Chờ đợi một người hùng... No Time to Die; Ghostbusters: Afterlife; Dune; Wonder Woman 1984

Theo những lần đẩy lùi vô số tựa phim kinh phí lớn sang năm sau hoặc xa hơn, cụm từ “sắp chiếu” giờ mang theo sự mập mờ, mối đe dọa của những lời hứa bị trì hoãn hoặc thất hứa. Tâm trạng chung được tóm tắt hay nhất bằng lời giới thiệu cho The Croods 2, một trong nhiều phim có thể ra rạp hoặc không ra rạp cuối năm nay giữa điệu nhảy bám thắt lưng nhau chuyển ngày phát hành: “Tương lai không như trước nữa.”

Để hiểu làm sao ra nông nỗi này, hãy nhìn vào số phận hai phim phát hành được trong đại dịch. Sau một mùa hè căng thẳng với Tenet của Christopher Nolan và Mulan bản làm lại người đóng của Disney cùng nhau chơi một hai ba với virus corona (tức là rình ‘corona’ quay mặt đi thì tiến lên trước, nó quay lại thì bất động), cả hai phim cuối cùng phát hành theo các chiến lược đối lập nhau.

“Tương lai không như trước nữa”... The Croods 2, một trong nhiều phim có thể ra rạp hoặc không ra rạp cuối năm nay

“Warner Bros đã làm một việc dũng cảm là đưa Tenet [ra rạp] ở thời điểm khó khăn đó,” Naman Ramachandran, phóng viên quốc tế của tạp chí Variety, nói. “Nó gửi một thông điệp tích cực cho toàn bộ ngành chiếu phim.” Disney, ngược lại, phát hành Mulan trên dịch vụ trực tuyến Disney+, với giá cao cấp (19,99 bảng Anh/29,99 USD) ngoài phí đăng ký. Mulan chiếu rạp ở những lãnh thổ nơi Disney+ chưa xuất hiện. “Ý kiến của tôi là Disney cũng nên phát hành Mulan ở rạp nữa,” Ramachandran nói. “Có nhu cầu xem phim và nó sẽ khiến các chuỗi rạp hạnh phúc.” Giờ như thế, không ai hạnh phúc cả: Không phải giới nhà rạp đã hụt một phim sự kiện, cũng không phải Disney, sẽ chẳng vui thú gì nếu các ước tính về lượng khán giả trực tuyến làng nhàng là chính xác.”

Việc Mulan đào ngũ và Tenet không đạt kỳ vọng ở Mỹ (phim vẫn chưa mở màn ở các thị trường New York và Los Angeles, nơi các rạp chiếu vẫn đóng cửa) đã có ảnh hưởng nặng nề lên các phim lớn khác. Diễn biến lớn nhất đến vào đầu tháng 10 khi phim James Bond mới, No Time to Die, một lần nữa bị đẩy lùi, lần này sang tháng 4 năm 2021, tròn một năm sau ngày phát hành ban đầu. Việc lùi bảy tháng ban đầu sang tháng 11 có vẻ thận trọng khi đại dịch mới bùng phát; lần này, khi các rạp chiếu phim đang lâm nguy, có cảm giác thật hèn nhát. Thật vậy, Cineworld đã thông báo họ sẽ tạm thời đóng cửa tất cả 128 rạp chiếu ở Vương quốc Anh và Ireland vì sự rút lui của Bond đã khiến việc kinh doanh trở nên “bất khả thi”.

Vụ làm ăn đầy rủi ro... Robert Pattinson trong Tenet

Có một số điểm sáng phía trước. Bản làm lại đầy sao Death on the Nile của Kenneth Branagh, ban đầu định ra mắt tháng này, đã bị đẩy trôi theo dòng xuống tháng 12, nơi có thể có đối thủ cạnh tranh là bom tấn từ Warner Bros Wonder Woman 1984 (dù một số dự đoán phim này cũng sẽ dời lịch). 2021 đang dần hiện hình là một năm của “phim trọng tâm muộn màng”, với bản West Side Story mới của Steven Spielberg tránh hẳn từ Giáng sinh năm nay sang Giáng sinh năm sau, còn Dune, cũng định ra rạp tháng 12, đã bị đẩy lùi sang tháng 10. Black Widow của Marvel cũng có lịch chiếu tháng này nhưng giờ sẽ ra mắt vào mùa xuân, cùng với những phim như A Quiet Place Part II, Fast & Furious 9, Ghostbusters: Afterlife và The Many Saints of Newark tiền truyện của Sopranos. Và đáng thương cho The French Dispatch của Wes Anderson, đã bỏ ngày phát hành giữa tháng 10 và biến mất hoàn toàn khỏi lịch chiếu. Việc ngưng sản xuất phim năm nay do cách ly có lẽ bù lại suýt soát những phim mới đang ứ đọng này.

Dù vậy, Marvel trông có vẻ đang trong vị trí đặc biệt bấp bênh. Các bộ phim của hãng không chỉ quá tốn kém để chuyển hướng sang phát trực tuyến mà còn được lên lịch quá chi tiết (với ngày phát hành được định trước nhiều năm), để phát hành theo thứ tự thời gian được tính toán trước. Suy cho cùng, Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU) đã đặt cược thương hiệu mình vào những nhân vật chồng chéo và những tuyến truyện liên kết chéo để được xem theo trình tự. Việc hoãn phát hành Black Widow, chưa kể ảnh hưởng của việc đóng cửa sản xuất, chắc chắn sẽ tạo ra hiệu ứng domino lên các phim tương lai. Hãng phim cũng đối mặt với bài toán cân bằng giữa hun nóng sự đón chờ của người hâm mộ và để cho những phim như Black Widow phủ mạng nhện trên kệ.

Chờ đợi đèn xanh... Scarlett Johansson và Florence Pugh trong Black Widow

Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings, và Eternals, các phim thứ 25 và 26 trong MCU, hiện được định ra mắt vào 2021, trong khi những ngày ra mắt được đề xuất cho các phim tương lai như Thor: Love and Thunder (tháng 2 năm 2022) và Doctor Strange in the Multiverse of Madness (tháng 3 năm 2022), coi như được viết bằng khói xét tất cả mức độ đảm bảo mà chúng đem lại.

Tính dễ thay đổi của tình thế hiện tại nghĩa là đòn kẹp cổ với phim bom tấn có thể nới ra một thời gian. Trong thời gian ngắn, các phim độc lập đã được ghé thăm nhiều hơn.

“Với các hãng phim lớn lùi ra, đã có cơ hội cho các nhà phát hành nhỏ hơn,” Philip Knatchbull, CEO của Curzon, phát hành phim ở các rạp và dịch vụ trực tuyến riêng, nói. Một phim sắp ra mắt, About Endlessness, do nghệ sĩ hài bi quan mặt không biểu cảm Roy Andersson đạo diễn, ban đầu có lịch “đấu đến chết” — như Knatchbull nói đùa — với Black Widow vào đầu tháng 11. “Có lẽ cuối cùng giờ đây Roy cũng có thể có một phim được bão hòa [nghĩa là phát hành rộng rãi],” ông nói. Chúng ta có thể mơ mà.

Trong thời gian ngắn, các phim độc lập đã được ghé thăm nhiều hơn: Dylan Sprouse và Josephine Langford trong After We Collided, phim lãng mạn tuổi mới lớn đã thu về hơn 2,5 triệu bảng tại Vương quốc Anh và Ireland

Nhưng mà xu hướng phòng vé thời Covid cũng khó dự đoán. Phim bất ngờ ăn khách của năm, phần tiếp theo After We Collided thể loại lãng mạn tuổi mới lớn, đã thu về hơn 2,5 triệu bảng tại Vương quốc Anh và Ireland sau các chiến dịch mạng xã hội và sự hào hứng của người hâm mộ thay vì quảng bá và đánh giá truyền thống. Phim gia đình cũng đã có thành tích kinh ngạc: Onward của Pixar, có đợt chiếu bị ngắt do rạp đóng cửa, đạt doanh thu phòng vé tăng 48% vào cuối tháng 9, hơn sáu tháng sau khi phát hành.

Năm đầu của khủng hoảng Covid có thể đã cho thấy các rạp chiếu cần đau đớn phim bom tấn ra sao, nhưng “ngành chiếu phim Vương quốc Anh phức tạp hơn vậy nhiều,” theo Ramachandran. “Mọi người đã dũng cảm phát hành phim nghệ thuật, phim biểu diễn ca nhạc, phim tài liệu. Sự đa dạng của những phim phát hành rất ấn tượng.”

Điều sẽ thay đổi nếu tỷ lệ nhiễm bệnh tiếp tục dao động là sức kháng cự của ngành kinh doanh rạp chiếu trước việc phim mới phát hành ở định dạng phim theo yêu cầu cao cấp. “Tôi muốn chỉ ra tình cảnh ở Ấn Độ,” Ramachandran nói. “Đây là một trong những thị trường lớn nhất thế giới và nó vẫn đang đóng cửa [dù các rạp phim nơi này đã mở cửa lại vào 15 tháng 10]. Sớm từ tháng 5, một loạt các phim lớn định phát hành rạp, gồm The Fault in Our Stars bản Bollywood, đã phát hành thẳng trên Amazon. Lố tiếp theo lên dịch vụ trực tuyến của Disney, và lố thứ ba lên Netflix. Nên câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi video theo yêu cầu là: nó đã diễn ra rồi.”

2021 đang dần hiện hình là một năm của “phim trọng tâm muộn màng”... Rachel Zegler và Ansel Elgort trong West Side Story, bản mới của Steven Spielberg tránh hẳn từ Giáng sinh năm nay sang Giáng sinh năm sau

“Chúng ta phải đồng lòng chấp nhận rằng việc phát hành hoàn hảo không khả thi và tương lai là bất định,” Knatchbull nói. “Chúng ta phải sáng tạo và nhìn vào những cách làm việc mới.” Kháng cự video theo yêu cầu trong khi chờ hoàn cảnh rạp chiếu ổn định có thể dẫn đến các buổi công chiếu phim ở tương lai không xa khi các ngôi sao diễu hành trên thảm đỏ vào năm 2023 hay xa hơn để quảng bá những phim đã đóng máy nhiều năm trước. Gương mặt của họ đã có thêm nếp nhăn quanh mắt và trán trong thời gian đó nhưng hình ảnh khi trẻ hơn của họ vẫn được bảo lưu trên màn ảnh, như tình huống ngược lại với câu chuyện trong cuốn tiểu thuyết Bức chân dung của Dorian Gray* vậy.



* Bức chân dung của Dorian Gray là tiểu thuyết duy nhất của nhà văn người Ireland Oscar Wilde và được in thành sách năm 1891.