Có lẽ vì thế mà tôi thích Once từ những hình ảnh đầu tiên, từ những phút phim đầu tiên, như một minh chứng cho 'tín điều' của mình vậy.

Once không phải là một phim "phức tạp" theo lối nhiều ẩn ý, nhiều chi tiết mang tính biểu tượng cao. Đó chỉ là một câu chuyện giản dị được kể theo lối giản dị qua giọng của những con người giản dị.

Sự giản dị ấy thể hiện qua ống kính "hơi rung" (bạn tôi vừa mới than phiền "không biết đĩa ấy đưa có phải bản đẹp không mà sao vàng vàng, rung rung"). Hồi đầu tôi cũng đã từng nghi ngờ như thế, sau khi tìm hiểu thông tin về phim trên wikipedia (đơn giản vì tôi rất thích website này, he he!) thì biết đây là một bộ phim 'indie' (dòng độc lập) với kinh phí thấp và những người thực hiện "nghiệp dư".

Sự giản dị ấy thể hiện qua câu chuyện xuyên suốt bộ phim: một cuộc gặp gỡ tình cờ, giữa hai con người không-thể-bình-thường-hơn, anh chàng được gọi là Guy và cô gái bán hoa hồng dạo trên đường phố Dublin với cái tên Girl. Guy có thể là bất cứ ai, Girl có thể là bất cứ ai, và cuộc gặp gỡ ấy cũng có thể xảy đến với bất cứ ai. Cuộc gặp gỡ tình cờ ấy xui khiến hai con người xa lạ đến bên cạnh và nương tựa vào nhau cho "qua cơn sóng gió".

Cuộc gặp gỡ tình cờ, giữa hai con người không-thể-bình-thường-hơn

Nghĩ cho cùng, cái thứ "sóng gió" ấy cũng chẳng phải điều gì cam go, ngạt thở hết, chỉ là những âu lo hết mực đời thường cùng những trăn trở như cơm ăn nước uống, như thể sớm mai bạn tỉnh dậy, giật mình tự nghĩ rằng không biết mình đang ở đâu, đang là ai giữa cuộc đời rộng lớn, giữa nhân gian đầy hoang hoải này, bạn bỗng thấy có đôi chút nặng nề, mệt mỏi, nhưng rồi lại gượng dậy, làm những việc bình thường, thứ cảm giác uể oải ấy sẽ dần tan đi, và lại quay trở về vào một khoảnh khắc bất ngờ nào đó...

Guy có sẵn "thiên tư" về âm nhạc nhưng cũng chưa đến mức đam mê cuồng nhiệt và tham vọng nó sẽ "biến đổi cuộc đời" mình, Girl thì bươn bải cuộc sống hàng ngày cùng cô con gái nhỏ, mang trong lòng nỗi đau dai dẳng về cuộc hôn nhân trắc trở, buồn chán - có, bức bối - có, nhưng trước khi gặp nhau, có lẽ họ cũng giống như mỗi người chúng ta, một loại "sứa lười biếng mặc dòng nước biển trôi", lặng lẽ sống qua từng tháng ngày, chẳng dự định to tát, chẳng tham vọng đổi đời, tự nhủ rằng, cứ như thế này đã, rồi sẽ ổn, sẽ ổn...

Khi "ngộ" ra điều ấy, tôi mới lần lần hiểu tại sao Falling Slowly lại được lựa chọn làm ca khúc chủ đề của bộ phim. Có lẽ, nếu tách Falling Slowly ra khỏi Once, bạn vẫn sẽ thấy nó hay, cả về ca từ (rất dịu dàng và ngọt ngào) và giai điệu, nhưng đặt ca khúc vào đúng bối cảnh phim, thì dường như mỗi câu chữ trong đó đều được "soi sáng"

I don't know you
But I want you
All the more for that
Words fall through me
And always fool me
And I can't react
And games that never amount
To more than they're meant
Will play themselves out
Take this sinking boat and point it home
We've still got time
Raise your hopeful voice you have a choice
You'll make it now

Falling Slowly xuất hiện trong phim khi Guy dắt Girl vào cửa hiệu nhạc cụ để thử xem cô có cảm hứng với những ca khúc của anh không. Đúng như thế, "Once" - một lần gặp gỡ tình cờ đã trở thành một thứ "bám víu" cho những niềm tin và hy vọng ít ỏi còn sót lại của hai con người mỏi mệt này, "Hãy giữ lấy chiếc thuyền đang dần chìm đắm, chỉ cho nó một phương hướng để trở về. Bởi chúng ta vẫn còn thời gian. Hãy cất cao giọng hát ước vọng của em, em có đấy, một cơ may..."

Có một câu hát như thế này "Cause you bring out the best in me, that's why I'm by your side, that's why I love you" (Best in Me - Blue), thật hợp để nói về Girl và Guy. Guy có Girl như một nơi buông xả những lo âu, chia sẻ những ước mơ có vẻ xa vời về sự nghiệp của mình, là nơi để anh thể hiện những ca khúc mới sáng tác. Girl được khích lệ rằng "cô có khả năng" và không thể chỉ "gói" cuộc đời mình vào việc bán hoa hồng dạo, chăm lo cho đứa con nhỏ và âu sầu về tình yêu kém may mắn.

Bên cạnh công việc, bên cạnh niềm say mê ca hát, họ tìm thấy ở người kia một bến đỗ giản dị cho những nỗi ưu phiền.

Có lẽ để chọn, tôi thích nhất hai chi tiết trong phim. Đầu tiên là cảnh Guy và Girl đứng trên vách núi, giữa những vạt hoa vàng, bầu trời trong với nước biển dập dìu ở phía dưới, là thế, cái thứ không khí trong vắt ấy như một điểm trung hòa lại những suy nghĩ nặng nề và có phần vô vọng mà Guy và Girl phải đối mặt hàng ngày...

Thứ hai nữa là cảnh Girl bước đi vội vã trong gió lạnh, lẩm nhẩm những ca từ "If you want me, satisfy me..." - Với cô, viết ca khúc cũng giống như một cách tự đối mặt với mình, học cách "nói ra" chứ không phải giữ im lặng, thứ mà Girl đã "học được" khi ở bên cạnh Guy có lẽ không phải là âm nhạc, mà là thứ dũng khí để chia sẻ, để thừa nhận rằng mình đang tuyệt vọng, rằng mình cũng cần lắm - một-bờ-vai-để-tựa-vào, dù sau đó, có không còn ở bên nhau thêm nữa.

Từng ấy thứ, đã đủ để thay đổi cuộc đời của một người? Có lẽ là ĐÚNG...

Tôi biết đến Once lần đầu tiên khi đọc được tin Falling Slowly giành được tượng vàng Oscar cho Ca khúc trong phim xuất sắc nhất. Thế nhưng, bất cứ ca khúc nào trong Once cũng đáng được nghe, đáng được yêu thích, và vào một ngày mưa lạnh như thế này, tôi lại nhớ quá, cái không khí lạnh lẽo ẩm ướt của đường phố Dublin lần đầu tiên Guy và Girl gặp nhau, nhớ quá The Hill, nhớ quá When Your Mind Made Up, nhớ quá Fallen From The Sky, nhớ quá một bộ phim "bất ngờ như từ trên trời rơi xuống" trong những ngày đầu tháng 2 lạnh cóng, khi tôi cũng đang tuyệt vọng vì đủ thứ ngổn ngang...

Họ đã đồng hành trong một khúc quanh hẹp của cuộc đời...

Một bài viết trên The New York Times (hình như của A. O. Scotts?) nhận định rằng Once là một tình cảm đẹp mà "không cần đến một cái kết ở bàn thờ chúa". Thú thực tôi cũng không dám chắc rằng Guy và Girl có yêu nhau... Thì sao chứ? Miễn rằng họ đã gặp nhau giữa "biển người mênh mang" này, miễn rằng họ đã đồng hành trong một khúc quanh hẹp của cuộc đời...

Trong đời mình, chúng ta có biết bao nhiêu cái 'once' - bao nhiêu thứ-chỉ-xảy-ra-một-lần-duy-nhất, không chỉ là một cuộc gặp gỡ, có thể là một nụ cười giữa phố đông, là một nhành lá xanh non phơ phất trong nắng sớm khi bạn thấy quá ư mỏi mệt nặng nề, là một cái chạm tay bất ngờ khiến bạn run rẩy... Chỉ một khoảnh khắc ấy thôi, tôi tin lắm, rất nhiều điều sẽ thay đổi... Như Guy đã thay đổi, Girl đã thay đổi, cuộc sống của họ đã thay đổi, và bạn, có lẽ cũng sẽ thấy mình thay đổi, sau khi tận hưởng hết hơn 80 phút phim Once.



Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi