• 10 lý do để mong đợi Elysium

• 8 điều cần biết về Elysium - phim khoa học viễn tưởng mới nhất của Neil Blomkamp

• [Bình luận phim] Kỷ nguyên Elysium: Tương lai đầy ác mộng của Matt Damon

• Matt Damon: 15 điều bạn (có thể) chưa biết về ngôi sao phim Elysium

Những phim kinh phí lớn đại bại như R.I.P.D. / Đồn cảnh sát ma, After Earth / Trở lại Trái đất và White House Down / Giải cứu Nhà Trắng đã được quảng cáo là mới mẻ và sáng tạo. Nhưng giới phê bình thảy đều chê bai chúng tơi bời, còn khán giả thì tránh xa, dường như vì nhận ra rằng kịch bản và chủ đề của những phim ấy chỉ là lắp ráp lại những phần từ các phim bom tấn trước đây..

Matt Damon, trái, trong phim Elysium - bộ phim được hứa hẹn là
quay lại với những điều quen thuộc theo một cách sáng tạo

Giờ lại đến một phim nữa hứa hẹn một sự chệch hướng sáng tạo từ công thức quen thuộc này: Elysium / Kỷ nguyên Elysium, do Matt Damon và Jodie Foster đóng chính, từ nhà đạo diễn của District 9, Neill Blomkamp.

Bề nổi, ít nhất là thế, Elysium trông quen dễ sợ: câu chuyện một thế-giới-tàn-lụi, thừa mứa hiệu ứng hình ảnh bằng vi tính, rôbô cùng chi phí sản xuất và tiếp thị toàn cầu hơn 200 triệu đôla.

Nhưng những người đứng sau bộ phim và dàn diễn viên thề thốt rằng phim này khác. Thật đó.

“Phim của chúng tôi không phải là một phim lỡ cỡ,” Sharlto Copley, đóng vai một sát thủ điên cuồng người Nam Phi trong Elysium, nói.

“Phim của chúng tôi là một tuyên ngôn chính trị,” Copley nói thêm. “Phim không né tránh những ý kiến gây tranh cãi. Không có người nào ở hãng phim bảo, ‘Ồ, người ta sẽ không hiểu điều các cậu muốn nhấn mạnh đâu, thế nên tốt nhất các cậu hãy làm nửa liều thôi.’ Mà nếu như có ai bảo thế, chúng tôi cũng không nghe.”

Sharlto Copley trong phim

Bất chấp vẻ bề nổi tương tự với số đông, Elysium quả đã làm việc cật lực để đi vào lãnh địa sáng tạo hơn, bắt đầu bằng việc phim nhằm mục tiêu buộc khán giả suy nghĩ. Elysium đề cập đến bất bình đẳng kinh tế-xã hội ngày nay bằng cách thêu dệt ra một câu chuyện tương lai về một Trái đất khốn cùng và một chỗ sống ngoài không gian huy hoàng tráng lệ mà chỉ có những kẻ siêu giàu mới được ở.

Phim không có tình dục. Không có bồ tèo ngớ ngẩn. Không ở định dạng 3D. Phim được xếp loại R. Và kịch bản để lại những câu hỏi chưa được giải đáp, chẳng hạn làm sao Damon, trong vai một công nhân Trái đất bị bệnh, sống sót qua một chiến dịch ngầm tàn bạo để gia cố thêm bộ xương sống và sọ não của anh.

“Có những phe cánh nhất định muốn đẩy bộ phim có những cảnh quay khắp toàn cầu,” Simon Kinberg, nhà sản xuất phim, nói. (À, Elysium chỉ có một nhà sản xuất còn White House Down có những sáu nhà sản xuất.) “Neill phớt lờ họ.”

Đạo diễn Blomkamp, cũng là tác giả kịch bản, rất thường làm chính xác điều anh muốn — một cái quyền mà, Kinberg cho rằng, anh đã lấy được từ bộ phim đầu tiên của anh, District 9. Bộ phim về người ngoài hành tinh loại R đó, kinh phí khoảng 30 triệu đôla, thu về 211 triệu đôla năm 2009 và được bốn đề cử Oscar, trong đó có giải dành cho phim xuất sắc.

Cảnh trong phim

“Elysium được cho phép thể hiện độc đáo và kích thích như vậy nhờ thành công của District 9,” Kinberg nói.

Blomkamp, 33 tuổi, từ chối phỏng vấn cho bài báo này, có lẽ còn có quyền thể hiện trọn vẹn tầm nhìn của anh nhờ sự tham gia của Media Rights Capital, MRC, một công ty chế tác và tài chính chia sẻ kinh phí làm Elysium với Sony Pictures Entertainment. MRC có lịch sử đạt được thành công qua những phi vụ mạo hiểm có tính sáng tạo; công ty này đã hỗ trợ Ted của Universal và House of Cards của Netflix, cả hai phim đó đều bị các nhà điều hành hãng phim và nhà đài phản đối nhưng cuối cùng đều là những cú ghi điểm đậm.

“Cách duy nhất để thành công là độc đáo,” Mordecai Wiczyk, đồng chủ tịch MRC, nói. “Chơi an toàn là cách nhanh nhất để sụp đổ.”

Sony đã học được điều đó một cách khó nhọc trong mùa hè này. Trong khi các hãng phim khác chịu đựng những ‘bom xịt’ tệ hơn — Lone Ranger của Disney là bom xịt đắt đỏ nhất tính đến nay — Sony là hãng phim duy nhất chỉ có hai bom tấn thất bại. After Earth, do cha con nhà Smith đóng chính, và White House Down, với Channing Tatum và Jamie Foxx đảm nhận, đều tịt ngòi ở phòng vé.

Neill Blomkamp (trái) và Matt Damon trên trường quay Elysium

Hậu quả là, Sony cần Elysium mang về lợi nhuận béo bở lẫn gửi đi một thông điệp rằng hoạt động làm phim của hãng không phá sản, như lời một trong những cổ đông lớn nhất của tập đoàn này lập luận gần đây. Daniel Loeb của Third Point, một quỹ đầu tư mạo hiểm sở hữu khoảng 6,5% cổ phần ở Sony, đã chỉ trích kịch liệt bộ phận giải trí của công ty, gọi After Earth và White House Down là “phiên bản của Waterworld và Ishtar năm 2013” — hai bom xịt khét tiếng.

Sony đáp trả bằng một tuyên bố rằng hãng tập trung vào việc “thực hiện kế hoạch làm hồi sinh và tăng trưởng lĩnh vực hàng điện tử, trong khi tiếp tục củng cố thêm lĩnh vực kinh doanh giải trí và tài chính, hai lĩnh vực đem lại lợi nhuận bền vững.”

Lúc đầu Sony lên kế hoạch ra mắt Elysium vào mùa xuân, nhưng chọn dời sang tháng 8, viện dẫn doanh thu mạnh mẽ của District 9 kiếm được vào cuối mùa phim hè 2009. Hoãn ra mắt Elysium còn cho phép Sony chuyển chi phí tiếp thị ra khỏi năm tài khóa năm ngoái, làm tăng lợi nhuận.

Nhưng bộ phim Elysium tình cờ bị dồn gánh nặng này đã có áp lực rất lớn rồi. Hứng chịu hai thất bại nặng nề trong mùa hè, Sony giờ đây khẩn trương cần có một phim hành động thành công lớn, nhưng Hollywood cũng quan sát kỹ phim này. Nếu Elysium thành công, nó sẽ củng cố cho cái điều mà các nhà phân tích và một số nhà điều hành các hãng phim từng nói về tính độc đáo của ngành kinh doanh này — rằng thiếu tính độc đáo là khán giả sẽ ở lì trên ghế sofa nhà họ.

Jodie Foster trong phim

Nếu Elysium không ăn nên làm ra thì tức là khán giả đã mệt mỏi với thể loại khoa học giả tưởng kinh phí lớn, một thể loại mà hãng phim nào cũng ồ ạt tung ra.

Elysium, có Foster trong một vai phản diện hiếm hoi của cô, đã tạo ra sự quan tâm trước từ khán giả, theo Sony, hy vọng doanh thu tuần ra mắt vào khoảng 35-40 triệu đôla. Các hãng phim đối thủ thì cho rằng những khảo sát về mức độ quan tâm cho thấy một kết quả yếu hơn — khoảng dưới 37,4 triệu mà District 9 đã làm được trong ba ngày đầu tiên ra rạp.

Ngoài ra, cả Damon lẫn Foster đều có thành tích phòng vé kém gần đây, các chuyên gia phân tích lưu ý.

Wiczyk từ chối dự đoán doanh thu, nói rằng còn quá sớm để đánh giá. Trong khi nỗ lực không đưa đến cho khán giả “thừa mứa hiệu ứng hình ảnh” tương tự mà họ đã xem hết lần này đến lần khác, phim còn đề cập đến những chủ đề rất liên quan — dù quen thuộc.

Matt Damon và Alice Braga (phải) trong Elysium mà Sony rất cần thành công

“Hãy nhìn xem điều kiện làm việc của người dân Bangladesh như thế nào, người ta khó có được chăm sóc y tế, những vấn đề di dân, phong trào Chiếm lấy phố Wall,” Wiczyk nói. “Bộ phim này có thể là giả tưởng, nhưng nó cũng nói về những gì đang xảy ra trên thế giới ngay bây giờ.”



Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi