Bây giờ hạ thấp tác động ngang tầm địa chấn mà The Matrix của Lilly và Lana Wachowski đã gây ra đối với nhận thức đại chúng khi phim công chiếu vào năm 1999 thì dễ rồi. Khán giả chưa từng thấy điều gì giống như vậy. The Matrix đã phát triển thành bộ ba phim đem lại lợi nhuận khổng lồ, và cùng với thành công của các phần tiền truyện Star Wars, bộ ba phim The Lord of the Rings, đã giúp tạo nên các chuỗi phim “high-concept” của Hollywood hiện đại thống trị ngành điện ảnh trong hai thập kỷ qua.

Cho đến nay, loạt phim The Matrix đã truyền cảm hứng cho các cuộc tranh luận và tiếp tục phủ bóng ngành công nghiệp giải trí. Có thể nói đơn giản là chúng ta sẽ không có Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU) hoặc những phim như John Wick nếu không có The Matrix.

Các cuộc thảo luận về một phim Matrix mới hoặc một bản làm lại đã râm ran trên mạng nhiều năm, nhưng hiếm khi có tên của chị em Wachowski đi kèm. Ai cũng cho rằng bất kỳ phim Matrix mới nào mà chúng ta nhận được sẽ là khởi động lại của bản gốc, một phiên bản không có sự tham gia của dàn diễn viên và êkíp đã làm cho bộ phim trở thành biểu tượng ngay từ đầu.

Trước sự hân hoan của nhiều người hâm mộ, The Matrix 4 đang trong quá trình sản xuất, và Lana Wachowski đồng sáng tác và đạo diễn một mình (Lilly hiện đồng biên kịch và điều phối chương trình cho loạt phim Work in Progress của Showtime.) Reeves và Carrie-Anne Moss sẽ trở lại trong vai Neo và Trinity, trong khi những bổ sung mới cho dàn diễn viên thì có Priyanka Chopra, Neil Patrick Harris và Yahya Abdul-Mateen II. David Mitchell, tác giả của Cloud Atlas (phim chuyển thể do chị em Wachowski cùng đạo diễn) tham gia với vai trò đồng biên kịch. The Matrix 4 đang quay tại San Francisco, và quá trình sản xuất cũng sẽ diễn ra ở Chicago và Đức.

Keanu Reeves (phải) và Carrie-Ann Moss, cặp đôi Neo và Trinity trong The Matrix 1999

The Matrix đã thay đổi phim khoa học giả tưởng

Có rất nhiều lý do để háo hức với The Matrix 4, kể cả khi bạn cảm thấy ngán ngẩm các phần tiếp theo The Matrix Reloaded và The Matrix Revolutions. Chúng ta không nên hạ thấp chất lượng và cách phần phim đầu tiên thay đổi “cuộc chơi”. Sự kết hợp giữa thế giới công nghệ cao, triết học phương Đông, hành động kiểu Hồng Kông và hiệu ứng đặc biệt gây ảo giác đã tạo nên một trong những phim bom tấn ly kỳ và độc đáo nhất của thập kỷ và thậm chí có thể của cả lịch sử điện ảnh. Mọi người bắt đầu sao chép hoặc nhại lại các hiệu ứng ngưng đọng thời gian (Bullet Time) đầy biểu tượng, những cảnh chiến đấu đeo dây cáp trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, và bộ phim đã giới thiệu cho khán giả một lượng từ vựng hoàn toàn mới, đặc biệt là khái niệm “uống viên thuốc đỏ” như một phép ẩn dụ để chối bỏ những lừa dối của xã hội nhằm ủng hộ hiện thực.

Đây là một bộ phim vừa gay cấn về cảm xúc, vừa có những cảnh hành động mãn nhãn và đầy thử thách về trí tuệ với các chủ đề về tâm lý học tiến hóa, triết học không tưởng và hình tượng Chúa Kitô. Cho đến ngày nay, khán giả vẫn tiếp tục tranh cãi về ý nghĩa thực sự của bộ phim. Sau khi cả hai chị em Wachowski công bố là người chuyển giới, các suy đoán về người chuyển giới trong nội dung phim trở nên phổ biến, với một số ý kiến ​​cho rằng Neo uống viên thuốc màu đỏ tương tự như việc chuyển đổi giới tính (Lilly Wachowski đã nói rằng “đó là điều tuyệt vời” vì “một sự đánh giá toàn diện về tác phẩm của Lana và tôi thông qua việc chúng tôi chuyển giới”). Họ đã mở đường cho điện ảnh thế kỷ 21.

Chọn viên thuốc màu đỏ hay màu xanh là hình ảnh ẩn dụ nổi tiếng trong The Matrix

Phim khoa học giả tưởng lại thay đổi từ khi The Matrix ra đời

The Matrix có thể đã thay đổi cuộc chơi, nhưng bản thân điện ảnh đã phát triển rất nhiều kể từ khi The Matrix Revolutions công chiếu vào năm 2003. Bộ ba phim là một trong những tài sản trí tuệ quan trọng khiến Hollywood gần như hoàn toàn tập trung đầu tư vào phim chuỗi hơn từng tựa phim riêng rẽ, và sự thống trị của phim chuỗi vẫn tiếp tục cho đến nay. Thật vậy, phim chuỗi chỉ ngày càng mở rộng kể từ khi chị em Wachowski đặt chân vào. Giờ đây, các vũ trụ mở rộng là cốt lõi của nền điện ảnh, từ vua của các vũ trụ - Vũ trụ điện ảnh Marvel - cho đến những kẻ giả danh vĩ đại như DCEU và vô số nỗ lực thất bại của các hãng phim để sao chép mô hình này. Khoa học giả tưởng và các nhánh phụ có liên quan đã kiểm soát hoàn toàn, khó lòng đánh bại.

Các hãng phim quan tâm nhiều hơn đến các tác phẩm đã có từ trước và quen thuộc với công chúng. Trớ trêu thay, The Matrix hiện là một trong số đó, nhưng vẫn là một rủi ro lớn đối với Warner Bros. khi đầu tư vào một ý tưởng mới nguyên năm 1999. Ngày nay, chuyện như vậy vô cùng hiếm thấy. Việc thay đổi phong cách giữa các phần trong loạt phim nhượng quyền thương mại và các vũ trụ mở rộng đã thoáng hơn, nhưng trong nhiều năm, đặc biệt là với các giai đoạn đầu tiên của MCU, một khuôn mẫu thống nhất hơn đã được sử dụng từ phim này qua phim khác, khiến một số khán giả khẳng định những phim này xem và cảm nhận y như nhau.

Hiệu ứng ngưng đọng thời gian (Bullet Time) đầy biểu tượng

Vì tầm quan trọng của phòng vé quốc tế, đặc biệt là Trung Quốc, đã trở nên quan trọng đối với thành công của Hollywood, nên những phim có kinh phí lớn như chuỗi phim bom tấn này phải thu hút được càng nhiều khán giả càng tốt. Có nghĩa là bạn sẽ không thấy được bao nhiêu tựa phim đỉnh cao giá trị hàng trăm triệu đôla mang chủ đề triết học phương Đông hoặc đặc tính của phong trào thế giới ảo như The Matrix, một chuỗi phim đòi hỏi khán giả để tâm suy nghĩ nhiều hơn chứ không chỉ vì cảnh hành động. Chị em Wachowski không bao giờ ngừng sâu sắc hay khác lạ nhưng có lẽ bản thân ngành công nghiệp này đã lùi một bước lớn so với những gì họ đã giúp thiết lập, dẫu tốt xấu gì chăng nữa.

The Matrix 4 sẽ tái định nghĩa phim khoa học giả tưởng như thế nào

Sau bộ ba The Matrix, Lilly và Lana Wachowski không ngừng vượt qua ranh giới hoặc thực hiện những tác phẩm thực sự điên rồ và khác thường. Tham vọng của họ chỉ ngày càng lớn dần qua năm tháng. Phiên bản chuyển thể anime Speed ​​Racer bị đánh giá thấp một cách tội lỗi vào năm 2008 là bữa tiệc thị giác đã tái tạo thành công năng lượng và phong cách điên cuồng trong manga của Tatsuo Yoshida và vẫn mang lại làn gió mới nhờ sự sống động mượt mà của nó trong một thế giới hiện thực nghiệt ngã.

The Matrix là chuỗi phim đòi hỏi khán giả để tâm suy nghĩ nhiều hơn chứ không chỉ vì cảnh hành động

Cloud Atlas thực sự đã vượt ranh giới bằng cách đưa lên màn ảnh một cuốn tiểu thuyết tưởng như không thể chuyển thể trải dài qua thời gian, không gian và nhiều thể loại. Sense8 của họ trên Netflix là phim bộ khoa học giả tưởng lãng mạn về cộng đồng LGBT đầy tự hào pha trộn giữa chính trị, bản sắc và sự gợi cảm để kể một câu chuyện thực sự độc đáo. Ngay cả phim giả tưởng không gian Jupiter Ascending đầy tiêu cực của họ cũng giá trị hơn là những đánh giá tệ hại, mang chất nữ tính không hề nao núng cho khoa học giả tưởng, toát lên sự hài hước và lãng mạn hơn là hành động nam tính.

Đó là năm 2020 và vẫn chưa có ai làm phim như Lilly và Lana Wachowski. Họ không lặp lại chính mình và không thích đi theo lối mòn. Vào thời điểm mà điện ảnh có nguy cơ trở nên đồng nhất hơn bao giờ hết, do các thế lực độc quyền truyền thông ngày càng tăng và thiểu số có quyền sở hữu ngày càng áp đảo, thật an ủi phần nào khi biết rằng chị em Wachowski sẽ luôn ở đó để làm công việc của họ.

Đó là điều khiến sự trở lại của Lana Wachowski trong The Matrix trở nên vô cùng ly kỳ. Cô đã giúp thay đổi cuộc chơi, và có vẻ như cô có thể làm lại tất cả. Tác phẩm của cô thách thức khán giả, cũng như của David Mitchell, cộng sự mới nhất của cô. Các chuẩn mực hiện tại của Hollywood định rằng phim bom tấn phải có chủ đề và tuyến nhân vật đơn giản ai cũng có thể hiểu được, ngay cả khi họ chỉ chú ý phân nửa và may mắn là chị em Wachowski chưa bao giờ chấp nhận thái độ trịch thượng đó.

Lana Wachowski trở lại nắm quyền điều hành tác phẩm cô sở hữu với ngân sách khổng lồ trong tay và sự chống lưng của một trong những hãng phim lớn nhất ở Hollywood

Công nghệ cũng đã phát triển vượt bậc trong hai thập kỷ kể từ khi The Matrix ra mắt. Những hiệu ứng mới mẻ gây sốc năm 1999 giờ đã trở nên phổ biến đến mức khán giả hầu như không để ý đến. Tuy nhiên, chị em nhà Wachowski đã luôn sử dụng công nghệ đương thời để tăng cường cách dẫn chuyện và tạo ra những trải nghiệm thị giác độc đáo. Hãy nghĩ đến sự bóng bẩy muốn đốt cháy võng mạc của Speed ​​Racer hay thậm chí là cách hóa trang gây tranh cãi trong Cloud Atlas.

Nghĩ đến những gì Lana Wachowski có thể làm với kỷ nguyên VFX hiện tại trong The Matrix 4 cũng đủ choáng váng. Điện ảnh hiện nay đang thiên về chủ nghĩa ảnh thực, nhưng đó chưa bao giờ là điều mà nhà Wachowski muốn. Ai biết được họ có thể đưa mọi thứ đến đâu và họ có thể vượt qua ranh giới bao xa, đặc biệt là khi Warner Bros. ủng hộ họ trong suốt quá trình?

Lana Wachowski trở lại nắm quyền điều hành tác phẩm cô sở hữu với ngân sách khổng lồ trong tay và sự chống lưng của một trong những hãng phim lớn nhất ở Hollywood. Keanu Reeves đã trở lại, một ngôi sao lớn hơn bao giờ hết, và một trong những biên kịch được hoan nghênh nhất trong giới tiếng Anh đồng sáng tác kịch bản.

Lana Wachowski trên trường quay The Matrix 4

Phim ảnh đã thay đổi rất nhiều kể từ năm 1999, nhưng chị em Wachowski luôn làm việc hiệu quả nhất khi họ nắm bắt được thời thế thay đổi trong lúc đang nhìn về một tương lai tưởng như bất khả.

Với tất cả những điều đó trong tay Lana, làm sao khán giả có thể không hào hứng với The Matrix 4? Chị em họ đã quen làm thay đổi cuộc chơi, và rất có thể chuyện đó sẽ xảy ra một lần nữa.