Break Up Club – một trong những bộ phim quy mô nhỏ giành được sự quan tâm của khán giả địa phương

Các tác phẩm hợp tác vẫn tiếp tục thống trị các bộ phim Hoa ngữ, như bộ phim bom tấn ngân sách lớn Diệp Vấn 2 đã thể hiện thông qua việc gặt hái 43,3 triệu đôla Hồng Kông doanh thu phòng vé. Phần tiếp theo của Diệp Vấn này hầu như đã vượt qua đối thủ chính trong dịp lễ Phục sinh – bộ phim đạt doanh thu 44 triệu đôla Hồng Kông – Alice in Wonderland (bộ phim do Chân Tử Đan đóng vai chính thu về hơn 200 triệu tệ, tương đương 30 triệu USD tại Trung Quốc). Điều tương tự cũng xảy ra với bộ phim bi tráng Đường Sơn đại địa chấn (Aftershock) của đạo diễn Phùng Tiểu Cương, phim đã vượt qua ngưỡng 10 triệu đô la Hồng Kông doanh thu phòng vé để trở thành bộ phim Hoa ngữ của một đạo diễn Trung Quốc có doanh thu cao nhất tại Hồng Kông.

Tuy nhiên, ngoại trừ ngoại lệ của 72 Tenants, bộ phim đã chiến thắng về mặt doanh thu trong sự cạnh tranh khốc liệt của dịp Tết Nguyên Đán nhờ vào sự trợ giúp tuyên truyền liên tục của một trong những đài truyền hình quan trọng nhất tại Hồng Kông, thị trường đã cho thấy tính nhạy cảm với những bộ phim nhỏ hơn phát hành ngoài mùa cao điểm, tạo nên một thị trường đa dạng hơn.

“Chúng ta đã được xem nhiều bộ phim rất đa dạng trong năm nay.” – đạo diễn Hoàng cho biết, cô tin rằng chính sự ủng hộ từ Hội đồng phát triển điện ảnh Hồng Kông đã tạo nên sự bùng nổ này: “Với việc hội đồng là một trong những nhà đầu tư đầu tiên, các dự án với những đề tài độc đáo hoặc có khả năng chứa nhiều rủi ro hơn có thể khởi động. Sau đó, việc tìm nguồn đầu tư từ bạn bè hoặc các nguồn đầu tư cá nhân cũng sẽ dễ dàng hơn.”

Tất nhiên, Quỹ phát triển điện ảnh Hồng Kông với sự trợ giúp từ chính phủ cũng là một nguồn tài trợ đáng tin cậy cho các nhà làm phim địa phương quan tâm tới những cách làm phim mới lạ; kể từ khi đi vào hoạt động năm 2007, quỹ này đã đầu tư 43 triệu đôla Hồng Kông vào 14 tác phẩm nội địa. Một số trường hợp thành công tại phòng vé địa phương trong năm nay khởi đầu nhờ vào sự giúp đỡ của quỹ, trong đó có bộ phim đoạt giải Echoes of the Rainbow của hai nhà làm phim kỳ cựu La Khải Nhuệ và Trương Uyển Đình, các phim hài La Comedie Humaine (Nhân gian hỷ kịch) và Break Up Club.

Quỹ phát triển điện ảnh Hồng Kông đã hỗ trợ cho sự ra đời của những bộ phim như Echoes of the Rainbow

Một mặt, quỹ đã hỗ trợ trong việc tạo dựng một môi trường thuận lợi cho việc sản xuất phim nội địa và cho cả các nhà làm phim giàu kinh nghiệm cũng như mới vào nghề, một lựa chọn tài chính khác cho các dự án tầm trung hoặc ngân sách thấp hiện đang ngày càng trở thành tâm điểm của các xưởng phim.

Bên cạnh các bộ phim nhỏ và vừa như Puff của Tập đoàn tổng nghệ Hoàn Á (Media Asia) hay Ex của Tập đoàn Anh Hoàng, Thiệu Thị/TVB cũng đang hướng tới việc phát triển các bộ phim tầm trung, với bộ phim hài cổ trang The Jade and the Pearl (Phỉ thúy minh châu) đồng sản xuất với Anh Hoàng – bởi đạo diễn-nhà sản xuất Tần Tiểu Trân và Trần Khánh Gia, đội ngũ đã thực hiện Comedie Humaine – và Perfect Wedding (Đám cưới hoàn hảo), bộ phim thứ hai đạo diễn Hoàng thưc hiện sẽ được phát hành trong năm nay.

Mặc dù có được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ cơ chế quảng bá của TVB, nhưng Wedding vẫn chưa đạt đến được những con số của Break Up Club. Mà ngay cả như thế thì cơ hội cũng là rất nhỏ lẻ.

Và tại đó tồn tại tình thế tiến thoái lưỡng nan mà ngành công nghiệp điện ảnh Hồng Kông phải đối mặt: ngay khi một nhà làm phim chứng minh được giá trị của bản thân, cơ hội – hoặc phổ biến hơn là Trung Quốc – vẫy gọi. Trong nhiều năm, các nhà làm phim danh giá địa phương trong đó có Từ Khắc, Trần Khả Tân và Quan Cẩm Bằng đã chuyển sang Trung Quốc. Một vài nhà làm phim xuất sắc đã, bất chấp tất cả, trưởng thành trong giai đoạn suy thoái của ngành vào những năm 2000 cũng đang theo bước họ.

Đạo diễn Diệp Niệm Sâm là một trường hợp như vậy. Với một loạt những câu chuyện tình yêu thành thị mang tính chất thương mại rõ rệt, với vai diễn chính của các ngôi sao nhạc pop hiện đang nắm giữ hệ tư tưởng của thế hệ trẻ Hồng Kông – đạt được những thành công phòng vé hiếm hoi với hơn mười triệu đôla Hồng Kông trong liên tiếp các năm 2006, 2007 và 2008 – đạo diễn Diệp đã trở thành cái tên yêu thích của lứa tuổi vị thành niên và đầu 20 cũng như đạo diễn lý tưởng của những bộ phim lãng mạn hướng tới giới trẻ. Đó là một trong những lý do tại sao Tăng Chí Vỹ lại mời đạo diễn 31 tuổi này phụ trách những yếu tố liên quan đến giới trẻ với tư cách đồng đạo diễn bộ phim 72 Tenants, bộ phim đã trở thành tác phẩm đạt doanh thu cao nhất trong sự nghiệp của Diệp Niệm Sâm.

Sau cùng thì việc Trung Quốc đang mời gọi là hợp lý.

Hiện tại đạo diễn Diệp đang thực hiện Mr. and Mrs. Single (Ẩn hôn nam nữ) – một dự án vừa thuộc sở trường vừa mới lạ với anh – một câu chuyện tình yêu được viết kịch bản, quay phim và đầu cấp vốn hoàn toàn tại Trung Quốc cho Tập đoàn Anh Hoàng và công ty điện ảnh Tử Cấm Thành Bắc Kinh. Kể từ khi khởi nghiệp năm 2004, đạo diễn Diệp chưa từng đảm nhận một tác phẩm hợp tác nào, và Single trị giá 20 triệu nhân dân tệ cũng không phải là ngoại lệ.

Đạo diễn Diệp cho biết: “Rất nhiều nhà làm phim Hồng Kông sẽ thử sức với các bộ phim cổ trang hoặc hành động đầu tiên khi họ bắt đầu hoạt động ở Trung Quốc, hoặc ít nhất là các tác phẩm hợp tác, nên việc thực hiện một câu chuyện tình yêu thành thị Trung Quốc là một cơ hội đầy thử thách đối với tôi. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là tôi đã từ bỏ thị trường Hồng Kông.”

Trước khi tới Bắc Kinh, Diệp Niệm Sâm vừa hoàn thành bộ phim Hồng Kông chủ đề tình yêu thường niên của anh: Marriage With a Liar (Hôn tiền thí ái), một bộ phim lãng mạn trị giá bảy triệu đôla Hồng Kông cho Mega-Vision để chiếu vào dịp Giáng sinh.

Những đạo diễn như Diệp Niệm Sâm (ảnh) đang hướng tới thị trường đại lục

“Nói thật, thị trường dành cho phim nội địa tại Hồng Kông đang bị thu hẹp; để có được ngân sách lớn hơn và thị trường rộng hơn, chúng tôi phải tới Trung Quốc,” đạo diễn Diệp cho biết. “Đây là tương lai của các bộ phim Hoa ngữ; các bộ phim Hồng Kông chỉ là điện ảnh khu vực.”

Cho dù có được cơ hội chuyển sang hoặc làm việc tại Trung Quốc hay không thì thế hệ các nhà làm phim trẻ hơn cũng rất ao ước tiềm năng thị trường khổng lồ của đại lục.

“Bên cạnh chuyện doanh thu phòng vé, tất cả các đạo diễn đều muốn tác phẩm của mình được càng nhiều người biết tới càng tốt,” đạo diễn Hoàng cho biết. Bộ phim Hồng Kông đầu tay của cô, phim tài liệu năm 2001 Women’s Private Parts (Nữ nhân na thoại nhi) đã đưa cô trở thành một thành viên của thế hệ các nhà làm phim những năm 2000: “Thị trường càng rộng lớn thì càng thuận lợi. Trung Quốc là nơi gần nhất với Hồng Kông, nên tới đó là một các để mở rộng lượng khán giả của chúng tôi.”

Những người nắm quyền kiểm soát trong các tác phẩm hợp tác Hồng Kông – Trung Quốc là những hình mẫu: ví dụ như Quách Tử Kiện, bộ phim The Moss (Thanh Đài) năm 2008 của anh đã giúp anh đạt được giải Đạo diễn mới xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Kim Tượng Hồng Kông. Các bộ phim anh sản xuất trong năm nay gồm có tác phẩm võ thuật mang đầy hương vị hoài cổ Gallants (Đả lôi đài) ra mắt vào tháng tư với sự hậu thuẫn của Tập đoàn Ánh Nghệ (Focus Films) của Lưu Đức Hoa, và bộ phim tháng 9 Frozen (Vì em chung tình) cho Tập đoàn tổng nghệ Hoàn Á và anh sẽ trợ giúp việc chỉ đạo bộ phim mới làm lại từ tác phẩm Đại thoại tây du (A Chinese Odyssey) của Châu Tinh Trì cho Tập đoàn Bingo của Châu và Tập đoàn điện ảnh Trung Hoa.

Những nhân vật khác cũng đang chuyển hướng sang phía bắc, như trong trường hợp của Bành Hạo Tường - người đang bắt đầu tác phẩm đầu tay ở Trung Quốc, một dự án tên gọi 4+1 , viết tắt cho bốn phim ngắn và một phim truyện. Đạo diễn năng suất này đã phát hành hai bộ phim anh chỉ đạo năm nay – Love in a Puff và bộ phim kinh dị Dream Home (Ngôi nhà mơ ước) cho công ty 852 của Hà Siêu Nghi – và bộ phim Lover’s Discourse (Diễn văn tình nhân), tác phẩm đạo diễn đầu tay của Tăng Quốc Tường (con trai của Tăng Chí Vỹ) và Doãn Chí Văn, mà Bành Hạo Tường chịu trách nhiệm sản xuất cho công ty điện ảnh Irresistible Films cũng được lên kế hoạch ra mắt khán giả Hồng Kông vào tháng 12 này.

Ngay cả những người mới vào nghề cũng đang bắt nhịp với làn sóng Trung Quốc, như được chứng minh bởi tài năng trẻ Mạch Hy Nhân, người đã khởi đầu sự nghiệp năm 2008 với tác phẩm High Noon (Liệt nhật dương không) và tiếp nối vào tháng Sáu vừa rồi với Ex cho công ty Anh Hoàng. Nữ đạo diễn 26 tuổi này đang tiến hành một tác phẩm hợp tác Hồng Kông – Trung Quốc về những người Hồng Kông trong độ tuổi 30 làm việc tại Trung Quốc, sẽ được quay tại đại lục vào năm tới.

Mạch Hy Nhân cho biết: “Tôi sẽ không loại trừ khả năng có thể chuyển sang Trung Quốc ở một mức độ nào đó. Thị trường Trung Quốc lớn hơn, có nghĩa là ngân sách lớn hơn và chất lượng cao hơn. Điều đó luôn luôn hấp dẫn các nhà làm phim. Nhưng tôi không quá nóng vội; tôi sẽ làm lần lượt từng việc một.”