Nhân vật & Sự kiện

Làn sóng đạo diễn tác gia mới của Hàn Quốc

09/03/2020

Parasite đã thắng lớn ở mùa giải thưởng năm nay, nhưng một thế hệ các nhà làm phim nhiệt thành mới Hàn Quốc sẵn sàng nổi lên từ cái bóng của những bậc thầy tên tuổi như Bong Joon Ho và Park Chan Wook.

Sau thành công Cành Cọ Vàng và Oscar cho Parasite, bộ phim ly kỳ được tán thưởng của Bong Joon Ho, điện ảnh Hàn Quốc đã có một năm đột phá chưa từng có với khán giả Mỹ kể từ bộ phim ly kỳ giờ đã thành kinh điển của Park Chan Wook Old Boy lên màn ảnh rộng năm 2003.

Lee Chang Dong, đạo diễn Burning tranh giải ở Cannes 2019

Thành công của Parasite — và sự ghi nhận chính thức có phần hơi trễ từ phương Tây mà bộ phim đã mang về Seoul — chắc chắn có nhiều ý nghĩa với ngành điện ảnh Hàn Quốc, khi mà năm 2009 cũng đánh dấu kỷ niệm 100 năm phim điện ảnh đầu tiên của nước này, bộ phim năm 1919 của Kim Do San The Righteous Revenge.

“Không ai có thể tính kế hoạch được như vậy,” Bong đã chia sẻ với The Hollywood Reporter sau chiến thắng ở Cannes 2019. “Tôi không nghĩ ai trong ban giám khảo Cannes có thể biết được năm kỷ niệm này,” ông nói. “Nhưng nó lại mang một ý nghĩa mới với chúng tôi.”

Có vẻ như thành công của Parasite — ngoài vinh dự được tán dương, bộ phim đã vượt mốc 100 triệu USD phòng vé toàn cầu — và cuối cùng sẽ được xem là tích lũy của “Điện ảnh Hàn Quốc mới”, sự phục hưng của ngành làm phim nước này cùng với lứa đạo diễn đáng ghi nhận nổi lên cuối những năm 1990 đầu những năm 2000: Bong, Park, Lee Chang Dong, Kim Jee Woon, Hong Sang Soo và những cái tên khác.

Hong Sang Soo thắng Gấu Bạc đạo diễn xuất sắc của Liên hoan phim quốc tế Berlin 2020

Nhưng đạo diễn Bong khẳng định rằng ngành điện ảnh Hàn Quốc đang có nhiệm vụ mới ngay tầm tay: vượt qua thành công của thế hệ ông. “Tôi không gọi thế là ngộ nhận, nhưng những đạo diễn như Lee Chang Dong, Park Chan Wook và Kim Jee Woon vốn đã có lượng người hâm mộ lớn với những người yêu điện ảnh ở Mỹ tôi tin rằng nếu các bạn đào sâu hơn, các bạn sẽ thấy phấn khích phát hiện ra có rất nhiều phim tuyệt vời ở Hàn Quốc — đặc biệt từ những tài năng trẻ làm phim độc lập.”

Ông nói thêm: “Đương nhiên, bài tập của [thế hệ chúng tôi] là tìm cách làm thế nào khai phá được những nhà làm phim trẻ tuổi hơn đến với khán giả quốc tế.”

Bong Joon Ho: “bài tập của [thế hệ chúng tôi] là tìm cách làm thế nào khai phá được những nhà làm phim trẻ tuổi hơn đến với khán giả quốc tế”

Thường thường, đây phần nào là nhiệm vụ của những người tổ chức các liên hoan phim quốc tế phải làm. Nhưng vì nhiều các bậc thầy làm phim Hàn Quốc đang ở phong độ đỉnh cao và năng suất — Park 56 tuổi còn Bong 50 tuổi — và những liên hoan phim chính ở châu Âu vẫn có thể dựa vào những sản phẩm thường xuyên của các tên tuổi có tiếng này để khỏa lấp hạn mức không chính thức về phim Hàn mới (Bong, Park và Lee đều là những gương mặt thân quen ở Cannes).

“Không phải là những liên hoan phim hàng đầu không thích khám phá những tài năng mới,” Darcy Paquet, một học giả điện ảnh ở Seoul cũng là một điều phối chương trình liên hoan phim cho biết. “Đương nhiên, họ thích,” anh nói. “Nhưng không có nghĩa là họ sẽ bỏ qua Parasite — và thế sẽ bớt đi một suất trên sân chơi lớn cho một cái tên mới.”

Na Hong Jin, đạo diễn của những bộ phim ly kỳ lạ lùng và khó đoán The Chaser, The Yellow Sea The Wailing, được rộng rãi xem là một trong những tiếng nói độc đáo nhất của thế hệ anh

Tuy nhiên, có một nhà làm phim hậu-Làn sóng Hàn mới, đã vượt lên giới thiệu bản thân là một người thừa kế tiềm năng: Na Hong Jin, lần đầu tiên tham gia hạng mục tranh giải của Cannes năm 2016 với bộ phim kinh dị-kỳ bí-tâm thần đáng sợ được giới phê bình tán tưởng The Wailing. “Theo ý kiến của tôi, anh ấy là đạo diễn tài năng tự nhiên nhất ra mắt trong 15 năm qua,” Paquet cho biết. (Na Hong Jin cũng là cái tên đầu tiên đạo diễn Bong nhắc đến, gọi cách làm phim của anh là “rất hào hứng, rất căng thẳng.”) Hai phim đầu tiên của Na — The ChaserThe Yellow Sea — làm khán giả trầm trồ với năng lượng dã man và nguyên bản. Anh được biết đang tập trung sâu cho bộ phim thứ tư của mình, với nguồn tin ở Seoul cho The Hollywood Reporter biết sẽ là phim tiếng Anh đầu tay.

Các tài năng đột phá khác đã tìm được sự ghi nhận nhờ vào sự trân trọng bền vững của phương Tây với dòng phim điện ảnh châu Á. Sau khi viết kịch bản và đạo diễn nhiều phim hoạt hình được tán dương (The King of Pigs, 2011; The Fake, 2013) Yeon Sang Ho, 40 tuổi, đã ra mắt phim người thật đóng năm 2016 với phim hành động xác sống sáng tạo Train to Busan, giành một suất ở hạng mục Suất chiếu nửa đêm ở Cannes. Phim thu về con số ấn tượng 81 triệu USD ở quê nhà và sau đó được quan tâm rộng rãi quốc tế, thu về 6,1 triệu USD ở các thị trường khác. Nhưng bộ phim tiếp theo của Yeon, Psychokinesis (2018) — một phép thử nguyên bản và cao tay với thể loại siêu anh hùng — gây thất vọng về thương mại, chỉ thu về 7 triệu USD. Anh đang sản xuất bộ phim kinh phí lớn để trở lại: phần tiếp theo của Train to Busan, tựa Peninsular.

Peninsular của Yeon Sang Ho, phần tiếp theo của bộ phim ly kỳ 2016 Train to Busan

Một số phim hành động ly kỳ khác của Hàn Quốc cũng được đẩy mạnh bởi các chương trình liên hoan hàng đầu, bao gồm The Merciless của Byun Sung Hyun, The Villainess của Jung Byung Gil, The Spy Gone North của Yoon Jong Bin và The Gangster, The Cop, The Devil của Lee Won Tae. Tất cả đều được chọn xứng đáng, nhưng hạn chế, các suất chiếu nửa đêm ở Cannes.

“Một phim ly kỳ hành động với cú bẻ lái độc đáo là điều mà điện ảnh thương mại Hàn Quốc, đương nhiên, làm rất tốt,” Parquet chia sẻ. “Có những đạo diễn thú vị đang làm các thể loại khác mà Hàn Quốc [cũng] rất cừ khôi — phim nghệ thuật tinh tế hay phim tình bi, nhưng với cảm xúc lớn, ví dụ — và các nhà phát hành quốc tế đang thể hiện họ phần nào ít dám phiêu lưu hơn để ủng hộ những tiếng nói như vậy.”

5 nhà làm phim Hàn Quốc mới đáng chú ý

Kim Bora

Kim Bora, 35 tuổi, tốt nghiệp đại học Columbia với bằng MFA đạo diễn phim và làm bộ phim đầu tay năm 2018 House of Hummingbird, được The Hollywood Reporter khen ngợi là “một lát cắt ấm áp, phức tạp và đầy hy vọng về cuộc sống tuổi mới lớn.” Theo chân một cô bé cô lập, đơn độc 14 tuổi người Hàn Quốc qua những năm đầu 1990 ở Seoul, được thực hiện với kinh phí hết sức eo hẹp, nhưng cũng không ngăn cản phim giành hơn 20 giải thưởng tại các liên hoan phim và lễ trao giải khắp thế giới, bao gồm phim quốc tế xuất sắc tại Tribeca, mô tả bộ phim là “một sự ra mắt đảm bảo” sẽ “củng cố vị trí của Kim với tư cách một tác gia đang lên cần để ý tới.”

Lee Jong Eon

Lee Jong Eon, 44 tuổi, làm trợ lý đạo diễn cho Lee Chang Dong trong bộ phim nghệ thuật được tán dương Secret Sunshine and Poetry. Hồi tháng 4/2019, cô phát hành Birthday, bộ phim đầu tiên với tư cách đạo diễn. Dựa trên chính kinh nghiệm đi làm tình nguyện của Lee, bộ phim mô tả nỗi đau đớn vẫn tiếp tục của phụ huynh và gia đình những nạn nhân học sinh trong thảm họa phà Sewol năm 2014 của Hàn Quốc. Bộ phim ra mắt quốc tế tại Liên hoan hàng đầu Far East Film ở Udine, Ý, nơi phim gặt hái những phê bình nhiệt thành cho “bi kịch có sự cân nhắc và chủ ý cẩn thận.”

Lim Sun Ae

An Old Lady, bộ phim ra mắt đáng để tâm từ Lim Sun Ae, 41 tuổi, là tựa phim được nhắc đến nhiều tại Liên hoan phim quốc tế Busan 2019. Bộ phim tập trung vào một người phụ nữ lớn tuổi buộc tội một nhân viên bệnh viện trẻ tuổi tội hiếp dâm. Anh này khẳng định là có sự đồng thuận, và thẩm vấn rắc rối của bộ phim về phân biệt tuổi tác, giới tính và giả định thiếu suy xét bắt đầu xoắn tít từ đây. The Hollywood Reporter tổng kết bộ phim là “một tuyên bố nữ quyền ảnh hưởng một cách nhẹ nhàng từ một nhà làm phim đáng theo dõi.”

Lee Kyoung Mi

Lee Kyong Mi, 45 tuổi, trước đó là trợ lí đạo diễn cho Park Chan Wook, sau này sản xuất bộ phim đạo diễn đầu tay của cô, bộ phim hài nữ quyền Crush & Blush (2008) báng bổ song chưa được đánh giá đúng mức. Thành tựu năm 2016 của cô, bộ phim ly kì chính trị The Truth Beneath (phim này đồng biên kịch với Park) cũng bị bỏ qua trong vòng liên hoan quốc tế. Việc bỏ sót các tác phẩm của Lee có vẻ sẽ thay đổi nhờ vào thỏa thuận cô mới ký với Netflix để chỉ đạo bộ phim dài tập The School Nurse Files, dựa trên tiểu thuyết bán chạy của Hàn Quốc.

Lee Chung Hyun

Bước ngoặt trong bộ phim ngắn Bargain của Lee Chung Hyun năm 2015 đem về cho anh nhiều người ái mộ khiến hãng Yong Film của Hàn Quốc đầu tư cho đạo diễn 29 tuổi này viết và chỉ đạo bộ phim đầu tay có sự tham gia của Jong Seo Jun, nữ diễn viên chính đột phá trong Burning (2018) của Lee Chang Dong. Bộ phim ly kỳ bí ẩn Call tập trung vào hai người phụ nữ sống trong hai khoảng thời gian khác nhau được kết nối một cách bí ẩn qua một chiếc điện thoại. Tiếng vang sớm nổi lên từ giai đoạn sản xuất về diễn xuất của Jun đã khiến nó trở thành một trong những tựa phim được chờ đón nhất đầu năm 2020 trong nội bộ ngành điện ảnh Hàn Quốc.


Dịch: © Ngô Bình @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Hollywood Reporter