• Nàng Bạch Tuyết người đóng của Disney thức tỉnh sáo rỗng chịu không nổi

Chúng ta muốn tưởng tượng rằng việc tuyển dụng là dựa trên cơ sở tài năng hoặc kinh nghiệm. Trong thế giới của Disney thì không như thế. Hóa ra, công ty có một danh sách tiêu chí kỳ lạ — được nêu trong chính sách Đa dạng, Công bằng và Dung hợp (DEI) — mà các nhà quản lý phải ghi nhớ trước khi đặt lịch phỏng vấn.

Tuyển dụng một người đã từng làm một chương trình không phải là “tuyển dụng dung hợp”, chính sách nêu rõ. Một nửa số nhà sản xuất, biên kịch và nhân viên hợp đồng phải đến từ các nhóm ít được đại diện. Và các nhà tuyển dụng bị cấm hỏi ứng viên về chủng tộc, tôn giáo, giới tính sinh học, khuynh hướng tình dục, giới tính, bản dạng giới, tình trạng quân nhân hoặc cựu chiến binh, tuổi tác, khuyết tật — hoặc bất kỳ danh mục nào được pháp luật bảo vệ khác.

Tài liệu chính sách khác thường này — gửi tới các nhà quản lý tất cả các chương trình giải trí ở Mỹ và Canada — được tung ra trong tháng 2 không phải do Disney mà do Elon Musk. Ông tuyên bố nó được một người nội bộ ẩn danh của Disney gửi cho ông. Chủ sở hữu của Tesla, SpaceX và X (trước đây là Twitter) đã nhiều lần chỉ trích DEI, thống trị Hollywood trong những năm gần đây, là không hiệu quả, phản tác dụng và tương đương với phân biệt đối xử, đặc biệt là đối với đàn ông da trắng, dị tính.

Ông đã đăng lại trên X chính sách tuyển dụng DEI đó.

Lightyear năm 2022 chứng kiến nụ hôn đồng tính giữa hai nhân vật nữ

Trong các bài đăng tiếp theo, ông nói thêm: “Đây là toàn văn bộ luật phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, v.v... do Gestapo DEI của Disney thực thi. Không ngạc nhiên là hầu hết nội dung họ sản xuất trong vài năm qua đều tệ. Cố băng qua bãi mìn DEI thôi là đủ phá hỏng quá trình sáng tạo rồi! Đây là phân biệt chủng tộc và phân biệt giới tính bắt buộc, được thể chế hóa!”

Disney đã từ chối bình luận về DEI, chính sách có lẽ không làm ai ngạc nhiên, xét xuất phẩm đầu ra của công ty trong những năm gần đây. Lightyear năm 2022 chứng kiến nụ hôn đồng tính giữa hai nhân vật nữ, trong khi nữ diễn viên da đen Halle Bailey được chọn vào vai Ariel trong bản làm lại Nàng tiên cá người đóng năm 2023. Công ty cũng đã bị chỉ trích vì thúc đẩy thức tỉnh, bao gồm việc cho nhân vật cũ lột xác theo hướng tiến bộ và loại bỏ hình ảnh phản cảm ra khỏi công viên giải trí và phim. Kể từ tháng 3 năm 2022, nhân viên công viên giải trí của họ không còn chào đón mọi người bằng câu “bé trai và bé gái” hay “quý bà và quý ông” nữa mà sử dụng các thuật ngữ phi giới tính như “Xin chào mọi người” hoặc “Xin chào các bạn”.

Nữ diễn viên da đen Halle Bailey được chọn vào vai Ariel trong bản làm lại Nàng tiên cá người đóng năm 2023

Nhưng những lời chỉ trích của Musk không chỉ đến từ sự không ưa cái việc tuyển dụng dung hợp và kế hoạch thức tỉnh — mà chủ yếu liên quan đến cơn khát quyền lực vô độ của ông. Tại buổi ra mắt phim Lola ở Los Angeles ngày 3 tháng 2, bộ phim có sự tham gia của Nicola Peltz, vợ Brooklyn Beckham, Musk đã bị một phóng viên giải trí chặn lại. Được hỏi chủ nhân X đang làm gì trên thảm đỏ. “Tôi chỉ, ờ, ở đây với bạn bè,” ông nói. “Bạn biết đấy, đang nghĩ xem mua lại công ty nào.”

Chuyện có thể đã bị bỏ qua như một hành động khiêu khích khác của Musk nếu lúc đó ông không chụp ảnh cùng tỷ phú Nelson Peltz, 81 tuổi, cha của Nicola. Peltz — được cho là có tài sản trị giá 1,5 tỉ USD và có cổ phần đáng kể trong Disney — đã gây chú ý vì muốn “khôi phục phép thuật” cho công ty và có liên quan đến nỗ lực lật đổ giám đốc của nó, Bob Iger, 72 tuổi, đứng sau nỗ lực đa dạng hóa. Peltz được cho là đã yêu cầu một chân trong hội đồng quản trị trong vòng ba ngày kể từ khi Iger được tái bổ nhiệm vào tháng 11 năm 2022, nói rằng ông muốn quan tâm đến lợi ích của các cổ đông và thúc đẩy Disney đạt được “lợi nhuận giống như Netflix”.

Musk trên thảm đỏ buổi công chiếu phim Lola với Nelson Peltz (trái), Nicola Peltz Beckham và Will Peltz

Một năm sau, tháng 10 năm 2023, có thông tin cho rằng Peltz đã tăng cổ phần của mình lên khoảng 30 triệu cổ phiếu, trị giá hơn 2,5 tỉ USD (2 tỉ bảng Anh), thông qua công ty đầu tư Trian Partners của mình. Động thái này nhằm tạo ảnh hưởng hưởng trong việc giành được một hoặc nhiều ghế hội đồng quản trị.

Tháng 1 năm 2024, Musk đã khuếch đại một bài đăng của Trian Partners nhấn mạnh cổ phiếu kém cỏi của Disney. “Thành tích thê thảm,” Musk viết. “Hội đồng quản trị @Disney phục vụ cổ đông của họ cực kỳ kém!” Nhưng cho đến nay, mong muốn của Peltz (và Musk) trong việc giành được chỗ đứng ở Disney đã bị phản đối mạnh mẽ. Thay vào đó, công ty thường xuyên bảo vệ hội đồng quản trị và thành tích của Iger.

Kể từ khi thôi nghỉ hưu để nắm lại quyền điều hành Disney năm 2022, Iger đã cắt giảm chi phí, cải thiện tốc độ tăng trưởng tại các công viên Disney và tìm cách nâng cao chất lượng phim. Trong thời gian làm CEO và chủ tịch trước đây từ năm 2005 đến năm 2020, Iger đã nuốt chửng Pixar, Marvel Entertainment, Lucasfilm và 21st Century Fox.

Kể từ tháng 3 năm 2022, nhân viên công viên giải trí Disney không còn chào đón mọi người bằng câu “bé trai và bé gái” hay “quý bà và quý ông” nữa mà sử dụng các thuật ngữ phi giới tính như “Xin chào mọi người” hoặc “Xin chào các bạn”

Nhưng cuộc chiến của Musk với Disney không chỉ giới hạn ở những dòng tweet mang tính kích động. Ông trùm còn hứa sẽ trả phí pháp lý cho những người bị Disney “phân biệt đối xử”. Trong số đó có Gina Carano, 41 tuổi, nữ diễn viên trong The Mandalorian, ngoại truyện của Star Wars do bộ phận Lucasfilm thuộc Disney thực hiện. Nữ diễn viên đã bị sa thải năm 2021 vì một số dòng tweet gây tranh cãi, trong đó có một dòng tweet vào tháng 9 năm 2020, bị lên án là phân biệt người chuyển giới. Cô viết: “Họ tức giận vì tôi sẽ không ghi đại từ trên tài khoản mạng xã hội để thể hiện sự ủng hộ của mình đối với những người chuyển giới. Sau nhiều tháng bị quấy rối bằng mọi cách, tôi đã chọn đưa ba từ RẤT gây tranh cãi vào tiểu sử của mình, BEEP/BOP/BOOP. Tôi không hề phản đối người chuyển giới. [Nhưng] họ cần tìm cách thể hiện bản thân ít hung hăng hơn.”

Sau đó, vào tháng 2 năm 2021, Carano ví việc theo Đảng Cộng hòa với việc là người Do Thái, nói: “Hầu hết mọi người ngày nay không nhận ra rằng để quân binh Đức Quốc xã có thể dễ dàng bắt bớ hàng nghìn người Do Thái, trước tiên chính phủ làm cho những người hàng xóm của họ ghét họ đơn giản vì họ là người Do Thái. Khác gì ghét ai đó vì quan điểm chính trị của họ không?” Mặc dù đã nhận được sự ủng hộ từ nhiều đảng viên Cộng hòa, Carano đã bị Disney sa thải và nhân vật của cô bị loại khỏi phim bộ này. “Đăng trên mạng xã hội bôi nhọ mọi người dựa trên bản dạng văn hóa và tôn giáo của họ là điều đáng sợ và không thể chấp nhận được,” Lucasfilm cho biết.

Diễn xuất của Gina Carano trong The Mandalorian trong vai lính đánh thuê Cara Dune đã được khen ngợi rộng rãi

Nhưng hiện tại, gần ba năm sau khi bị sa thải, Carano đã đệ đơn kiện ở California, xin lệnh tòa án ép Disney phải đưa nhân vật Mandalorian của cô trở lại trong các tập phim và cho cô trở lại vai diễn này. Vụ kiện cáo buộc chấm dứt hợp đồng sai trái và phân biệt đối xử và cô đang yêu cầu bồi thường thiệt hại ít nhất là 75.000 USD (59.000 bảng Anh). Phát biểu sau khi đâm đơn kiện, cô nói với Fox News: “Tôi học được là nếu điều này có thể xảy ra với tôi thì nó có thể xảy ra với bất kỳ ai. Những điều tôi nói thật nhẹ nhàng. Không có gì hung hãn. Không hề được nói ra với ý xấu. Tôi hoan nghênh Elon Musk và vì ông ấy đã bảo vệ tôi trong vụ kiện này, đồng thời tôi trân trọng tất cả tình yêu và sự ủng hộ của các bạn và tôi hy vọng tôi sẽ khiến các bạn tự hào.”

Người đứng đầu hoạt động kinh doanh của X, Joe Benarroch, cho biết trong một tuyên bố rằng công ty của Musk “tự hào cung cấp hỗ trợ tài chính cho vụ kiện của Gina Carano, tạo điều kiện cho cô tìm kiếm minh chứng quyền tự do ngôn luận của mình trên X và có thể làm việc mà không bị bắt nạt, bị quấy rối hoặc phân biệt đối xử.” Musk còn dốc sức tấn công Disney, viết: “Xin vui lòng cho chúng tôi biết bạn có muốn tham gia kiện Disney không.”

Musk đã hứa sẽ trả phí pháp lý cho những người phải đối mặt với “phân biệt đối xử” từ Disney

Tuy nhiên, giống như bất kỳ cốt truyện hay nào, nút thắt đến đây — vì nhiều người tin rằng Musk đang lợi dụng sự ủng hộ ông dành cho Carano để trả đũa Disney và Iger vì thù hằn cá nhân. Disney là một trong số các tập đoàn lớn — bao gồm IBM, Apple, Paramount và Warner Bros — đã ngừng quảng cáo trên X sau khi Musk kích động các cáo buộc nói ông bài Do Thái vì thích một dòng tweet cáo buộc người Do Thái có “lòng căm thù cục bộ địa phương đối với người da trắng.” Giám đốc Tesla trả lời dòng tweet đó: “Bạn đã nói ra sự thật thực sự,” mặc dù sau đó ông nói rõ rằng quan điểm của ông không áp dụng cho tất cả các cộng đồng Do Thái.

Phát biểu tại sự kiện New York Times Dealbook Summit vào tháng 11 năm ngoái, Iger cho biết: “Khi [Musk] đứng trên quan điểm mà ông ấy thừa nhận một cách khá công khai, chúng tôi chỉ cảm thấy có liên hệ với quan điểm đó và Elon Musk không nhất thiết phải là một điều tích cực cho chúng tôi và chúng tôi quyết định sẽ ngừng quảng cáo.”

Iger trở lại vị trí CEO vào tháng 11 năm 2022 theo yêu cầu của hội đồng quản trị Disney

Mọi chuyện không suôn sẻ với Musk, khi tờ New York Times đưa tin rằng ông có thể sẽ lỗ 75 triệu USD (59 triệu bảng Anh) doanh thu quảng cáo chỉ tính đến cuối năm 2023. Sau đó, Musk trả lời: “Định tống tiền tôi bằng quảng cáo? Tống tiền tôi bằng tiền à? Cút đi. Này Bob, nếu anh đang nghe thì cảm nhận của tôi là thế đấy. Đừng quảng cáo nữa.”

Sau đó, ông đã xin lỗi vì thích dòng tweet này, nói: “Tôi đã trao khẩu súng đã nạp đạn cho những người ghét tôi và có thể cho là những người bài Do Thái. Và tôi thực sự xin lỗi vì điều đó, đó không phải là ý định của tôi.” Nhưng vào tháng 12, sau khi Disney kiên quyết tẩy chay quảng cáo, Musk đã viết trên X rằng Iger nên bị sa thải, đồng thời nói thêm, “Walt Disney đang khóc dưới mộ vì những gì Bob đã làm với công ty của ông ấy.”

Bất chấp tất cả những kịch tính này, dường như không khiến Disney bận tâm về mặt tài chính. Ngoài việc đang trên đà đạt được mục tiêu cắt giảm chi phí 7,5 tỉ USD (5,9 tỉ bảng Anh), họ còn công bố kế hoạch phát trực tuyến phiên bản độc quyền bộ phim biểu diễn ca nhạc Eras Tour của Taylor Swift trên Disney+, đồng thời đảm bảo doanh thu 1,5 tỉ USD (1,2 tỉ bảng Anh) hợp tác với Epic Games, công ty sản xuất Fortnite và đã đẩy giá cổ phiếu của công ty lên tới 12% chỉ trong tuần qua.

Disney hợp tác với Epic Games, công ty sản xuất game Fortnite

Còn về nỗ lực của Peltz nhằm đảm bảo một ghế trong hội đồng quản trị, các cổ đông sẽ bỏ phiếu tại Đại hội thường niên của Disney vào tháng 4.

Quan điểm của Iger về điều này rất rõ ràng, cho rằng công ty đã “chuyển hướng và bước vào một kỷ nguyên mới”. Trong một phỏng vấn trên CNBC, ông nói: “Điều cuối cùng chúng tôi cần lúc này là phân tán thời gian, sức lực của chúng tôi, vì một nhà hoạt động hoặc những nhà hoạt động, nói thẳng ra là có mục tiêu hoàn toàn khác và không hiểu công ty của chúng tôi, tài sản của nó, thậm chí cả bản chất của thương hiệu Disney.”

Tuy nhiên, chưa rõ sẽ có kết thúc có hậu cho Iger và Disney hay không.