• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Dù ghi bàn hay bị thủng lưới, Hollywood vẫn kiếm bộn tiền

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: 10 phim Hollywood hay nhất

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Thành công và thất bại của các đạo diễn châu Á

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Phòng vé Trung Quốc 2013: Lại một năm bội thu

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: 10 phim Hollywood tệ nhất

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Khán giả Hàn Quốc tạo lập kỷ lục mới

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Điện ảnh Hoa ngữ - Người khổng lồ đang trở mình

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Cuộc chia tay bất ngờ của năm 2013: Hayao Miyazaki 'gác kiếm'

Chúng ta sẽ cùng nhìn vào doanh thu Bắc Mỹ và tổng doanh thu toàn cầu của 143 bộ phim được ra rạp rộng rãi với một vài câu hỏi trong đầu: Những phim nhiều phần và phim làm lại lấn át trong tốp đầu của bảng xếp hạng ra sao? Những phim nào được ưa chuộng bên ngoài Bắc Mỹ? Những phim nào trở thành món khoái khẩu giữ chân khán giả qua nhiều tuần? Sau bước chuẩn bị, người viết tiến hành phân tích phòng vé năm qua với các tiêu chí tổng doanh thu toàn cầu, doanh thu ngoài Bắc Mỹ, khả năng bám trụ phòng vé, hãng phát hành, thời điểm phát hành và phân loại của MPAA. Tất cả từ A (About Time - 15,3 triệu đôla) tới Z (World War Z - 202,4 triệu đôla):

Bài viết này tập trung vào 143 phim được phát hành rộng rãi ở ít nhất 600 rạp chiếu tại Bắc Mỹ, tính cùng một thời điểm trong hành trình ra rạp. Số liệu [tổng hợp qua Box Office Mojo và The Numbers] được cập nhật tính đến ngày 29/12, tuần lễ cuối cùng của năm 2013. Không may điều này sẽ thiệt thòi cho một số phim đang công chiếu được nửa đường - đó sẽ là những phim người viết đánh dấu (*), tức là vẫn còn đang tiếp tục gia tăng doanh số. Ký hiệu (^) thì dành cho những phim ra rạp vào tháng 12 và có nhiều triển vọng doanh thu trong năm 2014. Đơn vị tính doanh thu: triệu đôla.

Tổng doanh thu phòng vé nội địa (Bắc Mỹ)

Biểu đồ dưới đây biểu thị tổng doanh thu nội địa của tất cả 143 phim được phát hành rộng rãi trong năm (Mỗi chấm biểu thị cho một phim, và bản chụp lại dưới đây không thể hiển thị cụ thể tên phim và doanh thu chi tiết. Tuy vậy những phim nhận được nhiều sự quan tâm nhất sẽ có bảng thống kê kế tiếp - 31 phim có doanh thu vượt mốc 100 triệu đôla tính đến ngày 29/12/2013)

STT	Tựa phim	Doanh thu nội địa	Hãng phát hành
1	Iron Man 3	$409,0	Disney
2	The Hunger Games 2*	$391,1	Lionsgate
3	Despicable Me 2*	$367,7	Universal
4	Man of Steel	$291,0	Warner Bros.
5	Monsters University	$268,5	Disney
6	Gravity*	$254,6	Warner Bros.
7	Frozen*	$248,4	Disney
8	Fast and Furious 6	$238,7	Universal
9	Oz The Great and Powerful	$234,9	Disney
10	Star Trek Into Darkness	$228,8	Paramount
11	Thor: The Dark World*	$202,4	Disney
12	World War Z	$202,4	Paramount
13	The Hobbit 2*^	$190,3	Warrner Bros.
14	The Croods	$187,2	Fox
15	The Heat	$159,6	Fox
16	We’re the Millers	$150,4	Warrner Bros.
17	The Great Gatsby	$144,8	Warrner Bros.
18	The Conjuring	$137,4	Warrner Bros.
19	Identity Thief	$134,5	Universal
20	Grown Ups 2	$133,7	Sony
21	The Wolverine	$132,6	Fox
22	G.I. Joe: Retaliation	$122,5	Paramount
23	Now You See Me	$117,7	Lionsgate
24	Cloudy with a Chance of Meatballs 2*	$116,6	Sony
25	Lee Daniels’ The Butler*	$116,1	Weinstein Co.
26	The Hangover 3	$112,2	Warner Bros.
27	Epic	$107,5	Fox
28	Captain Phillips*	$104,3	Sony
29	Pacific Rim	$101,8	Warner Bros.
30	This Is the End	$101,5	Sony
31	Jackass Presents: Bad Grandpa*	$101,3	Paramount

Phim Anchorman 2 đúng ra thì sẽ lọt vào câu lạc bộ 100 triệu đôla nếu tính qua tháng 1 của năm mới [cập nhật: doanh thu của Anchorman 2 là $123,8 triệu đôla tính đến ngày 26/1/2014]. American Hustle, Saving Mr. Banks, The Wolf of Wall Street, và The Secret Life of Walter Mitty đều mới phát hành ở thời điểm lấy số liệu. Người viết cũng chờ đợi việc The Hobbit: The Desolation of Smaug đẩy Star Trek Into Darkness ra khỏi Top 10 [cập nhật: quả là vậy, thậm chí The Hobbit 2 có thể xếp thứ 7 với 252,3 triệu đôla - thời điểm 26/1/2014].

Bên cạnh đó, The Hunger Games: Catching Fire hoàn toàn là một thách thức đối với Iron Man 3 ở vị trí đầu bảng [cập nhật: Catching Fire chính thức vượt Iron Man 3 với doanh thu 420 triệu đôla tính đến ngày 26/1/2014].

Có thể thấy suốt 4 năm qua, vị trí thống trị bảng xếp hạng luôn thuộc về một phim nhiều phần, và nếu xét 11 năm gần đây thì có tới 10 năm điều này đúng. Người viết đếm được 38 phim ra rạp rộng rãi năm 2013 là phần phim tiếp theo hoặc là bản làm lại / tái khởi động - chiếm tới 26%. Doanh thu Bắc Mỹ trung bình của những phim này là 122 triệu đôla, so với doanh thu trung bình 49 triệu đôla của những phim mới hoàn toàn. Sự khác biệt này còn rõ ràng hơn trên quy mô toàn cầu: 308 triệu đôla chọi với 102 triệu đôla.

Biểu đồ dưới đây biểu thị tương quan lực lượng giữa phim nhiều phần / phim làm lại với phim mới toe, tính trong Top 100 và cứ 20 phim thì gom lại để xét riêng. Ví dụ như, cặp đôi cột đầu tiên biểu thị có bao nhiều phim là phim nhiều phần / phim làm lại trong Top 20, tiếp tục là các Top 21-40, 41-60, 61-80, và 81-100.

Phim mới vẫn chiếm ưu thế nếu xét tổng thể 100 phim. Tuy nhiên, phim nhiều phần / phim làm lại làm mưa làm gió ở những tốp đầu (12 phim trong Top 29, và 20 phim trong Top 40).

Tổng doanh thu toàn cầu

Biểu đồ sau biểu thị tổng doanh thu toàn cầu của 143 phim được phát hành rộng rãi.

Tính đến ngày 29/12/2013, 23 phim vượt mốc tổng doanh thu 300 triệu đôla toàn cầu.

STT	Tựa phim	Doanh thu toàn cầu	Doanh thu nội địa	Doanh thu quốc tế
1	Iron Man 3	$1215,4	$409,0	$806,4
2	Despicable Me 2*	$918,7	$367,7	$551,0
3	The Hunger Games 2*	$795,1	$391,1	$404,0
4	Fast and Furious 6	$788,7	$238,7	$550,0
5	Monsters University	$743,6	$268,5	$475,1
6	Man of Steel	$662,8	$291,0	$371,8
7	Gravity*	$653,3	$254,6	$398,7
8	Thor: The Dark World*	$629,4	$202,4	$427,0
9	The Hobbit 2*^	$614,1	$190,3	$423,8
10	The Croods	$587,2	$187,2	$400,0
11	World War Z	$540,0	$202,4	$337,6
12	Oz The Great and Powerful	$493,3	$234,9	$258,4
13	Frozen*	$491,9	$248,4	$243,5
14	Star Trek Into Darkness	$467,4	$228,8	$238,6
15	The Wolverine	$414,9	$132,6	$282,3
16	Pacific Rim	$407,6	$101,8	$305,8
17	G.I. Joe: Retaliation	$375,7	$122,5	$253,2
18	Now You See Me	$351,7	$117,7	$234,0
19	The Hangover 3	$351,0	$112,2	$238,8
20	The Great Gatsby	$348,8	$144,8	$204,0
21	The Smurfs 2	$347,5	$71,0	$276,5
22	The Conjuring	$316,7	$137,4	$179,3
23	A Good Day to Die Hard	$304,6	$67,3	$237,3

Nếu tính trung bình thì tỉ lệ phần trăm là 45% doanh thu nội địa - 55% doanh thu quốc tế. Nhưng có 13 phim cho thấy doanh thu quốc tế chiếm tới hơn 70% tổng doanh thu toàn cầu.

STT	Tựa phim	% Doanh thu quốc tế	Doanh thu quốc tế	Doanh thu nội địa
1	The Grandmaster	89,7%	$57,5	$6,6
2	About Time	80,9%	$64,9	$15,3
3	Escape Plan*	79,7%	$98,2	$25,0
4	The Smurfs 2	79,6%	$276,5	$71,0
5	A Good Day to Die Hard	77,9%	$237,3	$67,3
6	Hansel and Gretel: Witch Hunters	75,3%	$170,0	$55,7
7	After Earth	75,2%	$183,3	$60,5
8	The Last Stand	75,1%	$36,3	$12,1
9	Pacific Rim	75,0%	$305,8	$101,8
10	The Counselor*	73,4%	$46,8	$16,9
11	Turbo	70,6%	$199,5	$83,0
12	Movie 43	70,5%	$21,1	$8,8
13	Rush	70,1%	$63,3	$26,9

Xuất phẩm của Hồng Kông The Grandmaster / Nhất đại tông sư gây chú ý ở vị trí đầu bảng - bộ phim võ thuật này có tới hơn 70% doanh thu nhờ phát hành tại Trung Quốc. Bộ phim Anh About Time xếp thứ nhì.

Một vài phim hành động gây thất vọng khi ra rạp tại Mỹ, nhưng được cứu thoát khi chu du ở nước ngoài. Escape Plan, A Good Day to Die Hard, Hansel and Gretel: Witch Hunters, After Earth, và Pacific Rim là những phim như thế.

Sức mạnh phòng vé - Doanh thu tuần mở màn

Đây là hạng mục ưa thích người viết hay nhìn vào, phân định rõ đâu là phim có sức mạnh phòng vé dai dẳng và đâu là những phim vụt sáng có một kỳ cuối tuần. Tuy vậy dễ bị nhầm lẫn. Phần lớn phim phát hành rộng rãi ra rạp vào thứ sáu với vài ngàn rạp chiếu, vậy nên phim phát hành hạn chế ở thời điểm mở màn hoặc phát hành sớm trong tuần cần được đánh giá riêng. Để tách bạch, chúng ta sẽ dùng thước đo bội số (tổng doanh thu nội địa chia cho doanh thu tuần mở màn) với 94 phim mở màn rộng rãi vào ngày thứ sáu. Top 10 dẫn đầu và Top 10 đội sổ là đây:

STT	Tựa phim	Bội số	Doanh thu tuần mở màn	Tổng doanh thu nội địa
1	Lee Daniels’ The Butler*	4,7	$24,6	$116,1
2	Gravity*	4,6	$55,8	$254,6
3	The Croods	4,3	$43,6	$187,2
4	The Heat	4,1	$39,1	$159,6
5	Planes	4,1	$22,2	$90,3
6	Captain Phillips*	4,1	$25,7	$104,3
7	Now You See Me	4,0	$29,4	$117,7
8	Identity Thief	3,9	$34,6	$134,5
9	Last Vegas*	3,8	$16,3	$62,7
10	Delivery Man*	3,7	$7,9	$29,6
...	...	...	...	...
85	Phantom	2,0	$0,5	$1,0
86	Peeples	2,0	$4,6	$9,2
87	The Last Exorcism Part II	2,0	$7,7	$15,2
88	The Fifth Estate	1,9	$1,7	$3,3
89	Battle of the Year	1,9	$4,6	$8,9
90	The Last Stand	1,9	$6,3	$12,1
91	The Purge	1,9	$34,1	$64,5
92	Movie 43	1,8	$4,8	$8,8
93	One Direction: This Is Us	1,8	$15,8	$28,9
94	Texas Chainsaw 3D	1,6	$21,7	$34,3

Top 10 là hỗn hợp của những hy vọng tranh giải Oscar (The Butler, Gravity, Captain Phillips), phim hoạt hình (The Croods, Planes), phim hài (The Heat, Identity Thief, Last Vegas, Delivery Man), và Now You See Me. Đáng tôn vinh là Melissa McCarthy với 2 phim trong Top 10 này.

10 phim đội sổ phần lớn là những phim "sớm nở tối tàn", nhưng cá biệt có bộ đôi phim kinh dị (The Purge và Texas Chainsaw 3D) có thể hạnh phúc với những gì kiếm được trong tuần mở màn trước khi rớt đài.

Doanh thu theo hãng phát hành, thời điểm phát hành và phân loại của MPAA

• Hãng phát hành
  

Hãng phát hành	Số lượng phim	Doanh thu nội địa trung bình
Disney	10	$161,4
FilmDistrict	4	$52,8
Focus Features	5	$17,4
Fox	15	$65,2
Fox Searchlight	4	$24,6
Lionsgate	15	$65,4
Open Road	7	$21,0
Other	10	$18,2
Paramount	8	$109,8
Relativity	8	$30,0
Sony	15	$68,3
Sony Classics	3	$15,4
Universal	14	$91,4
Warner Bros.	17	$101,5
Weinstein Co.	8	$34,8

Dù cho The Lone Ranger "ăn tàn phá hại", Disney vẫn có một năm kiếm lời bộn với những xuất phẩm Marvel mới ra lò (Iron Man 3, Thor 2), những phim hoạt hình ăn khách (Monsters University, Frozen) và một Oz the Great and Powerful đã hồi sinh.

Fox và Sony có một năm vất vả khi cả hai ông lớn này đều không có trong tay một phim nào kiếm được hơn 200 triệu đôla ở Bắc Mỹ.

• Tháng phát hành

Tháng	Số lượng phim	Doanh thu nội địa trung bình
1	10	$32,4
2	11	$47,4
3	16	$60,5
4	8	$46,1
5	10	$143,7
6	9	$134,6
7	14	$93,3
8	18	$45,8
9	10	$43,9
10	10	$60,6
11	15	$81,2
12	12	$45,5

Tháng 5 và tháng 6 vẫn là những nhà vô địch bất khả chiến bại trong năm. Thú vị là háng 11 có thể là một đấu thủ ngang sức với tháng 7 trong việc tranh giành vị trí thứ 3.

• Phân loại MPAA

Xếp loại	Số lượng phim	Doanh thu nội địa trung bình
G	1	$268,5
PG	17	$104,3
PG-13	64	$81,0
R	61	$41,7

Với việc One Direction và Justin Bieber cho ra mắt phim về những buổi diễn của mình, người viết ngạc nhiên rằng chỉ có một phim xếp loại G (Monsters University). (Nếu bạn tò mò thì This Is Us chứa đựng "ngôn từ thô bạo nhẹ" và Believe bị xếp loại PG do "ngôn từ và chủ đề không phù hợp".)

Những phim PG khác phần lớn là hoạt hình, nhưng Oz the Great and Poweful của Disney là một thành công thức tỉnh, và Ben Stiller đầy hy vọng với thành công của The Secret Life of Walter Mitty.

Người viết thấy hạng mục phim xếp loại R đáng được khích lệ với doanh thu bất chấp những hạn chế về đối tượng khán giả.



Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi