Kiyoshi Kurosawa nổi tiếng với phim ma và những hiện tượng kỳ lạ khác có
thể khuấy động cảm giác về điềm gở thông qua thủ pháp nhỏ nhặt như rèm
cửa kêu sột soạt trong gió hoặc cuộn băng màu đỏ bị kẹt trên cửa ra vào
một cách vô lý.
Bộ phim mới của ông,
Before We Vanish, đã chiếu ra mắt trong
hạng mục Un Certain Regard tại Liên hoan phim Cannes năm nay, là lần đầu
tiên vị đạo diễn 62 tuổi làm đề tài khoa học giả tưởng: Người ngoài
hành tinh vô hình nhập vào con người làm vật chủ tuyển dụng "hướng dẫn
viên" và thu thập các khái niệm về tư tưởng và hành vi của con người để
sử dụng trong cuộc xâm lược Trái Đất sắp tới của chúng.
Các nhân vật xuất hiện trong nửa đầu phim Before We Vanish không xem chuyện đang xảy là có thực
|
Cũng hiếm hoi trong phim của Kurosawa là cảnh mở đầu phim nhẹ nhàng,
tông điệu hài hước, với một vật chủ mới bị người ngoài hành tinh nhập
vào, do Ryuhei Matsuda thể hiện trên cả hoàn hảo, lang thang quanh khu
phố như một bệnh nhân mất trí nhớ, trong khi vợ anh (Masami Nagasawa)
hoang mang và tức giận.
Nhưng khi người ngoài hành tinh cướp của
nạn nhân niềm tin cốt lõi của họ, kết cấu xã hội bung ra, theo từng cá
nhân. Đến lúc người ngoài hành tinh tiến hành xâm lược, thế giới rơi vào
hỗn loạn và sự sống còn của loài người bị đe dọa. Tình hình hết sức
nghiêm trọng.
Trong bối cảnh tận thế,
Before We Vanish giống như
Pulse, bộ phim độc kinh điển năm 2001 của Kurosawa nói về ma quỉ xâm chiếm thế giới qua internet. Trao đổi với
The Japan Times, Kurosawa mỉm cười trước so sánh đó nhưng khẳng định rằng bộ phim mới của ông "hoàn toàn khác".
"
Pulse là
một phim kinh dị ngay từ đầu, còn (trong bộ phim mới này) tôi đã loại
bỏ hầu hết yếu tố kinh dị và giữ những cảnh đáng sợ ở mức tối thiểu,"
ông nói. "Các nhân vật xuất hiện trong nửa đầu phim xem chuyện đang xảy
ra như một trò đùa; họ không cho là có thực. Ngoài ra, với người xem thì
cái gì là thật lại rất không rõ ràng. Tông điệu đùa cợt này thay đổi
dần dần cho đến khi những gì đang diễn ra đại diện cho một kiểu hiện
thực nào đó."
Nhân vật của Ryuhei Matsuda (trái) bị người ngoài hành tinh thâm
nhập, biến thành vật chủ; vợ anh (Masami Nagasawa, giữa) hoang mang và
tức giận
|
Phim dựa theo vở kịch của Tomohiro Maekawa năm 2005 cũng có sự tiến
triển tương tự từ tươi sáng-thành-tối tăm, nhưng Kurosawa lưu ý, sân
khấu của vở kịch "là một không gian ước lệ — mọi thứ xảy ra ở đó đều có
tính tượng trưng. Bạn có thể thực sự không biết được thật hay giả. Vở
kịch thú vị theo cách đó. "
Đạo diễn chỉ ra rằng những gì hiệu quả trên sân khấu sẽ không hiệu quả với máy quay phim.
"Trên
sân khấu, nếu một nhân vật nói "Tôi là người ngoài hành tinh" thì có vẻ
hài đồng thời diễn đạt một sự thật," ông nói. "Nhưng khi lời thoại đó
được nói giữa một thị trấn trong phim, bạn không thấy nó nghiêm túc chút
nào. Tôi rất lo lắng về cảm nhận của người xem phim."
Giải pháp
của Kurosawa là đưa một viên chức nham hiểm từ Bộ Y tế, do Takashi
Sasano đóng, đẩy sự căng thẳng lên bằng việc mở cuộc tấn công của chính
phủ vào người ngoài hành tinh.
Chính phủ mở cuộc tấn công người ngoài hành tinh
|
"Từ khoảnh khắc nhân vật của Sasano xuất hiện, bộ phim thoát ra khỏi vở
kịch và phát triển theo cách điện ảnh," Kurosawa nói. Ý định là làm cho
khán giả cảm thấy "chuyện gì đó khác thường thực sự đang xảy ra," ông bổ
sung.
Khi tác giả bài viết đề cập rằng cả
Pulse lẫn
Before We Vanish phát
tín hiệu tận thế đang tới gần bằng cảnh một chiếc máy bay hình dáng kỳ
quái bay ngang đầu, Kurosawa nói, "Đúng vậy. Và anh là người đầu tiên
chỉ ra điều đó. "
"Tất nhiên trong kịch thì không có," ông nói
thêm, "nhưng tôi dứt khoát muốn làm cảnh đó cho bộ phim chuyển thể. Tôi
thích quay một chiếc máy bay bay trên trời trong hoàn cảnh nguy hiểm,
rớt xuống đất và nổ tung. (Trong phim này) cảnh đó thể hiện sự đe dọa
đối với nhân loại. "
Tuy nhiên, các kiến trúc sư tạo ra mối đe dọa đó — người ngoài hành tinh — không xuất hiện trong phim.
Người ngoài hành tinh không xuất hiện trong phim, chỉ có hậu quả cuộc tấn công của chúng thể hiện ở con người
|
Ông nói: "Nếu bạn làm cho khán giả tin rằng các diễn viên mà họ đang xem
là người ngoài hành tinh, nhưng đến kết thúc mới biết ra người ngoài
hành tinh thực sự đang sử dụng con người, thì rất dễ hiểu," ông nói.
“Sau đó các diễn viên trông như người giả. Thật là cụt hứng. Khán giả
bắt đầu thắc mắc điều gì là quan trọng hơn cả diễn viên, và cảm nhận
mạnh mẽ rằng cả bộ phim đều là dối trá."
Câu chuyện về cuộc tấn
công của người ngoài hành tinh đe dọa Nhật Bản vì một chính phủ hoảng sợ
đi săn lùng "những kẻ lật đổ" ngoài hành tinh có những điểm tương đồng
kỳ lạ với ngày nay, mặc dù Kurosawa phủ nhận ông viết kịch bản này để
phản ứng với các sự kiện gần đây.
"Tôi không có ý định thể hiện
kiểu như vậy, mặc dù sự thật là thể loại phim khoa học giả tưởng luôn
tượng trưng cho chuyện gì xảy ra trong thời đại đó, thế nên cũng không
sai nếu bạn có thể nhìn ra điều đó."
"Thế giới thật phức tạp,
nhưng rất nhiều người muốn làm cho nó đơn giản hơn," ông tiếp tục.
"Chuyện quốc gia nào đó có thể tấn công bạn bằng tên lửa thì dễ hiểu
rồi, nhưng không chừng điều đáng sợ lại xảy ra dưới hình thức hoàn toàn
khác. Một cuộc tấn công có thể đến từ trong lòng nước Nhật. Đó mới khủng
khiếp hơn. Giờ chuyện gì cũng có thể xảy ra và người ta sẽ thấy không
có gì kỳ lạ hết."
Đạo diễn Kiyoshi Kurosawa tại Cannes, khi Before We Vanish trình chiếu trong hạng mục Un Certain Regard của liên hoan năm nay
|
Người viết hỏi, ông có sợ không nếu người ngoài hành tinh có thể cướp “ý tưởng” phim của ông?
“Có
thể là một cú sốc lớn, giống như bị cướp mất tình yêu vậy," ông nói.
"Nếu tôi bị cướp đi những bộ phim chắc tôi sẽ rất sợ, nhưng biết đâu tôi
sẽ thấy hết sức thoải mái và hạnh phúc. Tôi sẽ nghĩ, 'Mình đã phải chịu
đựng chuyện gì trong suốt thời gian này?' Tất cả những căng thẳng của
tôi có thể biến mất.” Ông nhún vai và mỉm cười. "Nhưng tôi không chắc
nữa."
Dịch: © Ngân Mai @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Japan Times