Tin tức

28 năm sau: Hậu tận thế - Phim xác sống lây nhiễm văn hóa đại chúng như thế nào

20/06/2025

Từ Night of the Living Dead đến 28 Years Later sang The Walking DeadThe Last of Us, không có dấu hiệu nào là thể loại phim xác sống sẽ chết.

Virus Cuồng Nộ lại dậy trời dậy đất, khi bộ phim được mong đợi từ lâu 28 Years Later đổ bộ các rạp chiếu phim cuối tuần này.

Night of the Living Dead năm 1968 của George A. Romero đã đặt ra khuôn mẫu sử dụng kinh dị để khám phá những căng thẳng xã hội Mỹ cuối những năm 60

Trong 23 năm sau khi 28 Days Later của Danny Boyle được phát hành, không ai ngờ nổi xác sống và người bị nhiễm đã xâm chiếm văn hóa đại chúng.

Do đó, không ai ngạc nhiên khi chuỗi phim này trở lại. Chắn chắn George A. Romero, đạo diễn Night of the Living Dead năm 1968, là không rồi đó — đây là ông tổ phim xác sống, đã đặt ra khuôn mẫu sử dụng kinh dị để khám phá những căng thẳng xã hội Mỹ cuối những năm 60.

Khi Romero phát hành phim xác sống thứ tư của ông, Land of the Dead, năm 2005, ông không còn một mình một chợ nữa. 28 Days Later của Boyle — trong đó một loại virus biến nạn nhân thành những kẻ ăn thịt người dữ tợn, nhanh nhẹn — đã bất ngờ thành công vào năm 2002. Cùng năm đó, Resident Evil của Paul WS Anderson — chuyển thể trò chơi điện tử nổi tiếng — thu về 102 triệu đôla Mỹ.

Milla Jovovich trong một cảnh phim Resident Evil: The Final Chapter

Và sau đó là Shaun of the Dead, lời tri ân đầy tình cảm của Edgar Wright năm 2004 dành cho các phim của Romero. Cùng năm đó, Dawn of the Dead, Zack Snyder ra mắt bản làm lại đầy bản năng phần tiếp theo Night of the Living Dead năm 1978 của Romero.

Romero đã khó chịu vì xác sống trong phim của Boyle và Snyder có khả năng chạy, nhưng ông buồn khổ khi các hãng phim bắt đầu thấy có lợi nhuận từ phim xác sống còn ông thì giật gấu vá vai làm Land of the Dead.

“Tôi nào có biết gì. Tôi đâu ngờ lại dính dáng đến tiềm thức tập thể,” ông nói với người viết bài này. “Một số phim kiếm được tiền [và những phim khác thì được tài trợ]. ​​Tôi nghĩ đó là thể loại ‘tái khám phá’.”

Shaun of the Dead, lời tri ân đầy tình cảm của Edgar Wright năm 2004 dành cho các phim của Romero

Có lẽ đúng — nhưng chắc là nhờ cả vào sự phổ biến của trò chơi điện tử Resident Evil, phát hành lần đầu năm 1996. Lấy cảm hứng từ chính những phim của Romero, trò chơi điện tử này đã mang nỗi kinh hoàng xác sống đến với một thế hệ chơi game bảng điều khiển cầm tay hoàn toàn mới.

Do công ty trò chơi điện tử Nhật Bản Capcom tạo ra, thương hiệu này đã mở rộng thành truyện tranh, tiểu thuyết và phim truyền hình. Trong khi đó, các trò chơi đã bán được hơn 170 triệu bản trên toàn thế giới. Bất chấp những đánh giá kém, bảy phim — gần đây nhất là Resident Evil: Welcome to Racoon City năm 2021 — đã thu về tổng cộng 1,2 tỉ đôla Mỹ.

Thật vậy, khó mà nghĩ ra hiện tượng kinh dị nào có thể sống dai như vậy. Đúng là đã có thời của ma cà rồng — từ Twilight đến phim bộ truyền hình True Blood — nhưng, không được như đám xác sống kêu gào đòi thịt, thể loại lấy cảm hứng từ Romero này cứ mãi bừng bừng không nguôi.

Cillian Murphy trong một cảnh phim 28 Days Later

Đến giữa những năm 2000, nó không còn là phim loại B dành riêng cho suất chiếu nửa đêm nữa mà đã trở thành phương tiện tạo sao hạng A. Ví dụ, hãy nghĩ đến Will Smith, đóng vai chính trong I Am Legend năm 2007, chạy khắp New York tìm thuốc chữa bệnh dịch đã biến những người sống sót thành quái vật.

Rồi ba năm sau, The Walking Dead xuất hiện — phim bộ truyền hình AMC dựa trên truyện tranh của Robert Kirkman, Tony Moore và Charlie Adlard. Kéo dài 11 mùa, kết thúc vào năm 2022 và truyền cảm hứng cho nhiều phần phụ sống dai, bao gồm Fear of the Walking Dead.

Trong khi đó, trò chơi điện tử The Last of Us năm 2013 của Naughty Dog, lấy bối cảnh nước Mỹ bị một loại nấm đột biến tàn phá, đã nhận được nhiều lời khen ngợi, còn bản chuyển thể của HBO, với Pedro Pascal và Bella Ramsey đóng chính, cũng được ca ngợi tương đương. Bộ phim hành động Hàn Quốc năm 2016 Train to Busan đã khoanh đám xác sống trên chuyến tàu hỏa, cũng thế.

The Last of Us, bản chuyển thể của HBO, với Pedro Pascal và Bella Ramsey đóng chính

Bây giờ Boyle và biên kịch Alex Garland đã trở lại với 28 Years Later, phần đầu tiên trong bộ ba phim được đề xuất sẽ tiếp tục câu chuyện gần ba thập kỷ sau.

28 Years Later cho người ta thoáng thấy một nước Anh đang bị cách ly, với số ít người sống sót trên Đảo Holy, còn gọi là Lindisfarne, nối với đất liền bằng một con đường đắp cao chỉ lộ ra khi thủy triều xuống.

Trong số đó có Jamie do Aaron Taylor-Johnson thủ vai, đưa cậu con trai 12 tuổi Spike (Alfie Williams) làm hành trình nghi lễ trưởng thành khi cậu học cách tiêu diệt những người bị nhiễm bệnh. “Giết càng nhiều,” Jamie bảo thằng bé, “càng quen tay.”

Ralph Fiennes trong phim 28 Years Later

Có rất ít tài liệu tham khảo về phần tiếp theo năm 2007 trước đó — 28 Weeks Later của Juan Carlos Fresnadillo, với Boyle là điều hành sản xuất — trong đó lực lượng NATO cố gắng thiết lập một khu vực an toàn xung quanh London.

Chúng ta biết rằng châu Âu đã đẩy lùi Virus Cuồng Nộ — những cảnh cuối phim 28 Weeks Later cho thấy người bị nhiễm xuất hiện từ một ga tàu điện ngầm gần Tháp Eiffel của Paris.

Nhưng không thấy bóng dáng Jim của Cillian Murphy, người đưa thư bằng xe đạp tỉnh dậy sau cơn hôn mê trong 28 Days Later và phát hiện ra London đã bị tàn phá, sẽ trở lại trong 28 Days Later: The Bone Temple do Garland viết kịch bản, Nia DaCosta (Candyman) đạo diễn. (Murphy là điều hành sản xuất 28 Weeks Later.)

Jim của Cillian Murphy sẽ trở lại trong 28 Days Later: The Bone Temple, dự kiến ​​ra mắt vào tháng 1 năm 2026

Dự kiến ​​ra mắt vào tháng 1 năm 2026, The Bone Temple sẽ tiếp tục câu chuyện của Spike, có lẽ sẽ một lần nữa giao thoa với Tiến sĩ Kelson (Ralph Fiennes), người sống sót được giới thiệu trong 28 Years Later.

Giả sử cả 28 Weeks LaterThe Bone Temple đều thành công, thì phần phim thứ ba sẽ được sản xuất, với Boyle chỉ đạo.

“Mọi người đều đang chờ đợi điều đó, thực sự. Kể cả Cillian,” Boyle nói với IGN gần đây, ám chỉ Murphy sẽ trở lại với một vai diễn nổi bật hơn.

Jodie Comer (trái) và đạo diễn Danny Boyle trên phim trường 28 Years Later

Với nhiều tập phim hơn dự kiến ​​ra mắt vào năm 2026 cho The Last of Us: Part II của HBO, được chuyển thể từ trò chơi điện tử thứ hai của Naughty Dog, cơn sốt zombie có vẻ sẽ không sớm kết thúc.

Câu hỏi đặt ra là tại sao? Phim của Romero tượng trưng cho các vấn đề của thời đại, hay “tái hiện tài tình những gì đang diễn ra vào thời điểm đó” theo cách nói của ông. Ví dụ, Dawn of the Dead, phần lớn lấy bối cảnh ở một trung tâm mua sắm, thể hiện hoàn hảo cho chủ nghĩa tiêu dùng tràn lan của người Mỹ.

Những phim gần đây hơn đã đào sâu vào sự sụp đổ của xã hội, sử dụng một mối đe dọa tưởng tượng để cho thấy nền văn minh mong manh như thế nào.

Dawn of the Dead phần lớn lấy bối cảnh ở một trung tâm mua sắm, thể hiện hoàn hảo cho chủ nghĩa tiêu dùng tràn lan của người Mỹ

Tác phẩm gốc 28 Days Later của Boyle thành công một phần là nhờ những cảnh quay tuyệt đẹp về Jim của Murphy hoang mang lang thang trong thành phố London vắng tanh. Từ chiếc xe buýt hai tầng lật nghiêng đến Cầu Westminster và Quảng trường Piccadilly đầy rác không một bóng người, một thành phố thường đông đúc người qua lại được ngắm nhìn một cách đầy ám ảnh và hết sức khác thường.

Chứng kiến ​​thế giới của chính mình sụp đổ trên màn ảnh không phải là chuyện mới mẻ. Bộ phim chính kịch Threads năm 1984 đã xuất sắc ghi lại hậu quả bom hạt nhân gần Sheffield, nước Anh. Sâu sắc là thế, nhưng nỗi kinh hoàng thực sự lại xuất hiện trong những cảnh quay diễn ra 13 năm sau, với một loạt những mùa đông hạt nhân đưa nước Anh trở về thời trung cổ.

28 Years Later cho người ta thoáng thấy một nước Anh đang bị cách ly, với số ít người sống sót trên Đảo Holy, còn gọi là Lindisfarne, nối với đất liền bằng một con đường đắp cao chỉ lộ ra khi thủy triều xuống

Cũng có thể nói như vậy với 28 Years Later, khi nhân vật của Taylor-Johnson giết người thành thạo bằng cung tên, và cộng đồng của anh bị cô lập bên trong một hàng rào.

Thật kỳ lạ, thế giới đã đối mặt — và vượt qua — mối đe dọa thực sự của đại dịch Covid-19 bắt đầu vào năm 2020, nhưng liều lượng sụp đổ xã ​​hội này không đủ để ngăn cản các hãng phim tài trợ làm phim điện ảnh và truyền hình xác sống. Vào tháng 7, Zombies 4: Dawn of the Vampires — phim nhạc kịch về ma cà rồng, tin hay không thì tùy — sẽ ra mắt trên Disney+.

Alfie Williams (trái) và Ralph Fiennes trong một cảnh phim 28 Years Later

Có phải không có thể loại nào mà xác sống không thể chen chân vào không? Có vẻ là không. Những sinh vật này có thể là xác sống, nhưng đang là xu hướng rất thịnh hành hiện nay.

Dịch: © Ngân Mai @Quaivatdienanh.com
Nguồn: South China Morning Post