• Shogun của Disney thành công bằng sự nhất mực kính trọng văn hóa Nhật Bản

Cách đây hơn một thập kỷ nhà đài FX đã mua quyền cuốn tiểu thuyết ăn khách năm 1975 của James Clavell, mà bộ phim dựa theo đó, và phải mất sáu năm kể từ công bố hồi năm 2018, mới đưa được lên màn ảnh. FX ban đầu hợp tác với DNA Films của Anh để hồi sinh, và mời nhà sáng tạo Gun­powder Ronan Bennett viết và sản xuất. Rốt cuộc Bennett rời dự án, hai nhà biên kịch Top Gun: Maverick Justin Marks và Rachel Kondo tiếp quản.

Lấy bối cảnh Nhật Bản thời phong kiến ​​vào năm 1600, Shōgun tập trung vào Lãnh chúa Yoshii Toranaga (Hiroyuki Sanada), chiến đấu giữ mạng sống khi những kẻ thù trong Hội đồng Nhiếp chính đoàn kết chống lại ông. Một con tàu châu Âu được tìm thấy bị mắc kẹt ở một làng chài gần đó, phi công người Anh John Blackthorne (Cosmo Jarvis) mang theo những bí mật có thể giúp Toranaga làm lệch cán cân quyền lực và đánh bại tầm ảnh hưởng đáng gờm của kẻ thù của chính Blackthorne — các linh mục Dòng Tên và thương nhân Bồ Đào Nha. Số phận của Toranaga và Blackthorne trở nên gắn bó chặt chẽ với phiên dịch của họ Toda Mariko (Anna Sawai, ngôi sao của Pachinko và Monarch: Legacy Of Monsters), chiến đấu với những cảm xúc mâu thuẫn khi phục vụ lãnh chúa của mình, tình cảm ngày càng tăng của cô dành cho Blackthorne và sự cam kết của cô với đức tin và nhiệm vụ.

Hiroyuki Sanada đang được phục trang thành Lãnh chúa Yoshii Toranaga trên trường quay

Lối tiếp cận có phương pháp, không phô trương của Shōgun vào bối cảnh có kịch bản cao cấp đã không cản trở bước tiến của bộ phim. Từ tập đầu tiên đã trở thành phim bộ giải trí tổng hợp có kịch bản được xem nhiều nhất trên Disney+ (phát hành quốc tế) và Hulu (phát hành ở Mỹ), thu về 9 triệu lượt xem trên toàn thế giới.

“Tôi nghĩ khán giả hưởng ứng ý niệm rất đơn giản rằng động lực cơ bản nhất của con người là tạo ra ý nghĩa cho cuộc đời bạn,” Kondo, người đồng sáng tạo, biên kịch và điều hành sản xuất của Shōgun, nói. “Có thể là thông qua tình yêu, sự trả thù, bất kể là gì. Đây là thôi thúc cơ bản của con người. Và đó là tất cả những gì chúng tôi đã viết ra.”

“Ý niệm này vượt lên văn hóa. Chúng tôi biết khía cạnh cố hữu của câu chuyện và quá trình sản xuất — sự xung đột giữa các nền văn hóa và phương Đông gặp phương Tây,” Marks, đồng sáng tạo, biên kịch và điều hành sản xuất, cho biết thêm. “Nhưng tất cả chúng tôi, người Nhật, người Mỹ, người Canada, người Anh, đều chia sẻ điều chúng tôi chia sẻ trong chương trình này là mong muốn được kể một câu chuyện về tác lực. Và điều chúng tôi muốn truyền tải tới khán giả là, bởi vì ý niệm đó mang tính tâm lý, nó vượt qua văn hóa. Đó là điều mà tất cả chúng ta đều có thể liên tưởng.”

Cosmo Jarvis (phải) vào vai phi công người Anh John Blackthorne và Anna Sawai trong vai phiên dịch Toda Mariko

Bộ đôi sáng tạo cũng là vợ chồng Marks và Kondo hiểu nhiệm vụ đưa bộ phim lên màn ảnh lớn lao thế nào. Một trong những khía cạnh nổi bật nhất là mặc dù đây là phim truyền hình ‘nói tiếng Anh’ nhưng phần lớn được quay nói tiếng Nhật và tiếng Anh chỉ thể hiện một phần lời thoại. Đến những tập sau, người Anh quý tộc kiêu hãnh Blackthorne sẽ nói nhiều hơn bằng tiếng địa phương (phim được quay ở Canada).

Đây được coi là một quyết định quan trọng đối với thay đổi kịch tính lớn nhất từ ​​trước đến nay của FX. Marks nói: “Đã có những quyết định được đưa ra sau rất nhiều thảo luận cả về cách chúng tôi viết nó, lẫn cách có cuộc đối thoại với giọng đó và liệu tất cả chúng tôi có hài lòng với điều này hay không.”

“Không phải kiểu như chúng tôi được bảo, ‘Chắc chắn rồi, cứ thử đi.’ Chúng tôi phải tiếp cận một cách có trách nhiệm và hiểu những gì chúng tôi đang làm.”

Toda Mariko chiến đấu với những cảm xúc mâu thuẫn khi phục vụ lãnh chúa của mình, tình cảm ngày càng tăng của cô dành cho Blackthorne và sự cam kết của cô với đức tin và nhiệm vụ

Marks, một người kỳ cựu trong lĩnh vực phim truyện có các tác phẩm bao gồm The Jungle Book người thật đóng của Disney, lưu ý đây không hẳn là những quyết định thiên tài lóe sáng gì cả, vì khán giả năm 2024 ngày càng thoải mái xem các chương trình có phụ đề nhiều hơn.

“Chúng tôi biết nói đến chuyện tiếp cận khán giả thì không chừng là thua thẳng cánh,” anh nói. “Không có cách nào dự đoán được đâu, đó là trò chơi may rủi. Tôi nói chỉ có thể nói thứ luôn dẫn đến thất bại là làm điều gì đó mà người ta đã xem cả rồi.

“Không thể dự đoán cái gì sẽ thành công, nhưng có thể đảm bảo rằng nếu chỉ cố gắng thực hiện những gì đã làm năm ngoái thì chắc chắn là thất bại,” Marks nói tiếp. “Khán giả muốn ngạc nhiên, và nếu bạn có thể làm mọi người ngạc nhiên và gặp một chút may mắn thì thành công có thể xảy ra.”

Một trong những khía cạnh nổi bật nhất là mặc dù đây là phim truyền hình ‘nói tiếng Anh’ nhưng phần lớn được quay nói tiếng Nhật và tiếng Anh chỉ chiếm một phần lời thoại

Shōgun mang lại cảm giác khác biệt so với hầu hết những gì hiện có trên truyền hình. Mặc dù có một số cảnh hành động gây sửng sốt, nhưng phần lớn trong số 10 tập phim đều tập trung vào hành động — hoặc không hành động — dẫn đến Trận Sekigahara. Mỉa mai là, cuộc xung đột này không bao giờ diễn ra trên màn ảnh và phần lớn kịch tính được gợi ra từ trò chuyện giữa các nhân vật chính, các vấn đề chính trị và văn hóa cũng như mối đe dọa xung đột.

Kondo cho là việc không có định kiến ​​​​về việc một phim bộ truyền hình phát trực tuyến vào năm 2024 sẽ như thế nào đã giúp tạo ra một chương trình chân thực. “Có thể nói, thiếu kinh nghiệm và sự ngây thơ dẫn đến việc vô tình tập trung vào những cái đúng,” cô nói. “Chúng tôi chỉ cố gắng kể một câu chuyện hay và cố gắng tìm ra nhịp độ giúp người xem tràn đầy năng lượng và hứng thú. May nhờ thiếu hiểu biết, phải không?”

Marks đồng tình. “Có vẻ như chúng tôi đã lạc lối một chút trong 15 năm qua khi nói đến thể loại câu chuyện mà khán giả muốn,” anh nói. “Không phải là tôi cảm thấy không được phục vụ khi tìm kiếm những bộ phim truyền hình dành cho người trưởng thành, và tôi cũng yêu thích những bộ phim và chương trình truyền hình thương mại nhất [thống trị]. Nhưng về cơ bản, hãy cho chúng tôi một câu chuyện hay.”

Lối tiếp cận có phương pháp, không phô trương của Shōgun vào bối cảnh có kịch bản cao cấp đã không cản trở bước tiến của bộ phim. Từ tập đầu tiên đã trở thành phim bộ giải trí tổng hợp có kịch bản được xem nhiều nhất trên Disney+ (phát hành quốc tế) và Hulu (phát hành ở Mỹ), thu về 9 triệu lượt xem trên toàn thế giới

Anh nói thêm: “Có những chương trình tuyệt vời đang làm điều này nhưng bị nhấn chìm trong nhiễu nhương của chi phí đắt đỏ.”

Thừa nhận Shōgun nằm trong khung ngân sách đó, Marks trích dẫn tác phẩm gốc của Clavell là một tác phẩm hấp dẫn theo “cách truyền thống, cổ điển”, với các nhân vật cộng hưởng.

“Bạn yêu những nhân vật này, bạn ghét những nhân vật này, bạn muốn thấy họ yêu nhau. Bạn muốn thấy họ hết yêu. Bạn muốn họ sống khi họ sắp chết. [Khác với] cuộc chạy đua vũ trang mà chúng ta đang tham gia.

“May thay, tôi nghĩ bây giờ chúng tôi đã thoát khỏi điều đó,” Marks tiếp tục. “Chỉ vì cần thiết mà nền kinh tế đã đẩy chúng ta vào một lĩnh vực khác. Và tôi rất vui mừng và lạc quan về những gì truyền hình có thể làm được trong bối cảnh đó, bởi vì nó có thể quay lại những thứ mà chúng ta thích. Chỉ cần cho tôi vui vẻ mỗi tối với những nhân vật tôi yêu thích.”

Bối cảnh Nhật Bản thời phong kiến ​​vào năm 1600 của bộ phim

Kondo đưa ra giả thuyết rằng phim bộ truyền hình lịch sử thuộc loại đó.

“Thông thường, chúng ta biết những câu chuyện này kết thúc như thế nào,” cô nói. “Có thể chúng ta không quen thuộc với Shōgun vì đây là Nhật Bản thời phong kiến, nhưng từ lịch sử bạn biết chuyện này diễn ra như thế nào. Vì vậy điểm nhấn không phải là phần đầu, không phải phần cuối mà là phần giữa. Và phần giữa của cách kể chuyện là cực kỳ khó làm đúng.”

Ngoài việc chọn ra phần khó nhất của câu chuyện để tập trung vào, những người sáng tạo còn tự đặt ra cho mình thử thách bổ sung là duy trì sự quan tâm của khán giả trong suốt 10 tập. Độ dài của mùa này ở mức cao nhất của một phim truyền hình ngắn tập. Các đồng nghiệp trên FX/Hulu gần đây như The Veil, Fleishman Is in Trouble và The Full Monty lần lượt có sáu, tám và tám tập.

Đã có thông báo Sanada ký hợp đồng trở lại vai Lãnh chúa Toranaga trong phần tiếp theo tiềm năng của Shōgun

Kondo, nhà văn viết truyện ngắn, cho biết cô tập trung vào việc tạo ra “10 truyện ngắn” và tìm cách làm cho chúng “hấp dẫn và thỏa mãn, nhưng dồn lên theo cách khiến bạn vừa ngạc nhiên vừa cảm thấy như thể câu chuyện [nói chung] chỉ có thể kết thúc theo cách đó.”

“Quan điểm của Rachel về 10 truyện ngắn là đúng, bởi vì tôi không bao giờ tin rằng chúng tôi đã từng cố gắng tạo ra một bộ phim dài 10 giờ,” Marks đồng tình. “Chúng tôi cố gắng kể 10 câu chuyện hay, tất cả đều có mối liên hệ với nhau và nguyên tắc bên dưới là, phim truyền hình hay nhất việc kể mỗi lần một chuyện, với nhiều khía cạnh.”

Với sự thành công của bộ phim, gần đây đã có thông báo Sanada ký hợp đồng trở lại vai Lãnh chúa Toranaga trong phần tiếp theo tiềm năng của Shōgun, mặc dù bộ phim đã kể toàn bộ cuốn sách của Clavell. Hành trình và câu chuyện của các nhân vật vẫn để mở một cách hấp dẫn ở cuối 10 tập, và Marks và Kondo đã đùa giỡn với ý tưởng có thêm nữa.

Bộ đôi sáng tạo cũng là vợ chồng Justin Marks và Rachel Kondo

“Chúng tôi yêu những nhân vật này và chúng tôi yêu thế giới này,” Marks nói. “Nếu chúng tôi có thể tìm thấy một câu chuyện có cảm giác [có thể] hay hơn những gì chúng tôi đã làm trước đây, chúng tôi sẵn sàng đón nhận.”