Nhân vật & Sự kiện

Đạo diễn Lee Young Mi đảo lộn lề thói tập tục Hàn Quốc

06/05/2011

Trong bộ phim dài đầu tay của cô, Secrets, Objects, một phụ nữ trung niên có quan hệ tình ái với một chàng trai trẻ hơn rất nhiều.

Lee Young Mi là một nhà làm phim Hàn Quốc thích bóc trần những bí mật. Phim của cô đào sâu vào tâm lý nhân vật, tiết lộ cuộc sống riêng tư và những khát vọng bị đè nén.

10 phim ngắn của cô đã từng có những nhân vật như một nữ tài xế taxi nhận ra mình đồng tính; một nhà soạn nhạc có thôi thúc tình dục thầm kín; và hai bạn cùng phòng — một Nhật một Hàn — mối thù dân tộc chế ngự trong lòng họ bùng nổ trong cuộc chiến giành một người đàn ông.

"Tôi thích tập trung tiêu điểm vào một người mà vẻ ngoài không có gì đặc biệt rồi đào sâu vào cuộc sống của họ," cô nói. "Và lần nào cũng vậy, nhân vật tưởng là rất bình thường đó lại đang che giấu một bí mật to lớn."

Giờ đây, trong bộ phim dài đầu tiên của cô, Secrets, Objects, vị nữ đạo diễn 45 tuổi từng học ở London này đưa ra đề tài gây tranh cãi nhất của cô từ trước đến nay: khao khát tình dục ẩn giấu của một phụ nữ trung niên được cho là có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc ở Seoul.

Bộ phim công chiếu tại Liên hoan phim quốc tế Jeonju Hàn Quốc và vẫn đang tìm kiếm nhà phát hành trong và ngoài nước, thế nhưng đã làm người ta nhíu mày. Trong một đất nước được nhiều người xem là siêu hiện đại, Secrets, Objects soi rọi một cách không lấy gì làm dễ chịu vào tập tục hôn nhân hãy còn nặng truyền thống và sự bình đẳng giữa vợ với chồng.

Bộ phim tập trung vào nhân vật nữ giáo sư đại học 40 tuổi, do Jang Seo Hee diễn, giữ trong lòng một sự dối trá cực kỳ lớn: Dù là tác giả cuốn sách bán chạy về cách giữ gìn một cuộc hôn nhân hạnh phúc, từ lâu cô đã ly thân với chồng. Nhưng trong một nền văn hóa mà nhiều phụ nữ ngoài gia đình ra thì không có tư cách xã hội nào cả, cô cảm thấy buộc lòng giữ kín bí mật tan vỡ này.

Ô chữ đời cô dần sáng tỏ sau khi cô rơi vào quan hệ yêu đương với cậu sinh viên 19 tuổi, do Jung Suk Won đóng, một vệ sĩ cũng tình cờ là sinh viên của cô. Mối tình thường xuyên vượt ngoài tầm kiểm soát của họ dạy cô biết theo đuổi những tưởng tượng tình dục trong một thế giới bị thống trị bởi dục vọng của đàn ông.

Jang Seo Hee và Jung Suk Won trong Secrets, Objects

Secrets, Objects đi ngược lại lẽ thường trong phim ảnh Hàn Quốc, trong đó phụ nữ hiếm khi là người theo đuổi và phụ nữ lớn tuổi thường được miêu tả là những bà nội trợ hết ham muốn, sự dữ dội của họ chỉ bộc lộ nhằm bảo vệ gia đình và con cái chứ không bao giờ bộc lộ trên giường.

"Bộ phim này phạm hai điều cấm kỵ thâm căn cố đế," nhà phê bình phim Kim Young Jin nói. "Nó phá vỡ luân lý sư-đồ của Khổng giáo và sẽ khiến người ta hết sức khó chịu với việc miêu tả một phụ nữ trung niên bị thôi thúc bởi ham muốn tình dục. Đây là một bộ phim khiêu khích nước Hàn một cách không ngờ nổi."

Không có gì ngạc nhiên khi Lee khó tìm được nguồn kinh phí triệu đôla cho bộ phim.

"Khi tôi cho các nhà đầu tư tiềm năng là phụ nữ xem kịch bản, họ đều bảo, 'Đây chính là chuyện của tôi,' nhưng hầu hết lại sợ hãi không dám đưa vào hệ thống của họ," Lee nhớ lại. "Còn với nhà đầu tư nam, mặt họ biến sắc khi đọc kịch bản. Tôi có thể nói ngay rằng họ không ưa nó; họ không ưa sự đảo ngược vai trò."

Đã từng có phim ngắn trình chiếu ở các liên hoan phim London, São Paulo, Brazil; Berlin và San Francisco, nhà làm phim này nhớ như in, thậm chí ngay từ khi còn nhỏ vào thập niên 1970, quan hệ bất bình đẳng nam nữ ở Hàn Quốc.

"Nam giới không phải chịu cùng những quy định," cô nói. "Khi tôi lên 9, tôi nhìn bố mẹ mình và nói, 'Nếu cuộc sống hôn nhân là như thế này, con sẽ chẳng bao giờ kết hôn.'"

Lee đắm chìm vào bóng tối của những rạp phim. Khi là sinh viên đại học vào những năm 1980, cô tham gia biểu tình chống lại đàn áp quân sự ở Hàn Quốc. Hoạt động này khiến cô ngồi tù bốn tháng, chung buồng giam với chín phụ nữ khác, bảy người trong số đó bị kết tội ngoại tình. (Dù ngày nay, về mặt luật pháp, nam nữ đều có thể bị tội ngoại tình, tuy nhiên đàn ông có thể mua dâm mà chẳng bị tội gì.)

"Tôi đã sốc," Lee nhớ lại. "Những phụ nữ ấy cũng như tôi thôi. Họ chẳng có vẻ gì là gái làng chơi hay thậm chí tội phạm."

Một nữ tù kể với Lee rằng cô ấy cùng người tình bỏ trốn bằng xe mô-tô, chồng cô đuổi theo; sau đó cô bị phạt tù vì tội vô ý thức. Nữ tù đó bảo Lee: "Tôi rất yêu anh ấy, nhưng tôi cũng muốn cả chồng. Tôi muốn có cả hai."

Còn trẻ và thiếu kinh nghiệm, Lee không thể hiểu nổi nỗi đau đớn chua cay của nữ tù đó. "Nhưng chuyện của cô ấy xuyên thấu trái tim tôi."

Nhà làm phim Lee Young Mi đạo diễn Secrets, Objects

Năm 1995, cô rời Hàn Quốc sang Anh học ở Trường điện ảnh và truyền hình quốc gia. Sáu năm sau cô trở lại Seoul. Mặc dù nhiều đổi thay đã xảy ra ở quê hương cô, Lee cảm thấy đàn ông vẫn thống trị tận gốc rễ xứ Hàn trong thế kỷ 21.

Lee dấn thân vào làm phim. Năm 2008, cô quyết định làm bộ phim dài đầu tiên. Và cô đã biết đề tài cô phải khám phá. "Nếu tôi không kể câu chuyện này, tôi sẽ hối tiếc cả đời với tư cách là phụ nữ lẫn nhà làm phim," cô nói.

Cô làm việc cùng với một biên kịch nam, Lee Dong Hoon, người mà cô xem là "cấp tiến", và bắt tay vào định hình kịch bản, một kịch bản mà cô biết là phải có hai yếu tố: Cách biệt tuổi tác giữa hai người yêu nhau phải rất lớn, và nhân vật nữ phải là người trên, người thầy của vai nam.

Tranh cãi nổ ra sau đó. "Thậm chí biên kịch không thích cái ý tưởng phụ nữ lớn tuổi thèm muốn trai trẻ," Lee nhớ lại. "Ở Hàn Quốc người ta không nói đến những chuyện như thế này." Bộ đôi đạo diễn-biên kịch dàn xếp những khác biệt giữa họ và đứng chung tên tác giả kịch bản.

Rốt cuộc Lee kiếm được tiền làm phim từ những người bạn sinh viên biểu tình cũ. Tìm diễn viên thì dễ hơn.

Park Hee Jin nhảy lên trước cơ hội đóng một nhân vật phụ, người giới thiệu nữ giáo sư với người yêu của mình. Diễn viên hài truyền hình một thời này đang tìm kiếm vai diễn điện ảnh, nhưng không nam đạo diễn nào cho cô cơ hội.

"Ngành làm phim xem tôi như sản phẩm hỏng, nhưng Young Mi lập tức xem trọng tôi," cô nói. "Tôi nhận vai diễn không ngần ngừ lấy một giây."

Vì có một cảnh “nóng” dài sáu phút, Lee cho rằng dự án phim của cô sẽ xếp loại cấm người xem dưới 18 tuổi. Trên phim trường, có thể cảm thấy rõ sự bất tiện của nhân viên nam trong đoàn làm phim: có người kết tội Lee — nữ đạo diễn độc thân — tìm cách dụ dỗ trai trẻ cho chính mình. Có lần, lúc cô vào nhà vệ sinh nghỉ giải lao, một nhân viên nam nhào vào ghế của cô và bắt đầu chỉ đạo diễn xuất. Cô đã sa thải một trợ lý đạo diễn dám thách thức cô quá thiếu kinh nghiệm để làm những phim nặng ký như thế này.

Một cảnh khiến nhân viên nam trên phim trường khó chịu khi nhân vật nữ giáo sư ngắm nhìn người tình và chồng mình rửa bát. "Cô ngồi phía sau họ và đánh giá cơ thể họ," Lee nhớ lại. "Người tình của cô cao ráo và săn chắc; chồng cô thì lùn. Và cô tự hỏi lòng, 'Mình từng thấy gì ở anh ta vậy nhỉ?'

"Phụ nữ nào xem phim này rồi cũng liên hệ cảnh phim đó. Vì cũng y như đàn ông, chúng ta nhìn dáng vóc; chúng ta so sánh. Chúng ta thèm muốn."

Tuy nhiên Lee khẳng định phim của cô không phải là một bộ phim phản kháng. "Tôi muốn khán giả truy cập vào cảm xúc riêng của họ," cô nói, "và có được sức mạnh để đi theo những ham muốn tình dục riêng — cả đàn ông lẫn đàn bà."


Dịch: © Yên Khuê @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Los Angeles Times