Sự nghiệp của ông chỉ mới hai phim, nhưng đạo diễn Duncan Jones có vẻ
chuyên về loại khoa học viễn tưởng nhắc bạn nhớ rất nhiều đến các phim
khác. Moon (2009) dĩ nhiên gợi cho nhiều nhà phê bình nhớ đến năm 2001, và giờ ông mang đến Source Code, giống Groundhog Day
như hai giọt nước, chỉ là không có tiếng cười. Thậm chí nếu bạn sắp làm
lại một tác phẩm kinh điển – sau 18 năm, không quá viễn vông để làm nên
tên tuổi chứ nhỉ? – Source Code (phát hành ở Việt Nam với tựa đề Mật mã gốc) đã có vài thay đổi khéo léo, việc
quan trọng nhất là chèn thêm một chiếc đồng hồ tíc tắc vào chuỗi sự kiện
chạy theo một chuỗi liên tục lặp lại.
Bốn diễn viên chính của phim vào vai các nhân vật được khắc họa sắc nét,
nhưng không nhiều chiều sâu, nhưng này, ai lại có thời gian tìm chiều
sâu khi Chicago sắp bị nổ tung chứ? Code có thể phát triển
thành một thành công nhỏ cho Summit nhờ vào dàn diễn viên ổn, cảm giác
sợ bị giam cầm và một cuộc đua với thời gian hấp dẫn.
Jake
Gyllenhaal tỉnh dậy thấy mình đang trên một chuyến tàu lửa thành phố
Chicago. Một cô gái xinh đẹp thích tán gẫu ngồi kế bên (Michelle
Monaghan thủ vai) tiếp tục cuộc đối thoại hiển nhiên là mới được bắt đầu
vài phút trước, nhưng người đàn ông này có hai vấn đề: Anh không biết
tí gì về việc cô là ai và còn tệ hơn, anh là ai. Một chút tạt qua gương
nhà vệ sinh xác nhận nỗi sợ của anh: Anh đang ở trong cơ thể của một
người đàn ông khác. Điều cuối cùng viên phi công của Lực lượng không
quân Hoa Kỳ này nhớ là anh đang lái máy bay ở Afghanistan.
Jake Gyllenhaal trong Source Code
Bộ phim dần dần hé lộ tình huống của nam nhân vật chính: tâm trí anh
đang nằm trong vòng kiểm soát của một dự án chính phủ có tên Mã nguồn,
cho phép anh sống lại tám phút cuối trong cuộc đời một người đã chết
trên chuyến tàu đó, cùng với tất cả hành khách, khi bom nổ. Nhiệm vụ của
anh là tiếp tục sống tám phút đó đến khi có thể phát hiện kẻ đánh bom
và ngăn chặn một cuộc tấn công lớn hơn đe dọa nhắm vào thành phố vào
cuối ngày. Người đặt anh vào những phút cứ lặp đi lặp lại này là nhà
khoa học lý trí và hơi lạnh lùng (Jeffrey Wright thủ vai) và viên trợ lý
trung thành có mức độ của ông (Vera Farmiga thủ vai).
Cũng như trong Groundhog,
nhân vật chính có thể thay đổi các sự kiện trong một khung thời gian
cho trước để mỗi lần quay lại anh mang theo nhiều manh mối về bí ẩn kẻ
đánh bom. Dĩ nhiên, câu hỏi treo lơ lửng trên mọi chuyện này là liệu anh
chàng người hùng có thể ngăn chặn cái chết của hành khách cũng như bắt
được tên đánh bom hay không. Nhân vật nhà khoa học của Wright khăng
khăng rằng điều này bất khả thi, vì Mã nguồn không đại diện cho du hành
thời gian mà là “tái phân bổ thời gian”. Không thể ngăn chặn thảm họa;
tất cả những gì viên phi công có thể làm là nhận diện được nghi phạm để
bắt hắn trước khi đến Chicago.
Nhân vật của Gyllenhaal, dù kiệt
sức vì bị giết hết lần này đến lần khác, tin vào điều ngược lại. Nhân
viên hoài nghi do Farmiga thủ vai thì bên nào cũng không chắc chắn, còn
Monaghan dĩ nhiên nào biết tí gì về định mệnh sắp xảy đến của mình.
Kịch
bản của Ben Ripley mang đến cho Jones nhiều áp lực khi làm việc trong
thứ tương đương bộ phim chỉ có ba bối cảnh: con tàu, trạm điều khiển và
một chiếc ghế kỳ lạ nơi nhân vật của Gyllenhaal rút vào giữa những đoạn
không ở trên tàu.
Khán giả đến rạp có thể (hoặc không) để lửng sự
ngờ vực – cho đến đoạn kết, một cái kết quá cố gắng để tạo nên một
khoảnh khắc tươi sáng đến nỗi logic bay hết ra ngoài cửa sổ. Dù vậy, Code
gợi nhớ đến những tác phẩm khoa học viễn tưởng hạng B, trong đó ý tưởng
dùng đến con bài chủ là hiệu ứng thị giác lóa cả mắt. Những sắc thái
nhỏ nhặt – tách cà phê tràn hay chiếc ví bị bỏ lại – có ý nghĩa hơn một
trái bom dễ nổ hay lời giải thích khó hiểu cho thí nghiệm này của chính
phủ. Bộ phim thu lại vào một nhân vật, hành động dưới áp lực khổng lồ về
không gian và thời gian, chạy đua giải quyết bí ẩn. Trong trường hợp
này, có lẽ vậy là đủ hay rồi.
Công chiếu: 1/4 (Summit phân phối)
Dàn diễn viên Jake Gyllenhaal, Michelle Monaghan, Vera Farmiga
Đạo diễn Duncan Jones
Nhà sản xuất Mark Gordon, Philippe Rousselet, Jordan Wynn
Xếp hạng PG-13 (giới hạn người xem), dài 93 phút
Dịch: © Mai Khanh @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Hollywood Reporter