Nói đến việc lôi được người ta đến rạp thì một anh chàng như Chris Pratt có thể không gây xúc động mảy may, nhưng có sự phấn khích nhất định khi đề cập đến một đạo diễn tác gia như Jordan Peele hoặc những tay ghi điểm đậm được chứng nhận như anh em nhà Russo gắn tên tuổi vào một dự án. Nhãn quan của đạo diễn đó có thể thu hút sự chú ý vào một bộ phim sắp ra mắt, cho khán giả biết trước họ có thể sẽ được xem cái gì hơn bất kỳ diễn viên nào hiện nay (không có ý nói các huyền thoại và những sức hút phòng vé không thể phủ nhận, mà chúng ta còn được một vài).

Với rất nhiều hiệp hội trao rất nhiều giải thưởng trong một năm dương lịch, thật khó xác định ai thực sự làm được điều đó. Những đạo diễn nào đang không ngừng nâng cao loại hình nghệ thuật này? Ai không chỉ có thể rút ra những màn trình diễn đẳng cấp thiên tài mà còn tìm ra những cách sáng tạo để thường xuyên thể hiện sở trường điện ảnh? Đạo diễn yêu thích của bạn yêu thích đạo diễn nào?

Đội ngũ biên tập trang Complex tập hợp những đạo diễn hàng đầu để mang đến cho bạn sự tuyển chọn những cá nhân xuất sắc nhất trên ghế đạo diễn. Tiêu chí chính cho danh sách này là xét các đạo diễn đã hoạt động trong năm năm qua và có hơn hai bộ phim với tên của họ.

Từ những tay chơi mới đang nâng tầm trò chơi siêu anh hùng cho đến những người kỳ cựu dày dạn trận mạc vẫn đang bổ sung tác phẩm được khen ngợi vào di sản của mình, đây là những lựa chọn các đạo diễn xuất sắc nhất đang làm phim lúc này.

Paul Thomas Anderson

Năm hoạt động: 1988 đến nay
Phim nổi bật: The Master, Inherent Vice, Phantom Thread

Thành thật mà nói, Paul Thomas Anderson đã là viên ngọc quý từ cuối những năm 90; không có quá nhiều nhà làm phim có thể nói mình làm phim nào cũng thành công như Boogie Nights thanh lịch-kinh điển theo sau đó là dàn đồng diễn do Tom Cruise dẫn dắt Magnolia (1999). Thậm chí nhà đạo diễn còn tặng Adam Sandler một trong số ít tác phẩm kinh điển tiền-Uncut Gems của anh này, Punch-Drunk Love năm 2002. Anderson có sở trường khắc họa hình ảnh đầy thách thức về những con người đổ vỡ, với công tác quay phim và nhạc nền và chọn nhạc ấn tượng dẫn đến một số trải nghiệm hình ảnh đáng nhớ nhất mà khán giả đã xem, và xem lại lần nữa.

Chuỗi ấn tượng của anh đã tiếp tục trong 10 năm qua; Joaquin Phoenix yêu thích của mọi người tiếp tục chuỗi những bộ phim xuất sắc không thể chối cãi với hai phim xuất phát từ trí tuệ của Anderson, The Master năm 2012 và Inherent Vice năm 2014. Phim hay nhất anh từng làm là Phantom Thread năm 2017, đã trở thành khúc giã biệt hoàn hảo cho Daniel Day-Lewis trong vai một nhà thiết kế trang phục tìm thấy nàng thơ của mình. Bộ phim không chỉ thắng giải Oscar Thiết kế trang phục tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 90, mà còn nhận được đề cử Đạo diễn xuất sắc nhất, Nam diễn viên chính xuất sắc nhất, Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất và Nhạc nền xuất sắc nhất. Một kiệt tác điện ảnh đích thực, và điểm nổi bật là sau khi làm ra bộ phim thực sự xuất sắc này, Anderson vẫn tiếp tục tạo ra một số tác phẩm hay nhất hiện nay cho màn bạc.

Park Chan Wook

Năm hoạt động: 1992 đến nay
Phim nổi bật: Oldboy, Thirst, The Handmaiden

Với Parasite kiểu Hitchcock xuất chúng của Bong Joon Ho càn quét Oscar lần thứ 92, năm 2019 có thể là thời điểm chúng ta xem là năm điện ảnh Hàn Quốc chính thức “cập” bờ biển điện ảnh chủ lưu của Mỹ. Những người trong nghề đều biết nhiều thập niên rồi Hallyuwood không kém cạnh gì đối tác phương Tây của họ, còn ở phương diện phim ly kỳ, có thể coi là làm lu mờ phương Tây. Không có đạo diễn nào chịu trách nhiệm cho việc này hơn vị hoàng đế phim ly kỳ thế giới, Park Chan Wook.

Với nhiều người phương Tây, giới thiệu về phim kinh dị Hàn Quốc là qua kiệt tác Oldboy (2003). Máy quay thách thức, trung thực về sự phát triển nhân vật, và cốt lõi câu chuyện thực sự đẹp, không giống bất cứ gì Hollywood từng cho người ta xem.

Trong thư viện phim Hàn, tác phẩm của Park nổi bật, tiếp tục vượt xa bất cứ gì hãng phim phương Tây cung cấp. Đó là cho đến khi có Stoker (2013). Tác phẩm ra mắt Hollywood của Park Chan Wood kể câu chuyện một cô gái sống thu mình và người mẹ rối loạn cảm xúc của cô trở nên mê mẩn người chú bí ẩn sau cái chết của ông bố. Một lần nữa, Park tùy nghi sử dụng mọi kỹ năng để đưa chúng ta đến một cảnh quan quyến rũ nhất và cực kỳ đáng sợ của bộ phim: tâm trí của các nhân vật của anh. Càng xem lại, người viết càng bắt đầu đánh giá cao bộ kỹ năng của anh ấy, một bộ kỹ năng chưa được nhận ra từ sau bậc thầy kinh dị mọi thời đại, Alfred Hitchcock vĩ đại.

Đạo diễn Park Chan Wook trên trường quay The Handmaiden

Khả năng nhào nặn sự căng thẳng từ mọi khía cạnh trong các phim của Park lên đến đỉnh điểm trong bộ phim ly kỳ cổ trang The Handmaiden năm 2016. Lấy bối cảnh vào đầu thế kỷ 20 tại Hàn Quốc, một tay lừa đảo nghĩ ra kế hoạch lừa gạt tài sản thừa kế của một nữ quý tộc người Nhật Bản. Cả rối bóng và ánh sáng đều gợi lên nỗi sợ hãi gothic giống như Rebecca (1940) của Hitchcock, trong khi hàng loạt trang phục và màu sắc được sử dụng để thể hiện tính cách và tư duy của các nhân vật lập tức gợi so sánh với Rear Window (1954) hoặc Vertigo (1958). Lỗi duy nhất mà bộ phim lập tức trở thành kinh điển này phạm phải là không nhiều người xem được nó.

Thuê bao phát trực tuyến, thuê hay mua DVD, hãy làm bất cứ gì có thể để sửa cái sai này đi. Park Chan Wook không chỉ xứng đáng được khán giả rộng lớn hơn theo dõi mà cả giới làm phim nữa. Họ chắc chắn có thể học được nhiều từ bậc thầy hiện đại này như Park đã làm vậy từ những bậc thầy trong quá khứ. Nhờ đó mà điện ảnh sẽ hay hơn.

Anh em Coen

Năm hoạt động: 1984 đến nay
Phim nổi bật: No Country for Old Men, Inside Llewyn Davis, The Ballad of Buster Scruggs

Nếu muốn chứng minh anh em Coen là những nhà làm phim giỏi nhất của nước Mỹ trong hơn 30 năm qua thì quá dễ. Miller’s Crossing, Barton Fink, Fargo, The Big Lebowski, No Country for Old Men, A Serious Man, khối lượng tác phẩm của họ là chuyến dạo chơi độc đáo qua các thể loại và tâm trạng khác nhau, và những phim nổi bật vừa kể là không thể bắt bẻ.

Chuyển trọng tâm vào mười năm qua có thể khiến lập luận cho vị trí của họ trong danh sách này có chút tế nhị, nhưng dù thế vẫn có một viên ngọc không được đánh giá đúng mức The Ballad of Buster Scruggs do Netflix phát hành và một kiệt tác đích thực Inside Llewyn Davis. (True Grit và Hail, Caesar! thường truyền cảm hứng nhưng không cảm thấy thiết yếu — dù sự nhạy cảm gàn dở của phim sau, một lời châm biếm chứng hoang tưởng-cộng sản của Hollywood trong thập niên 50, là phần quan trọng trong tính cách của anh em Coen, tuy là bộc lộ tốt hơn trong, chẳng hạn, Raising Arizona.)

Lấy bối cảnh dân gian đương đại của New York, khoảng năm 1961, Inside Llewyn Davis là một miêu tả đúng đắn về việc không đủ tài giỏi, về thất bại, về tự phá hủy bản thân. Phim buồn cười một cách cay độc, nhưng để lại dư vị chua xót và bất an — có lẽ là bộ phim tàn khốc nhất trong danh mục phim của anh em Coen.

Llewyn Davis (Oscar Isaac)

Llewyn Davis (do Oscar Isaac thủ vai với sự tức giận và thiếu kiên nhẫn thực sự) là một ca sĩ dân ca bị mắc kẹt ở rìa của một chỗ sắp trở thành mảnh đất nghệ thuật rất màu mỡ đối với một số người, chưa kể những triển vọng về tài chính. Anh rất tài năng, nhưng anh không khoan nhượng và không có khả năng tự bảo vệ mình — anh chọc giận hết thảy mọi người xung quanh. Anh kẹt trong một cái bẫy và bên cạnh ca hát và viết nhạc, tài năng của anh khiến cái bẫy đó kẹp anh chặt hơn; kịch bản tài tình cũng là một câu đố, một vòng lặp ảm đạm dường như không có lối thoát.

Inside Llewyn Davis là một tác phẩm chín muồi trong giai đoạn sau, ném cái nhìn lạnh lùng vào những câu hỏi lớn về giá trị thị trường và liệu có thể có sự thay đổi hay không; nó khiến bạn thực sự sợ sệt không biết hai anh em đạo diễn có thể đẩy cảm xúc của bạn đi đến đâu trong thập niên mới này.

Ryan Coogler

Năm hoạt động: 2009 đến nay
Phim nổi bật: Fruitvale Station, Creed, Black Panther

Những gì Ryan Coogler không thể làm được? Anh đưa cảm xúc và niềm đam mê trở lại với câu chuyện Rocky. Anh đứng ở giao lộ của kỳ vọng và gánh nặng đại diện và tung ra một siêu anh hùng da đen trị giá hàng tỉ đôla, trong quá trình đó mang đến sự tinh tế của phim nghệ thuật và Giải thưởng Viện Hàn lâm cho MCU. Và anh chỉ mới có ba phim mang tên mình. Sự phát triển danh mục phim của Cooger là thứ làm nên giấc mơ học điện ảnh. Phim độc lập được ca ngợi. Phim chủ lưu làm hài lòng đám đông kinh phí vừa. Phim bom tấn. Từ nghiên cứu nhân vật chân thực ghi lại ngày cuối cùng của Oscar Grant đến giới thiệu chính thức về Wakanda với văn hóa đại chúng, xen giữa hai phim đó là Creed hồi sinh chuỗi phim, Coogler đã đột chiếm nửa cuối thập niên 2010 trở thành một trong những người khởi xướng mới thú vị nhất.

Ryan Coogler trao đổi chỉ đạo với Sylvester Stallone trên trường quay Creed

Qua một phim bi kịch độc lập, phim thể thao chính kịch, và phim siêu anh hùng hoành tráng, mẫu số chung trong các phim của anh — ngoài Michael B. Jordan — là khả năng chắt lọc từng câu chuyện bất kể thể loại nào để lấy ra những cảm xúc con người thuần khiết nhất, có thể liên hệ nhất. Ngay cả qua các cảnh đấm bốc xây xẩm và các thành phố tương lai, sự nghiêm túc của phim đầu tay Fruitvale Station vẫn tồn tại trong các câu chuyện của anh. Creed, Black Panther: bề nổi là siêu nhân, sâu bên dưới là những người đàn ông chiến đấu cả đời với những vấn đề làm cha. Và quan trọng là, trong tay Coogler, không có chủ đề nào đủ nặng để đánh đắm sự nghiêm túc của bản thân, ngay cả một câu chuyện đen tối như câu chuyện của Oscar. Cá nhân, Coogler là một người nhút nhát và dè dặt, nhưng phim của anh xuất sắc với sự dí dỏm và duyên dáng, lật đổ vẻ ủ ê mà nhiều đồng nghiệp của anh lần nào cũng như lần nấy đều trở thành nạn nhân.

Tài năng của Coogler tuyệt đến nỗi việc xác nhận anh thực sự sẽ trở lại với Black Panther II năm 2022 thu hút cả sự nhẹ nhõm lẫn cảnh giác. Dấu ấn của anh không thể xóa nhòa đến nỗi không ai muốn nhìn thấy tài sản đó trong tay ai khác. Và tuy tài năng của anh là vô hạn, thật xấu hổ khi thấy nó bị hệ thống hãng phim nuốt chửng.

Alfonso Cuarón

Năm hoạt động: 1981 đến nay
Phim nổi bật: Y Tu Mamá También, Gravity, Roma

Nếu Alfonso Cuarón chỉ được nhớ đến vì một điều, thì có lẽ là ông đã giúp Netflix hoàn thành giấc mơ giải thưởng điện ảnh. Một trong số ít đạo diễn trong danh sách này thắng được hai giải Oscar Đạo diễn xuất sắc nhất trong thập kỷ qua (một cho Gravity năm 2013, lần thứ hai cho Roma năm 2018 — đánh dấu đạo diễn người Mỹ Latinh đầu tiên giành giải thưởng này), Roma bán tự truyện của Cuarón là phim Netflix sử thi. Lấy bối cảnh đầu những năm 1970, bộ phim (được kể một cách táo bạo bằng hai màu đen trắng) theo chân người hầu gái của một gia đình trung lưu lúc bấy giờ. Chắt lọc chủ nghĩa biểu tượng, Roma nắm bắt một thời kỳ hấp dẫn ở Mexico, cả về mặt xã hội và chính trị, và dễ dàng trở thành phim cưng năm đó ở Giải thưởng Viện Hàn lâm, thắng giải Oscar Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất cũng như Quay phim xuất sắc nhất. Đó là niềm tự hào mùa giải thưởng của Netflix, nhấn mạnh rằng khi họ đến nhận giải Oscar, họ thực sự có thể đi với các nhà sản xuất kỳ cựu.

Alfonso Cuarón trên trường quay Roma

Hãy nhớ rằng, Cuarón đã làm điều tương tự năm năm trước với Sandra Bullock và George Clooney dẫn dắt Gravity, và đã là đạo diễn yêu thích của giới phê bình ở Hoa Kỳ với Y Tu Mamá También. Ấy là còn chưa nói đến việc người đàn ông đó cũng đã chỉ đạo bộ phim được cho là hay nhất trong chuỗi phim Harry Potter, Harry Potter and the Prisoner of Azkaban năm 2004. Chúng ta thật ghen tị với vị đạo diễn đa diện này.

Guillermo del Toro

Năm hoạt động: 1985 đến nay
Phim nổi bật: Hellboy, Pan’s Labyrinth, The Shape Of Water

Một trong những bài viết gây thất vọng nhất trên Wikipedia là “các dự án chưa thực hiện của Guillermo del Toro”. Không nhà làm phim nào làm việc chăm chỉ hơn trên những bộ phim không bao giờ thành hiện thực. Và nghệ sĩ trang điểm hiệu ứng đặc biệt trở thành đạo diễn người Mexico này có lẽ đã dành hàng ngàn giờ để viết kịch bản và lên ý tưởng cho những phim chưa quay gồm tác phẩm chuyển thể, phần tiếp theo và nguyên tác hấp dẫn như The Bloody Benders, 3993, và phim hoạt hình stop-motion Born. Nhưng không phải vì thiếu tầm nhìn hay theo đến cùng: khi Guillermo del Toro làm phim, người xem được chiêu đãi một thế giới kỳ lạ và đẹp đẽ mà họ chưa từng thấy trước đó.

Khi một bộ phim cá nhân tìm đường từ cây bút của Guillermo del Toro đến rạp, ông đã ghép những câu chuyện cảm xúc và kinh dị về tình yêu và gia đình vào tác phẩm nguyên tác sâu sắc như Crimson Peak không được đánh giá đúng năm 2015 và The Shape of Water, bộ phim quái vật có trái tim năm 2017 mà nhờ đó ông thắng giải Phim hay nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất tại Giải thưởng Viện Hàn lâm lần thứ 90. Và khi del Toro đưa nhạy cảm hình ảnh bắt mắt của ông vào ý tưởng của người khác, ông pha trộn hoạt hình kỹ thuật số và hiệu ứng máy quay truyền thống hơn cho một bữa tiệc thị giác ngay cả trong các bộ phim bỏng ngô thông thường như Pacific Rim, Blade II, và hai phim Hellboy đầu tiên.

Guillermo del Toro chỉ đạo Michael Shannon trên trường quay The Shape of Water

Nếu Guillermo del Toro là Tim Burton của thời đại ông, thì ông đã xoay xở để không đắm vào những phim ngân sách lớn hơn và sử dụng CGI nhiều hơn, tiếp quản tài sản trí tuệ cũ và quen thuộc hơn như Burton đã làm trong hai thập kỷ qua. Dự án tiếp theo của Del Toro, phiên bản stop-motion Pinocchio năm 2021, có vẻ là thể loại phim mà Tim Burton sẽ do dự và bỏ lỡ, nhưng del Toro đang ở đỉnh cao sự nghiệp, bước ra từ thành công của The Shape of Water. Và ngay cả khi del Toro rời bỏ một dự án, có lẽ đó là vì điều tốt nhất: bộ ba Hobbit và phim Hellboy thứ ba năm ngoái có lẽ sẽ tốt hơn nếu ông ngồi vào ghế đạo diễn, nhưng những phim mà chúng ta đã có được thì đáng để chờ đợi.

Claire Denis

Năm hoạt động: 1988 đến nay
Phim nổi bật: Chocolat, Let the Sunshine In, High Life

Có rất ít nhà làm phim ở cấp độ Claire Denis làm việc ngày nay. Đạo diễn người Pháp táo bạo này tạo ra những bộ phim có cảm giác bản năng với những chi tiết gợi cảm, cảm xúc chân thực, và những sự thật thường phũ phàng về bản chất con người.

High Life, phim mới nhất của bà phát hành năm ngoái, cho thấy Robert Pattinson một mình trong không gian với con gái sơ sinh sau khi thí nghiệm tù nhân do một bác sĩ điên (Juliette Binoche) thực hiện bị hỏng. Bộ phim khoa học giả tưởng kỳ quái này đối đầu với khái niệm về đồng thuận và tự do, và xác định lại sự khủng bố tuyệt đối của không gian mở. Nó khác hẳn bộ phim của bà năm trước: Let the Sunshine In, phim tình cảm về một người phụ nữ thất bại trong mối quan hệ hết lần này đến lần khác (lại vẫn với sự tham gia của Binoche).

Robert Pattinson một mình trong không gian với con gái sơ sinh trong High Life

Mặc dù phong cách của Denis thường rất khó hiểu, nhưng bà không để bạn ngồi đó làm một người xem thụ động. Cho dù đang quay cảnh bạo lực cực độ (như trong bộ phim kinh dị ăn thịt người Trouble Every Day năm 2003) hay dịu dàng hết mực (như phim lãng mạn Friday Night năm 2002 ), Denis đều làm với sự chủ quan đáng kinh tởm. Và điều đó khiến bà chói sáng: Dù phim của bà có dành cho bạn hay không, điều đó không lay chuyển bà mảy may.

Greta Gerwig

Năm hoạt động: 2006 đến nay
Phim nổi bật: Lady Bird, Little Women

Trước khi Greta Gerwig đạo diễn bộ phim đầu tiên, cô đã nghe qua người đại diện của mình rằng Amy Pascal, ở Sony, đang tổ chức các cuộc họp bàn về một phiên bản mới của Little Women, cuốn sách mà Gerwig đã nghe trước khi đọc, khi mẹ cô đọc lớn lên. Vào thời điểm này, Gerwig có rất nhiều thành tích đồng sáng tác, bao gồm Frances Ha — một điềm báo quan trọng cho khối lượng tác phẩm của riêng cô với tư cách một nhà làm phim — và thành tích đồng đạo diễn với Joe Swanberg trong phim hài kinh phí cực nhỏ về quan hệ yêu xa Nights and Weekends năm 2008. Nhưng, như người đại diện bảo cô, “Không hãng nào sẽ thuê cô làm đạo diễn phim khi cô chưa từng đạo diễn một phim.” Gerwig đáp: “Đó là chuyện ngữ nghĩa thôi.”

Nghe có vẻ giống như nhân vật Jo March đàm phán kế hoạch cốt truyện và tiền bản quyền với nhà xuất bản của cô trong bộ phim mà rốt cuộc Gerwig đã làm. Điều đó có nghĩa là người phụ nữ 36 tuổi này đưa tư chất và sở thích vào các phim của mình, dù là tác phẩm kinh điển được yêu thích, hay tác phẩm hoàn toàn nguyên bản, như trường hợp của tác phẩm đạo diễn đầu tay được đề cử Oscar năm 2017 của cô, Lady Bird. (Cô đã viết kịch bản cho Little Women — và đã có cuộc họp bàn — trước khi làm Lady Bird.) “Tôi đã có ý tưởng rất rõ ràng này [cho tiểu thuyết của Louisa May Alcott]. Đối với tôi, rõ ràng cuốn sách nói về phụ nữ, nghệ thuật và tiền bạc.”

Greta Gerwig cùng dàn diễn viên nữ của cô trên trường quay Little Women

Không chỉ tiền, mà cả sự bấp bênh về tài chính — mới là động lực không chỉ trong công việc đạo diễn mà cả các kịch bản của cô, đặc biệt là Frances Ha và Mistress America. Lo lắng về tiền bạc được truyền qua nhiều thế hệ, từ mẹ sang con gái, trong Lady Bird, câu chuyện tuổi mới lớn sắc sảo và hài hước lấy bối cảnh Sacramento đầu những năm 2000. Chiến tranh Iraq và tấn công khủngg bố 11/9 lơ lửng trên nền, đôi khi hài hước, như trong lời thoại Lady Bird về việc tốt hơn là thử xin vào trường đại học New York vì lo ngại tấn công khủng bố. Cha mẹ cô hầu như không lo gì được và Lady Bird nói dối về nơi cô sống với người bạn mới giàu có. Đầu phim, mẹ cô ép cô phải ăn mặc theo một cách nào đó kẻo chúng truyền tải hình ảnh rách nát với những người bạn cùng lớp giàu có của cô ấy và quan trọng hơn là các bậc cha mẹ CEO của họ.

Bộ phim kết thúc với Lady Bird trúng tuyển NYU năm 2003, từ Sacramento ảm đạm đến Bờ Đông nhờ các khoản vay và tái tài trợ nhà của gia đình; cô sẽ tốt nghiệp trong thời gian suy thoái. Bộ phim không báo trước lộ liễu điều đó, cách nó gây cười với câu thoại của anh chàng bạn trai cũ về điện thoại di động và việc chính phủ theo dõi, nhưng không cần phải vậy. Bộ phim kết thúc chuyển xuống đen đột ngột, một bờ vực gồ ghề.

Little Women được viết và đạo diễn với sự tự tin và phấn chấn còn nhiều hơn nữa — Gerwig lấy cốt truyện tuyến tính của Alcott và chia thành hai mảnh, sau đó cô bện hai mảnh đó lại với nhau để tạo hiệu ứng thông minh, cắt giữa quá khứ ấm áp và hiện tại nhạt nhẽo. Kết thúc đặc biệt táo bạo, thực hiện một cách tiếp cận meta buộc người xem phải suy nghĩ về hôn nhân và tiền bạc và hạnh phúc, xỉa xói những mặt tốt của nó ngay cả khi gây thỏa mãn. Sự sâu cay này là một trong những tài năng của Gerwig.

Barry Jenkins

Năm hoạt động: 2003 đến nay
Phim nổi bật: Moonlight, If Beale Street Could Talk

Quay lại tháng 2 năm 2017, Barry Jenkins trở thành người da đen thứ hai chỉ đạo một bộ phim thắng giải Oscar Phim hay nhất; thống kê đó thật đáng kinh ngạc, nhưng người ta nhớ đến sự nhầm lẫn xung quanh chiến thắng thực sự thì nhiều hơn. Thật tệ hại, nhưng đừng quên Moonlight, bộ phim kể ba giai đoạn của cuộc đời của một cậu bé da đen, nhấn mạnh tuổi mới lớn và thức tỉnh tình dục của cậu ta; là do Barry Jenkins làm.

Bộ phim không chỉ cho thấy một diễn viên Mahershala Ali ấn tượng, mà còn chứng minh một điều mà hầu hết mọi người (đặc biệt là trong dòng chủ lưu) không thể thấy chính xác: đen thực sự đẹp. Người ta nói rằng phim màu không được tạo ra cho làn da đen, vậy để Jenkins biến bộ phim này làm nổi bật vẻ đẹp tiềm ẩn của dân da đen bằng cách khuếch đại tông màu da của chúng ta theo nhiều tầng ánh sáng nhé? Chỉ điều đó thôi đã khiến anh xứng đáng với tất cả các giải thưởng rồi.

Barry Jenkins chỉ đạo trên trường quay If Beale Street Can Talk

Thực tế là tiếp theo bộ phim đó anh đã làm bản chuyển thể If Beale Street Can Talk của James Baldwin, vào thời điểm các vấn đề về người da đen trở nên quan trọng và nhu cầu cải cách tư pháp hình sự phổ biến trong thế giới ngày nay — và đặt Regina King vào vị trí giành lấy tất cả các giải thưởng mùa đó — là chứng nhận anh thực sự là đạo diễn có tầm ảnh hưởng.

Chỉ mới có hai phim được hoan nghênh lận lưng, Jenkins đã giành được quyền đứng ở tuyến đầu danh sách “các đạo diễn cần chú ý”, và xứng đáng như vậy.

Rian Johnson

Năm hoạt động: 1995 đến nay
Phim nổi bật: Brick, Looper, Star Wars: The Last Jedi, Knives Out

Có rất ít đạo diễn giỏi trong việc làm nhiều thể loại như Rian Johnson. Dù là ‘noir’ (Brick), cướp (The Brothers Bloom), khoa học giả tưởng (Looper), bom tấn (Star Wars: The Last Jedi) hay bí ẩn (Knives Out), nhân vật kép biên kịch / đạo diễn đáng gờm này đã nhanh chóng chứng tỏ mình là tài năng độc đáo có khả năng đưa ra những câu chuyện mới và nguyên tác trong một thế giới ngày càng bị chi phối nhiều hơn bởi phim chuỗi và phim liên quan đến tài sản trí tuệ.

Mặc dù bản thân sự thành thạo là đã đủ đáng ngưỡng mộ trong thời hiện đại này, nhưng tài năng thực sự của Johnson chính là hiểu rõ tính linh hoạt của từng phong cách, uốn cong chúng đến điểm ngoặt thực sự — và trong một số trường hợp — vượt qua chúng. Không đáng để tranh luận lại toàn bộ The Last Jedi, nhưng có giá trị khi xem xét lý do đằng sau tất cả; thay vì thách thức một thể loại, Johnson chọn cách tháo rời một thể chế. Tất nhiên người hâm mộ sẽ nổi điên — nhưng lẽ ra họ đừng nên thế. “Hãy để quá khứ chết đi. Giết nó đi, nếu bạn phải làm vậy” cũng có thể là lời hô hào cho tất cả công việc của Johnson, vì anh thường xuyên lao vào những kỳ vọng đã được thiết lập và đoàn quân như Kylo và Rey trong phòng ngai vàng đó.

Chris Evans, Rian Johnson, và Ana de Armas trên trường quay Knives Out

Hãy xem cách Knives Out mang đến cho bạn những tại sao và thế nào của tội ác ở trung tâm bộ phim trong màn một và sau đó tiến hành biến nhân vật kiểu Hercule Poirot của mình thành một kẻ ngốc ngớ ngẩn thay vì một thiên tài bất ổn. Hay làm thế nào Brothers Bloom không phải là bộ phim trộm cướp mà là câu chuyện về tình anh em ruột thịt. Và cứ thế. Anh có trong một danh sách ngắn gồm những nhà sáng tạo khăng khăng làm theo cách riêng của mình — và thuộc vào một danh sách còn ngắn hơn gồm những đạo diễn mà dự án nào của họ cũng khiến người viết trông đợi thực sự ngay từ khi được công bố.

Với năm phim trong bảng thành tích, có cảm giác sự nghiệp của Johnson chỉ mới bắt đầu. Thú vị như tác phẩm của anh cho đến nay, có cảm giác chúng ta chỉ mới bắt đầu thấy những gì anh có khả năng làm. Để trích dẫn từ một thiên hà xa, rất xa: “Chúng tôi sẽ rất thích thú theo dõi sự nghiệp của anh.”

Bong Joon Ho

Năm hoạt động: 1997 đến nay
Phim nổi bật: Snowpiercer, Okja, Parasite

Trong thời gian rất dài, các nhà làm phim Hàn Quốc không được coi là cái tên thường trực ở Hollywood. Nhưng vào năm 2020 mà không biết Bong Joon Ho là ai có thể cho thấy bạn đang sống dưới một tảng đá — một tảng đá làm cảnh ẩn dụ (một trò đùa Parasite nhỏ dành cho bạn). Trong đêm trao giải Oscar năm nay, vị đạo diễn 50 tuổi đã làm nên lịch sử bằng cách càn quét bốn chiến thắng cho bộ phim Parasite mạnh mẽ; đều là những đề cử lần đầu và giành chiến thắng cho quê nhà. Mặc dù chỉ mới nhận được sự chú ý của Viện Hàn lâm, 20 năm qua Bong đã được coi là một trong những bậc thầy làn sóng mới của Hàn Quốc.

Bất kỳ phim nào cũng là khởi đầu tốt cho một đợt xem liền tù tì tác phẩm của Bong, từ những phim hình sự hiện thực gây sửng sốt (Memories of Murder, Mother) cho đến những phim hành động giả tưởng gay cấn (The Host, Okja). Snowpiercer năm 2013 đã khiến Bong trở thành một đạo diễn tác gia dễ nhận biết hơn ở phương Tây (nhờ dàn diễn viên toàn sao là Chris Evans, Tilda Swinton và Ed Harris), nhưng lần quay trở lại với dàn diễn viên đều từ Hàn Quốc cho bộ phim chiến tranh giai cấp Parasite thì mới thực là dàn sao hoàn chỉnh.

Bong Joon Ho chỉ đạo trên trường quay Parasite

Cả Snowpiercer và Parasite, cũng như những bộ phim khác của Bong, đều có chung một chủ đề đã trở nên dễ nhận thấy của nhà làm phim: câu chuyện người dân chống lại người cầm quyền. Mối quan tâm đó phản ánh bùng nổ kinh tế đặc biệt nhanh chóng của Hàn Quốc và tưởng nhớ thời tham gia hoạt động của đạo diễn khi còn là sinh viên. Trong thế giới Bong, người nghèo nổi dậy chống lại người giàu, người dân thành thị đụng độ với những công dân bất mãn ở nông thôn, và những cô gái trẻ bình thường đấu với doanh nghiệp tham nhũng.

Yorgos Lanthimos

Năm hoạt động: 2001 đến nay
Phim nổi bật: The Lobster, The Killing of a Sacred Deer, The Favourite

Chính xác thì điều gì xuất hiện trong tâm trí tác giả khi lần đầu tiên xem một bộ phim của Yorgos Lanthimos? “Gã này thần kinh rồi.” Ngay sau đó là: “Thêm nữa đi anh!” Đó bởi vì, trong thời đại các đạo diễn nhạt nhẽo và những bộ phim vô vị ngày nay, Yorgos là một trong số ít người có tác phẩm kỳ quái ngay lập tức được nhận diện. Các đạo diễn yêu thích của chúng ta xoa lên phim dấu vân tay phong cách cụ thể, độc đáo của họ. Đối với Yorgos Lanthimos, nổi bật nhất trong số những dấu vân tay này là chính những câu chuyện. Đóng vai trò như chuyện cổ tích cho người lớn, anh loại bỏ giới hạn của hiện thực xã hội và khoa học để phóng đại bài học bên dưới.

The Lobster là một ví dụ hoàn hảo. Diễn ra trong một thế giới nơi người lớn có 45 ngày để tìm bạn tình hoặc chịu hậu quả của việc bị biến thành một con vật, đạo diễn kiểm nghiệm tình yêu và các mối quan hệ trong thời hiện đại của chúng ta với tác dụng vừa hài hước vừa đáng sợ. Những câu chuyện của anh có phẩm chất của cảm giác hoàn toàn nguyên bản. Chúng là sản phẩm của trí tưởng tượng biến dạng của anh và không thể tồn tại dưới bất kỳ hình thức tương tự nào từ bất kỳ ai khác.

Yorgos Lanthimos trên trường quay The Favorite

Ngay cả trong The Killing of a Sacred Deer, có lẽ là câu chuyện trần trụi nhất của vị đạo diễn, về một chàng trai trẻ tìm cách trả thù bác sĩ phẫu thuật cái chết của cha mình, những khía cạnh nhỏ hơn vẫn hét lên tiếng Yorgos (là khi Colin Farrell tranh cãi về dậy thì với Nicole Kidman). Phong cách hài hước đen tối là phương tiện để khám xét ham muốn sâu sắc hơn đằng sau việc cắt tỉa bản thân tới hoàn thiện cho đến khi chúng ta đánh mất chính con người mình; nó không thể và sẽ không được làm theo cách này bởi bất kỳ đạo diễn nào khác. The Favourite, một tình yêu tay ba thời Victoria sử dụng độ chính xác ở cấp độ BBC để biến tóc giả phủ bột thành trang điểm mặt hề và nhấn mạnh sự vô lý của vai trò giới tính.

Danh mục phim của Yorgos Lanthimos đứng như một ví dụ sáng chói của lý do phong cách không đồng nghĩa với thiếu chất lượng, hay giọng nói giới hạn ở từ ngữ trên kịch bản. Hy vọng ngành phim chú ý điều đó. Cho tới lúc đó, ít nhất ta biết một đạo diễn giỏi tới điên rồ sẽ tiếp tục mua vui cho chúng ta.

Spike Lee

Năm hoạt động: 1977 đến nay
Phim nổi bật: If God Is Willing and da Creek Don’t Rise, Pass Over, BlacKkKlansman

Cổ phiếu của Spike Lee đã rớt rồi tăng vô số lần trong ba thập kỷ kể từ khi Do The Right Thing biến mọi tác phẩm của Spike Lee trở thành một sự kiện phải xem bất kể nó thành công hay thất bại. Chỉ mới năm năm qua thôi, ông đã bắn hụt với Chi-Raq năm 2015, phim châm biếm toàn sao gây chia rẽ, nói đến bạo lực băng đảng Chicago trong bối cảnh một phim hài tình dục, và sau đó trở lại hay hơn bao giờ hết với BlacKkKlansman năm 2018.

Câu chuyện có thật về Ron Stallworth, một sĩ quan cảnh sát đã thâm nhập và phơi bày một chương ở Colorado của KKK vào cuối những năm 70, lấy cảm hứng cho bộ phim thành công nhất về mặt thương mại của Spike Lee, kể từ Inside Man năm 2006, và hay nhất kể từ 25th Hour năm 2002. Nó cũng mang về cho ông một giải Oscar Kịch bản chuyển thể hay nhất, và đề cử Phim hay nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất, và biến John David Washington, con trai của người cộng tác với Lee lâu năm Denzel Washington, thành một ngôi sao điện ảnh.

Spike Lee và Adam Driver trên trường quay BlacKkKlansman

Chỉ riêng trong thập kỷ qua, Spike Lee đã lắp kín kệ của mình bằng một loạt các dự án đa dạng bao gồm cả phiên bản làm lại năm 2013 bộ phim hành động kinh điển Hàn Quốc Oldboy, phim kinh dị đầu tiên của ông (Da Sweet Blood of Jesus năm 2014), phim tài liệu về Michael Jackson và New Orleans hậu Katrina, và hai mùa bản khởi động lại bộ phim đột phá năm 1986 của ông She’s Gotta Have It trên Netflix.

Nhưng có lẽ dự án hay nhất gần đây của ông im hơi lặng tiếng là Pass Over. Một vở kịch của nhà viết kịch Antoinette Nwandu biến tấu sáng tạo trên vở Waiting for Godot, được quay bằng chuyển động mang tính động học bằng máy quay của Lee, đôi khi nán lại trên khuôn mặt khán giả, Pass Over đã được phát hành không mấy cờ hoa vào năm 2018. Nhưng cũng như bất kỳ tác phẩm nào của ông gần đây, nó kết tinh những tài năng của Spike Lee trong việc xử lý hội thoại như âm nhạc và nhìn nước Mỹ hiện đại như vở bi hài kịch buồn và cuồng loạn là hiện trạng là thế.

Christopher Nolan

Năm hoạt động: 1989 đến nay
Phim nổi bật: Inception, The Dark Knight Rises, Dunkirk

Khi một đạo diễn bước vào thế giới làm phim thương mại, đặc biệt là thành công như Christopher Nolan đã làm với bộ ba phim Dark Knight, họ hiếm khi quay lại — nhẹ nhất thì họ rơi vào chu kỳ “một cho thiên hạ, một cho tôi”. Nhưng nếu Nolan đã chứng minh bất cứ điều gì trong thập kỷ qua, thì đó là anh có thể khiến một lượng lớn khán giả quan tâm đến những ý tưởng lớn, dù có hay không thập tự chinh áo choàng hay siêu phản diện trên màn hình. Và sau khi kết thúc thời kỳ Batman với The Dark Knight Rises năm 2013 nhồi nhét nhưng đáng nhớ, chừng như anh càng đầu tư nhiều hơn bao giờ hết vào việc kể những câu chuyện nguyên bản.

Các khái niệm to lớn và các cấu trúc kể chuyện mới lạ giúp Nolan tạo nên tên tuổi qua các phim trước đó như Memento và The Prestige đã được nhân rộng thành công đến mức của một phim bom tấn hè với Inception năm 2010. Và mặc dù Nolan vấp ngã với tác phẩm phi hành gia buồn Interstellar năm 2014, bộ phim đầu tiên của anh có vẻ bị vỡ vụn dưới sức nặng tham vọng của chính nó, Nolan đã hồi sinh với tác phẩm hay nhất của mình cho đến nay, Dunkirk năm 2017.

Christopher Nolan trên đường phố Mumbai, chỉ đạo thực hiện một số cảnh quay cho bộ phim Tenet sắp tới của anh ở đây

Ở thời lượng 106 phút tương đối căng, Dunkirk ngắn hơn gần một giờ so với vài phim trước của Nolan — đáng ngạc nhiên, vì các đạo diễn hạng A khác thường đi theo chủ nghĩa tối đa với phim chiến tranh dài ba giờ. Bằng cách đi sâu vào một thời điểm quan trọng trong Thế chiến II — cuộc di tản Dunkirk năm 1940 — và kể câu chuyện trên đất liền, trên biển và trên không tương đối ít hội thoại, Nolan đã thể hiện tài điều khiển các nguyên tắc làm phim, khả năng kể một câu chuyện không có kèn trống mà lôi cuốn thông minh. Nhưng với bộ phim du hành thời gian Tenet dự kiến ra mắt vào cuối năm nay, rõ ràng Christopher Nolan chưa thôi các khái niệm khoa học giả tưởng cao siêu.

Anh em Safdie

Năm hoạt động: 2007 đến nay
Phim nổi bật: Heaven Knows What, Good Time, Uncut Gems

New York đã hết, và khi thời gian trước COVID của nó cạn, Josh và Benny Safdie đã làm một số tác phẩm cuối cùng nắm bắt được thành phố khi xưa. Nước Mỹ cũng đã hết, nhưng với mục đích của đề tài này, New York là trung tâm của mọi thứ — điều mà những người cấy ghép vào thành phố và những người gốc ở đây có thể đồng ý.

Hai anh em Safdie được sinh ra vào những năm 80, con nhà nòi của Manhattan và Queens — cha mẹ họ đã ly dị — đến tuổi trưởng thành, họ tiếp tục đối xử với thành phố như một hộp cát để xây và đập phá. Suốt các phim ngắn và dài, bao gồm Daddy Longlegs (2009), Heaven Knows What (2015), Good Time (2017) và Uncut Gems (2019), và một phim tài liệu, Lenny Cooke (2013), họ đã miêu tả một cách say mê và không thỏa hiệp New York đẹp xấu xí, một đĩa Petri (đĩa cấy vi khuẩn trong phòng thí nghiệm - ND) khu Midtown bừa bộn chứa sự lo âu và bấp bênh của thế kỷ 21. Trong một phim, một người cha đã đánh thuốc hai đứa con trai để nhận một ca bất ngờ tại rạp Upper West Side nơi ông làm việc chiếu phim. Trong một phim khác, hai người nghiện heroin lục thư bị đánh cắp để lấy thẻ quà tặng có giá trị trong khi phân chó khu Upper West Side giàu có rơi như mưa lên người họ. Một người đàn ông bị nhuộm đỏ tạm thời sau một vụ cướp đổ bể tranh cãi với người quản lý để có thêm thời gian trong phòng vệ sinh quán Domino’s ở Queens trong khi anh em trai tàn tật của anh ta cố gắng rửa sạch mặt và mắt anh ta bằng nước bồn cầu. Một người cha nghiện cờ bạc kéo rác ra ngoài đường bên ngoài nhà ở Long Island sau bữa tối Lễ Vượt qua căng thẳng; anh rể của anh ta đang đe dọa tính mạng của anh ta vì số tiền nợ. Anh em Safdie viết nên chuyện tình.

Adam Sandler, Josh Safdie, và Benny Safdie trên trường quay Uncut Gems

Hãy xem xét ‘credit’ của Heaven Knows What, một đoạn phim dài bốn phút trong đó nhân vật chính, Harley (Arielle Holmes, lần đầu đóng phim và tác giả của cuốn hồi ký nguyên tác), tìm đường trong bệnh viện nơi cô vào điều trị sau khi cố gắng tự tử. Ở đó, không có âm thanh thực nào, chỉ là tiếng số điện tử như sôi bụng, và chỉ có xung đột, không có lời giải thích hay thấu hiểu nào, khi Harley vướng vào hết tranh cãi này tới tranh cãi khác cho đến khi cô bị một điều dưỡng hộ pháp đưa đi như một đứa trẻ; một người phụ nữ có khuôn mặt không giống với khuôn mặt thấy trong các bộ phim khác chế nhạo và cười khi Harley bị tống đi. Nó căng thẳng, mặc dù cách quay phim duyên dáng; nó cũng bình yên một cách kỳ lạ, sau độ kinh hoàng máu me bất ngờ của vụ tự sát. Nó là một lúc để thở, ở một nơi không ngờ tới — và một cơ hội để thở ở một nơi không ngờ tới.

Trong điện ảnh của những nơi không ngờ tới của anh em Safdie tình yêu thực sự vẫn tồn tại chứ không phải là sự tàn nhẫn mỉa mai. Người cha trong Daddy Longlegs yêu thương những đứa trẻ mà ông nuôi dạy tệ hại. Harley yêu gã bạn trai khủng khiếp của cô. Trong Good Time, Connie yêu anh trai Nick theo cách khiến anh ta trở nên ngu ngốc và tàn nhẫn — đó là bộ phim buồn nhất của họ. Trong suốt Uncut Gems, bạn mong đợi Howard từ bỏ hoặc phản bội Julia (hoặc ngược lại) nhưng họ từ chối ngừng yêu nhau. Nó đơn giản là vô lý.

Sau khi dịch bệnh này qua đi, New York sẽ không như trước nữa. Nhưng trong các bộ phim của anh em Safdie, chúng ta sẽ có một viên nén thời gian mạnh mẽ nhất của năng lượng kiếm sống làm sôi động những túi tiền ngăn ví sờn rách của thành phố trước tháng 3 năm 2020.

Martin Scorsese

Năm hoạt động: 1963 đến nay
Phim nổi bật: Shutter Island, The Wolf of Wall Street, The Irishman

Cái chết đang có trong tâm trí Marty. Ở tuổi 77, ông có nhận thức lành mạnh về cái chết của bản thân — cái chết và di sản của chính mình là mối quan tâm chính trong tác phẩm mới nhất của ông, The Irishman, nhưng trước khi chúng là nhân tố dẫn đầu trong tác phẩm của ông, nhìn lại, chúng là động lực dẫn dắt sự nghiệp của ông. Danh sách này không phải là về di sản, nó là về ở đây và bây giờ, và Scorsese đã khởi đầu thập kỷ háo hức để di sản của mình không dừng lại. Khác xa với bằng lòng nghỉ ngơi trên danh sách phim bất khả chiến bại và một giải Oscar xứng đáng gần đây với công việc bận rộn qua email, Scorsese đã dành 10 năm qua để thử thách chính mình, luyện cơ bắp ở những nơi chúng ít rõ nét nhất. Một phim kinh dị trí não. Một phim cổ trang về các linh mục Dòng Tên. Ông đã làm một phim cho trẻ em!

Ngay cả khi đại chúng không theo ông ở mọi điểm dừng trên hành trình, sự hoan nghênh không bao giờ dao động. Về mặt đó, lôi cuốn đám đông của phim loại R mong muốn say sưa trong thương hiệu chủ nghĩa khoái lạc cụ thể của ông tỏ ra là việc nhẹ nhàng. Ông đã cho nhà môi giới chứng khoán khét tiếng Jordan Belfort sự đối xử cấp Henry Hill trong một phim mạnh bạo miêu tả chính xác lối sống của Belfort, bộ phim cho đến ngày nay vẫn gây ra tranh luận liệu nó tôn vinh hành vi của anh ta hay chỉ là thuật lại trung thực. Nhưng điều được đồng ý là nó là một tác phẩm kinh điển hiện đại, một tác phẩm đã giới thiệu tài năng đạo diễn tác gia độc nhất của Scorsese cho một thế hệ khán giả mới, trong khi kết nối những thăng hoa phong cách của những bộ phim thập niên 90 của ông với những người lớn lên cùng Casino và Goodfellas.

Martin Scorsese trên trường quay The Irishman

“Tính thời sự” hầu như không phải là một thước đo quan trọng để thảo luận về các đạo diễn giỏi nhất, nhưng trong trường hợp của Martin Scorsese, hơn người lớn tuổi thứ hai trong danh sách này 12 tuổi, nó phải được ghi nhận. Bởi vì trong khi tất cả chúng ta đều nhất trí cổ vũ cho những chiến thắng Oscar của Bong và cau có về việc loại bỏ hoàn toàn những đạo diễn gần tầm tác gia bị bỏ qua như Josh và Benny Safdie, The Irishman xứng đáng với mọi đề cử nó nhận được và một số nó không nhận. Năm thập kỷ sự nghiệp, một phim Scorsese mới vẫn là một Sự Kiện trừ khi ông quá bận rộn với một dự án quan tâm vì đam mê (nhìn mày đấy, Silence).

Và sau nhiều thập kỷ thử nghiệm, khi trở lại thể loại khiến ông trở thành một cái tên trụ cột trải dài nhiều thế hệ (xem: Alexa Demie mê mẩn Ginger khi xem Casino trên iPad của cô trong Euphoria), đó không phải là giẫm lại lãnh địa quen thuộc nhất của ông. Thay vào đó, ông giải mã một thể loại mà ông đã góp tay thần thoại hóa mạnh mẽ đến mức ông có thể đưa ra lệnh cấm tạm thời phim băng đảng có hiệu lực ngay trong tương lai gần. Trong bất kỳ lĩnh vực sáng tạo nào, những huyền thoại lớn nhất đều không tuân thủ các cấu trúc như đỉnh cao và thời kỳ thăng hoa. Trong vài năm qua, Scorsese đã chứng minh hết lần này đến lần khác, chưa thể đóng cửa lại với ông được đâu.

Steven Soderbergh

Năm hoạt động: 1981 đến nay
Phim nổi bật: Magic Mike, Logan Lucky, Unsane, High Flying Bird

Cảm giác cực kỳ kỳ lạ khi nói một đạo diễn tên tuổi như Steven Soderbergh là bị đánh giá thấp, tuy nhiên, chúng ta lại đang làm thế đây. Đây là một bản tóm tắt nhanh tất cả mọi thứ mà đạo diễn này đã thực hiện trong những năm qua kể từ Ocean’s 13, The Girlfriend Experience, The Informant!, Contagion (sẽ nói thêm một chút về nó sau), Haywire, Magic Mike, Side Effects, Behind the Candelabra, Logan Lucky, Unsane, High Flying Bird và The Laundromat.

Hai phim được nhiều người nhận ra nhất trong số 11 phim kể trên có thể cho là The Girlfriend Experience và Magic Mike (với lần lượt Sasha Grey và Channing Tatum đóng chính). Nhưng nhìn vào một số diễn viên tham gia các bộ phim đó xem — Matt Damon, Rooney Mara, Adam Driver, Jude Law, Antonio Banderas, Andre Holland, và Meryl Streep là một vài cái tên — thì có thể bạn sẽ sốc nếu biết họ có xuất hiện trong một dự án Soderbergh. Khỉ thật, Logan Lucky có James Bond đóng và chẳng ai xem hết!

Steven Soderbergh quay High Flying Bird bằng iPhone

Kể từ khi kết thúc các bộ phim Ocean’s, vị đạo diễn tác gia tên tuổi này đã trở thành một nhà khoa học hơn là một đạo diễn, hoàn toàn bước vào giai đoạn thử nghiệm. Cho dù là nghịch ngợm với cách quay phim thông thường (xem nghệ thuật quay phim iPhone của Unsane và High Flying Bird) hay nắm bắt các mô hình phân phối mới (như đã thấy với Logan Lucky), Soderbergh dường như rất muốn thử mọi thứ xem thứ gì được. Có lẽ rời khỏi các dự án hãng phim lớn — Magic Mike là phim cuối cùng anh làm trong giới hạn của một hệ thống “truyền thống” — đã khiến anh rớt khỏi radar của những người xem phim truyền thống. Tuy nhiên, Soderbergh dường như bằng lòng nán lại quanh các mép xa, chờ người ta khám phá ra anh vào thời điểm thích hợp; hãy nhìn xem có bao nhiêu người bắt đầu xem — hay xem lại — Contagion ngay giây phút virus corona bắt đầu thực sự bùng phát.

Mặc dù vậy, chúng ta không nên hài lòng với việc chờ anh rời khỏi phòng thí nghiệm. Chắc chắn, thử nghiệm dẫn đến kết quả tuyệt vời — nhưng mỗi biến thể trên con đường tới một phim đột phá cũng có giá trị như khám phá cuối cùng. Khi viết bài này, tác giả không thể không nghĩ về một cụm từ lặp đi lặp lại từ cây bút NBA Kevin O’Connor, kêu gọi người hâm mộ đừng coi nhẹ giá trị của LeBron James. Tất nhiên, ý nghĩa ở đây là chúng ta đang làm chứng cho ai đó làm những điều vĩ đại. Chúng ta cũng sẽ rất muốn nhớ điều này cho Soderbergh.

Quentin Tarantino

Năm hoạt động: 1987 đến nay
Phim nổi bật: Django Unchained, The Hateful Eight, Once Upon a Time...in Hollywood

Với Tarantino, các từ đầu tiên và quan trọng nhất được sử dụng thường xuyên hơn là không. Trong số chín phim của mình, ông có ba đề cử Oscar Đạo diễn xuất sắc nhất với bốn phim cho Kịch bản gốc. Nhưng năm 2020 là lần đầu tiên ông tranh Kịch bản, Đạo diễn xuất sắc nhất và Phim hay nhất, thật phù hợp. Once Upon a Time... in Hollywood không phải là phim hay nhất của ông (vinh dự đó dành cho Jackie Brown, theo quan điểm cá nhân tác giả, và Pulp Fiction, theo tính dân chủ của Complex này) nhưng nó là tuyệt tác của ông, cái kết vĩ đại cho danh mục phim của ông và tóm tắt mọi chủ đề, khuôn mẫu và đam mê ông đã khám phá trước đó, theo cách phóng đại.

Và lần đầu tiên, con mắt của Quentin rọi sáng hơn ngòi bút của ông. Thông qua ống kính của đạo diễn, bộ phim là cỗ máy thời gian hơn phim cổ trang. Những cảnh quay lướt qua Đại lộ Hoàng hôn những năm 1960 đưa chúng ta đến thời kỳ hoàng kim mà ông đã yêu quý khi lớn lên, chưa nói tới cách ông xây dựng nỗi sợ hãi trong chuyến Cliff viếng thăm trang trại Spahn, hoặc việc thiết lập lại máy quay trơn tru khi Rick diễn vấp trong cảnh quay tập phim truyền hình. Nếu câu chuyện có thiếu sót, chúng không cộm lên rõ — Hollywood là bộ phim tình cảm nhất của Tarantino (theo sau phim xấu xí nhất của ông) và mỗi cảnh quay là một đoạn khác nhau trong bức thư tình của vị đạo diễn.

Quentin Tarantino trên trường quay Once Upon a Time...in Hollywood

Vậy, nó gần như quá hoàn hảo, rằng đây là cái kết hào hùng của ông, một biến chuyển tác phẩm trong tác phẩm nhưng được mong đợi từ một người luôn luôn kiểm soát chặt chẽ câu chuyện kể về thần thoại của chính mình. Trong năm qua, Tarantino, đã hạn chế các cam kết về bộ phim thứ mười (và, như truyền thuyết kể, cũng là cuối cùng) của ông sẽ là gì, nhưng ông đã nói nó sẽ là kết thúc. Once Upon a Time... in Hollywood là cao trào lớn, một khoảnh khắc đã được hình thành từ lâu bằng cách nào đó đã đỡ được gánh nặng của kỳ vọng. Nếu Quentin lùi về sau tấm màn, nó sẽ là đỉnh cao tài năng của ông.

Denis Villeneuve

Năm hoạt động: 1990 đến nay
Phim nổi bật: Sicario, Arrival, Blade Runner 2049

Tính nhất quán. Là một thứ gì đó đủ khó mà đạt được trên dây chuyền lắp ráp rồi, còn về mặt sáng tạo, gần như không thể. Tất nhiên là thế trừ khi nói về Denis Villeneuve, người giữ kỷ lục hiện tại cho chuỗi chiến thắng dài nhất không bị phá vỡ của bất kỳ đạo diễn nào.

Quay trở lại năm 2010, bạn được tha thứ vì không biết Villeneuve là ai. Nhà làm phim sinh ra ở Canada này mới thu hút được sự chú ý thực sự từ ngành phim với bộ phim chính kịch tiếng Ảrập/Pháp Incendies. Tuy nhiên, ông đã có một ‘fan’ lớn là diễn viên Jake Gyllenhaal, háo hức với cơ hội hợp tác. Có được hậu thuẫn khiêm tốn một phần với sự tham gia của Gyllenhaal, Denis đã khởi động sản xuất Enemy vào năm 2012, bộ phim tâm lý gay cấn về một người đàn ông gặp gỡ song trùng của mình và gặp một bước ngoặt đen tối. Đấm mạnh hơn hạng cân của nó cả về câu chuyện lẫn hình ảnh, Enemy đã gây ấn tượng với các nhà điều hành khiến nó mang lại cho cả Gyllenhaal và Villeneuve dự án tiếp theo của họ trước khi phim nhận được ngày phát hành rộng.

Denis Villeneuve chỉ đạo Ryan Gosling và Harrison Ford trên trường quay Blade Runner 2049

Được đồn đại là nhiều hơn gấp bốn lần kinh phí của Enemy, Prisoners (2013) cho Villeneuve tái hợp với Gyllenhaal cộng thêm siêu sao Hugh Jackman. Nếu Villeneuve có nao núng thì điều đó cũng không lộ ra. Kể câu chuyện về một người cha đấu tranh tìm con gái bị bắt cóc và cảnh sát điều tra, Prisoners mang đến một trong những phim gay cấn mạnh mẽ nhất thập kỷ qua, cũng như tung ra màn trình diễn hay nhất trong sự nghiệp của Jackman. Villeneuve đã có thể tiếp tục làm những phim kinh phí trung bình và lướt tiếp nhàn nhã. Thay vào đó, ông đặt tầm nhìn của mình cao hơn, ghi tiếp hai bàn thắng nối nhau với phim chính kịch-ma túy trải rộng Sicario (2015) đã thu được gấp đôi kinh phí của nó, và Arrival (2016), phim khoa học giả tưởng phức tạp về sinh vật ngoài hành tinh đã mang lại cho ông đề cử Oscar đầu tiên đạo diễn xuất sắc nhất, cũng như chứng minh khả năng xử lý phim kinh phí lớn được đánh giá cao.

Trong năm 2017, không có phim nào được dự kiến sẽ lớn hơn phần tiếp theo của kiệt tác năm 1982, Blade Runner. Dự án đòi hỏi một đạo diễn đa diện có khả năng thêm vào một thế giới phức tạp có sẵn, quản lý quy mô sản xuất trên 150 triệu USD, xử lý sức mạnh ngôi sao của Ryan Gosling, Jared Leto và Harrison Ford, cũng như kế nhiệm vị trí của Ridley Scott vĩ đại mọi thời đại. Bản phim cuối cùng của Dennis Villeneuve đã làm tất cả những điều đó và hơn thế nữa. Nắm bắt những huyền thoại của bản gốc mà không bao giờ để nó trói chân (như Star Wars), ông lao sâu vào thế giới ông được giao phó, xây dựng trên nhân tính thô sơ của robot để tạo ra một tác phẩm kinh điển hiện đại của riêng mình.

Denis Villeneuve trên trường quay Dune

Với một phiên bản làm lại Dune, một tác phẩm văn học được số đông công nhận (và đã được chứng minh một lần) là không thể chuyển thể được có lịch công chiếu vào cuối năm 2020, Villeneuve sẽ một lần nữa đặt cược kỷ lục bất bại của mình với ván bài lớn nhất trong sự nghiệp. Nếu đến giờ bạn vẫn chưa học được, thì cửa đặt cược thông minh là đặt nó sẽ ăn khách lớn.

Giả Chương Kha

Năm hoạt động: 1995 đến nay
Phim nổi bật: A Touch of Sin, Mountains May Depart, Ash Is Purest White

Xông vào làng phim quốc tế vào năm 2013 với bộ phim hình sự A Touch of Sin, Giả Chương Kha kể bốn câu chuyện độc lập xoay quanh các cuộc đụng độ với bạo lực. Đại Hải (Khương Vũ) là một người dân nghèo ở Trung Quốc tỉnh lẻ, bị vỡ mộng niềm tin khi các quan chức thà mua Maserati hơn là giúp đỡ người chết đói. Châu Tam (Vương Bảo Cường) được giới thiệu với khán giả trên một chiếc xe tay ga khi ba thiếu niên cầm rìu cố gắng cướp anh ta. Điều họ không biết là anh ta có một khẩu súng và cũng tuyệt vọng không kém. Tiểu Ngọc (Triệu Đào) có cuộc sống trung lưu ở một thành phố nhỏ nhưng bị coi thường vì là phụ nữ. Tiểu Huy (La Lam Sơn), một công nhân nhập cư, gặp cảnh nghèo vì nước da tối màu và giọng miền nam. Sử dụng phong cách giống phim tài liệu đặc trưng của mình, Giả Chương Kha cho chúng ta thấy chiều sâu khám phá nhân vật thường được thử nhưng hiếm khi đạt được ngay cả bởi các đạo diễn giỏi nhất. Bức tranh lớn hơn không bao giờ kém cạnh bức tranh cá nhân, thay vào đó là sự đối chọi tuyệt vời giữa cả hai, Giả Chương Kha làm nổi bật đa giá trị xã hội, kinh tế, văn hóa và thậm chí cả ngôn ngữ mà quê hương gần 1,5 tỉ người của anh đưa ra.

Tuy dàn diễn viên lớn và nhiều câu chuyện là phổ biến trong phim của Giả Chương Kha, hai yếu tố vẫn không đổi trong suốt các tác phẩm của anh, cách sử dụng mở rộng địa lý và thời gian để phản ánh hành trình cá nhân. Mountains May Depart (2015), kể về một người phụ nữ và sự phát triển của gia đình cô chia thành ba câu chuyện và Ash is Purest White (2018), về một người phụ nữ yêu một tay giang hồ và hậu quả xảy ra, cả hai đều trải dài nhiều thập kỷ và những cảnh quan bao la.

Giả Chương Kha cùng Triệu Đào và Liệu Phàm tại sự kiện công bố Ash Is Purest White ra rạp khắp Trung Quốc ngày 21/9/2018

Thường được quay không có hội thoại đi kèm, khác biệt về địa lý phong phú của Trung Quốc là diễn viên tách biệt trong các phim của Giả Chương Kha. Sự hủy diệt của tự nhiên, truyền thống và cuộc sống vì lợi nhuận và tiến bộ ở Trung Quốc hiện đại diễn ra song song với các thử thách cho nhân vật, thường phải vật lộn để tìm vị trí của mình trên vùng đất thay đổi nhanh chóng này. Với tất cả mọi thứ hiện đang diễn ra trong hệ sinh thái toàn cầu, các tác phẩm của Giả Chương Kha gợi ra một phản ứng ngày càng mạnh mẽ ngay cả từ một người xem không phải là người Trung Quốc như tác giả. Qua những hình ảnh ám ảnh và khám xét tính độc hại lây lan của nhân loại, Giả Chương Kha có thể tiếp cận đối tượng không bị cản trở bởi giới hạn chủng tộc hoặc ngôn ngữ.

Các thiên truyện của Giả Chương Kha nghe có vẻ đáng sợ về chủ đề và phạm vi nhưng với một chút kiên nhẫn, bạn sẽ luôn được tưởng thưởng cho một bộ phim có tính giải trí. Xem đủ và ai biết được, bạn thậm chí có thể có một đạo diễn yêu thích mới.