khu vực. Luật cũng mở rộng các loại hình sản xuất đủ điều kiện.

California hiện đang cung cấp khoản tín dụng thuế từ 20% đến 25% để bù đắp các chi phí sản xuất hợp lệ, chẳng hạn như chi phí lao động hậu đài và dựng cảnh. Ảnh: Các thành viên đoàn làm phim đang di chuyển một cảnh quay tại Beachwood Services ở Santa Clarita, California

California hiện đang cung cấp khoản tín dụng thuế từ 20% đến 25% để bù đắp các chi phí sản xuất hợp lệ, chẳng hạn như chi phí lao động hậu đài và dựng cảnh. Kế hoạch này không bao gồm các chi phí thượng tầng, chẳng hạn như lương diễn viên và đạo diễn, vẫn là một bất lợi khi California đang cố gắng cạnh tranh với các tiểu bang và quốc gia khác. New York và Texas đều đang đẩy mạnh các chương trình ưu đãi của riêng họ.

Nền kinh tế chế tác phim ảnh của Tiểu Bang Vàng đã bị tàn phá do cạnh tranh. Tăng ưu đãi thuế là một đòn bẩy mà tiểu bang có thể sử dụng để thu hút các nhà làm phim trở lại. Ngoài ra, còn có nỗ lực cải cách thủ tục hành chính địa phương ở Los Angeles. Không biết tất cả những điều này có mang lại lợi ích gì, nhưng chắc chắn là hiệu quả hơn lời kêu gọi áp thuế đối với phim sản xuất ở nước ngoài của Trump, giờ đa phần đã bị lãng quên.

Theo Nielsen, dịch vụ phát trực tuyến đã đạt được cột mốc quan trọng mang tính biểu tượng vào đầu năm nay, khi lượng người dùng truyền hình cho YouTube, Netflix và các dịch vụ tương tự lần đầu tiên vượt mặt truyền hình phát sóng và truyền hình cáp vào tháng 5. Các dịch vụ phát trực tuyến đã thu hút 44,8% tổng lượng người xem truyền hình, chiếm thị phần lớn nhất cho đến nay đối với các nền tảng trực tiếp đến người tiêu dùng. Lượng người xem các mạng tuyến tính đứng ngay sau với 44,2%.

Báo cáo lượng người xem thường kỳ của Nielsen là bức tranh tổng quan hữu ích về tình hình truyền hình hiện nay. Kết hợp với sự tàn lụi của truyền hình cáp và truyền hình vệ tinh, lượng người xem sụt giảm giải thích phần lớn những gì đang diễn ra tại các công ty truyền thông truyền thống.

Theo Nielsen, dịch vụ phát trực tuyến đã đạt được cột mốc quan trọng mang tính biểu tượng vào đầu năm nay, khi lượng người dùng truyền hình cho YouTube, Netflix và các dịch vụ tương tự lần đầu tiên vượt mặt truyền hình phát sóng và truyền hình cáp vào tháng 5

Các công ty bao gồm Disney và Paramount vẫn đang cắt giảm hàng trăm việc làm để thích nghi với thực tế mới. Warner Bros. Discovery — nhiều năm nay đã nỗ lực giảm gánh nặng nợ nần — cho biết họ sẽ tách hoạt động kinh doanh thành hai phần, tách các hãng phim và mảng phát trực tuyến với các mạng lưới truyền hình toàn cầu. Quyết định này diễn ra sau động thái NBCUniversal tách các đài cáp của họ thành một công ty mới có tên là Versant.

Những kế hoạch này là canh bạc. Truyền hình cáp đang suy thoái, nhưng chúng vẫn có lãi. Đối với hầu hết các công ty truyền thông, phát trực tuyến đang phát triển nhưng chỉ mới bắt đầu có lãi sau nhiều năm thua lỗ hàng tỉ đôla.

Những điểm đáng đề cập khác:

417,5 triệu đôla: Alcon Entertainment, công ty sản xuất nổi tiếng với The Blind Side và Blade Runner 2049, đã có được tài sản quý giá khi mua lại thư viện phim của Village Roadshow đang phá sản. Thỏa thuận trị giá 417,5 triệu đôla này cho công ty quyền sở hữu cổ phần của Village trong các bộ phim bao gồm Joker và Mad Max: Fury Road, cả hai đều do Warner Bros. phát hành. Village Roadshow tuyên bố phá sản trong bối cảnh cuộc chiến pháp lý khốc liệt với Warner Bros. về việc phát hành The Matrix Resurrections, bộ phim được phát hành rạp và trực tuyến đồng thời.

Na Tra 2, phim hoạt hình Trung Quốc đã thu về hơn 2 tỉ đôla, phần lớn trong số đó đến từ quê nhà

2 tỉ đôla: Bộ phim lớn nhất năm nay không phải đến từ Hollywood. Đó là Na Tra 2, phim hoạt hình Trung Quốc đã thu về hơn 2 tỉ đôla, phần lớn trong số đó đến từ quê nhà. Tuy nhiên, bất chấp chiến tranh thương mại và sự thống trị của các xuất phẩm nội địa, phim Mỹ vẫn có thể thành công ở Trung Quốc. Jurassic World Rebirth đã mở màn với doanh thu 41,6 triệu đôla tại đây.

20 triệu đôla: Walt Disney Co. và Universal đang kiện công ty AI Midjourney vì cáo buộc ăn cắp và sao chép tài sản trí tuệ của họ bằng công nghệ tạo hình ảnh. Với 150 vi phạm được nêu, mức phạt theo luật định là 150.000 đôla cho mỗi mục vi phạm, tổng cộng thiệt hại tiềm năng lên tới hơn 20 triệu đôla.

Số tiền rốt cuộc Disney trả cho cổ phần Hulu của Comcast, định giá dịch vụ này ở mức 27,6 tỉ đôla

300 tỉ đôla: Mức định giá gây sốc cho OpenAI, công ty tư nhân có trụ sở tại San Francisco đứng sau ChatGPT và Sora.

9,2 tỉ đôla: Số tiền rốt cuộc Disney trả cho cổ phần Hulu của Comcast, định giá dịch vụ này ở mức 27,6 tỉ đôla. Sau quá trình hòa giải, Disney đã trả ít hơn số tiền Comcast mong muốn.