Mượn lời của một nhân vật phản anh hùng trong bộ phim siêu bom tấn thì
phim siêu anh hùng ngày nay mọc lên như cỏ. Cứ nhổ được một phim – dù đó
là qua những lời phê bình chê không thương tiếc hay doanh thu nghèo nàn
– thì vẫn sẽ có những phim mới được duyệt.
Thỉnh thoảng, thể loại phim lợi nhuận nhất Hollywood này sẽ nở hoa, giới
thiệu nhiều thế giới đan xen cùng nhiều nam nữ siêu anh hùng xuất hiện
giải cứu thế giới mỗi mùa hè. Đây chính là chuỗi những phim thành công
chúng ta đang được thưởng thức từ Marvel trong vòng tám năm nay, một
hiện tượng vẫn đang tiếp tục với sự ra mắt của
Captain America: Civil War, phim thứ 13 trong Thế giới Điện ảnh Marvel.
Nhưng trong khi
Civil War ra rạp trong những lời tâng bốc khen ngợi của giới phê bình, chỉ sau gót
Batman v Superman: Dawn of Justice có
vài tuần, thật khó mà không so sánh hai bộ phim giữa hai đối thủ cạnh
tranh DC và Marvel. Nhưng trong hệ thống hai phe của thế giới phim siêu
anh hùng ngày nay, sao DC lại kém cỏi tới vậy trong một cuộc chơi đã
kéo dài nửa thế kỷ nay?
Bao nhiêu khán giả nuôi hy vọng khi tháng
3 vừa qua, WB cho ra mắt cuộc chiến đáng lẽ phải đi vào lịch sử phim
siêu anh hùng – Người Dơi và Siêu Nhân, cả hai đều là nhân vật kinh
điển, đối đầu trong mộ cuộc chiến trong phim
Man of Steel phần
hai. Đây là bộ phim dự tính và được mong đợi sẽ tạo nên một thế giới
điện ảnh riêng của DC. Buồn thay: kết quả là một bộ phim quá nghiêm
túc, khiên cưỡng, lộn xộn và không chút hài hước nào.
Bộ phim của Zach Snyder tính tới nay có doanh thu lên tới 851 triệu USD.
Nhưng nó đã thất bại rõ ràng ở Trung Quốc, với doanh thu dịp cuối tuần
đầu chỉ đạt mức 57 triệu USD, thấp hơn hẳn dự đoán 70 triệu USD. Với
ngân sách 250 triệu USD, và 150 triệu USD chi phí quảng bá, những con số
nêu trên quá thấp so với những gì WB hy vọng đạt được.
Đương nhiên, đánh giá của khán giả thì chín người mười ý. Nhưng doanh thu đáng thất vọng của
Batman v Superman: Dawn of Justice
chứng minh một điều với DC và Warner Bros.: không thể làm gấp và qua
loa một ý tưởng hàng triệu đôla. Hai hãng này hiện đang phải cân nhắc
việc giảm bớt kế hoạch làm phim trong những năm sắp tới.
Hai đối
thủ cạnh tranh lớn nhất trong thế giới truyện tranh đã đối đầu nhau hàng
thập kỷ, chia khán giả thành hai phe, mỗi người chỉ có đủ chỗ trong tim
cho một hãng. Cuộc đối đầu giữa Marvel và DC mang tính huyền thoại tới
mức hai công ty này đã chấp nhận và đưa sự cạnh tranh này thể hiện trong
một loạt truyện tranh năm 1996, kể về những cuộc chiến giữa các siêu
anh hùng nổi tiếng của hai bên: Namor chiến đấu Aquaman. Storm chống lại
Wonder Woman. Hulk chiến đấu Superman. Và cuối cùng… Captain America
đối đầu Người Dơi.
Hiệp sĩ bóng đêm của Gotham có thể đã thắng cuộc chiến cách đây hai thập
kỷ, nhưng hai nhân vật này kết thúc cuộc chiến khi cả hai có được một
sự tôn trọng miễn cưỡng dành cho đối phương. Sau nhiều thập kỷ thống trị thế
giới phim siêu anh hùng với các phim Siêu Nhân và Người Dơi, có một
thời tưởng như DC đã là ông hoàng của thể loại này.
Nhưng nhiều khi sự cứu thế lại từ trên trời rơi xuống từ một bộ giáp sắt. Đó chính là những gì
Iron Man đạt
được vào năm 2008, khi nhân vật vốn không được mấy ai quan tâm này bỗng
mở đường cho một thế giới điện ảnh tới nay được lên kế hoạch có tận 22
phim. Marvel đã vạch ra đường đi rõ ràng từ ngày đó, tới năm 2012, rồi
2015, và tới nay Giai đoạn 3 sẽ kết thúc vào năm 2019.
Cùng lúc
đó, DC cũng đã tạo được mối quan hệ khá thành công với Warner Bros. cho
các phim của mình. WB thực sự cũng không thua kém gì khi cho ra mắt
Batman Begins vào 2005, giới thiệu kỷ nguyên Christopher Nolan trong lịch sử phim siêu anh hùng.
Hai tháng sau khi
Iron Man ra mắt vào mùa hè 2008,
The Dark Knight
của WB thống trị phòng vé. Không những mang lại cho thế giới phim siêu
anh hùng siêu phẩm được vinh danh nhiều nhất từ trước tới nay – tám đề
cử Oscar và thắng hai giải – bộ phim còn thu về 1 tỉ USD, trở thành phim
có doanh thu cao nhất năm đó. Phương thức của Nolan hoàn toàn hiệu quả – cho cả hãng phim và người hâm mộ. Tới lúc nó không còn hiệu quả nữa.
The Dark Knight Rises là sự giải phóng đối với WB và DC sau một chuỗi những phim đáng hổ thẹn:
Watchmen (2009) với nhiều đánh giá trái chiều,
Jonah Hex (2010) không thể xem nổi và
Green Lantern (2011) hoàn toàn đáng thất vọng.
Nhưng tới lúc đó, Marvel đã cho ra mắt một
Iron Man 2, ba phim lẻ khác và phim
Avengers đầu
tiền với một thế giới siêu anh hùng mở rộng với nhiều nhân vật khác
nhau tập hợp trong một phim. Kế hoạch dài lâu của họ cuối cùng đã ra hoa
kết trái.
“Marvel biết rõ việc tạo nên một thế giới chung cho
nhiều nhân vật siêu anh hùng là một kế hoạch đồ sộ, nên họ làm một cách
từ tốn, tạo những phim riêng lẻ để cho mỗi nhân vật có được tính cách
riêng của mình, rồi sau đó mới từ từ giới thiệu nhân vật mới,” một tác
giả truyện tranh từng làm việc cho cả DC và Marvel cho biết.
Bỗng phải chơi trò đuổi bắt với Marvel, DC vội vàng nhảy cóc mà không tạo nền
tảng căn bản trước. “DC bỗng phát điên lên, nhét tất cả các nhân vật có
thể nhét vào phần hai của
Man of Steel, khiến bộ phim trở nên lộn xộn. Họ quá khiếp sợ viễn cảnh làm kẻ đến sau,” tác giả kia nói.
Đương
nhiên, Marvel từ lâu đã có Kevin Feige dẫn dắt quá trình xây dựng Thế
giới Điện ảnh Marvel, và khác với DC, cả những phim truyền hình như
Daredevil, Jessica Jones, Agent Carter, và
Agents of SHIELD
cũng diễn ra trong cùng thế giới với phim điện ảnh. Sau thời kỳ
Christopher Nolan, DC lại giao quyền quyết định tương lai các loạt
phim siêu anh hùng của mình vào tay Snyder và đội ngũ lãnh đạo tại WB,
và chỉ có mục đích phải đuổi kịp Marvel mà không có nền móng tương tự
cần thiết.
Thay vì tạo một thế giới với tầm nhìn chung qua 13 bộ
phim và những phim truyền hình liên quan, DC lại muốn tua nhanh quá
trình này, và đưa ra kế hoạch làm một
BvS đầy tham vọng – nhằm mục đích giới thiệu một bộ phim siêu bom tấn
Justice League gồm hai phần, câu trả lời của hãng cho hiện tượng
The Avengers. Canh bạc này có thể thu về những con số đáng chấp nhận hơn nếu
BvS
hay hơn và mạch lạc hơn, có đầu tư vào việc xây dựng những siêu anh
hùng này thành những nhân vật hoàn chỉnh, thay vì chỉ dựa vào hình ảnh
thương hiệu lâu năm của họ để thu hút khán giả.
Thay vì những gì mong đợi,
BvS cho thấy một cuộc ẩu đả trong
thế giới hậu 11/9 giữa hai siêu anh hùng hành động như trẻ con, đấu đầu
vào nhau một cách bướng bỉnh trong một xích mích chỉ mang mục đích nổ máy
cho bộ phim.
BvS nhận nhiều lời chỉ trích từ các nhà phê bình
khi không cho khán giả một giây phút vui nhộn nào cả. Phong cách nghiêm
túc quá mức này được chính một trong những diễn viên chính của phim Ben
Affleck ủng hộ ngay trước ngày công chiếu, bằng cách so sánh nó với
phong cách nhẹ nhàng hơn của Marvel: “Chính vì bản chất phim khác nhau,
những phim này không thể hài hước, nhanh nhẹn hay lém lỉnh như phim
Marvel được.”
WB bám vào những gì đã mang lại thành công ở những phim trước, và nhân đôi yếu tố u sầu bất hạnh cho
BvS – dù sao
Batman Begins
cũng là phim góp phần thay đổi cuộc chơi cho thể loại phim siêu anh
hùng. Ngoài ra, thêm vào đó là phong cách kỹ xảo hình ảnh cắt dán, cháy
nổ một cách quá trớn của Snyder. Hậu quả là,
BvS mang đậm phong cách nam tính và nghiêm túc quá mức cần thiết đặc trưng của Snyder, bị Erik Abriss mỉa mai trong bài bình luận:
“Dưới
sự chỉ đạo của Snyder, Người Dơi bỗng từ một anh chàng gầy gò hạng
thường trở thành một tên đốn củi lực lưỡng trong lốt Henry Cavill. Có
một lý do khiến phim của Snyder là nguồn gốc của những bài tập thể hình thịnh
hành hiện nay. Anh tâng bốc bạo lực và vẻ lực lưỡng cơ bắp của phái nam,
nhưng cùng lúc đó cũng lên án chính những điều này qua những thông điệp
làm phim của mình, và luôn muốn những hình ảnh chấn thương tâm lý trông
phải thật ‘ngầu’.”
Ngược lại, Marvel chọn nhiều đạo diễn với những kinh nghiệm đa dạng để
tạo những phong cách đặc trưng của họ trên nhưng câu chuyện biến các
siêu anh hùng trở thành những con người bình thường sống trong thế kỷ
21. Trong thế giới của các Avenger, mỗi siêu anh hùng có khiếu hài hước
riêng, những cuộc chiến của họ có những hậu quả tâm lý ngoài những đổ vỡ
thiệt hại đơn thuần, từ những yếu tố liên tưởng tới Edward Snowden
trong sự sụp đổ của SHIELD với tính công nghiệp của quân ngũ, một cuộc
đối thoại được bắt đầu trong
Iron Man và kéo dài tới tận
Captain America: Civil War.
Những điều này không có nghĩa là Marvel hoàn toàn tránh được những cú vấp ngã (
The Incredible Hulk, Thor: The Dark World, và vâng, cả
Avengers: Age of Ultron
nữa) và quyết định lộn xộn (Black Widow). Nhưng họ cũng có hàng tá cơ
hội học hỏi từ những sai lầm đó. Nhưng WB thì lại đầm đầu phi tới một
cái đích mù quáng là
Justice League.
Phim WB-DC hiện
giờ cần cơ hội để thả lỏng và tỏ ra điên rồ một chút. Hai hãng này đã có
kế hoạch làm 10 phim nữa từ giờ tới 2020, gồm phim lẻ về Wonder Woman
do Patty Jenkins đạo diễn,
Justice League Part One của Snyder và
Aquaman
do James Wan đạo diễn. Dù cũng không tránh được việc quay lại nhiều
cảnh phim nhằm mục đích thêm yếu tố hài hước hay hành động cho phim (mỗi
nguồn tin nói một kiểu về vấn đề này),
Suicide Squad do David Ayer đạo diễn dự tính ra mắt tháng 8 này sẽ là nguồn năng lực mới mà DC hiện đang rất cần.
Cùng lúc dó, Warner Bros. mới đây có thông báo chính Batfleck sẽ đạo
diễn phim lẻ của riêng mình, do chính anh đóng chính – một tin được
người hâm mộ Dơi đón nhận. Nhưng liệu Affleck có phải đạo diễn mà DC
đang cần lúc này? Và tới lúc phim lẻ này ra mắt, liệu hãng phim này đã
giải quyết được những khúc mắc tiềm ẩn của mình chưa?
Dịch: © Xuân Hiền @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Daily Beast