Các công ty truyền thông dành năm năm qua tìm cách sao chép Netflix giờ
đang cố gắng đảo ngược chính mình — chỉ có điều họ không thể đảo ngược
180 độ.
Luật mới (cũ rích) của HollywoodĂn trưa ngày thứ sáu tại
Polo Lounge ở Beverly Hills là giấc mơ của mọi trợ lý trẻ hoặc diễn viên
đầy tham vọng. Những ông trùm, người nổi tiếng, nhà sản xuất và tín đồ
thời trang thong dong ngồi trong khoảng sân xanh tươi, nắng xuyên qua
những tán cây.
Ăn trưa ngày thứ sáu tại Polo Lounge ở Beverly Hills là giấc mơ của mọi trợ lý trẻ hoặc diễn viên đầy tham vọng
|
Một đại diện-siêu đẳng vừa ngấu nghiến món tacos cá vừa nói chuyện với
sếp hãng phim ở một góc, cách đó vài gian hàng là hai nữ diễn viên huyền
thoại đang bắt chuyện trong bữa trưa. Cứ mỗi 15 phút lại có một ông
trùm hoặc một nhà sản xuất nổi tiếng bước vào, đi quanh trò chuyện với
những người khác trong tầng lớp xã hội quý hiếm của họ.
Chưa hết,
bàng bạc lơ lửng trên món salad giá 50 đôla và cuộc nói chuyện thân
thiện là một nỗi sợ hãi. Khá nhiều trong những ông trùm này đang cắt
giảm chi phí hoặc sa thải nhân viên. Một cuộc đình công của các biên
kịch lấp ló ở đường chân trời. Và không ai — nhấn mạnh là không ai —
thực sự biết liệu họ có chiến lược để chiến thắng hay không.
Các
công ty truyền thông dành năm năm qua cố gắng sao chép Netflix giờ đang
cố gắng đảo ngược chính mình, chỉ có điều họ không thể quay xe 180 độ.
Họ cần khôi phục một số cách kiếm tiền xưa rích trong khi vẫn ưu tiên
phát trực tuyến. Họ tạo ra các quy tắc (và cấu trúc doanh nghiệp) trong
khi làm vậy. Xem xét nỗi bất định to đùng trong gần như mỗi cuộc gọi
điện thoại ngày nay thì rất đáng để phác ra xem một số quy tắc này là gì.
Dưới áp lực phải làm ra lợi nhuận, một lần nữa người ta nhận ra giá
trị của rạp chiếu phim, cũng như doanh số qua iTunes và các cửa hàng kỹ
thuật số khác
|
Rạp chiếu phim oách trở lạiDù đại dịch buộc các hãng phim
phải thử nghiệm phát hành những bộ phim đắt tiền để xem ở nhà, nay thì
gần như mọi công ty truyền thông lớn đều đang quay lưng với việc phát
trực tuyến phim. Warner Bros. Discovery và Paramount sẽ không làm những
bộ phim lớn để phát trực tuyến nữa và có vẻ như Disney cũng đang từ bỏ ý
tưởng này.
Không có nghĩa là sẽ không có phim trên các dịch vụ
phát trực tuyến sớm hơn trước đây, cũng không có nghĩa các công ty này
sẽ không sản xuất bất kỳ bộ phim nào dành riêng cho khán giả tại gia.
Tuy
nhiên, dưới áp lực phải làm ra lợi nhuận, một lần nữa người ta nhận ra
giá trị của rạp chiếu phim, cũng như doanh số qua iTunes và các cửa hàng
kỹ thuật số khác. Hy vọng sẽ có thêm nhiều phim như
Elvis, đã
kiếm được gần 300 triệu đôla tiền bán vé và ghi thêm hàng triệu đôla
doanh thu phát hành tại gia trước khi xuất hiện trên HBO Max.
Một
bản chiếu rạp đâu có cắn cấu phát trực tuyến. Phần lớn các phim được
xem trực tuyến nhiều nhất năm ngoái đều đã phát hành trước ở rạp. Tất cả
chỗ tiền chi cho tiếp thị — cộng với lời truyền miệng từ những người
xem phim tại rạp — có thể đẩy một bộ phim khi phát trực tuyến. Ba trong
số năm phim được xem nhiều nhất của Netflix ở Mỹ năm ngoái là dự án mà
các hãng phim khác phát hành rạp trước.
15 phim xem trực tuyến nhiều nhất năm 2022
|
Giờ đây, không phải thể loại phim nào cũng có thể ra rạp. Và cứ được một
Elvis thì
có ít nhất hai phim chính kịch dành cho người trưởng thành chìm nghỉm.
Nhưng hóa ra khi các công ty truyền thông nói rằng việc họ đưa phim phát
trực tuyến là phản ứng với đại dịch chứ không phải là thay đổi vĩnh
viễn, họ đã nói thật!
Những khu vườn kín cổng cao tường đang đổ sụpKhi
giám đốc điều hành của Disney, Bob Iger, lần đầu tiên công bố kế hoạch
phát trực tuyến lớn, ông đã làm như vậy bằng cách rút phim của mình ra
khỏi Netflix. Bao năm các hãng phim đã cấp nhượng quyền những dự án lớn
nhất của họ cho dịch vụ phát trực tuyến này, bù đắp doanh số bán đĩa DVD
đang giảm sút, chỉ để nhận ra rằng người mà họ tưởng là bạn thực chất
là kẻ thù. Netflix đã sử dụng những tựa phim đó đúc ra một đối thủ cạnh
tranh với truyền hình cáp.
Các công ty truyền thông đã dành nhiều năm qua mua lại quyền các tựa lớn nhất trong thư viện của họ — như
Friends và
The Office
— đồng thời giảm bán những chương trình mới của họ cho các đối thủ cạnh
tranh. Họ bắt đầu coi công ty của họ là những khu vườn kín cổng cao
tường như Facebook. Họ cần giữ tất tần tật trong dịch vụ phát trực tuyến
của họ để không lặp lại trọng tội hồi đầu với Netflix.
Hy vọng sẽ có thêm nhiều phim như Elvis, đã kiếm được gần
300 triệu đôla tiền bán vé và ghi thêm hàng triệu đôla doanh thu phát
hành tại gia trước khi xuất hiện trên HBO Max
|
(Không phải mọi công ty đều từ bỏ việc cấp nhượng quyền. Universal TV và
Warner Bros. TV, kể tên hai hãng làm ví dụ, vẫn bán cho bên thứ ba.
Nhưng mọi công ty truyền thông đều từ bỏ hàng tỉ đôla mỗi năm — thay vì
lấy được doanh thu từ bên thứ ba.)
Tình hình đó đang thay đổi dữ
dội. Trong khi cựu giám đốc Warner Media, Jason Kilar, ngăn cản các giám
đốc điều hành của hãng phim truyền hình và nhóm hoạt hình của Warner
Bros. bán nhiều dự án cho Netflix (và những dịch vụ khác), thì người
đứng đầu Warner Bros. Discovery, David Zaslav, đã mở cổng đập xả lũ.
Disney hiện cởi mở hơn trong việc bán cho bên thứ ba và thậm chí Amazon
sẽ bán các dự án do MGM sản xuất cho các dịch vụ khác.
Để xem
Paramount thỏa thuận gì với quyền phát trực tuyến các bộ phim của họ
trong tương lai — cái được gọi là thỏa thuận phim Pay-1.* Các quyền này
đang được phân chia giữa Paramount+ và Amazon/Epix của MGM trong một
thỏa thuận mà hầu như không ai thích. Thỏa thuận đó sắp hết hạn và
Paramount đã mua quyền.
Một số ít tựa cũ (như Friends) chiếm gần hết lượt xem trên các dịch vụ phát trực tuyến
|
Công ty này có thể giữ tất cả các quyền cho Paramount+ hoặc có thể mua
quyền trên thị trường mở. Trước đây các hãng phim đã cấp phép những bộ
phim này cho các công ty như Netflix và HBO với giá hàng trăm triệu
đôla. Tuy nhiên, để phù hợp với cách tiếp cận rào giậu, một số công ty
truyền thông đã ngừng bán quyền vì họ coi phim là yếu tố quan trọng để
thu hút và giữ chân người xem cho các dịch vụ phát trực tuyến của họ.
Paramount
có thể bắt chước những gì Universal đã làm bằng cách chia quyền giữa
Paramount+ và các dịch vụ khác. Bạn kiếm được hàng trăm triệu đôla khi
cấp nhượng quyền cho Netflix hoặc Amazon, trong khi vẫn giữ lại một số
cho dịch vụ của riêng bạn. Hãy tự hỏi điều này: Netflix sẽ trả bao nhiêu
cho quyền phát trực tuyến
Mission: Impossible 9?
Một
lần nữa, Netflix là một ngoại lệ lớn ở đây. Họ vẫn kiên quyết sẽ không
bán cho bên thứ ba. (Apple cũng sẽ không.) Nhưng có một điều Netflix sẽ
làm…
Paramount đã mua Pluto, Comcast đã mua Xumo, Fox đã mua Tubi và
Amazon đã mua IMDbTV (nay là Freevee). Bạn có sử dụng những dịch vụ này
không? Có thể không, nhưng rất nhiều người thích những thứ miễn phí
|
FASTNetflix cho biết họ đang nghiên cứu một dịch vụ phát
trực tuyến miễn phí, có hỗ trợ quảng cáo (gọi tắt là FAST). Vậy là đã
quá chậm chân rồi. Paramount đã mua Pluto, Comcast đã mua Xumo, Fox đã
mua Tubi và Amazon đã mua IMDbTV (nay là Freevee). Bạn có sử dụng những
dịch vụ này không? Có thể không, nhưng rất nhiều người thích những thứ
miễn phí.
Đó là lý do tại sao Warner Bros Discovery đang xây dựng một dịch vụ phát trực tuyến miễn phí mới có tên là WBTV.
Bán
cho những dịch vụ được gọi là nhanh này là cách mà các công ty truyền
thông tin rằng họ có thể kiếm được lợi nhuận từ thư viện phim của mình.
Một số ít tựa cũ (như
Friends) chiếm gần hết lượt xem trên các
dịch vụ phát trực tuyến. Vì vậy, đừng mong đợi Warner Bros. để những bộ
phim thành công nhất của họ rời khỏi HBO Max. Nhưng nếu có thể tìm được
ai đó trả tiền cho họ các tựa phim cũ thậm chí không phổ biến trên HBO
Max, thì họ sẽ lấy thêm được một khoản.
Đừng mong đợi Warner Bros. để những bộ phim thành công nhất của họ rời khỏi HBO Max
|
Và nếu không ai muốn trả tiền cho họ, họ sẽ đưa phim lên dịch vụ của riêng mình và kiếm chút ít từ quảng cáo.
Giữ nguyên mức chi là mới rồiĐây
là một số tin tốt về “năm hiệu quả”: Các công ty giải trí không cắt
giảm chi tiêu nhiều như bạn tưởng. So sánh ngân sách chương trình cho
năm 2023 với năm năm trước bạn sẽ thấy chi tiêu vẫn tăng lên.
Netflix
đã chi khoảng 8 tỉ đôla cho chương trình vào năm 2018. Hiện tại, họ
định ra khoảng đâu 17 tỉ đôla. Ngân sách đó không còn mỗi năm mỗi tăng thêm 3
tỉ đô la nữa. Nhưng không giảm.
Iger có thể cắt giảm 2,5 tỉ đôla và ngân sách của Disney vẫn sẽ cao hơn hàng tỉ đô la so với trước đây.
Netflix đã chi khoảng 8 tỉ đôla cho chương trình vào năm 2018. Hiện
tại, họ định ra khoảng đâu 17 tỉ đôla. Ngân sách đó không còn mỗi năm
mỗi tăng thêm 3 tỉ đô la nữa. Nhưng không giảm
|
Rạp chiếu phim tăng giáAMC Theaters đã làm một chuyện
không tưởng vào đầu tháng 2: họ bắt đầu tính mức giá khác nhau cho các
ghế ngồi khác nhau trong rạp chiếu.
Bao năm nay các nhà điều hành
ngành công nghiệp điện ảnh đã kêu gọi giới nhà rạp thử nghiệm định giá.
Không có lý chút nào khi vé xem một bộ phim mới phát hành vào tối thứ
bảy lại bằng giá vé xem suất chiếu vào ngày thứ ba của một phim đã ra
mắt được một tháng.
Nhưng đây lại không phải là chuyện tính giá
cao hơn (hoặc thấp hơn) dựa trên nhu cầu đối với một bộ phim hoặc theo
ngày trong tuần. Bạn trả nhiều tiền hơn cho những chỗ ngồi tốt nhất
trong rạp và ít hơn cho những chỗ ngồi tồi tệ nhất, giống như tại một sự
kiện thể thao hoặc buổi hòa nhạc. Bạn chỉ có thể mua vé đắt hơn và vé
rẻ hơn nếu tham gia chương trình thành viên của AMC, Stub.
Bạn nghĩ sao? Nam diễn viên Eiljah Wood đã chỉ trích nước đi này.
AMC Theaters đã làm một chuyện không tưởng vào đầu tháng 2: họ bắt
đầu tính mức giá khác nhau cho các ghế ngồi khác nhau trong rạp chiếu
|
Mua, mua nữa, mua mãiÔng trùm tin tức Hollywood Jay
Penske đã mua 20% cổ phần của Vox, xác nhận rằng một ngày nào đó ông sẽ
sở hữu mọi tờ báo không phải là
New York Times.
ValueAct đã tích lũy cổ phần trong Spotify Technology SA và đang kêu gọi cắt giảm chi phí nhiều hơn.
Cho đến nay, Nelson Peltz đã kiếm được khoảng 150 triệu USD từ khoản đầu tư của mình vào Disney.
Warner
Music đã báo cáo doanh thu giảm 8% và lợi nhuận giảm 34% do hoạt động
kinh doanh quảng cáo không ổn định và danh sách phát hành yếu.
Lược dịch: © Hải Đăng @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Bloomberg
* Thông thường có hai khoảng thời gian thanh toán tuần tự, được đặt tên là Pay-1 và Pay-2, cả hai đều kéo dài khoảng 6-12 tháng. (ND)