Nói rằng bộ phim lãng mạn đề tài hoán đổi cơ thể là thành công vang dội
của Makoto Shinkai thì cũng tương tự như bảo Tokyo Skytree là "rất cao".
Phim đóng góp gần như nửa doanh thu phòng vé hoạt hình ở Nhật Bản và,
toàn cầu, trở thành phim hoạt hình doanh thu cao nhất mọi thời đại (
Spirited Away của Hayao Miyazaki vẫn giữ danh hiệu này trên bảng xếp hạng Nhật Bản). Thành công của
Your Name không mờ nhạt tại Hollywood, mà hãng Bad Robot của J.J.Abrams đã mau chóng mua quyền làm lại vào tháng 9 năm ngoái.
Năm 2017 không có thành công phòng vé nào như
Your Name — mặc dù không thiếu phim tương tự. Nếu mô phỏng là hình thức tâng bốc chân thành nhất, những phim như
Napping Princess và
Fireworks, Should We See It from the Side or the Bottom? đều có bối cảnh thôn dã, tình cảm tuổi mới lớn và thắt nút giả tưởng/kỳ ảo của
Your Name, và mặc dù cũng đạt được những thành công vừa phải, các phim này hoàn toàn không sánh được với thành công đình đám của Shinkai.
Nhưng những phim này cũng chỉ là sự mô phỏng nhè nhẹ khi so với
Mary and the Witch's Flower,
phim đầu tiên của Studio Ponoc, một hãng phim được thành lập và điều
hành bởi những nhân viên cũ của Studi Ghibli, đã ngủ đông kể từ
When Marnie Was There năm 2014.
Mary,
câu chuyện về một cô gái trẻ đột nhiên có sức mạnh ma thuật, thể hiện
rõ cảm hứng lấy từ đâu và, mặc dù mọi thứ đều mới, nhưng phim đã nhân
bản thành công cảm giác và hình ảnh từ phim của Ghibli, và định vị Ponoc
thành người kế thừa tự nhiên của hãng phim huyền thoại này trong kỷ
nguyên hậu Miyazaki.
Fireworks, Should We See It from the Side or the Bottom?
|
Thế đấy, cho đến khi tự thân con người này lên tiếng. Đồng sáng lập
Studio Ghibli Miyazaki, đã nghỉ hưu năm 2013 (những người dõi theo
Miyazaki đã đếm đấy là lần thứ bảy ông làm vậy), vào tháng 3/2017 tuyên
bố ông sẽ đưa đội ngũ trở lại cho một dịp cuối cùng. Nhà sản xuất tài
giỏi của Ghibli Toshio Suzuki đã miêu tả phim này, có tên
Kimitachi wa Do Ikiru Ka, (How Do You Live?)
là một "siêu phẩm giả tưởng". Phim được kỳ vọng sẽ hoàn tất sau ba hoặc
bốn năm, lúc đó Miyazaki sẽ ở tuổi 80 — có lẽ sẽ khiến đây là là phim
cuối cùng của ông (thực sự), dù ông có muốn vậy hay không.
Có lẽ vừa vặn là, thành công bất ngờ trong 2017 lại là phim từ 2016.
In This Corner of the World,
câu chuyện về một phụ nữ trẻ tại tỉnh Hiroshima những năm trước và
trong suốt Thế chiến II, ra mắt vào tháng 11/2016 và, nhờ có những người
xem đi xem lại và tác động sâu rộng của người hâm mộ đến truyền thông,
chưa bao giờ thực sự bị gỡ khỏi rạp chiếu. Phim này, như đã nói, vẫn
đang có mặt ở rạp, và bản mở rộng vừa được công bố.
Mary and the Witch's Flower
|
Mặc dù từ lâu rồi người ta đã sử dụng vi tính để lên màu và ghép phim
hoạt hình, các khung hình đơn lẻ vẫn được vẽ chủ yếu bằng tay và rồi
được scan để thao tác kỹ thuật số. Đến tận năm 2017 vẫn làm vậy — nhưng
số lượng phim điện ảnh và truyền hình được làm một phần hoặc toàn bộ
bằng phần mềm 3D đã tăng lên. Ở tiền tuyến công nghệ đồ họa vi tính 3D
là xưởng phim Polygon Pictures, đã cho ra mắt hai phim điện ảnh trong
năm 2017 -
Blame!, chuyển thể manga khoa học viễn tưởng, và
Godzilla: Planet of the Monsters,
phim hoạt hình đầu tiên về con quái vật biểu tượng này. Phim hoạt hình
3D cũng đang được làm cho màn ảnh nhỏ, với những cái tên thành công như
Land of the Lustrous và
Kemono Friends,
với phim trước đã giành được tình cảm của nhiều người nghi ngờ công
nghệ CG bằng đồ họa vượt bậc và phim sau, về một nhóm động vật biến
thành những cô gái dễ thương, trở thành một trong những phim được yêu
mến nhất trong năm mặc dù công nghệ CG hoàn toàn bất ổn của phim, không
phải bản thân bộ phim. Dù sao thì, người hâm mộ phim hoạt hình có thể
nhìn lại 2017 là năm có nhiều phim hoạt hình 3D.
Và việc sử dụng
vi tính cách tân trong năm 2017 không chỉ giới hạn ở 3D. Massaki Yuasa
được sùng bái, đã không đạo diễn một phim điện ảnh nào kể từ năm 2004,
đã cho ra mắt hai phim trong thời gian ngắn vào mùa xuân năm ngoái:
Night Is Short, Walk on Girl và
Lu Over the Wall. Bí mật cho tốc độ của vị đạo diễn này? Hoạt hình Flash.
Blame! của Polygon Pictures
|
Flash có thể được biết đến rộng rãi nhất ở phương Tây như là phần mềm rẻ
tiền dùng để làm các phim hoạt hình đêm muộn, không có giá trị cao,
nhưng bậc thầy Yuasa đã sử dụng phần mềm này một cách đầy nghệ thuật,
sáng tạo. Ông đã dùng phần mềm Flash để lấp chỗ trống giữa các khung
hình quan trọng, nhân bản các yếu tố nền, và dùng một số thủ thuật tiết
kiệm nhân lực và thời gian để làm phim — mọi việc chỉ với một phần ba
nhân lực của hầu hết các xưởng phim khác.
Những người theo chủ
nghĩa truyền thống có thể lo sợ rằng phim hoạt hình vẽ tay của Nhật Bản
đang trở nên lệ thuộc công nghệ vi tính (suy cho cùng, từ khi Disney làm
gì cũng 3D, không có gì phải nghi ngờ việc hãng này đã trở thành hãng
phim hàng đầu thế giới), nhưng điều kiện làm việc của ngành công nghiệp
này đòi hỏi vậy. Đã có tin công nghiệp hoạt hình Nhật Bản ghi kỷ lục về
lợi nhuận hồi năm 2016, nhưng những lợi nhuận này nào có xuống đến các
họa sĩ hoạt hình — theo Hiệp hội Nhà làm phim hoạt hình Nhật Bản
(JAniCA), các họa sĩ trong độ tuổi 20 có thu nhập hàng năm trung bình
chỉ 1,1 triệu yen. Chẳng phải chuyện gì mới, nhưng năm 2017 chứng kiến
các tổ chức truyền thông lớn, trong đó có cả NHK, và Phòng Giám sát Tiêu
chuẩn Lao động tại Tokyo, nơi hầu hết các xưởng phim hoạt hình có trụ
sở, điều tra vấn đề này. Có tin 90% các họa sĩ trẻ bỏ cuộc trong ba năm
đầu, rất nhiều người nhảy sang các công việc khác có thu nhập tốt hơn,
bao gồm hoạt hình cho trò chơi điện tử trên điện thoại thông minh hoặc
thị trường Trung Quốc đang lớn mạnh.
Night Is Short, Walk on Girl của bậc thầy Yuasa
|
Họa sĩ không phải là đối tượng duy nhất gặp khó khăn. Mặc dù ngành công
nghiệp này ghi nhận thu nhập hàng nghìn tỉ yen trong năm 2016, thì bốn
hãng phim hoạt hình thì có một đang ở trong tình trậng báo động. Phim
hoạt hình được sản xuất mọi mùa trong năm nhiều hơn bao giờ hết (có
khoảng 170 phim trong năm 2017), dẫn đến sự phân tán khán giả. Đối với
người hâm mộ cá nhân thì đây có thể là chuyện vui, vì nay có cơ man lựa
chọn lớn (bạn muốn một phim về các giống gạo được nhân hóa thành các cậu
trai mới lớn dễ thương? Có ngay!) nhưng điều này có nghĩa là trên tivi,
sản xuất được một phim nắm bắt được sự tưởng tượng của quần chúng kiểu
Your Name
hầu như là bất khả thi. Và với Netflix và các hạ tầng trực tuyến khác
tham gia vào cuộc chơi, sự phân tán này sẽ chỉ tiếp tục chứ không ngừng
lại.
Vậy mới nói, phim hoạt hình mới nguyên của Netflix (hiện
đang có 30 phim đang sản xuất) đang đem lại một hướng phát triển mới cho
ngành công nghiệp này. Có tin khổng lồ trực tuyến này dành ngân sách
cao hơn nhiều so với một phim phát sóng trung bình, và, không như các
đối thủ trong nước, hãng có sức mạnh ra mắt đồng thời các tác phẩm trên
200 nước có lẻ.
In This Corner of the World ra rạp từ 2016 vẫn tiếp tục được trình chiếu trong năm 2017
|
Truyền hình cũng cho phép biên kịch và đạo diễn, không còn bị câu thúc
bởi đủ các nhà tài trợ, thỏa sức sức tưởng tượng theo hướng thú vị -
hoặc có thể đơn giản họ bị ép sáng tạo kiểu phim hoạt hình mà nhà đồng
sáng lập Netflix Reed Hastings muốn xem.
Dịch: © Chi Nguyễn @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Japan Times