Vì những lý do này khác — một thập kỷ ế ẩm người xem, các hãng phim dường như chỉ làm phần tiếp theo của phần tiếp theo (của phần tiếp theo) — rạp chiếu phim được xem là ngành kinh doanh đang hấp hối. Sao phải lê thân tới rạp chiếu phim khi Netflix có sẵn trong túi của bạn bất cứ khi nào bạn muốn chứ?

Khán giả xem Avengers: Endgame ở Caracas, Venezuela, suất sớm ngày thứ sáu. Bộ phim đã đứng đầu phòng vé tại ít nhất 54 quốc gia

Thế nhưng gần như tất cả các cụm rạp chiếu trên hành tinh này đã ùn tắc vào cuối tuần vừa rồi. Avengers: Endgame thu về 1,2 tỉ đôla toàn cầu, trở thành bộ phim đứng đầu bảng xếp hạng phòng vé tại ít nhất 54 quốc gia. Bộ phim được đánh giá cao này đã thu về con số phá kỷ lục 350 triệu đôla ở Bắc Mỹ, vù qua mặt Star Wars: The Force Awakens (2015), có doanh thu cuối tuần mở màn là 248 triệu đôla, tương đương khoảng 270 triệu đôla trong ngày nay.

“Điều đó cho thấy sức mạnh của rạp chiếu — khả năng mang đến trải nghiệm chung cực kỳ lớn đó, ngay cả trong một nền văn hóa siêu phân mảnh,” Megan Colligan, chủ tịch Imax Filmed Entertainment, nói trong một phỏng vấn.

Nó cũng cho thấy Hollywood ngày càng phụ thuộc vào sự hoành tráng để nạy người ta ra khỏi Facebook, Fortnite, Hulu và Netflix và vào rạp chiếu phim.

Tất cả các thể loại phim đều từng đột phá tại phòng vé. Năm 1998, 10 bộ phim có doanh thu cao nhất trong năm bao gồm một phim sử thi chiến tranh được đề cử giải Oscar (Saving Private Ryan Ryan), ba phim hài, một vài phim khoa học giả tưởng cường điệu (Armageddon), một phim tâm lý hài (Patch Adams) và lác đác phim gia đình (Dr. Doolittle). Năm ngoái, không có phim hài nào và chỉ có một phim chính kịch còn được coi là nhạc kịch: Bohemian Rhapsody. Phim kỳ ảo kinh phí lớn và phim hoạt hình chiếm tám vị trí.

Các rạp chiếu Trung Quốc đông nghẹt người, vì ‘fan’ Marvel kéo nhau đi xem những suất chiếu sớm của Avengers: Endgame, vốn đã thu hoạch được gần 140 triệu đôla ở quốc gia này

Khi chiến lược mới của ngành công nghiệp này hiệu quả, nó hiệu quả lớn.

Nhu cầu đối với Avengers: Endgame vào cuối tuần qua ‘khủng’ tới mức chuỗi rạp AMC, chuỗi rạp chiếu lớn nhất Bắc Mỹ, phút cuối đã phải tăng cường 5.000 suất chiếu ở Hoa Kỳ, nâng tổng số suất chiếu lên hơn 63.000. Mười chín địa điểm AMC đã chiếu bộ phim này suốt ngày đêm. Chỉ riêng hôm thứ bảy, 2,3 triệu người đã có mặt tại các rạp chiếu AMC.

“Những người xem phim trẻ tuổi sẽ nhớ họ đã ở đâu khi họ xem Endgame, họ đã xem cùng với ai và cảm giác như thế nào,” John Fithian, chủ tịch Hiệp hội chủ rạp Hoa Kỳ, viết trong một email. “Điều đó sẽ được đền đáp trong nhiều năm tới giống như cách mà những người xem phim lớn lên trong thập niên 70 và 80 vẫn nói về tác động của Chiến tranh giữa các vì sao đối với họ.”

Và còn nhiều hơn nữa sẽ đến.

The Lion King của Disney, kể lại bộ phim nhạc kịch hoạt hình bằng hiệu ứng hình ảnh-thực, ra rạp vào tháng 7 và đang dễ dàng tạo ra sự quan tâm trước. Vào tháng 12, Disney sẽ phát hành Star Wars: The Rise of Skywalker, chương cuối cùng của thiên truyện chín phần. Cũng sắp tới trong năm nay là những khổng lồ như Toy Story 4 (Disney), Đẳng cấp thú cưng 2, (Universal), Spider-Man: Far From Home (Sony) và It: Chapter 2 (Warner Bros.).

Mặc dù vậy, những lo ngại về sức khỏe của ngành kinh doanh rạp chiếu khó có thể dịu đi, ít nhất là trong vòng bí mật ở Hollywood. Theo cách nào đó, Avengers: Endgame không chừng còn làm cho nỗi lo ngại đó tăng thêm.

Những người như Steven Spielberg lo lắng rằng việc kinh doanh phim ảnh được hướng tới một tương lai phân thành hai nhánh, trong đó phim siêu phẩm chiếu trong rạp và mọi thứ khác bị nhồi nhét lên màn hình dịch vụ phát trực tuyến. Với quỹ đạo hiện tại của ngành công nghiệp điện ảnh, sẽ sớm đến một ngày bạn có thể xem những phim bỏng ngô như, Indiana Jones and the Kingdom of Crystal Skull trong rạp chiếu nhưng phải xem những phim nghiêm túc hơn nhiều như Lincoln trên mạng — chỉ đơn cử hai phim của Spielberg làm ví dụ.

Vì mục đích đó, có một cuộc tranh luận sôi nổi ở Hollywood về cái gì tạo nên một bộ phim. Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh có nên cố gắng bảo hộ trải nghiệm màn ảnh rộng bằng cách chặn các phim — như Roma vừa đoạt giải của Netfli — được phát hành trên internet không được tranh giải Oscar không? Tuần trước, các thành viên ban điều hành Viện Hàn lâm đã tranh luận về những việc cần làm, cuối cùng quyết định tiếp tục cân nhắc các lựa chọn.

Các nhà phân tích truyền thông cũng đã lên tiếng báo động. Doug Creutz, giám đốc điều hành Cowen and Company, đã viết trong một báo cáo tháng trước rằng “thị trường đang tập trung vào ít phim hơn, nhưng lớn hơn, thành công.” Ông Creutz lưu ý rằng 10 phim có doanh thu cao nhất năm ngoái chiếm 35% tổng doanh thu vé hàng năm. Khi đầu thập kỷ này, đóng góp từ tốp 10 là khoảng 27 phần trăm.

Karen Gillan, trái, và Don Cheadle trong Endgame

Avengers: Endgame, có kinh phí sản xuất khoảng 350 triệu đôla và 150 triệu đôla để tiếp thị toàn thế giới, được chiếu tại 4.662 rạp ở Bắc Mỹ vào cuối tuần qua. Trong một biểu hiện nữa về sự thống trị của Marvel, bộ phim số 2 cuối tuần qua là Captain Marvel, thu về 8 triệu đôla từ 2.435 rạp ở tuần lễ thứ tám, theo Comscore, tổng hợp dữ liệu phòng vé. Bộ phim đứng thứ ba cuối tuần rồi, phim kinh dị The Curse of La Llorona (Warner), thu về 7,5 triệu đôla từ 3.372 rạp.

Hollywood từ lâu đã mong đợi Avengers: Endgame trở thành chuyện giật gân. Khi đã có vé để bán trước vào ngày 2 tháng 4, nhu cầu mua làm sập mạng AMC. Ngoài các quảng cáo riêng, bắt đầu vận hành vào cuối năm ngoái, Disney còn dằn túi thêm 200 triệu đôla từ các đối tác quảng cáo. Ziploc bắt đầu bán túi bánh sandwich có chủ đề Avengers; McDonald, lần đầu tiên hợp tác với Marvel, đã giới thiệu 24 món đồ chơi Avengers.

Asad Ayaz, chủ tịch tiếp thị của Walt Disney Studios cho biết, “Chúng tôi muốn tạo cảm giác như một sự kiện hoành tráng, quan trọng, có tầm ảnh hưởng về sau, không thể bỏ lỡ.” Ông Ayaz và các cấp dưới của ông đã nghĩ ra một chiến lược trong đó Disney chi mạnh vào quảng cáo trên truyền hình xung quanh một vài khoảnh khắc quan trọng (ví dụ, ngày mở bán vé trước, chẳng hạn) và sau đó im hơi lặng tiếng hoàn toàn trong một tuần hoặc hơn.

Người hâm mộ cosplay theo các nhân vật tại sự kiện ra mắt phim ở Los Angeles

“Ý tưởng là làm người ta choáng váng và ngạc nhiên bằng cách truyền tải thông điệp mới một cách sáng tạo và sau đó để cho họ muốn nhiều hơn nữa,” ông Ayaz nói.

Bộ phim đã kết thúc bất chấp tất cả lý lẽ thông thường các loại — rằng các phần tiếp theo không được giới phê bình ưa chuộng, rằng không còn trung tâm văn hóa nữa, rằng thời lượng marathon (trong trường hợp này là ba tiếng) khiến người ta tránh xa, rằng hãng phim nào mà chẳng có thắng có thua. Nói đến phòng vé thì Marvel bây giờ có tỷ số 22-0.

Alan Horn, chủ tịch của Walt Disney Studios, đã gọi kết quả là ‘hoành tráng’ và lưu ý rằng Marvel đã thách thức “những khái niệm về cái gì có thể xảy ra tại rạp chiếu phim.”

Khoảng 44 phần trăm doanh thu toàn cầu 1,2 tỉ đôla đó đến từ các suất chiếu 3D, theo công ty công nghệ RealD. Vào sáng chủ nhật Disney cho biết bộ phim đã lập kỷ lục doanh thu tuần mở màn lớn nhất tại 44 thị trường nước ngoài, với các rạp chiếu Imax đóng góp một phần ngoại cỡ trong doanh thu, đặc biệt là ở Trung Quốc.

Doanh thu vé cho Avengers: Endgame tất nhiên được hỗ trợ bởi những cải tiến mà các chuỗi rạp đã giới thiệu trong những năm gần đây. Chẳng hạn, sau khi dịch vụ bán vé dựa trên thuê bao MoviePass tỏ ra phổ biến với thế hệ thiên niên kỷ, AMC và các nhà rạp khác đã tạo ra các chương trình thuê bao của riêng họ. Các ứng dụng như Atom Tickets và Fandango đã khiến việc mua vé trước trở nên phổ biến hơn, giúp tạo ra sự bàn luận và giảm nhu cầu phải xếp hàng tại quầy bán vé.

Nhưng bộ phim, do Anthony và Joe Russo đạo diễn, đã xuất hiện như một sự kiện văn hóa và thương mại sấm sét vì cách mà Kevin Feige, chủ tịch Marvel, đã xây dựng loạt phim Avengers dồn lên cao trào kể chuyện. Trong phần trước đó, Avengers: Infinity War, nhân vật phản diện cằm nhô tên Thanos (Josh Brolin) búng tay và biến một nửa sinh linh trong vũ trụ thành cát bụi, bao gồm vô số siêu anh hùng. Avengers: Endgame tìm thấy những người sống sót bầm dập như Iron Man (Robert Downey Jr.), Thor (Chris Hemsworth), Captain America (Chris Evans) và Black Widow (Scarlett Johansson) chung sức trong một nỗ lực cuối cùng để khôi phục trật tự.

“Đây có thể là bộ phim cuối cùng với dàn Avenger gốc — và được yêu mến,” ông Creutz nói.

Nếu vậy, nhiều người phải chắc chắn rằng họ đã ở đó để xem. Và họ dường như đã hài lòng: trong thăm dò ý kiến của CinemaScore, những người mua vé đã cho bộ phim điểm A+.

STT	Tựa phim	Doanh thu
1	Avengers: Endgame	350
2	Captain Marvel	8,1
3	The Curse of La Llorona	7,5
4	Breakthrough	6,3
5	Shazam!	5,5
6	Little	3,4
7	Dumbo	3,2
8	Pet Sematary	1,3
9	Us	1,1
10	Penguins	1,0

Bảng xếp hạng phòng vé Bắc Mỹ cuối tuần kết thúc ngày 28/4/2019 Đơn vị tính doanh thu: triệu USD

STT	Tựa phim	Doanh thu quốc tế cuối tuần	Doanh thu quốc tế cộng dồn	Doanh thu toàn cầu cộng dồn	Thị trường đang chiếu *
1	Avengers: Endgame	859,0	859,0	1.209,0	55
2	The Curse of La Llorona	7,9	45,7	87,0	72
3	Dumbo	6,4	220,6	327,6	52
4	Wonder Park	5,6	51,8	103,1	54
5	Shazam!	5,4	215,2	346,4	81
6	After	4,8	39,6	51,3	31
7	Captain Marvel	2,1	696,6	1.110,2	46
8	Pet Sematary	2,0	49,7	102,3	50
9	Pororo: Treasure Island Adventure (Hàn Quốc)	1,7	1,7	1,7	1
10	Queen's Corgi (Bỉ)	1,6	21,4	21,4	12

Bảng xếp hạng phòng vé quốc tế tuần lễ kết thúc ngày 28/4/2019 * Tính cả thị trường Mỹ (nếu có) | Đơn vị tính doanh thu: triệu USD