• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: 10 phim Hollywood hay nhất

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Thành công và thất bại của các đạo diễn châu Á

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Toàn cảnh phòng vé toàn cầu 2013: Những con số không nói dối

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Phòng vé Trung Quốc 2013: Lại một năm bội thu

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: 10 phim Hollywood tệ nhất

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Khán giả Hàn Quốc tạo lập kỷ lục mới

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Điện ảnh 2013 nhìn lại: Điện ảnh Hoa ngữ - Người khổng lồ đang trở mình

• [Loạt bài Xuân Giáp Ngọ] Cuộc chia tay bất ngờ của năm 2013: Hayao Miyazaki 'gác kiếm'

Một mặt, một số người viết về lĩnh vực giải trí coi 2013 là một trong những năm tuyệt vời nhất dành cho người yêu điện ảnh theo những gì còn nhớ được. Thực tế, Bruce Handy của Vanity Fair còn nói rằng 2013 có thể so sánh với kỷ nguyên vàng đầu tiên của Hollywood, thời kỳ đã sản sinh ra những tác phẩm kinh điển như Gone with the Wind, The Wizard of Oz và Citizen Kane.

Tuy nhiên, cùng lúc đó, cũng khó có thể quên được những thiếu sót lớn của năm 2013, mà chủ yếu là toàn bộ mùa phim hè đầy rẫy phim có vẻ như nhắm đến việc biến lời dự đoán về sự sụp đổ diện rộng từ bên trong ngành công nghiệp này của Steven Spielberg trở thành hiện thực.

Với mỗi thành công dự tính trước như Iron Man 3 hoặc điển hình cho sự đổi mới đích thực như Gravity năm nay, thì vẫn có một Lone Ranger / Kỵ sĩ cô độc hay R.I.P.D. / Đồn cảnh sát ma để cân bằng và nhắc nhở mọi người về việc tại sao họ có tài khoản Netflix.

Cuối cùng, nhóm thắng lợi hoàn toàn duy nhất có vẻ là nhóm người yêu thích phim kinh dị, với họ 2013 hóa ra lại là một năm tuyệt vời.

Nhưng cũng đủ ngạc nhiên, 2013 còn là một năm rất phù hợp cho khán giả gia đình.

BOM TẤN HÈ THẤT BẠI, NHƯNG 2013 VẪN LÀ NĂM KIẾM TIỀN

The Lone Ranger chán đến đau đớn – các nhà phê bình thì chê thê thảm, khán giả thì tẩy chay. Pain and Gain, After Earth (đã phát hành ở Việt Nam với tựa Trở về Trái đất) và R.I.P.D. / Đồn cảnh sát ma cũng chìm lỉm ở phòng vé.

Rồi còn một chuỗi những phim phần tiếp theo, nhiều tập và dựa theo trò chơi điện tử như mong đợi, khiến khắp nơi lại vang lên những lời ngán ngẩm rằng Hollywood không còn ý tưởng gì độc đáo nữa. Thậm chí ta còn có hẳn hai phim phá hủy Nhà Trắng.

Nhưng không, năm 2013 vẫn là một năm tốt của điện ảnh.

Iron Man 3, phim có doanh thu cao nhất của năm

Gravity tuyệt vời, với công nghệ 3D phù hợp và là một câu chuyện nhân vật hấp dẫn. Có nhiều phim “trưởng thành”- tức phim với nhân vật nhiều chiều sâu, do diễn viên có năng lực đóng, và thường là loại phim bị cho là thuốc độc phòng vé khi khán giả tiềm năng là những cậu con trai 15 tuổi – những phim này đều thành công, cho thấy ngoài phim về trò chơi điện tử, thị trường vẫn đón nhận những câu chuyện sâu sắc được kể hấp dẫn.

Một số cuộc phiêu lưu đầy kỹ xảo hình ảnh, những phim luôn bị những kẻ tự kiêu chỉ xem phim hàn lâm tẩy chay, cũng có những nổi bật riêng. Phim dẫn đầu bảng doanh thu của năm 2013 là Iron Man 3 có màn diễn xuất phá cách thường thấy của Robert Downey Jr. trong khi The Hunger Games: Catching Fire nâng cả loạt phim lên một tầm cao mới sau phần một có phần còn vụng về.

Và những người quan trọng nhất của Hollywood – các kế toán – nên tỏ ra vui vẻ. Khi bước vào mùa phim lễ Giáng sinh, doanh thu phòng vé vẫn giữ kịp nhịp với cùng kỳ năm 2012 và doanh thu quốc tế cũng ở mức cao.

Vậy, 2013 là một năm tồi tệ hay tuyệt vời?

Tùy bạn thôi.

Captain Phillips

“Đến cuối mùa hè, cả ngành điện ảnh mang cảm giác mệt mỏi và có vẻ chỉ cho ra mắt được hết phim tồi tệ này tới phim chán ngắt khác,” Keith Phipps, biên tập viên trang web về điện ảnh The Dissolve viết. “Nhưng đến lúc đó, những phim lớn chưa ra mắt.”

Nhìn lại một cách tổng quát, theo anh, “năm vừa rồi là một năm tốt.”

Những lời tiên đoán xấu

Chính mùa hè là mùa khiến những kẻ bi quan trở nên còn bi quan hơn, và những lời kêu ca của họ còn được ủng hộ bởi những lời tiên đoán có từ mùa xuân trước đó từ những tên lớn nhất Hollywood: đạo diễn Steven Soderbergh và các ông hoàng phòng vé Steven Spielberg và George Lucas.

Trong một bài diễn văn được theo dõi rộng rãi, Soderbergh, đạo diễn từng đoạt giải Oscar và từng làm các phim Traffic, Contagion và loạt phim Oceans, nói với khán giả Liên hoan phim San Francisco rằng các hãng phim hiện giờ không khác gì “bang Detroit nằm chờ trợ cấp kinh tế của chính phủ liên bang." Theo ý kiến bi quan của ông, ngành điện ảnh đang ngày càng gặp nhiều khó khăn trong việc tạo ra “tác phẩm điện ảnh” thay vì chỉ là những sản phẩm, và cho quá nhiều trứng vào một giỏ.

Chỉ một tháng sau, Spielberg tiên đoán về sự “sụp đổ” của ngành điện ảnh, dựa theo những xu hướng tương tự.

The Lone Ranger

“Ngành điện ảnh sẽ chịu một cuộc sụp đổ, khi năm, sáu phim với ngân sách trên 250 triệu USD sẽ cùng nhau thất bại tại phòng vé, qua đó thay đổi ngành điện ảnh mãi mãi,” ông nói với khán giả ở Đại học Nam California. Lucas, tham gia hội thảo với Spielberg, đồng ý: “Đường tới các rạp chiếu phim ngày càng thu nhỏ.”

Mùa phim hè vừa qua có vẻ đã chứng minh những lời tiên đoán của họ.

The Lone Ranger trở thành quả bom xịt khổng lồ ở Mỹ, với doanh thu 90 triệu USD và ngân sách 215 triệu USD. (Thật ra thất bại của phim cũng không lớn như ta tưởng tượng, vì ở phòng vé nước ngoài, phim thu về 171 triệu USD.) After Earth, phim mới nhất của Will Smith bị cả khán giả Mỹ và giới phê bình chê bai hết lời, nhưng như với Ranger, khán giả nước ngoài dễ tính hơn một chút.

Cả những phim thành công về thương mại lẫn về đánh giá chuyên môn cũng mang lại cảm giác “hình như mình xem phim này rồi”. Star Trek Into Darkness / Star Trek chìm trong bóng tối bị bình bầu là phim Star Trek tệ nhất từ trước tới nay (vâng, còn tệ hơn Star Trek V: The Final Frontier) trong một hội thảo của người hâm mộ Star Trek tại Las Vegas dù khi ra rạp được đánh giá tốt. Man of Steel / Người đàn ông thép, phim khởi động lại loạt phim Siêu Nhân của Zack Snyder dù thu về 300 triệu USD vẫn bị nhiều người hâm mộ ruột và giới phê bình chỉ trích.

Vấn đề, theo nhà sản xuất phim Lynda Obst, là “bệnh mệt mỏi với phim bom tấn hè”.

“Chúng ta đã phải xem từng đó thành phố bị làm nổ tung bao lần rồi? Tất cả các phim bây giờ hình như chỉ có mục tiêu đó,” bà nói.

Dựng lên từ đống đổ nát

Bất chấp tất cả, khán giả vẫn cho thấy, trong đống đổ nát kia vẫn còn chút gì có thể tỏa sáng.

Lee Daniels' The Butler ra mắt vào tháng 8 và khiến cả Hollywood ngạc nhiên với doanh thu phòng vé cao và một câu chuyện tâm lý hấp dẫn ít ai ngờ tới với hai diễn viên chính người da đen. Cùng với 42 và Fruitvale Station, đây là những phim ra mắt năm vừa qua đưa những câu chuyện của người da đen trở thành trung tâm chú ý của khán giả và còn có được đánh giá cao và thành công thương mại lớn.

We're the Millers, một phim hài về đề một tay buôn ma túy, một vũ công thoát y và hai thanh niên tuổi 'teen' đóng giả làm một gia đình để buôn cần sa, là một phim ngân sách thấp (37 triệu USD) nhưng lại có được doanh thu đáng kinh ngạc 150 triệu USD tại phòng vé nước Mỹ và tổng doanh thu toàn cầu lên tới 250 triệu USD. Đây cũng là phim thành công hiếm hoi của Jennifer Aniston. (Phim có doanh thu cao hơn tất cả các phim của cô trừ Bruce Almighty.)

Mùa thu mang tới Gravity / Cuộc chiến không trọng lực, 12 Years a Slave, Captain Phillips và Rush / Đường đua nghẹt thở, những phim đều được đánh giá cao và nhận nhiều tiên đoán đoạt giải dù không hề có ngân sách trên chín chữ số. Những phim này cũng không phải là thành công vang dội về mặt thương mại – Rush của Ron Howard thực chất chịu lỗ ở phòng vé – nhưng những phim này cho ta chút hy vọng rằng ngoài bom tấn hè, còn một thị trường phim điện ảnh khác ta có thể nhắm tới.

“Tôi tin rằng những phim hay vẫn sẽ tìm được cách được làm ra,” Phipps cho biết.

12 Years a Slave

Nhưng anh thêm rằng Soderbergh và Spielberg không nhất thiết là sai hoàn toàn. “Số lượng phim hay được ra mắt ít tới mức có thể khiến ta lo lắng, và số lượng phim với ngân sách vừa hay phim không thể xếp vào hàng bom tấn được ra mắt cũng khiến tôi lo lắng.”

Anh nhắc tới Hope Springs, một phim 2012 về một đôi vợ chồng trung niên muốn hâm nóng cuộc hôn nhân của mình với các diễn viên Tommy Lee Jones, Meryl Streep và Steve Carell. Phim được cả khán giả và giới phê bình đánh giá tốt nhưng không khiến những phim tương tự trở nên phổ biến hơn.

“Hiện nay không đủ phim như thế này,” Phipps nói.

Chẳng ai biết gì cả

Với mùa giải thưởng tới gần, câu nói bất hủ của William Goldman về Hollywood lại vang lên – “Chẳng ai biết gì cả” – và vẫn có vẻ chính xác.

Phải chăng bài học của năm 2013 là các ngôi sao vẫn có khả năng khiến một bộ phim có thể mở màn thành công? Sandra Bullock hẳn là làm được. Gravity, với tất cả các yếu tố ưu tú của nó, vẫn là sàn diễn của cô. Tom Hanks chính là điểm chú ý chính của Captain Phillips và cũng nổi bật với cả Saving Mr. Banks nữa.

Nhưng liệu Melissa McCarthy có phải ngôi sao? Cô đóng chiếm hai phim cũng khá thành công – The Heat được đánh giá khá, trong khi Identity Thief thì bị chê. Nhưng chính phim sau mới lại khiến các hãng phim chú ý tới cô: một phim ngân sách thấp được ra mắt trong tháng hai ế ẩm mà lại đem được về 135 triệu USD, có nghĩa sau này diễn viên Mike & Molly này sẽ có được nhiều cơ hội hơn nữa.

Matthew McConaughey

Vậy Matthew McConaughey thì sao? Sau nhiều năm với các phim tình cảm hài chán ngắt, anh được khen ngợi với các vai diễn trong Mud và Dallas Buyers Club và tên anh xuất hiện trong nhiều đề cử giải thưởng. Nhưng cả hai chỉ có thành công bình thường về mặt thương mại. Năm nay, anh xuất hiện trong Interstellar, phim mới của Christopher Nolan.

“Vào một thời điểm nào đó, anh đã nắm được thế chủ động đối với sự nghiệp của mình và nhớ rằng mình thực ra là một diễn viên giỏi,” Phipps nói.

Phải chăng bài học từ 2013 là nếu bạn bơm đầy ngân sách và kỹ xảo vào phim là đủ để làm nên một loạt phim nhiều phần thành công? Iron Man 3, Man of Steel, Star Trek Into Darkness và Thor: The Dark World cho thấy việc đầu tư nhiều tiền để kiếm ra nhiều tiền hơn nữa vẫn là một kế sách hay; Lone Ranger, Oblivion, After Earth và Ender's Game lại cho rằng đây là thất sách.

Nói cho cùng thì dù mùa giải thưởng này có đem lại bao nhiêu phim “trưởng thành” đi nữa thì câu hỏi lớn vẫn là những đánh giá về khả năng đoạt giải cao liệu có thể quy đổi thành doanh thu lớn được không.

Năm 2012 có một số lớn phim được giới phê bình đánh giá cao nhưng cũng có được thành công thương mại. Năm nay, Inside Llewyn Davis của anh em Cohen, The Wolf of Wall Street dài ba tiếng của Martin Scorsese và Her của Spike Jonze có thể sẽ rất kén khán giả. May thay, các hãng phim vẫn còn có những Catching Fire, Hobbit và Anchorman 2 để kiếm tiền cho mình.

Tương lai Hollywood đi về đâu

Những lời thông thái ngày nay cho biết các câu chuyện chính kịch tâm lý thú vị và hài mới mẻ đã được chuyển sang truyền hình hết, và điện ảnh chỉ được sống bằng bom tấn.

Joaquin Phoenix trong Her của Spike Jonze

“Những công thức thành công và các thương hiệu lớn như Pixar, Marvel, J.R.R. Tolkien, Johnny Depp giờ gần như đã được sử dụng hết mức, mất đi sự mới mẻ và màu nhiệm trong quá trình đi tìm lợi nhuận,” nhà bình luận phim A. O. Scott của The New York Times viết.

Nhưng điều đáng chỉ ra là những phim của “kỷ nguyên vàng” những năm 60-70 không phải lúc nào cũng là vàng 24 karat hoàn hảo. Với mỗi phim như The French Connection, The Godfather, Chinatown và One Flew Over the Cuckoo's Nest, có những phim như phim thảm họa của Irwin Allen (với kỹ xảo phô trương và tiên tiến nhất của thời đại đó), những phim phần tiếp theo xoàng xĩnh (Shaft in Africa?), phim Disney làm cẩu thả (The Apple Dumpling Gang) và những phim ngân sách cao thất bại (Lost Horizon, Tora! Tora! Tora!).

Kể cả những phim phần tiếp theo và làm lại ngày nay cũng không phải điều gì mới mẻ. “Phim hay không bao giờ được làm ra,” người sáng lập Warner Bros. Harry Warner từng nói. “Chúng được làm lại.”

Nhìn chung, năm 2013 nhận nhiều đánh giá trái chiều. Nhưng điều đó có thể có nghĩa rằng mọi thứ đang trên đà thay đổi để trở nên tốt hơn – hay ít nhất là hấp dẫn hơn.

“Như mỗi thời kỳ thoái trào là một thời điểm của sự thử nghiệm ly kỳ và không ổn định,” Scott viết.

Ngày nay, các đạo diễn và diễn viên đã trở nên khôn ngoan hơn về khái niệm “có đi có lại”. Có những nhà sản xuất “bất thường” như việc Megan Ellison, con gái tỉ phú tập đoàn phần mềm Oracle, Larry Ellison, đầu tư vào The Master của Paul Thomas Anderson, Zero Dark Thirty của Kathryn Bigelow và Her của Jonze. Ngày nay, phim điện ảnh còn có thể tìm nguồn đầu tư qua gây quỹ đám đông (crowd-sourcing qua các trang như Kickstarter) và phân phối phim ảnh qua những kênh đa dạng. Theo Phipps, hiện nay, Hollywood đang phải đối mặt với “thời đại bất định.”

Nhưng như Scott, anh cũng thấy nhiều hứa hẹn trong sự bất định kia.

Upstream Color

Anh cho rằng Upstream Color là một trong những thú vị nhất 2013. Phim là một cơn sốt mê sảng đầy màu sắc, gây nhiều bàn tán tại Sundance và có một thời gian chiếu rạp, dù phim mang tính nghệ thuật nhiều hơn là thương mại. Phim chỉ có thể ra rạp khi đạo diễn Shane Carruth tự phát hành cho phim của mình.

“Đây là trường hợp nhà làm phim tự chủ động với tác phẩm của mình,” Scott nói. “Nếu hệ thống đưa ra quá nhiều rào cản thì ta phải tìm cách né tránh những rào cản đó.”

2013 LÀ NĂM CỦA PHỤ NỮ Ở HOLLYWOOD

Với Catching Fire, Frozen, và một Oprah say xỉn làm mưa làm gió tại phòng vé, 2013 có vẻ là năm tuyệt nhất của phụ nữ tại Hollywood.

Các hãng phim thường có một chỉ thị chung khi muốn làm phim hay: khoác cho một chàng chiếc áo choàng và chờ tiền ùa vào. (Hoặc là chọn Will Smith vào vai.) Tuy nhiên, các hãng đã nhanh chóng cần thay đổi trang phục cho vai chính: đổi áo choàng thành váy. Hoặc tốt hơn nữa, cho nữ mặc áo choàng.

(Từ trái qua): Melissa McCarthy, Jennifer Lawrence, và Sandra Bullock

Trong thời gian qua, ta thấy Katniss Everdeen đấu với một công chúa Disney giành quán quân phòng vé, và cả The Hunger Games: Catching Fire (phát hành ở Việt Nam với tựa Bắt lửa) và Frozen (phát hành ở Việt Nam với tên Nữ hoàng băng giá) đều vượt qua những mong đợi cao nhất; có lẽ đã đến lúc phong cho năm 2013 là năm của phụ nữ tại phòng vé. Hay đúng hơn, đã đến lúc bố cáo điều này. Từ khi Bridesmaids làm ngành công nghiệp điện ảnh sửng sốt với việc thu về 170 triệu USD mà không cần thủ lĩnh áo choàng hay nam chính, khán giả đã chờ các trùm Hollywood bảo thủ rút ra được bài học này – một phim có nhiều vai nữ cũng có thể kéo khán giả hai phái đến rạp.

Mọi việc mới xảy ra sao?

Ba tuần trước khi chào đón năm 2014, báo cáo phòng vé cả năm đã cho thấy nhiều phim có nữ chính đứng đầu hơn từ trước đến nay. The Hunger Games: Catching Fire đã là phim có doanh thu cao thứ ba của năm với 336 triệu USD, có nghĩa là Katniss Everdeen nổi tiếng hơn Superman. (Man of Steel / Người đàn ông thép hiện ở vị trí thứ tư.) Sandra Bullock thì sao? Có vẻ cô đang gây chú ý hơn cả Brad Pitt và một trong những tiểu thuyết hay nhất mọi thời đại. Gravity / Cuộc chiến không trọng lực thu về 251 triệu USD đã qua mặt 202 triệu USD của World War Z / Thế chiến Z và là phim khoa học viễn tưởng lớn nhất năm 2013, doanh thu hơn cả Star Trek Into Darkness / Star Trek chìm trong bóng tối. Và The Heat / Cuộc chiến nảy lửa có doanh thu cao hơn The Great Gatsby / Đại gia Gatsby trong khi kinh phí làm phim chỉ bằng nửa.

Jennifer Lawrence trong Catching Fire

Chín phim với vai nữ chính trong danh sách doanh thu đứng đầu (theo con số khách quan) đã thu về hơn 100 triệu USD chỉ ở Mỹ năm 2013: Catching Fire, Gravity, Oz the Great and Powerful, The Heat, We’re the Millers, Identity Thief, Frozen, Lee Daniels’ The Butler — đừng nói với tôi người ta không đi xem phim này vì Oprah say xỉn — và Epic / Trận hùng chiến xứ sở lá cây. Đây là con số cao nhất trong năm năm phát triển vững mạnh gần đây. Năm 2012, chỉ có bảy phim nổi nhờ vào câu chuyện xoay quanh vai nữ chính (The Hunger Games, phần cuối Twilight, Brave, Snow White and the Huntsman, Safe House, và The Vow). Năm 2011, con số này là năm. Năm 2010 là năm và 2009 là bốn.

“Hollywood đang thức tỉnh, biết rằng nếu ngưng làm phim chỉ cho nam thanh niên vì vẫn có thể kiếm tiền,” Phil Contrino, phó chủ tịch và nhà phân tích chính cho BoxOffice.com, nói. Rõ ràng thì cách hiệu quả nhất để làm vậy chính là làm phim có vai nữ chính. “Tôi hy vọng những gì ta thấy năm nay không chỉ là xu hướng,” ông tiếp lời. “Tôi hy vọng nó vẫn tiếp tục. Và có vẻ là vậy thật.”

Dĩ nhiên, viết tiếp thành công của chuỗi Hunger Games – phim với vai nữ chính có doanh thu cao nhất trong năm 2013 và 2012 – không khó, khi loạt phim này đã nổi tiếng đến vậy. Nhưng không thể phủ nhận hào quang của cô nàng được cả thế giới yêu mến Jennifer Lawrence và vai trò của cô trong việc nâng các bộ phim từ thành công phòng vé lên thành hiện tượng mạnh mẽ. “Mọi người đều so sánh thành công của The Hunger Games với Twilight,” Contrino nói. “Nhưng thế đâu có công bằng. Đây là cấp độ của Harry Potter. Phim lớn đến thế đấy.”

Sandra Bullock trong Gravity

Ngoài ra, Lawrence cũng xuất hiện trong một phim lớn khác năm 2012, Silver Linings Playbook, và có thể là yếu tố then chốt quyết định tương lai phòng vé của một ứng viên Oscar là American Hustle (dự kiến phát hành ở Việt Nam với tựa Săn tiền kiểu Mỹ). Tương tự, Sandra Bullock và Melissa McCarthy đều có mặt trong hai phim có doanh thu 100 triệu USD trong năm 2013 với các vai nữ chính, và Kristen Stewart đóng chính trong hai phim thành công cũng với vai nữ chính năm 2012.

Có công bình không khi nói rằng các diễn viên nữ nhìn chung đang chứng minh giá trị phòng vé của mình khi các thành công này có thể là nhờ nhiều ngôi sao khác nhau?

Khi Melissa McCarthy và Sandra Bullock đi công chiếu The Heat hè 2013, tác giả đã phỏng vấn nhà sản xuất gạo cội ở Hollywood là Lynda Obst, bà nổi tiếng với việc đã làm phim về phụ nữ và để nữ đóng vai chính như Sleepless in Seattle, How to Lose a Guy in 10 Days, Someone Like You. Bà không mặn mà lắm với ý tưởng rằng nền công nghiệp này đang thay đổi theo hướng nồng hậu với phụ nữ hơn.

Lynda Obst

“Lẽ ra Bridesmaids phải thay đổi thế giới, nhưng nào có,” bà nói. “Căn bản là sau khi phim về phụ nữ thành công, các hãng phim cho là vì dàn diễn viên, không phải vì khán giả.” Bằng chứng ở ngay đây: Bridesmaids đã khiến McCarthy một bước lên hàng sao hạng A. Identity Thief và The Heat đều thành công lớn năm 2013.

Contrino cũng chỉ ra một phim khác lẽ ra phải thay đổi cục diện các dự án phim lớn về phụ nữ: The Blind Side. Phim đó của Sandra Bullock đã là phim nữ chính có doanh thu cao nhất năm 2009, và lẽ ra phải mở rộng đường cho những phim tương tự phát triển. Lý luận của Obst có thể áp dụng ở đây. Thành công của Gravity và The Heat năm 2013 có thể là vì Bullock trở thành nam châm phòng vé, chứ không phải phụ nữ nói chung. Nhưng Contrino nghĩ rằng hiệu ứng lớn hơn thế.

“Hollywood nghĩ rằng 'Chà, thành công lớn quá mà không mất nhiều tiền',” ông nói. “Các hãng phim khác ganh tị và bắt đầu đa dạng hóa dự án. Hollywood ra quyết định dựa trên tiền bạc mà.”

Melissa McCarthy trong The Heat

Thậm chí nếu sự thật là chỉ vài nữ diễn viên đang dẫn đầu thời kỳ phục hưng cho các phim về phụ nữ hiện nay, vẫn còn thứ đáng vui. Sau mỗi lần “bom xịt”, các người trong ngành điện ảnh đều nhắc đến Thời đại của Đại minh tinh. Đã qua rồi cái ngày những cái tên như Will Smith, Tom Cruise, và Tom Hanks lần lượt ngự trên ngai vàng và biến mỗi phim họ đóng thành ông hoàng phòng vé, các nhà điều hành đang hồi tưởng lại. Hiện giờ thứ thu hút là phim, không phải ngôi sao. Là phần sau, không phải diễn viên. Là ý tưởng, không phải cá nhân. Nếu được hỏi ai vẫn là người bảo chứng cho phòng vé, người trong ngành cũng thấy khó nêu tên một diễn viên nam bất kỳ nào.

Có thể giờ bắt đầu kể tên vài diễn viên nữ được rồi.

Chính Sandra Bullock, Melissa McCarthy, và Jennifer Lawrence đang chứng minh rằng thời huy hoàng bên trên vẫn chưa hết – chỉ là đã thay đổi giới tính mà thôi. Dù thay đổi chậm, rất chậm hơn nhiều người vẫn mong, thì hiệu ứng thời của họ cũng đã có thể thấy được.

Các minh chứng này có siêu năng lực, theo lời Contrino: “Không ngạc nhiên gì khi bạn thấy Warner Brothers đang làm Wonder Woman thay vì Man of Steel phần kế tiếp.”

MỘT NĂM ĐIỆN ẢNH HOÀN HẢO CHO KHÁN GIẢ GIA ĐÌNH

Dưới đây là lý do:

Disney

Nếu có hãng phim nào tuyên bố 2013 là năm của mình, thì đó phải là Disney. Mặc cho tình hình của The Lone Ranger có vẻ như là một thảm họa lớn, chỉ thu về 89 triệu đôla tại Mỹ trong khi kinh phí được đưa tin lên đến 215 triệu đôla, thực tế Nhà Chuột đã xoay xở và ghi kỷ lục mới về tổng doanh thu phòng vé, theo deadline.com, đánh bại kỷ lục cũ của chính mình năm 2010 là 3,791 tỉ đôla.

Frozen

Ấn tượng hơn nữa là điều này xảy ra vào tuần thứ hai của tháng 11 trước cả khi một số phim hoành tráng nhất ra mắt trong năm 2013 có mặt tại các rạp.

Trong khi phần lớn doanh thu phòng vé của Disney thu về chỉ từ một phim, Iron Man 3, và cuối cũng cũng là phim thu về được nhiều nhất năm 2013, còn lại phần lớn là từ nhiều phim quy mô nhỏ, nhắm vào đối tượng gia đình thể hiện sự đa dạng.

Oz the Great and Powerful / Lạc vào xứ Oz vĩ đại và quyền năng của Sam Raimi đã mang lại một Hollywood cổ điển trong phiên bản cập nhật câu truyện của L. Frank Baum. Trong khi đó, Monsters University / Lò đào tạo quái vậtcủa Pixar chứng minh rằng không phải tất cả phần tiền truyện đều tệ hại.

Nhưng cao trào cho người hâm mộ truyền thống của Disney xuất hiện vào tháng 11/2013 với Frozen, một phim hoạt hình cổ tích 3D lấy cảm hứng từ tác phẩm The Ice Queen của Hans Christian Andersen và được coi là phim hoạt hình ca nhạc xuất sắc nhất kể từ Beauty and the Beast.

Cuối cùng, mặc dù dễ dàng hoài nghi về Walt Disney Co. và những cơ chế tiếp thị cũng như bán hàng đã tiếp thêm sức mạnh cho công ty này, thực tế là không có hãng phim nào khác có khả năng thu về 200 triệu đôla chẳng mảy may ngạc nhiên.

Trong việc sản xuất phim, điều mà hãng này thể hiện ra ngoài là những tác phẩm không ngừng làm mới mình, và chỉ trong những trường hợp đặc biệt thì mới biến thành một thứ dài hai tiếng rưỡi với Johnny Depp và một con quạ trên đầu.

Phim hoạt hình không phải của Disney

Despicable Me 2, phim hoạt hình có doanh thu cao nhất của năm

Khi các hãng phim như DreamWorks và Fox bước chân vào lĩnh vực hoạt hình khoảng một thập niên gần đây, hoạt hình trở thành một trong những thể loại phim cạnh tranh và đem lại tưởng thưởng nhất.

Năm nay cũng không ngoại lệ. Mặc dù Monsters University và Frozen đều thể hiện tốt ở các phòng vé và thu về lần lượt 743 triệu và 344 triệu đôla, cả hai vẫn bại trước Despicable Me 2 của Universal (918 triệu đôla toàn cầu).

Nhưng nếu những chú Minion bập bẹ, mê chuối không phải khẩu vị của bạn, thì 2013 còn mang đến những phim hoạt hình về những chú sên tốc độ (Turbo / Tay đua siêu tốc), một gia đình người nguyên thủy (The Croods / Cuộc phiêu lưu của nhà Crood), những chiến binh cây kích cỡ côn trùng (Epic), những chú gà tây du hành thời gian (Free Bird / Giải cứu gà tây) những dạng lai tạo giữa động vật và thức ăn nguy hiểm (Cloudy with a Chance of Meatballs 2 / Cơn mưa thịt viên 2) và phim gần đây nhất của Studio Ghibli (From Up on Poppy Hill). Nói cách khác, đủ mọi khẩu vị.

From Up on Poppy Hill

Điều này khác xa với hoàn cảnh thiếu thốn sự lựa chọn 15 năm trước khi Disney gần như là cầu thủ duy nhất trên sân.

Phim phỏng theo tiểu thuyết cho tuổi mới lớn

Với các tác phẩm dành cho giới trẻ phỏng theo sách nhưng không phải sách của Suzanne Collins, 2013 là một năm rất ảm đạm. Hai tác phẩm mới hoành tráng nhất, Beautiful Creatures / Gia tộc huyền bí và Mortal Instruments: City of Bones / Vũ khí bóng đêm: Thành phố xương, đều chịu thất bại phòng vé (mặc dù vậy, bằng cách nào đó, phần tiếp theo của phim kể sau vẫn được thực hiện).

Nhưng đúng như tinh thần của nhân vật nữ chính, The Hunger Games: Catching Fire không chỉ thống trị cuộc cạnh tranh ở các phòng vé vào tháng 11 (765 triệu đôla và tiếp tục tăng), mà phim còn giành được những phê bình tích cực, kiếm về con số 90% bình chọn phim hay ấn tượng trên trang bình luận phim tổng hợp Rotten Tomatoes và 93% đánh giá đáng xem trên OK.com.

Đây là tin tốt cho người hâm mộ tiểu thuyết tuổi mới lớn. Với Catching Fire, các tiểu thể loại đã dần nâng tầm thành công thành những danh mục lớn, giải quyết những vấn đề đạo đức và câu hỏi còn tồn tại với một sự trưởng thành chưa từng thấy trước đây trong bất kỳ phim dành cho thanh niên nào.

Nếu may mắn, giống như phim siêu anh hùng sau The Dark Knight, những tác phẩm chuyển thể dành cho đối tượng tuổi mới lớn sẽ chịu áp lực cạnh tranh ở mức độ cao hơn, điều này có nghĩa là sẽ có những phim hay hơn dành cho bọn trẻ choai cũng như các bậc phụ huynh.

Cho đến lúc đó, thì vẫn còn Mockingjay phần 1 và 2.

Oscars

Saving Mr. Banks

Tuy nhiên, một trong những lý do lớn nhất cho việc năm nay là một năm nổi bật cho đối tượng gia đình, là số lượng lớn các phim tầm Oscar nhắm đến đối tượng khán giả rộng lớn.

Mặc dù những phim PG-13 và nhẹ hơn có thể vẫn là số ít tại đêm trao giải Oscar, nhưng những phim như Captain Phillips, Gravity, Lee Daniels’ The Butler, All is Lost và Saving Mr. Banks (dự kiến phát hành ở Việt Nam với tựa Cuộc giải cứu thần kỳ) đều đã tạo ra nhiều tranh luận từ đầu mùa giải.

Trong những danh mục đề cử nhỏ hơn như âm nhạc và kỹ xảo hình ảnh, hy vọng Catching Fire, The Great Gatsby, The Hobbit: The Desolation of Smaug / Người Hobbit: Đại chiến rồng lửa và bất cứ hoặc tất cả những phim hoạt hình được đề cập trên sẽ vượt lên và được đề cử.

Liệu điều này có nghĩa Hollywood sẽ bắt đầu làm những phim nghiêm túc nhắm tới đối tượng khán giả rộng rãi? Có lẽ không. Vì vậy hãy nắm bắt cơ hội thưởng thức nhiều phim của năm 2013 nhất có thể.

NHỮNG SỰ KIỆN ĐÌNH ĐÁM TRONG NGÀNH TRUYỀN HÌNH, ĐIỆN ẢNH NĂM 2013

Nói gì thì nói, 2013 là một năm tuyệt vời cho người hâm mộ phim giải trí theo thể loại. Trong khi Doctor Who tiến tới một lễ kỷ niệm lớn thì rồng, các chiến binh nữ và Tom Hiddleston chiếm đóng các phòng vé. Ngoài ra, thế giới điện ảnh cũng có những cú chấn động lớn khi có những tin ảnh hưởng tới các dự án phim 2015 như việc J.J. Abrams đạo diễn Star Wars hay rằng Ben Affleck sẽ tiếp quản áo choàng đen của Christian Bale.

Sau đây là một số diễn biến đình đám nhất, đáng chú ý nhất trong ngành truyền hình, điện ảnh năm 2013.

Doctor Who đạt cột mốc mới

Trong những trang sử thời gian và không gian, 2013 là một năm đặc biệt cho những người hâm mộ Doctor Who. Loạt phim truyền hình khoa học viễn tưởng của Anh về một người ngoài hành tinh thuộc giống loài Time Lord có khả năng du hành thời gian và không gian trong một buồng điện thoại màu xanh năm nay đã kỷ niệm 50 năm lên sống truyền hình, một sự kiện thật sự vẻ vang. Sự kiện được đánh dấu với một mẫu tem thư đặc biệt được công bố, một vở kịch truyền thanh, các sự kiện kéo dài ba ngày ở London, hai bộ phim truyện truyền hình – một phim “sự tích”, kể về quá trình ra đời của loạt phim, và một tập phim Doctor Who đặc biệt mang tên The Day of the Doctor, được chiếu trong tháng 11 với số lượng người xem kỷ lục. Tập phim này, ngoài việc đưa trở lại một số khuôn mặt quen thuộc của loạt phim, còn là tập áp chót của diễn viên Matt Smith trong vai Doctor thứ 11. Trong tập phim The Time of the Doctor ra mắt vào ngày Giáng sinh 2013, anh đã tái sinh thành diễn viên người Scotland Peter Capaldi.

Peter Capaldi trong cảnh đầu tiên vào vai Doctor trong tập phim The Time of the Doctor

Người bạn đồng hành mới nhất của Doctor, Clara (Jenna Coleman đóng) sẽ vẫn ở lại với loạt phim. “Cô ấy rất bạo dạn, và luôn sẵn lòng đôi co,” Coleman nói về nhân vật của mình. “Cô hoàn toàn là người có thể “chịu đựng” được Doctor. Anh ta không thể khiến cô cảm thấy lo lắng sợ hãi. Cô chỉ cảm thấy hiếu kỳ, vì nghĩ rằng anh ta vừa tuyệt vời nhưng cũng vừa ngớ ngẩn, và cô thường nêu lên vẻ ngớ ngẩn đó nhiều hơn.”

Tom Hiddleston bắt đầu chiến dịch quyến rũ toàn cầu

Tất cả bắt đầu với buổi phỏng vấn của hãng Marvel tại lễ hội văn hóa đại chúng lớn nhất của Bắc Mỹ, Comic-Con International. Mở đầu của buổi phỏng vấn này đã khiến người hâm mộ bàn tán suốt nhiều tuần. Diễn viên Thor: The Dark World Tom Hiddleston đã xuất hiện trong trang phục Loki để mở màn cho buổi họp mặt.

“Các ngươi đáng lẽ nên để ta thống trị khi còn cơ hội, vậy mà giờ các người chen chúc tại đây,” Hiddleston thích thú nói với khán giả trong Khán phòng H. “Tai các ngươi khát khao những câu chuyện chưa được kể. Mắt các ngươi thèm thuồng những cảnh vật chưa được thấy. Trí tưởng tượng của các ngươi cồn cào đói khát. Kẻ báo thù của các ngươi giờ ở đâu?”

Trong một cuộc phỏng vấn sau màn diễn nhỏ đó, Hiddleston miêu tả trải nghiệm này là sân khấu lớn nhất của anh. “Trong khán phòng đầy không khí háo hức hừng hực, như có một dòng điện chảy giữa tôi và khán giả,” anh nói. “Tôi bước ra sân khấu và ‘đập vào mặt là một bức tường âm thanh và khí thế’, trích lời của Shakespeare. Thật phi thường.”

Trong những tuần sau Comic-Con vào tháng 7/2013, Hiddleston dường như muốn thống trị cả mạng Internet với những sự xuất hiện khác trong chiến dịch tuyên truyền Thor: The Dark World của mình. Anh hát, nhảy múa, nhại giọng người nổi tiếng, dạy Cookie Monster về đức tính kiềm chế và gây cho khán giả bao tiếng cười và sự thích thú, trở thành lựa chọn hàng đầu cho vai trò dẫn chương trình tổng hợp của Marvel, nếu có ngày nào đó họ làm một chương trình như thế.

Lửa cháy trong Đấu trường sinh tử

Katniss Everdeen của Jennifer Lawrence trở lại Đấu trường sinh tử và phá tan những kỷ lục phòng vé trong bộ phim phần hai trong loạt phim Hunger Games của đạo diễn Francis Lawrence dựa theo bộ tiểu thuyết của Suzanne Collins. Loạt phim dự tính có tổng cộng bốn phần. Nhưng không chỉ người hâm mộ đổ xô đi xem phim – dù doanh thu phòng vé lên tới 371 triệu USD của bộ phim biến nó trở thành phim có doanh thu cao thứ hai của năm – mà giới phê bình cũng không ngớt lời khen ngợi. Ty Burr của tờ The Boston Globe cho rằng Catching Fire là “một bộ phim hạng nặng, hấp dẫn; một góc nhìn đen tối gay cấn một cách bất ngờ về một chế độ đàn áp và sự nổi dậy chống lại nó, với không khí hồi hộp thôi thúc tỏa suốt bộ phim.”

Josh Hutcherson, Elizabeth Banks và Jennifer Lawrence trong Catching Fire

Về phần mình, đạo diễn Lawrence cho biết ông tìm sự cảm hứng không chỉ từ các yếu tố khoa học viễn tưởng hay thế giới đen tối của tác phẩm, mà còn từ một số bộ phim chiến tranh vĩ đại nhất trong lịch sử điện ảnh. “Tôi xem lại những phim về chiến tranh ở Việt Nam như Apocalypse Now và Platoon,” Lawrence cho biết. “Một điều nổi bật trong những phim này là những hậu quả của chiến tranh, hậu quả của bạo lực sẽ ảnh hưởng tới con người như thế nào.”

Ngày tận thế đến với thế giới

Simon Pegg, Nick Frost và Edgar Wright, đội ngũ thiên tài về phim hài của Anh đằng sau phim Shaun of the Dead và Hot Fuzz, đã kết thúc Bộ ba phim Cornetto của mình trong mùa hè này với The World’s End. Phim có sự tham gia của Pegg trong vai Gary King, một tay chuyên gây chuyện lôi kéo bạn bè vào một chuyến thử rượu tại tất cả các quán rượu ở quê nhà mình. Sau khi uống rượu tại 12 quán rượu trong ngôi làng Newton Haven nhỏ bé hiu quạnh, đám bạn cũ – với dàn diễn viên khá đồ sộ gồm Martin Freeman, Paddy Considine, Eddie Marsan và Frost — gặp nhiều căng thẳng và rắc rối, vướng vào những sự cạnh tranh, thù địch và vết thương cũ. Rồi họ đụng độ người ngoài hành tinh với mục tiêu hủy diệt người Trái đất.

Từ trái sang, Nick Frost trong vai Andy, Eddie Marsan trong vai Peter,
Simon Pegg trong vai Gary, Paddy Considine trong vai Steven,
và Martin Freeman trong vai Oliver trong The World's End

Được đánh giá là một bộ phim dí dỏm và ngoài luồng không kém gì hai phần đến trước, The World’s End khám phá một nỗi lo có vẻ tinh vi hơn trong các tác phẩm hài khác của bộ ba nhà làm phim này. “Shaun of the Dead là câu chuyện về sự trưởng thành trong khi Hot Fuzz kể về tình bạn, về việc nhiều khi con người phải tỏ ra ngu ngốc chỉ để hoàn thành được công việc,” Pegg nói trong phỏng vấn vào tháng 7. “The World’s End kể về tình bạn giữa nam giới, về việc bỏ qua khá khứ và về sự hoài niệm.”

Batfleck

Khi Warner Bros. thông báo tin Ben Affleck được chọn để tiếp quản áo choàng Người Dơi từ tay Christian Bale, bạn có thể cho rằng tin này rơi bụp xuống đất mà không ai đỡ nổi. Người hâm mộ Người Dơi đổ xô lên mạng để bày tỏ sự thất vọng của mình và chỉ trong vài giờ, hashtag #betterthanbenaffleck (“lựa chọn tốt hơn Ben Affleck”) đã trở thành xu hướng nổi trội trên Twitter. Thái độ phản đối tin này tạo sự tương phản rõ ràng với tin mới ra mắt trước đó ít lâu rằng phần hai của loạt phim Siêu nhân do Henry Cavill thủ vai sẽ đưa Siêu Nhân đối đầu với Người Dơi. Phim do Zack Snyder đạo diễn, ngày ra mắt dự tính 17/7/2015 đã lùi sang 2016.

Trong lời phát biểu chính thức đi kèm tin về Affleck, Snyder bày tỏ sự hào hứng của mình về việc được cộng tác với diễn viên này, cũng là một đạo diễn đoạt nhiều giải thưởng, gần đây nhất là giải Oscar với Argo.

“Ben tạo một sự cân bằng thú vị với Siêu Nhân của Henry. Anh có đủ năng lực diễn xuất để vào vai một người đàn ông già dặn hơn và thông thái hơn Clark Kent, có những vết thương cũ của một người đã lâu năm chống lại tội phạm, nhưng vẫn có được sự quyến rũ phong trần của Bruce Wayne.”

Tin tuyệt vời về Wonder Woman

Dù thông tin về kịch bản vẫn được giữ kín, thì Man of Steel phần hai dự tính vẫn sẽ cho ra mắt một đội ngũ siêu anh hùng khá ấn tượng. Cách đây không lâu có tin cho biết Gal Gadot, diễn viên và cựu Hoa hậu Israel từng phục vụ hai năm trong quân đội Israel, sẽ vào vai Wonder Woman bên cạnh Người Dơi của Affleck và Siêu Nhân của Cavill.

Tính đến nay, Gadot nổi tiếng nhất với phim trong ba bộ phim Fast & Furious. Dù thế, vẫn không thiếu lời phàn nàn. Người hâm mộ phải chờ từng đó thời gian để đượcx em Diana Prince và hiện thân siêu anh hùng của cô được lên màn ảnh rộng, vậy mà cô còn phải chia sẻ màn hình với hai nam người hùng khác ư? Nhưng một số người hâm mộ khác vẫn tỏ ra lạc quan. Số siêu anh hùng xuất hiện cho thấy một bộ phim về cả đội Justice League có nhiều khả năng được thành sự thực và có thể sau đó, Wonder Woman sẽ có được chuyến phiêu lưu của riêng mình.

J.J. Abrams sẽ đạo diễn Star Wars

Đây là tin phim giải trí theo thể loại lớn đầu tiên của năm 2013. Cuối tháng 1, có tin cho biết J.J. Abrams đã được chọn đạo diễn Star Wars: Episode VII, bộ phim được nhiều người hâm mộ loạt phim này chờ đợi một cách háo hức, dự tính ra mắt vào 18/12/2015.

Abrams trước kia từng phủ nhận việc tên anh được gắn với dự án này, nhưng sau khi ký hợp đồng, anh trở thành người đầu tiên đứng đầu hai loạt phim được yêu thích nhất trong thế giới phim khoa học viễn tưởng: Star Wars và Star Trek. Dù ban đầu dự tính sẽ làm một phim Trek thứ ba, giờ đây, có vẻ Star Trek Into Darkness sẽ là phim cuối cùng của Abrams trong thế giới của Gene Roddenberry.

Episode VII sẽ mở đầu cho một bộ ba phim mới diễn ra ở một vũ trụ cách đây rất xa, và sẽ còn có kế hoạch có hai phim lẻ nữa do Simon Kinberg và Lawrence Kasdan viết kịch bản. Người thứ hai từng là đồng biên kịch của The Empire Strikes Back và Return of the Jedi. Vào tháng 10, có tin rằng Kasdan và Abrams sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ viết kịch bản Episode VII để thay biên kịch từng đoạt giải Oscar Michael Arndt.

Ở đây có rồng

Cuốn tiểu thuyết mang tên The Hobbit nhưng với The Hobbit: The Desolation of Smaug / Người Hobbit: Đại chiến với rồng lửa của Peter Jackson ra mắt trong tháng 12, rồng là thứ duy nhất mọi người bàn tán. Được tạo nên bằng đồ họa vi tính bởi những nghệ sĩ của WETA Workshop dựa theo kỹ thuật bắt hình chuyển động (motion capture) của Benedict Cumberbatch, Smaug sống dậy một cách dữ dội đẹp mắt trong phần phim thứ hai trong bộ ba phim chuyển thể từ tiểu thuyết dành cho trẻ em xuất bản năm 1937 của J.R.R. Tolkien. Cả cộng sự của Jackson, Philippa Boyens cũng từng nói đùa là cô bắt đầu gọi bộ phim là “Rồng xuất chuồng”.

Cumberbatch cho biết, bố anh từng đọc The Hobbit cho anh nghe hồi bé, và tiểu thuyết này là một cột mốc tình cảm trong tuổi thơ của anh.

“Khi tôi biết họ làm phim này, tôi cảm thấy tôi phải thử vai,” Cumberbatch nói trong một phỏng vấn. “Tôi biết tôi không hợp với vai người hobbit, dù có đóng tiên hay người lùn. Nhưng vai tôi luôn muốn là Smaug. Luôn luôn. Trong truyện, Smaug là một nhân vật phi thường, đầy cá tính. Hắn không chỉ là một con vật, hắn đầy cảm xúc rất đen tối của con người, đủ sự độc ác, nham hiểm nhưng cũng quyến rũ. Tôi nghĩ đây là một vai phản diện thú vị, một thú vật huyền bí tuyệt đẹp.”

Nhân vật Mandarin đầy ngạc nhiên

Iron Man 3 đã tạo một ngạc nhiên lớn. (Nếu bạn bằng cách nào đó lại bỏ qua bộ phim có doanh thu cao nhất năm, bạn nên ngừng đọc ngay bây giờ.)

Ben Kingsley vào vai Mandarin, trong bộ phim riêng thứ ba của Người Sắt/Tony Stark do Robert Downey Jr. thủ vai, nhưng nhân vật của Kingsley lại rất khác mong đợi của mọi người. Nhân vật phản diện đáng sợ này cuối cùng lại là một diễn viên thất nghiệp được một kẻ khủng bố xuyên quốc gia nổi tiếng thuê đến đánh lạc hướng mọi người ra khỏi nhân vật phản diện chính là Aldrich Killian của Guy Pearce. Biên kịch Iron Man 3 Shane Black nói anh muốn giữ chuyến phiêu lưu này của Tony Stark trong thế giới thực, và bước ngoặt nhân vật Mandarin đã đáp ứng được điều đó.

Ben Kingsley trong vai Mandarin

Trong thời đại mà chi tiết về diễn viết và cốt truyện của những bộ phim được háo hức mong đợi được “soi” từng li từng tí, thật hiếm khi một bộ phim bom tấn lại có thể đưa ra một bước ngoặt không ai ngờ tới như thế.

Hy vọng năm 2014 có thể đem lại những ngạc nhiên thú vị không kém.



Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi