• Hollywood hậu-Covid-19 trông ra sao

• Hollywood không còn gì ngoài xóa sổ 2020. Điều đó có ý nghĩa thế nào với tương lai điện ảnh?

Cuộc sống thời virus corona đã nhanh chóng trở thành câu chuyện kinh dị trong thế giới thực của Hollywood, và khi những phần đáng sợ nhất của câu chuyện này đã ở lại đằng sau chúng ta, trải nghiệm xem phim có thể sẽ rất khác so với trước đây vài tháng.

Lạc quan nhất cũng cho thấy có thể cần nhiều tháng để đưa mức độ tới rạp trở lại như trước thời virus corona

Từ việc lựa chọn phim chiếu tại các rạp trong thế giới hậu đại dịch cho đến đường đi tới màn ảnh rộng hay màn ảnh nhỏ, virus corona đã làm rung chuyển mọi thứ trong mối quan hệ của chúng ta với điện ảnh, và những gì có thể là trạng thái bình thường mới phải tiến tới làm quen.

Trước giờ ở Hollywood chưa từng có thứ gì như virus corona, nhưng may mắn thay, chúng ta có rất nhiều manh mối về tương lai ngành điện ảnh.

Ra mắt hay không ra mắt

Thật khó để nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng mà sự lan rộng của đại dịch virus corona đã làm thay đổi thế giới chỉ trong vài tuần — đặc biệt là nói đến các hoạt động chung như đến rạp để xem một bộ phim mới.

Khi cách ly xã hội đã loại bỏ lựa chọn xem phim tại rạp và để lại một lỗ hổng lớn cỡ-Hollywood trong thói quen xem phim của các mọt phim, các hãng phim đã buộc phải nghĩ ra những cách mới để đưa các dự án của họ đến với khán giả và giảm bớt chi phí làm phim cao ngất ngưỡng.

Virus corona đã làm rung chuyển mọi thứ trong mối quan hệ của chúng ta với điện ảnh, và những gì có thể là trạng thái bình thường mới tiến tới phải làm quen

Trong khi một số hãng phim nhanh chóng chuyển sang mô hình bán phim theo yêu cầu, thì một số khác chơi trò chờ đợi với đại dịch, đẩy lùi ngày và thay đổi lịch phát hành cho đến khi rạp có thể mở lại. Một số thậm chí đã thử nghiệm các mô hình phân phối phim truyền thống bằng cách này hay cách khác, điều chỉnh các con đường điển hình đi từ hãng phim đến màn ảnh nhỏ của người xem tại nhà.

Đây là khoảng thời gian chưa từng có tiền lệ cho ngành điện ảnh, và mặc dù các hãng phim thường chậm chạp trong việc nắm bắt các xu hướng mới trong phân phối (chỉ cần hỏi Netflix), sự thay đổi trong ngành này đã khiến họ phải xem xét một số ý tưởng ngoài luồng.

Và họ sẽ cần tất cả những ý tưởng mới mà họ có thể tập hợp để giải quyết những rắc rối phía trước.

Nút cổ chai phòng vé

Dù cho các rạp bắt đầu mở cửa trở lại, việc trở lại kinh doanh như thường lệ vẫn là một đề xuất phức tạp.

Các hãng phim sẽ có ít lựa chọn hơn khi nói đến tạo ra lợi nhuận cho các dự án bị hoãn bởi đại dịch

Trong hầu hết các trường hợp, nới lỏng giãn cách xã hội toàn đất nước là một quá trình nhiều giai đoạn, đầu tiên cho phép các cuộc tụ họp nhỏ hơn, cũng như các yêu cầu y tế và an toàn mới (và đắt đỏ). Các yêu cầu này bao gồm quy trình khử trùng giữa các suất chiếu, cách sắp xếp chỗ ngồi mới và xem xét lại hoàn toàn cách xử lý đồ ăn thức uống, theo tin do Deadline công bố hồi tháng 4. Dự kiến lộ trình trở lại cảnh tấp nập sẽ là một hành trình đáng kinh ngạc của hành động, thu thập dữ liệu và phản ứng, và các rạp chiếu phim — nhờ bản chất môi trường cộng đồng khăng khít mà chúng hoạt động — có thể sẽ là một khay mẫu cấy trong thử nghiệm vĩ đại này.

Ngay cả những dự đoán thực tế, lạc quan nhất cũng cho thấy có thể cần nhiều tháng để đưa mức độ tới rạp trở lại như trước thời virus corona, tiếp tục thu nhỏ cửa sổ phát hành vốn đã bé để đưa phim tới với những khán giả màn ảnh rộng.

Tóm tất cả lại với nhau và các hãng phim sẽ có ít lựa chọn hơn khi nói đến tạo ra lợi nhuận cho các dự án bị hoãn bởi đại dịch.

Điều đó có thể dẫn đến một số kịch bản thú vị diễn ra trên màn hình mọi kích cỡ.

Không ai ở Mỹ đang thúc đẩy mạnh mẽ việc các rạp mở lại và cho phim phát hành hơn Chris Nolan

Chiếu lần đầu

Cho dù màn hình phòng khách có lớn hay có độ phân giải cao đến đâu, không có gì giống với trải nghiệm rạp chiếu phim, đặc biệt là khi nói đến định dạng màn hình IMAX cực lớn hoặc rạp chiếu phim với hệ thống âm thanh và hình ảnh tân tiến nhất. Các hãng phim biết điều đó, và nhiều nhà làm phim làm việc với họ cũng vậy.

“Chris [Nolan, được đề cử Oscar năm lần và cũng là đạo diễn Tenet] rất muốn được mang bộ phim ra rạp,” CEO IMAX Richard Gelfond nói với các nhà đầu tư trong buổi họp cổ đông đầu tháng (tin theo Variety). “Tôi không biết ai ở Mỹ đang thúc đẩy mạnh mẽ việc các rạp mở lại và cho phim phát hành hơn Chris Nolan.”

Tenet của Nolan là một trong những bộ phim lớn đầu tiên vẫn dự kiến ra rạp, giữ vững ngày ra mắt 17/7. Tuy nhiên, nếu bộ phim hy vọng bù lại ngân sách sản xuất 205 triệu USD (cũng như tất cả các chi phí khác mà bộ phim có xu hướng tích lũy trên đường ra rạp), thì nó sẽ cần đưa rất nhiều người vào ghế xem trong một thời gian dài — một khoảng thời gian sẽ còn diễn ra lâu hơn nữa dưới những hạn chế nghiêm ngặt về chỗ ngồi trong rạp chiếu.

Áp phích phim Mulan dựng trên cao ốc ở khu vực Hollywood B vắng tanh

Theo Deadline, hãng phát hành Tenet Warner Bros. Pictures sẽ cần ít nhất 80% số rạp chiếu trên thế giới được mở khi công chiếu phim, gồm cả những điểm nóng virus corona như New York, cũng như ở Los Angeles và San Francisco, để có một tia hy vọng hoàn vốn. Chỉ riêng ở Hoa Kỳ, bộ phim sẽ cần được chiếu ở 3.500 trên tổng số 5.000 rạp chiếu trước đại dịch (một con số bị teo lại khi đóng cửa kéo dài) để thu lợi nhuận. Trên bình diện quốc tế, con số đó là hơn 30.000 rạp trên toàn thế giới.

Đó là một số con số lớn cho các rạp chiếu phim có khi chỉ thể hoạt động với công suất 50% (hoặc ít hơn). Với lịch chiếu chật chội mà hầu hết các hãng phim lớn đều xoay xở trong điều kiện bình thường, điều này có thể nghĩa là họ — và các rạp chiếu mà họ hợp tác — sẽ khó khăn trong việc đưa ra quyết định phim nào được chiếu và chiếu trong bao lâu.

Sự sống còn của những cái tên lớn nhất

Hiện tại, ba bộ phim lớn dự kiến ra rạp là Tenet (17/7), Mulan (24/7) và phần tiếp theo của siêu anh hùng Wonder Woman 1984 (14/8).

Ba phim này sẽ cần một thời gian dài và có lợi nhuận ở rạp chiếu không chỉ để thành công cho các hãng phim, mà để chứng minh việc phát hành các phim này có thể thành công trong điều kiện giãn cách xã hội. Suy cho cùng, các hãng phim không hề thích đánh bạc với các dự án lớn nhất của họ, vì vậy, nếu một trong ba bộ phim này chùn bước, có lẽ phải rất lâu nữa các hãng phim mới sẵn sàng thử nghiệm những tình thế đó một lần nữa.

Cần phải bòn rút tối đa doanh thu từ các phim tiếng tăm nhất nghĩa là không có nhiều cơ hội cho các phim ít tiếng tăm hay tiếng tăm trung bình và ngân sách nhỏ trong các giai đoạn đầu mở lại ngành công nghiệp chiếu bóng . Theo truyền thống, những phim nhỏ hơn có thể lấp đầy khoảng cách giữa các phim ngân sách lớn, bom tấn sẽ thấy mình bị kẹt trong lịch trình lấp lửng, đi vòng quanh rạp chiếu cho đến khi có một suất trống y hệt quá nhiều máy bay bay lòng vòng ở một sân bay đông đúc không có chỗ đáp.

Một tình huống như thế này có thể làm lung lay hệ thống phân cấp thông thường của phim và rạp chiếu chiếu, và tạo ra một chuẩn mực mới — mặc dù tạm thời — cho cả rạp chiếu và người hâm mộ điện ảnh.

Phim ly kỳ loại R Unhinged có Russell Crowe đóng chính (ảnh) định ngày ra rạp 1/7/2020 sẽ nằm trong binh đoàn những phim nhỏ hơn có thể lấp đầy khoảng cách giữa các phim ngân sách lớn, bom tấn sẽ thấy mình bị kẹt trong lịch trình lấp lửng, đi vòng quanh rạp chiếu cho đến khi có một suất trống

Trong một kịch bản tiềm năng, các rạp chiếu nhỏ, độc lập thường cung cấp phim độc lập và phim nghệ thuật có thể trở thành nơi duy nhất cho các bộ phim kinh phí vừa và nhỏ bị huých văng ra khỏi các chuỗi rạp, và các phim độc lập lại phải đi cạnh tranh với các xuất phẩm kinh phí lớn hơn khi các hãng phim sẽ cố gắng đưa phim mình ra công chúng, bất kể nhỏ đến đâu.

Tất cả sẽ ra sao thì còn phải xem, và dù các chuỗi rạp chiếu có sửng cồ trước ý tưởng bộ phim nào đó — bất kể quy mô — đi thẳng lên trực tuyến, trước mắt những hành động như vậy có thể cần thiết khi các hãng phim, rạp chiếu phim và khán giả từ từ quay trở lại với kinh doanh điện ảnh.

Thử thị trường chiếu theo yêu cầu

Trong những tháng gần đây, chúng ta đã thấy các hãng phim chuyển sang phát trực tuyến như một lựa chọn để tránh tắc nghẽn phòng vé sắp xảy ra.

Universal Pictures là một trong những hãng phim lớn đầu tiên chuyển sang trực tuyến sau đại dịch, chọn đưa phim ly kỳ The Invisible Man và một số phim khác đang chiếu rạp vào thời điểm đóng cửa lên thẳng thị trường chiếu theo yêu cầu. Mặc dù con số vẫn còn lờ mờ trong những chuyển đổi rạp-sang-trực tuyến, nhưng dữ liệu lên-thẳng-trực tuyến mà chúng ta có đã tạo ra những làn sóng trong ngành điện ảnh.

Vượt lên trên tất cả những tranh cãi, một thực tế đã trở nên rõ ràng: Phim không cần một bản phát hành chiếu bóng để có lãi

Vào cuối tháng 4, Universal Pictures thông báo phần tiếp theo của Trolls World Tour — vốn dự kiến ra rạp vào ngày 10/4 — đã kiếm được gần 100 triệu USD trong ba tuần cho thuê với giá 20 USD. Doanh thu phát trực tuyến của bộ phim trong khoảng thời gian đó nhiều hơn phần phim Trolls đầu tiên kiếm được trong suốt năm tháng ra rạp vào năm 2016.

“Kết quả của Trolls World Tour đã vượt quá mong đợi của chúng tôi và chứng minh khả năng tồn tại của dịch vụ xem theo yêu cầu cao cấp,” Jeff Shell, người đứng đầu công ty mẹ của Universal, NBCUniversal, cho biết. “Ngay sau khi rạp chiếu phim mở cửa trở lại, chúng tôi hy vọng sẽ phát hành phim ở cả hai công thức.”

Ông không phải là người duy nhất có phản ứng mạnh mẽ với thành công của Trolls phần tiếp theo.

Sự thành công của bộ phim về cơ bản đã nâng phát hành trực tuyến theo yêu cầu từ lựa chọn thứ hai hay thứ ba thành sự thay thế cho phát hành rạp chiếu bóng, và tin tức này không hề ổn với AMC Entertainment Holdings, Inc., chuỗi rạp chiếu lớn nhất thế giới. AMC đã phản ứng bằng cách cấm cửa phim Universal ở các rạp chiếu của mình từ nay về sau — một canh bạc (hoặc chỉ làm cao, tùy cách bạn nhìn) có thể phải trả giá đến hàng tỉ USD và được xem là càng đẩy ngành công nghiệp chiếu bóng tới sự phá hủy nhanh hơn là giúp đỡ nó.

Sony Pictures đã công bố bộ phim Thế chiến II Greyhound, với sự tham gia của Tom Hanks, sẽ phát hành thẳng VOD

Tuy nhiên, vượt lên trên tất cả những tranh cãi, một thực tế đã trở nên rõ ràng: Phim không cần một bản phát hành chiếu bóng để có lãi.

Và đó là điều mà các hãng phim khác dường như cũng đã lưu ý đến.

Đừng lo lắng, hãy phát trực tuyến

Với tình trạng tồn đọng phim bị trì hoãn ngày càng tăng, Disney đã gia nhập danh sách các hãng phim tận dụng các tùy chọn phát trực tuyến của mình khi quyết định đưa một số bộ phim sắp tới lên thẳng Disney+, hạ tầng phát trực tuyến dựa trên thuê bao.

Trong số đó có Artemis Fowl bị trì hoãn từ lâu, có sự tham gia của Colin Farrell, Judi Dench, Josh Gad, và những gương mặt quen thuộc khác, ban đầu được dự kiến ra rạp vào ngày 29/5. Bộ phim vốn đã hoãn vài lần trong mấy năm qua, giờ sẽ ra mắt trên Disney+ vào tháng 6. Tương tự, bản ghi hình vở nhạc kịch Hamilton từng đoạt nhiều giải thưởng, ban đầu dự kiến ra rạp một năm kể từ bây giờ, sẽ được chuyển trực tiếp đến Disney+ vào tháng 7.

Với khán giả bị mắc kẹt trong nhà do các biện pháp giãn cách xã hội, Disney cũng đã dời ngày phát hành trực tuyến của Star Wars: Episode IX - The Rise of Skywalker và Frozen 2 lên Disney+ sớm hơn — phá vỡ khung truyền thống về thời gian ra mắt thị trường DVD và Bluray với trực tuyến.

Quyết định giảm đáng kể khung thời gian đó có vẻ không phải là vấn đề lớn đối với người ngoài, nhưng là một dấu hiệu cho thấy các hãng phim có xu hướng bẻ cong truyền thống ngành nhằm phục vụ khán giả trực tuyến từ nay về sau.

Disney và Universal cũng không phải là hãng phim duy nhất ủng hộ những lựa chọn phát trực tuyến theo yêu cầu. Sony Pictures gần đây đã công bố bộ phim Thế chiến II Greyhound, với sự tham gia của Tom Hanks, sẽ phát hành thẳng VOD, trong khi Warner Bros Pictures cũng làm tương tự với phim hoạt hình Scoob! chỉ một tuần trước (cùng ngày nó dự kiến ra mắt tại rạp).

Thu hẹp sự phân chia

Vậy thì, tất cả những điều này có ý nghĩa gì với người hâm mộ phim bình thường?

Các phim bom tấn kinh phí lớn có vẻ sẽ thống trị rạp chiếu hơn cả trước thời đại dịch khi các hãng phim cố gắng đạt mốc doanh thu cần thiết

Trong tương lai gần, điều đó có nghĩa là ít lựa chọn phim mới hơn tại rạp chiếu phim địa phương của bạn nếu và khi chúng mở cửa trở lại. Trong số các lựa chọn đó, các phim bom tấn kinh phí lớn có vẻ sẽ thống trị rạp chiếu hơn cả trước thời đại dịch khi các hãng phim cố gắng đạt mốc doanh thu cần thiết, trong khi những phim nhỏ chỉ có thể có đợt chiếu ngắn ngủi (hoặc không có luôn).

Nhiều phim có ngân sách trung bình và nhỏ với ít lựa chọn rạp chiếu trong khu vực của mình gần như chắc chắn sẽ cần phải chuyển sang các dịch vụ phát trực tuyến và theo yêu cầu. Số lượng các bộ phim này lên thẳng phát trực tuyến cũng có thể tăng đáng kể khi chúng ta tiến gần hơn đến cuối năm và kho phim tồn của các hãng chồng chất.

Với sự khủng hoảng của các chuỗi rạp, khung thời gian điển hình giữa thời điểm chiếu rạp của phim, giải trí tại nhà (DVD, Blu-ray, v.v…), phát hành theo yêu cầu và đến các dịch vụ phát trực tuyến tiến tới có thể sẽ ngắn hơn rất nhiều khi các hãng phim chuyển sang giai đoạn tạo doanh thu tập trung hơn cho mỗi bộ phim. Cho dù điều này sẽ dẫn đến độc quyền nhiều hay ít khi đối với một số phim nhất định có sẵn trên một dịch vụ phát trực tuyến hoặc nhà đài hoặc một cái gì khác giờ còn chưa được biết đến khi đủ loại công ty truyền thông cạnh tranh một nguồn phim lớn hơn đổ vào thị trường giải trí tại nhà.

Đủ loại công ty truyền thông cạnh tranh một nguồn phim lớn hơn đổ vào thị trường giải trí tại nhà

Với các rạp chiếu bắt đầu giai đoạn đầu mở cửa lại ở khắp nước Mỹ, thị trường chiếu bóng lớn nhất thế giới, sự tình tiến triển như thế nào trong một vài tháng tới sẽ làm sáng tỏ ít nhiều về việc chúng ta sẽ trở lại với cái gì gần với làm ăn bình thường nhanh ra sao — hay chậm ra sao.