Liên hoan phim Cannes năm nay sẽ đưa hai nhà làm phim kỳ cựu đến từ thế hệ thứ sáu – một nhóm các đạo diễn hầu hết là làm phim độc lập đã tạo nên dấu ấn điện ảnh của họ sau năm 1989. Phim của Giả Chương Kha và Chương Minh – những tác phẩm độc lập gai góc đã làm chuyển biến điện ảnh Trung Quốc trong thập niên 1990 – trình chiếu ở liên hoan vào ngày 8/5.

Đạo diễn Chương Minh tự miêu tả ông là đạo diễn sẽ chờ cơ hội để làm phim theo cách riêng

Mặc dù cả hai đại diện cho điện ảnh Trung Quốc, thành tích của họ thật là khác nhau.

Một đằng, người đàn ông 47 tuổi tên Giả Chương Kha, năm ngoái đã thành lập Liên hoan phim quốc tế Pingyao. Vị đạo diễn này nuôi dưỡng các dự án phim trào lưu với một công ty có tên là Fabula Entertainment, và có chỗ đứng trong ngành kinh doanh dịch vụ truyền trực tuyến với JiaScreen.

Một đằng là Chương Minh, giáo sư điện ảnh 56 tuổi, đã dành nhiều năm làm việc cho các ủy ban của chính phủ và các chương trình truyền hình trong nước sau khi chật vật để đưa được các dự án của riêng mình khởi động.

Mặc dù sự nghiệp cực kỳ tương phản, cả hai đều điều chỉnh và thích nghi với ngành công nghiệp điện ảnh đang tiến hóa của Trung Quốc trong hai thập niên qua.

Giả Chương Kha là người kỳ cựu ở Cannes. Năm nay sẽ là phim thứ năm của anh trình chiếu tại đây

Ash is Purest White, phim thứ năm của đạo diễn Giả tranh giải Cành cọ vàng, là một bộ phim đậm chất xã hội đen trả thù được quảng cáo là phim tốn kém nhất và trào lưu nhất của anh cho đến nay. Trong khi đó, Trương Minh sẽ lần đầu ra mắt ở Cannes trong chương trình độc lập Directors’ Fortnight với The Pluto Moment, bộ phim nói về mối quan hệ tiến triển chậm chạp giữa một nhóm các nhà làm phim đi khảo sát các địa điểm quay với nhân tài âm nhạc ở vùng nông thôn Trung Quốc.

Đây là xuất phẩm danh giá nhất của Chương cho đến nay, vì có diễn viên Vương Học Binh trong vai chính và được iQiyi, công ty đứng sau một trong những trang web chia sẻ phim trực tuyến phổ biến nhất của Trung Quốc, tài trợ một phần.

“Tuy bộ phim là xuất phẩm khá nhỏ so với hầu hết các phim Trung Quốc – kể cả một số phim nghệ thuật độc lập – nó lớn so với chính mình,” Shen Yang, một trong những nhà sản xuất của The Pluto Moment nói.

Cảnh trong The Pluto Moment, bộ phim của Chương Minh trình chiếu trong chương trình Director's Fortnight ở Cannes

“Nói đúng ra, phim này đánh dấu sự tham gia của Chương Minh vào nền điện ảnh [Trung Quốc], với việc anh sử dụng các ngôi sao và hợp tác với các hạ tầng lớn.”

Trớ trêu thay, Chương Minh là một trong những đạo diễn thế hệ thứ sáu đột phá của Trung Quốc trong những năm 1990.

Tốt nghiệp mỹ thuật rồi tiếp tục theo học tại Học viện Điện ảnh Bắc Kinh, Chương Minh có tác phẩm đạo diễn đầu tay năm 1996 với In Expectation, thể hiện mối tình gây tranh cãi giữa một người lao động độc thân với cô lễ tân khách sạn góa chồng ở một thị trấn nhỏ gần Đập Tam Hiệp, Trung Quốc.

Được tài trợ bằng sự đóng góp từ các bạn cùng lớp đại học, bộ phim đã nhận được giới phê bình khen ngợi ở các liên hoan phim, đoạt giải tại liên hoan Vancouver và Busan. Đột phá của Chương Minh được Giả Chương Kha nối gót, chỉ một năm sau đó khi anh giảnh giải thưởng tại Giải thưởng điện ảnh và video độc lập của Hồng Kông cho bộ phim ngắn Xiao Shan Comes Home.

The Pluto Moment nói về mối quan hệ tiến triển chậm chạp giữa một nhóm các nhà làm phim đi khảo sát các địa điểm quay

Bất chấp thành công của phim đầu tay, Chương Minh đã không dấn thân vào sự nghiệp làm phim toàn thời gian. Ông được bổ nhiệm làm trợ lý giáo sư tại Học viện Điện ảnh Bắc Kinh năm 1997 và đã dạy từ đó đến nay.

Trong một khóa học cao cấp được tổ chức tại Viện tư liệu điện ảnh Thượng Hải tháng 11 năm ngoái, Chương Minh tự miêu tả ông là một nhà làm phim sẽ chờ đợi cơ hội để đi theo phong cách riêng – một sự thụ động khiến ông rớt khỏi tầm chú ý trong khi điện ảnh Trung Quốc cất cánh thập niên vừa qua.

Ngược lại, Giả Chương Kha nhanh chóng vươn lên trong ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc sau khi phim điện ảnh dài đầu tay của anh, Xiao Wu, nhận được sự khen ngợi rộng khắp tại Liên hoan phim Berlin năm 1998. Anh thành lập công ty điện ảnh riêng, X-Stream Pictures, và quan hệ đối tác với các nhà đầu tư nước ngoài nổi bật – Platform, phim thứ hai của anh được phát hành vào năm 2000, thực hiện với sự đóng góp từ Nhật Bản và Pháp.

Ash is Purest White là một bộ phim đậm chất xã hội đen trả thù

Kể từ đó, đạo diễn Giả đã thành công trong việc đi từ đường biên điện ảnh độc lập của Trung Quốc vào trung tâm của ngành này. Thể hiện trong sự hợp tác lâu dài của anh với Shanghai Film Studio, sự tham gia của anh vào việc thành lập chuỗi rạp chiếu phim nghệ thuật đầu tiên của Trung Quốc, và việc năm nay, ông được bổ nhiệm là đại diện cho tỉnh nhà, Sơn Tây, tại Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc, cơ quan lập pháp của Trung Quốc.

Nhưng thành công của anh không có nghĩa là Giả Chương Kha quay lưng lại với nguồn gốc nghệ thuật của mình, Shen nói. “Ash is Purest White của Giả xuất phát [trực quan] từ những bộ phim trước của anh, có lẽ là kết quả của sự tự biến đổi của anh ấy hoặc vốn tư bản đã gia tăng mà giờ đây anh sở hữu,” Shen nói. “Anh đã hiện thực hóa tầm nhìn của mình, một tầm nhìn tham vọng hơn, nhưng sự thay đổi đó không có nghĩa là anh đang đi theo dòng phim trào lưu.”

“Phim nghệ thuật Trung Quốc cần sự đa dạng về ngôn ngữ điện ảnh và thẩm mỹ,” bà nói thêm.

Thang Duy trong phim Bi Gan’s Long Day’s Journey into Night tranh giải ở hạng mục Un Certain Regard

Ngoài Ash is Purest White và The Pluto Moment, bốn phim Trung Quốc khác sẽ lần đầu ra mắt tại Cannes vào tháng này. Long Day’s Journey into Night của đạo diễn Bi Gan, với sự tham gia của Trương Ngãi Gia và Thang Duy, là một phần trong hạng mục Un Certain Regard của Cannes, trong khi bộ phim tài liệu Dead Souls dài 8 tiếng của Vương Binh sẽ được trình chiếu không tranh giải.

On the Border của Wei Shujun sẽ tranh giải Cành cọ vàng dành cho phim ngắn hay nhất, năm ngoái A Gentle Night của đạo diễn Trung Quốc Qiu Yang đã thắng giải này, trong khi The Storms in Our Blood của Shen Di sẽ trình chiếu trong chương trình Cinefondation, hạng mục dành riêng cho tác phẩm từ các sinh viên điện ảnh trẻ mới tốt nghiệp.