• Black Panther đưa những phụ nữ mạnh mẽ, đa chiều vào Vũ trụ điện ảnh Marvel

• [BLP] Black Panther: Bộ phim siêu anh hùng làm nên lịch sử của Marvel là một kiệt tác

• Black Panther: Những phản ứng ban đầu với bộ phim cho ta biết những gì

• Black Panther không chỉ là một bộ phim mà là biểu tượng của sự thay đổi

• 6 điểm then chốt từ trailer mới nhất của Black Panther

Một trong những điều độc đáo về Black Panther đó là anh là một trong những siêu anh hùng Da Đen đối mặt với những vấn đề mà người Da Đen đối mặt hằng ngày

Quan điểm này được Kenneth Ghee giải thích trong Black Comics: Politics of Race and Representation (Truyện tranh Da Đen: Chính trị Chủng tộc và Đại diện) rằng: “Về mặt lịch sử trong truyện tranh và phim ảnh, siêu anh hùng Da Đen vận hành trong một bối cảnh trọng Âu (Da Trắng); không gia đình Da Đen, không tình nhân Da Đen, không liên kết với cộng đồng hay văn hóa Da Đen… Cho anh ta (và người đọc và con cái họ) không có ý thức hay chính nghĩa của người Da Đen, chỉ là một vai phụ “chủ nghĩa nhân đạo” chung chung trong quan điểm và thế giới trọng Âu.”

Với bộ phim Black Panther sẽ ra rạp tháng 2 này, người viết muốn chỉ ra một trong những điều độc đáo về Black Panther đó là: anh là một trong những siêu anh hùng Da Đen đối mặt với những vấn đề mà người Da Đen đối mặt hằng ngày. Black Panther không chỉ sống ở châu Phi, anh còn sống với những vấn đề thật mà châu Phi đã và đang phải đối diện. Truyện tranh Black Panther đầy rẫy các chủ đề chủ nghĩa đế quốc phương Tây, chủ nghĩa thực dân, và chủ nghĩa thực dân mới ở châu Phi. Các chủ đề này đặc biệt nổi bật trong bộ phim hoạt hình truyền hình sáu tập chuyển thể bộ truyện của Reginald Hudlin.

Những cảnh trong trailer Black Panther đã giới thiệu một đất nước Wakanda công nghệ cực kỳ tiên tiến

Trong truyện tranh, Wakanda là đất nước công nghệ tiên tiến nhất thế giới vì người dân Wakanda có thể huy động nguồn tài nguyên dất nước cho lợi ích của chính họ. Wakanda là đất nước châu Phi duy nhất chưa bao giờ bị thuộc địa hóa hay xâm lược, nên không phải trải qua sự tàn phá mà nạn buôn bán nô lệ và chủ nghĩa thực dân đã làm gián đoạn sự phát triển của châu Phi và, như Walter Rodney giải thích, khiến châu Phi tụt hậu. Có người đã bảo vệ chủ nghĩa thực dân bằng lý luận rằng thuộc địa hóa là một lợi ích cho châu Phi vì nó giới thiệu công nghệ châu Âu, nhưng điều này không hoàn toàn chính xác. Công nghệ du nhập được sử dụng cho việc thống trị châu Phi của châu Âu. Đại đa phần các đất nước châu Phi bị thuộc địa hóa bị khai thác và bóc lột, và họ không được hưởng lợi gì từ công nghệ châu Âu cả.

Ethiopia đã có thể đẩy lùi cuộc xâm lược của quân Ý và dưới chính quyền Menelik II, Ethiopia đã có nhiều bước tiến công nghệ, bao gồm thiết lập một đường tàu, dịch vụ bưu chính, và bệnh viện đầu tiên của đất nước. Vì không chịu sự thống trị của châu Âu nên Ethiopia được tự do thu nạp công nghệ châu Âu và áp ụng nó theo những cách có lợi cho đất nước họ, nhưng các quốc gia châu Phi bị thuộc địa hóa khác không được như vậy. Trong khi Menelik có thể xây bệnh viện, ở nhiều vùng thuộc địa châu Phi chịu nạn đói và thiếu thốn chăm sóc y tế. Ở Mozambique, người Bồ Đào Nha chẳng đào tạo được một bác sĩ châu Phi nào và thực dân Bồ Đào Nha còn thờ ơ với Guinea-Bissau hơn Mozambique. Julius Nyerere, tổng thống đầu tiên của Tanzania, từng giải thích rằng vào lúc Tanzania giành độc lập đất nước chỉ có 12 bác sĩ. Wakanda cho chúng ta một cái nhìn thoáng qua về châu Phi có thể ra sao nếu không có chủ nghĩa thực dân, cũng như cái nhìn thoáng qua về châu Phi hoàn toàn có thể ra sao nếu có sự lãnh đạo đúng đắn.

Những khó khăn của T'Challa khi tiếp quản ngai vàng từ cha mình phản ánh những vấn đề hiện tại của các nước châu Phi

Siêu anh hùng truyện tranh thông thường là người quyết định trở thành siêu anh hùng vì một bi kịch cá nhân hay đạt được sức mạnh siêu anh hùng, nhưng Black Panther độc đáo ở điểm anh thừa kế vai trò siêu anh hùng. T’Challa đến từ một dòng dõi lâu đời của các Black Panther đã bảo vệ Wakanda hàng nghìn năm. Black Panther chiến đấu với những siêu phản diện thông thường được thấy trong truyện tranh, nhưng điều làm nhân vật này độc đáo cho người dân gốc Phi là Black Panther chiến đấu chống một mối đe dọa mà người châu Phi phải chiến đấu trong đời thực, đó là thuộc địa hóa từ châu Âu. Ví dụ, một câu chuyện trong bản của Hudlin miêu tả một trong các tổ tiên của T’Challa bảo vệ quốc gia của ông trước cuộc tấn công dưới trướng của thực dân châu Âu tên là Klaue. Trong truyện, Klaue là một tay lính đã chiến đấu trong các chiến dịch quân sự ở Nam Phi và không có gì ngoài sự khinh bỉ dành cho người châu Phi, những người hắn coi là lũ mọi rợ không văn minh.

Câu chuyện của riêng T’Challa cũng bắt nguồn sâu sắc từ cuộc chống chọi của châu Phi với các thế lực chủ nghĩa thực dân mới. Cha của T’Challa, T’Chaka, bị sát hại vì từ chối giao ra nguồn tài nguyên có giá trị nhất của Wakanda, một kim loại hư cấu gọi là vibranium. Trong phiên bản truyện của Hudlin, vụ ám sát của T’Chaka là một phần trong âm mưu của nhiều quốc gia phương Tây không thuyết phục được T’Chaka giao cho họ tài nguyên của nước ông. Khi nhận ra T’Chaka không thể bị mua chuộc, lựa chọn tiếp theo của họ đơn giản là giết ông. Điều này gợi nhớ tới các vụ ám sát Patrice Lumumba, Thomas Sankara, và nhiều nhà lãnh đạo châu Phi khác bị các nước phương Tây giết hoặc lật đổ vì từ chối phục vụ cho quyền lợi của các nước đó. T’Challa lên ngôi và phải luôn cảnh giác về việc chính những chính phủ ám sát cha mình sẽ âm mưu làm điều tương tự với anh.

Black Panther không chỉ chiến đấu bảo vệ quốc gia mình trước các kẻ xâm lược châu Âu, mà còn trước những kẻ phản bội của châu Phi nữa

Ngoài việc các chính phủ phương Tây tìm cách làm suy yếu Wakanda để khai thác tài nguyên của đất nước này, Black Panther còn phải đối mặt với những tay độc tài châu Phi như M’Butu, là một trong những ác nhân của bộ phim hoạt hình truyền hình. M’Butu là tay độc tài của một quốc gia nằm sát biên giới Wakanda và được miêu tả là đối lập với T’Challa. M’Butu tham lam, ích kỷ, và dễ bị mua chuộc như nhiều tay độc tài tiếp tục cai trị châu Phi cho tới ngày nay. M’Butu cũng là đồng minh thân cận của Mỹ và còn đồng ý tham gia âm mưu lật đổ Black Panther. Black Panther không chỉ chiến đấu bảo vệ quốc gia mình trước các kẻ xâm lược châu Âu, mà còn trước những kẻ phản bội của châu Phi nữa.

Người viết không rõ bộ phim sẽ đi sâu tới đâu vào những chủ đề này. Thông điệp chống chủ nghĩa thực dân tìm thấy trong phim hoạt hình truyền hình và một số tập truyện đã bị giảm bớt khi Black Panther được giới thiệu trong Captain American: Civil War. Trong phim đó vụ ám sát T’Chaka là một phần của âm mưu đổ tội cho Chiến binh Mùa Đông chứ không phải là vì T’Chaka từ chối giao ra nguồn tài nguyên của đất nước. Kể cả nếu thông điệp chống chủ nghĩa thực dân bị giảm nhẹ, người viết vẫn nghĩ rằng tầm quan trọng của Black Panther là bộ phim này sẽ thách thức cách mô tả châu Phi và người châu Phi thông thường trong truyền thông đại chúng. Cũng quan trọng khi trong phim có thông điệp liên quan với mọi người gốc Phi. Dành cho những người Mỹ gốc Phi và những người khác trong một cộng đồng phân tán là lời nhắc nhở rằng lịch sử của họ không chỉ có nô lệ, và dành cho những người trên lục địa châu Phi là lời nhắc nhở về những tiềm năng vĩ đại mà châu Phi có.

Bộ phim này sẽ thách thức cách mô tả châu Phi và người châu Phi thông thường trong truyền thông đại chúng

Black Panther ra rạp ở Việt Nam từ ngày 23/2/2018 với tựa Black Panther: Chiến binh Báo Đen.