Một bom tấn đầy kịch tính, hài hước đến giật mình — phỏng theo tác phẩm Vineland của Thomas Pynchon — có thể là bộ phim được đánh giá cao nhất thập kỷ. Những bài đánh giá năm sao nhan nhản, cũng như luôn nghe cái từ “kiệt tác”.

Leonardo DiCaprio vào vai một cựu chiến binh cách mạng, sống ẩn dật dưới cái tên “Bob Ferguson” nuôi dạy cô con gái tuổi teen Willa (Chase Infiniti)

Đối với Paul Thomas Anderson, người đã tạo nên một số bộ phim hay nhất thế kỷ này — There Will Be Blood (2007), The Master (2012) và Phantom Thread (2017), One Battle hoàn thành trọn vẹn lời hứa mà anh đã thể hiện lần đầu khi là một đạo diễn 26 tuổi đầy triển vọng với Boogie Nights năm 1997.

Được sản xuất với kinh phí nghe nói ít nhất là 130 triệu đôla, One Battle chứng kiến Leonardo DiCaprio vào vai một cựu chiến binh cách mạng, sống ẩn dật dưới cái tên “Bob Ferguson” trong khi nuôi dạy cô con gái tuổi teen Willa (do Chase Infiniti thủ vai). Kẻ thù cũ Steven Lockjaw (Sean Penn), một đại tá quân đội méo mó, cắm cảu với chủ nghĩa dân tộc da trắng cuồng tín và ám ảnh tình dục người mẹ da đen của Willa (Teyona Taylor), bước vào.

Kẻ thù cũ Steven Lockjaw (Sean Penn), một đại tá quân đội méo mó, cắm cảu với chủ nghĩa dân tộc da trắng cuồng tín

Trong một năm mà một số bộ phim nổi tiếng, từ Sinners đến Eddington đến Superman, tìm cách khám phá bầu không khí chính trị bất ổn ở Mỹ — với mức độ tinh tế khác nhau và mức độ thành công khác nhau — One Battle nổi bật vì sự thẳng thắn và thông điệp mạnh mẽ. Thế nào đấy, bộ phim là cả tá thứ cùng một lúc: châm biếm hài hước ồn ào; hành động ly kỳ; chính kịch dịu dàng về cha và con gái. Các bài đánh giá đều nhất trí nồng nhiệt như vậy là minh chứng cho thấy bộ phim đã kết hợp những cảm xúc dường như khác biệt này tốt thế nào. Chỉ còn một câu hỏi: liệu có ai thực sự sẽ xem không?

Trong phần lớn những tháng qua, sự hoài nghi về việc liệu One Battle có thể thu hồi được kinh phí bom tấn hay không đã lan rộng. Anderson luôn truyền cảm hứng cho một lượng người hâm mộ trung thành, gần như cuồng nhiệt, nhưng chưa bao giờ có được lượng người hâm mộ chính thống như Nolan hay Tarantino. (There Will Be Blood, bộ phim lớn nhất của anh cho đến nay, thu về hơn 76 triệu đôla một chút).

ám ảnh tình dục người mẹ da đen của Willa (Teyona Taylor)

.Sự tham gia của DiCaprio trong One Battle chắc chắn là một điểm nhấn, nhưng vẫn chưa rõ ở mức độ nào. Kể từ khi thắng giải Oscar năm 2016, ngôi sao của The Revenant chỉ tham gia diễn xuất ba phim: một phim ăn khách (Once Upon a Time… in Hollywood), một phim thương mại thất bại (Killers of the Flower Moon) và một phim Netflix (Don’t Look Up).

Có ý kiến phổ biến cho rằng hãng phim đứng sau One Battle, Warner Bros, đơn giản là không biết cách tiếp thị bộ phim tông điệu kỳ lạ này. Công bằng mà nói, chẳng phải nhiệm vụ dễ dàng gì: bộ phim quá hài hước và khác thường để được coi là phim ly kỳ, quá đen tối và nặng nề để được coi là phim hài. Ngay cả trong những khoảnh khắc ngớ ngẩn và phóng khoáng nhất, sự hài hước, ở chừng mực nào đó, cũng được xem là nghiêm túc. (Ví dụ, giáo phái dân tộc chủ nghĩa da trắng trong phim được gọi là “Câu lạc bộ Phiêu lưu Giáng sinh” — rõ ràng là lố bịch, đúng vậy, nhưng lại gợi lên sự ngớ ngẩn mang tính hoa mỹ của các thuật ngữ phát xít thực sự, từ Grand Dragons của KKK, đến các nhóm cực hữu hiện đại như Proud Boys, một cái tên phái sinh kiểu lập lờ từ Aladdin của Disney.)

Bộ phim quá hài hước và khác thường để được coi là phim ly kỳ

Đây cũng là một bộ phim hướng đến đối tượng khán giả trưởng thành. Trong một sai lầm quảng bá lớn nhất, Warner Bros đã ký thỏa thuận với trò chơi điện tử nổi tiếng Fortnite, cho phép người chơi — phần lớn là trẻ em và thanh thiếu niên — sử dụng các nhân vật trong One Battle làm avatar. Cách gắn kết không ai ngờ tới này đã bị chế giễu cùng khắp, nhưng có lẽ cũng phơi bày sự hoang mang của hãng phim trước sản phẩm của chính mình. Duy có điều họ không ngờ tới — ít ai ngờ tới — là các bài đánh giá lại tích cực đến vậy.

Ở mức độ nào đó, việc One Battle có kiếm được tiền hay không không quan trọng: bộ phim đã được thực hiện mà không thỏa hiệp về mặt nghệ thuật. Nó tồn tại, và bản thân điều đó đã là một chiến thắng. Nếu nó tiếp tục càn quét Oscar, như một số người đang dự đoán – đặc biệt là Penn đang được nhắc đến như ứng cử viên hàng đầu cho hạng mục nam diễn viên phụ xuất sắc nhất – thì có thể các giám đốc điều hành hãng phim sẽ coi đó là một khoản tiền được chi tiêu xứng đáng, bất chấp doanh thu phòng vé.

quá đen tối và nặng nề để được coi là phim hài

Thành công của những bộ phim gần đây như phim thời kỳ lịch sử kinh dị về ma cà rồng Sinners của Ryan Coogler, hay phim kinh dị dang tay Weapons của Zach Cregger, đã cung cấp bằng chứng rõ ràng cho khả năng tồn tại của việc làm phim nguyên tác; One Battle sẽ không phải là đỉnh cao của những bộ phim kiểu này.

Tuy nhiên, bộ phim chìm hay nổi sẽ rất quan trọng ở một khía cạnh. Nó liên quan đến mục đích của phê bình phim, vào thời điểm phê bình truyền thống đang gặp khó khăn về văn hóa. Bao năm rồi giới phê bình không đồng lòng ủng hộ một bộ phim mới nào như thế này: nhưng có nghĩa lý gì nếu khán giả vẫn không muốn tin tưởng họ? Nếu khán giả không muốn thử sức với một bộ phim bom tấn hành động, tốn kém có mặt một ngôi sao cực kỳ nổi tiếng, bất chấp những lời khen ngợi không ngớt và chắc như đinh đóng cột thì sao? Nói dễ nghe thì đó là khoảnh khắc mất mặt. Còn nói khó nghe thì đó là dấu hiệu cho thấy chúng ta đã vượt qua điểm không thể quay đầu.

Leonardo DiCaprio và Paul Thomas Anderson trên trường quay

Dù đã tính đến việc internet có sở thích phóng đại và sự dè dặt cần thiết trước một bộ phim được khuyên nên xem kịch liệt đến thế, rốt cuộc One Battle After Another vẫn là một bộ phim đáng được càng nhiều người xem càng tốt — và xem trên màn ảnh rộng. Còn có được vậy hay không lại là chuyện khác.

One Battle After Another khởi chiếu ở Việt Nam ngày 26 tháng 9 với tựa Trận chiến sau trận chiến.