Với góc nhìn mới mẻ về câu chuyện kinh điển, del Toro muốn vượt qua
những kỳ vọng. Ông hình dung sinh vật này là một tạo vật đẹp đẽ và là
một tác phẩm nghệ thuật.
Guillermo del Toro đã chốt hình dung quái vật của Victor Frankenstein từ
năm 11 tuổi, khi cuốn tiểu thuyết Gothic kinh điển năm 1818 của Mary
Shelley trở thành Kinh Thánh của ông, như ông đã nói trong một cuộc trò
chuyện vào tháng 8.

Đạo diễn Guillermo del Toro, trái, và Oscar Issac, người đóng vai
Victor Frankenstein trong bộ phim tái hiện cả huyền thoại và quái vật
|
“Tại sao lại lắp ráp nhiều bộ phận để tạo ra nó?” ông nhớ hồi nhỏ đã tự
hỏi như vậy. “Tôi bắt đầu suy nghĩ về logic của điều đó.”
Giờ đây, nhà làm phim, với ba giải Oscar, cuối cùng đã hiện thực hóa giấc mơ của mình.
Frankenstein
của ông (ra rạp ngày 17 tháng 10 và trên Netflix ngày 7 tháng 11), diễn
dịch lại cả huyền thoại và quái vật, không giống nhiều bộ phim trước
đó, mang lại cảm giác như vừa mới sinh ra chứ không phải được sửa chữa.
Vâng, nghĩa là không có mũi khâu nào.
“Chúng tôi không muốn mang
lại cảm giác như thể quái vật đó là nạn nhân của một tai nạn,” ông nói,
ám chỉ sự hợp tác của mình với Mike Hill, cũng là một tín đồ của
Frankenstein
và là nhà thiết kế sinh vật cho bộ phim. del Toro nói: “Chúng tôi muốn
có sự tinh khiết hoặc trong suốt gần như là linh hồn mới sinh, theo dõi
nó từ khi là linh hồn mới sinh cho đến khi trở thành một con người —
kiểu người ‘Tôi tư duy nên tôi tồn tại.’”

Boris Karloff trong bộ phim Frankenstein năm 1931. Tạo hình nhân vật của ông, do nghệ sĩ trang điểm Jack Pierce, đã trở thành nguyên mẫu
|
Nói vậy không có nghĩa là những diễn giải trước đây, mà del Toro gọi là
“Sao Bắc Đẩu trong thời đại chúng ta,” không hề xuất hiện trong hình
dung của ông. Có hình bóng của bộ trang phục quân đội mà Bernie
Wrightson đã sử dụng để minh họa con quái vật cho cuốn sách của Mary
Shelley trong một ấn bản nổi tiếng được in vào những năm 1980; cái nhìn
chết chóc của Christopher Lee trong
The Curse of Frankenstein
năm 1957; một chút hào quang tôn giáo bao quanh con quái vật của Boris
Karloff từ những năm 1930, có lẽ là hình ảnh — con quái vật nặng nề cổ
đầy sẹo và ốc vít — hiện lên trong tâm trí hầu hết mọi người.
Tuy
nhiên, sinh vật của del Toro được hứa hẹn sẽ là tác phẩm đầu tiên trong
dòng phim Frankenstein. Dưới đây là cái nhìn thoáng qua về quá trình
tạo hình cho nó.

Một số ghi chú và bản vẽ của del Toro. Bên trái là hình ảnh quái vật, bên phải là minh họa nhân vật Người Mù
|
Nhật ký của Del Toro là bộ sưu tập những đoạn trích từ tranh vẽ, minh
họa giải phẫu, chuyên luận phẫu thuật và nhiều ghi chép vụn vặt về những
sinh vật trần gian mà con người đã quan sát được.
Ở trang bên
trái, chúng ta thấy con quái vật từ phía sau, vươn lên, để lộ những
đường nét phần nào theo các tuyến giải phẫu, các cơ kết nối với xương và
khớp để tạo ra chuyển động. Nhưng đối với con quái vật, những đường nét
này cần phải “thú vị về mặt thẩm mỹ hơn là y học,” del Toro nói. “Y như
những nét cọ trên tranh vậy.”
Victor Frankenstein này (do Oscar
Isaac thủ vai) không chỉ là một nhà giải phẫu học và nhà khoa học, mà
còn là một nghệ sĩ. Và ngay từ đầu, người ta nhìn thấy anh làm việc với
sáp giải phẫu, vật liệu tạo hình cố hữu đã được sử dụng hàng thế kỷ để
tạc mô hình cơ thể, nội tạng và cơ bắp của người hoặc động vật.

Các bức tượng đá đã trở thành nguồn cảm hứng, đặc biệt là tượng Thánh Bartholomew ở Milan
|
Trong tiểu thuyết của Shelley, Victor nói anh đã khám phá bí mật cho
phép anh tạo ra quái vật bằng kỹ thuật của riêng mình. Nhưng del Toro
lưu ý rằng Shelley đã khéo léo bỏ qua việc miêu tả sinh vật này ra đời
chính xác thế nào.
“Nghe có vẻ gian lận,” del Toro nói, nhưng vậy là có cơ hội tưởng tượng.
Ông
chỉ ra rằng các bộ phim và diễn giải trước đây thường chỉ cho thấy
Victor đào mộ để lấy các bộ phận cơ thể, rồi đột nhiên sinh vật đó hiện
ra hoàn chỉnh.
“Tôi muốn miêu tả chi tiết hết mức có thể từng
bước giải phẫu cách anh ấy tạo ra sinh vật này,” del Toro nói. “Cách anh
ấy tạo ra sinh vật này có một cá tính riêng.”

Mia Goth trong vai Elizabeth và Jacob Elordi trong vai quái vật trong Frankenstein
|
Đó là một cảnh quay khác với hình ảnh giông bão sấm sét, bóng đổ chéo và
bóng đen như thường thấy. Thay vào đó, Victor này giống như một nghệ sĩ
biểu diễn và việc anh tạo ra quái vật được quay như một buổi hòa nhạc.
“Cứ như thể bạn đang xem Leonard Bernstein chỉ huy dàn nhạc vậy,” del
Toro nói. “Đây không phải là khoảnh khắc kinh hoàng nhất trong phim, mà
là khoảnh khắc vui sướng nhất.”
Tại Nhà thờ Duomo ở Milan, tượng
Thánh Bartholomew bằng đá cẩm thạch của Marco d’Agrate thế kỷ 16, một
trong 12 tông đồ của Chúa Jesus được cho là đã bị lột da sống và sau đó
bị chặt đầu, gây ám ảnh.
Tác phẩm này đã ảnh hưởng lớn đến del
Toro, nhớ lại Shelley miêu tả các tĩnh mạch, gân và cơ bắp hiện rõ dưới
lớp da căng phồng của sinh vật. Việc gửi những bức ảnh các bức tượng
bằng đá thạch cao cho Mike Hill đã trở thành một phần trong quá trình
thực hiện và cũng góp phần định hướng cho bảng màu thanh tao của con
quái vật: màu ngà voi, màu xanh lam nhạt và màu tím violet với một số
màu nicotine.

Mô hình răng hàm mặt cổ điển bằng nhôm. Những thiết bị này, từ lâu
đã được sử dụng để giảng dạy nha khoa, đã trở thành nguồn cảm hứng cho
một thiết bị được sử dụng tạo hoạt ảnh quái vật
|
Trên hết, ông nói, ông muốn “tạo cảm giác như một tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp được làm thủ công.”
Hình dung này được phản ánh trên lưng con quái vật khi nó đối mặt với Elizabeth Lavenza (Mia Goth), vị hôn thê của Victor.
Del
Toro và Hill cũng xem xét các tài liệu và dụng cụ y khoa, cả lịch sử
lẫn hiện tại, bao gồm một mô hình răng hàm mặt, một ma-nơ-canh mô phỏng
đầu và hàm người được sinh viên và chuyên gia nha khoa sử dụng để thực
hành các quy trình. Nó xuất hiện trong một cảnh trong tiểu thuyết của
Shelley, một cảnh hiếm khi được khắc họa trên màn ảnh: Khoảnh khắc
Victor tỉnh dậy, tin rằng sinh vật đã chết và thí nghiệm đã thất bại,
nhưng rồi lại thấy nó sống dậy và đang đứng ở cuối giường nhìn anh.

Mô hình răng hàm mặt đã truyền cảm hứng cho del Toro phác thảo mặt nạ kim loại ở góc trên bên phải
|
“Rất kinh hoàng và đẹp đẽ. Và tôi đã tự hỏi, Được rồi, làm sao chúng ta
có thể gặp sinh vật này mà không nhìn thấy nó?” del Toro nói. Nên ông đã
hình dung ra một mặt nạ kim loại trên lớp băng bó của quái vật cũng như
khung xương sườn kim loại trên ngực nó là thành phần của các thiết bị
hồi sinh. Cả hai thiết bị đều được thể hiện trong các bản phác thảo của
ông bên dưới, bên phải.
Vị trí của các lớp băng bó, như ta thấy ở
góc trên bên trái trang vở, đặc biệt thu hút sự chú ý của del Toro. Ông
cho biết chúng cần có nhịp điệu mà không cần đối xứng, cũng như tính
kịch và sự hoa mỹ.
Đội ngũ hiệu ứng đặc biệt đã tạo ra một mô
hình thu nhỏ bằng đất sét cho phần thân và đầu quái vật, trên đó họ có
thể thỏa sức sáng tạo các đường nét khả dĩ. Họ cân nhắc xem những vết
sẹo nào sẽ hợp lý và cách tách các khớp.

Victor Frankenstein này (do Oscar Isaac thủ vai) không chỉ là một
nhà giải phẫu học và nhà khoa học, mà còn là một nghệ sĩ. “Tôi muốn miêu
tả chi tiết hết mức có thể từng bước giải phẫu cách anh ấy tạo ra sinh
vật này,” del Toro nói
|
Khi chỉ còn chín tuần nữa là bắt đầu sản xuất thì xảy ra một cú ngoặt
lớn nhưng del Toro không hề nao núng. Jacob Elordi đã đảm nhận vai quái
vật khi Andrew Garfield, thấp hơn rất nhiều inch, rút lui vì xung đột
lịch trình.
“Mike nói, ‘Chúng ta có chín tuần,’ và tôi nói, ‘Sai
rồi. Chúng ta có cả đời rồi.’ Tôi nói, ‘Chúng ta đã chuẩn bị cho bộ phim
này cả đời rồi.’”
Ông nhắc Hill rằng Jack Pierce, nghệ sĩ tạo
hình cho Boris Karloff, sẽ tự tay tạo ra diện mạo đó mỗi ngày không cần
khuôn. Tôi nói, ‘Sẽ không khó hơn thế đâu. Vậy nên chúng ta đã sẵn sàng
rồi.’”

Del Toro, phải, nhấn mạnh sự tỉ mỉ trong việc tạo hình quái vật ở
hậu trường, phản ánh sự tỉ mỉ trong tạo hình quái vật trên màn ảnh
|
Trong ảnh chụp hậu trường này, nhà quay phim Dan Laustsen (phải) đang
quan sát del Toro thị phạm cách Isaac đặt lớp da lên phần cơ bắp thô ráp
của sinh vật. Hill (trái) đứng cạnh để đảm bảo các bộ phận giả, chủ yếu
được làm bằng silicon y tế, không bị hư hại trong quá trình chuyển
động.
“Tôi đang chỉ cho anh cách làm mịn theo một cách — tôi
biết điều này nghe có vẻ buồn cười — nhưng mà theo một cách dễ chịu. Bởi
vì một lần nữa, việc tạo hình phải là một màn trình diễn đẹp mắt. Không
nên gây kinh hoàng,” del Toro nói.
Cốt truyện bao gồm một bản
ghi hình quá trình tạo ra sinh vật, được lưu giữ trên các tấm kính. Ở
đây, chúng ta thấy quái vật đang cầm một chiếc đĩa — hình ảnh do chính
nó tạo ra.

Sự tiến hóa của quái vật thành một sinh vật biết suy nghĩ là chủ đề chính của bộ phim Frankenstein này
|
“Trong bộ phim này, sinh vật trải qua một hành trình rất thú vị, bộ phim
ghi lại quá trình hình thành sinh vật cũng như quá trình sáng tạo và
tạo tác,” del Toro nói. “Tôi tin rằng, chưa bao giờ điều này được đặc tả
như vậy.”
Dịch: © Ngô Bình @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The New York Times