Chà, rất nhiều chuyện đã xảy ra trong năm 2021. Một công ty công nghệ
cuối cùng đã mua một hãng phim. AT&T sau khi làm đảo lộn ngành công
nghiệp điện ảnh đã quyết định bỏ chạy. Hiệp hội đứng sau Quả Cầu Vàng
rơi vào hỗn loạn hoàn toàn. Tất cả mọi người từ các nhà giao dịch chứng
khoán trên Reddit đến Vin Diesel đều có công cứu điện ảnh.
Một fan đeo khẩu trang bước qua standee quảng cáo phim Black Widow vào cuối tuần mở màn ở El Capitan Theatre, gần trung tâm Hollywood, thứ sáu 9/7/2021
|
Khi bài viết này lên trang (
Los Angeles Times), những khổng lồ
trong ngành (Mark Zuckerberg của Facebook, Bobs Iger và Chapek của
Disney và Andy Jassy của Amazon) đã đến Sun Valley, Idaho, tận hưởng
“trại hè” tỉ phú và định hình tương lai truyền thông, công nghệ và giải
trí. Các ứng viên giải Oscar tương lai đã bắt đầu trình chiếu tại
Cannes, làm sống lại mối thù của liên hoan phim Pháp với Netflix. Và
Disney đã ra mắt phim Marvel chiếu rạp đầu tiên sau hai năm.
Hầu hết như thể chúng ta đã lên kế hoạch thế đó.
Điện ảnh có chết không?Mặt khác, tuần mở màn 80 triệu USD ở Bắc Mỹ của
Black Widow là dấu hiệu phòng vé phục hồi mới nhất, dựa trên đà phát triển của
Godzilla vs. Kong,
A Quiet Place Part II và
F9: The Fast Saga. Doanh thu phòng vé Bắc Mỹ nằm đúng trong khoảng dự kiến từ 70 triệu đến 90 triệu đôla.
Ai nấy mau chóng nói về con số 60 triệu đôla doanh thu toàn cầu từ việc phát hành Black Widow trên Disney+
|
Nhưng ai nấy mau chóng nói về một con số lớn khác: 60 triệu đôla doanh
thu toàn cầu từ việc phát hành bộ phim trên Disney+, tính người ta khoản
phí 30 đôla để xem bom tấn tại nhà. Điều này đáng chú ý bởi vì 1) số
tiền đó rất nhiều và 2) đây là lần đầu tiên một trong những hãng phim
lớn công bố dữ liệu doanh thu phát hành VOD đồng thời một bộ phim lớn
của Hollywood bên cạnh doanh thu phòng vé.
Chuyện này có ý nghĩa
gì đối với tương lai cách chúng ta xem phim không? Chắc chắn, phát hành
tại gia đã ăn vào một khoản doanh thu phòng vé cuối tuần, mặc dù Disney
giữ phần doanh thu từ Disney+ Premier Access nhiều hơn so với ăn chia
với rạp chiếu. Có vẻ khả năng tự ăn thịt lẫn nhau không đủ lớn để ngăn
công ty này thực hiện các bản phát hành tương tự trong tương lai. Disney
có thể không tiếp tục phát hành phim chuỗi lớn nhất của mình trên
Disney+ đồng thời với các rạp chiếu, nhưng với các phim khác như
Jungle Cruise, tại sao lại không?
Thật
trùng hợp, việc phát hành được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông trùm
truyền thông và sếp cũ của Paramount và Fox, Barry Diller, trong phỏng
vấn với NPR từ Sun Valley, tuyên bố rằng “kinh doanh điện ảnh đã hết.”
Ông quy lỗi cho các dịch vụ và thuật toán phát trực tuyến vì thiếu phim
chất lượng và không có tiền và năng lực để xây dựng các phim phát hành
lớn. Đó không phải là chuyện giật gân bất ngờ từ Diller, nhiều thập kỷ
nay đã không điều hành một hãng phim nào.
Kinh doanh điện ảnh đã thay đổi hoàn toàn, các hãng sử dụng phim để
đẩy dịch vụ phát trực tuyến của họ và giảm chú trọng vào rạp chiếu
|
Và đúng vậy, kinh doanh điện ảnh đã thay đổi hoàn toàn, các hãng sử dụng
phim để đẩy dịch vụ phát trực tuyến của họ và giảm chú trọng vào rạp
chiếu. Những lời hô hào “màn ảnh rộng đã trở lại” do những người ủng hộ
rạp chiếu đưa ra có lẽ là quá sớm. Phim độc lập và rạp chiếu phim nghệ
thuật vẫn đang chật vật để trở lại.
Kể cả khi không còn chuyện
phát hành rạp-trực tuyến cùng ngày, cửa sổ phát hành rạp đã bị cắt giảm
một nửa từ 90 ngày xuống còn khoảng 45 ngày. Vậy thì tốt cho những người
tiêu dùng muốn chọn cách họ xem phim. Nhưng không tốt cho các chủ rạp
hát. Nhưng người ta luôn quay lại rạp khi có những bộ phim họ muốn xem.
Các bản phát hành gần đây cho thấy những dấu hiệu tích cực để khi
Top Gun: Maverick và
No Time to Die cuối cùng cũng ra mắt.
Các
dịch vụ phát trực tuyến từng hầu như chỉ ám ảnh với phim truyền hình
dài tập giờ đang đầu tư rất nhiều vào phim vì hóa ra, người ta thích xem
phim dù chiếu ở đâu. Trải nghiệm xem phim sẽ rất khác so với thời điểm
cuối năm 2019. Nhưng nó chưa chết.
Trải nghiệm xem phim sẽ rất khác so với thời điểm cuối năm 2019. Nhưng nó chưa chết
|
Thời thâu tóm!
“Ai mua hãng phim?” À, chúng ta đã có câu
trả lời. Một vụ bất ngờ, thỏa thuận trị giá 43 tỉ đôla của Discovery để
thành lập một công ty mới với WarnerMedia, chấm dứt quyền sở hữu của
AT&T với Warner Bros., CNN và HBO. Thỏa thuận khác thì dự kiến.
Amazon đang trả 8,45 tỉ đôla để tiếp quản hãng MGM của
Rocky.
Ẩn
số lớn bây giờ là tiếp theo sẽ xảy ra những thương vụ nào? Phố Wall
thích ý tưởng Comcast kết hợp NBCUniversal với ViacomCBS để tạo ra một
siêu dịch vụ phát trực tuyến có thể cạnh tranh ngang sức ngang tài với
Netflix và Disney+. Theo
Wall Street Journal, Giám đốc điều
hành của Comcast, Brian Roberts không nghĩ công ty ông cần làm thương vụ
vụ thâu tóm. Tuy nhiên, công ty truyền hình cáp này đã cân nhắc đấu giá
tài sản của WarnerMedia, nên xem ra ở đây có sự thèm ăn.
Trong
khi đó, Giám đốc điều hành của Discovery, David Zaslav nói với CNBC từ
Sun Valley rằng ông vẫn chưa thương thảo xong, nói theo cách mơ hồ nhưng
hấp dẫn mà mấy tay giám đốc điều hành hay phát biểu tại các hội nghị.
Amazon đang trả 8,45 tỉ đôla để tiếp quản hãng MGM của Rocky. Ẩn số lớn bây giờ là tiếp theo sẽ xảy ra những thương vụ nào?
|
Những còn lại combo nào để thâu tóm? Đối với người mới bắt đầu, các hãng
như Lionsgate, Sony và Legendary vẫn là những mục tiêu tiềm năng cho
những ai có túi tiền đủ lớn. Người bán thiết bị phát trực tuyến Roku có
thể là trò chơi thú vị cho một công ty muốn kiểm soát việc phân phối
nhiều hơn. Gói kết hợp Discovery-Warner Bros. có thể là mục tiêu mua lại
hấp dẫn ở tương lai Và Apple, công ty đã lấn sân sang lĩnh vực giải
trí, vẫn có kho tiền mặt khủng.
Nhưng thương vụ thâu tóm càng lớn thì rào cản pháp lý càng trở nên khắt khe hơn.
Vũ trụ chống độc quyền mới
Việc hợp nhất NBCUniversal và ViacomCBS chắc chắn khiến các nhà quản lý phải
lo lắng, vì nó sẽ dẫn đến một chủ sở hữu cho hai mạng phát sóng. Nhưng
có người đã hỏi, “Tại sao lại có ai quan tâm đến nhà đài trong một thế
giới mà Amazon đang mua một trong những studio lâu đời nhất của
Hollywood chứ?”
Môi trường chính trị đã thay đổi, với cả hai đảng lớn tranh cãi về
phương pháp hạn chế các công ty công nghệ theo những cách phi truyền
thống
|
Vào tháng 1, người ta đã hỏi, “Washington có sẽ kìm cương Ông Lớn Công
Nghệ không?” Chắc chắn là đang cố gắng. Sau khi Amazon công bố thương vụ
MGM, một số luật sư trong ngành giải trí cho rằng chính phủ Mỹ sẽ bị
gây sức ép mạnh hơn để khó mà lập luận rằng việc mua một hãng phim nhỏ
xíu sẽ mang lại quyền lực độc quyền cho Amazon. Có thể đúng, nhưng xem
ra chính phủ liên bang cũng sẽ tìm cách thông qua thôi.
Thỏa
thuận này đang được Ủy ban Thương mại Liên bang xem xét, dẫn đầu bởi nhà
phê bình Amazon Lina Khan. Amazon muốn Khan kháng cáo. Thượng nghị sĩ
Elizabeth Warren muốn FTC làm khó người sáng lập Jeff Bezos và các cộng
sự, vì Amazon “tăng tốc hành động độc quyền hung hăng.” Như AT&T
biết, không cần phải thắng các vụ kiện chống độc quyền chính phủ vẫn
thừa sức gây ra những cơn đau đầu kéo dài trong nhiều năm.
Những
người ủng hộ nói rằng sắc lệnh mới ký của Tổng thống Biden nhằm kiềm chế
doanh nghiệp lớn sẽ cải thiện cạnh tranh và cứu lấy công ăn việc làm.
Môi trường chính trị đã thay đổi, với cả hai đảng lớn tranh cãi về
phương pháp hạn chế các công ty công nghệ theo những cách phi truyền
thống. Thâu tóm theo chiều dọc (các công ty thâu tóm vào các lĩnh vực
kinh doanh khác) đã từng được coi là an toàn hơn so với thâu tóm theo
chiều ngang (kết hợp các công ty trong cùng một ngành). Không thế nữa.
Chiến tuyến mới trong chiến tranh phát trực tuyếnVẫn chưa
rõ HBO Max và Discovery+ sẽ hoạt động cùng nhau thế nào khi ở dưới cùng
một mái nhà doanh nghiệp, nhưng thỏa thuận này có thể đưa một lượng lớn
các dịch vụ trở lại thành bản sao của cáp trực tuyến.
Ai là
người chiến thắng phát trực tuyến? Tuần trước, công ty nghiên cứu độc
lập MoffettNathanson đã phát hành một báo cáo hấp dẫn, sử dụng dữ liệu
từ hãng phân tích Antenna, đánh giá dịch vụ phát trực tuyến nào đang
kiếm được nhiều tiền nhất trên mỗi người dùng sau khi điều chỉnh giá
khuyến mãi và quà tặng và dịch vụ nào đã giành được thị phần nhiều nhất.
Có
một số dịch vụ tiến rất chậm chạp. Peacock chỉ có 3 triệu người dùng
trả phí trong nước mỗi năm sau khi ra mắt, theo ước tính của
MoffettNathanson. Paramount+, trước đây là CBS All Access, ước tính có
10,4 triệu. Một điểm đáng chú ý là Disney+ đã phát triển nhanh chóng nhờ
thương hiệu tiêu dùng mạnh và chất lượng dịch vụ cũng như chương trình.
Các đối thủ gặp khó khăn hơn trên những mặt trận đó.
Netflix và Disney+, những người dẫn đầu trong cuộc đua phát trực
tuyến, cả hai đều chứng kiến tốc độ tăng trưởng chậm lại trong mấy quý
gần đây nhất, sau những đợt tăng mạnh vào đầu đại dịch
|
Nhưng trong khi Disney+ có số lượng thuê bao lớn, nó lại đạt doanh thu
trên mỗi người dùng (RPU, phát âm là “arr-poo”) thấp, do giá rẻ và sử
dụng quan hệ đối tác quảng cáo và nhà phân phối bên thứ ba. Ước tính RPU
hiệu quả của Disney+ là 6,32 đôla, theo MoffettNathanson, so với 7,05
đôla cho Peacock, 12,19 đôla cho HBO Max và 14,88 đôla cho Netflix. Các
nhà phân tích nói chung kỳ vọng Disney sẽ tiếp tục tăng giá khi mở rộng
thị phần. Hulu do Disney kiểm soát, là nước đi đầu tiên trong không gian
phát trực tuyến, có RPU và thị phần cao.
Netflix và Disney+,
những người dẫn đầu trong cuộc đua phát trực tuyến, cả hai đều chứng
kiến tốc độ tăng trưởng chậm lại trong mấy quý gần đây nhất, sau những
đợt tăng mạnh vào đầu đại dịch. Không rõ liệu sự chậm lại chỉ là nhất
thời do thuê bao đã tăng tốc trong đại dịch hay đó là dấu hiệu của những
thách thức lớn hơn.
Văn hóa Hollywood sẽ thay đổi?Theo
cách nào đó, những rắc rối mà Hiệp hội Báo chí Nước ngoài Hollywood
(HFPA) đối mặt, hiệp hội đứng sau giải thưởng Quả Cầu Vàng, tượng trưng
những thách thức trong việc thay đổi rộng hơn của ngành công nghiệp.
Những rắc rối mà Hiệp hội Báo chí Nước ngoài Hollywood (HFPA), hiệp
hội đứng sau giải thưởng Quả Cầu Vàng, đối mặt tượng trưng những thách
thức trong việc thay đổi rộng hơn của ngành công nghiệp
|
Bao năm được các hãng phim xoa dịu, HFPA đã bị chỉ trích văn hóa “tư
lợi”, “tham nhũng” và “cô lập”, theo lời của chính các thành viên đang
bỏ đi, vài tháng sau khi
Los Angeles Times vạch trần tổ chức này đầu năm nay. Hai thành viên chống đối đã công kích những cải cách hứa hẹn là “làm đẹp số liệu”.
Tiết
lộ việc HFPA không có thành viên người da đen xung đột với việc toàn
ngành xét lại về vấn đề chủng tộc và dung hợp. Sau khi George Floyd bị
giết, các hãng phim và công ty truyền thông phát ra rả lời kêu gọi công
bằng chủng tộc và hứa hẹn đại tu văn hóa của Hollywood. Những tuyên bố
đó đem lại kết quả gì và liệu chúng có ảnh hưởng đáng kể nào không, là
một chủ đề xứng đáng có bài viết riêng.
Trong số nhiều chuyện
khác, ngành công nghiệp này tồn tại những vấn đề nghiêm trọng với những
kẻ bắt nạt, nơi làm việc độc hại và nguồn nhân lực. Bạn đọc nên tìm đọc
và suy nghĩ về bài bình luận của phó tổng biên tập thể thao của
Los Angeles Times, Iliana Limón Romero về những vấn đề gần đây của ESPN trong việc giữ chân những tài năng da đen hàng đầu.
Đáng chú ý, bên ngoài hệ thống hãng phim, các tổ chức dân sự đã đẩy mạnh
sáng kiến riêng để đa dạng hóa phim trường, bao gồm
#Startwith8Hollywood, một chương trình do phụ nữ da màu phát động vào
năm ngoái, và Array Crew, do các thành viên tổ chức Array Alliance phi
lợi nhuận của Ava DuVernay thiết lập.
Dịch: © Hải Đăng @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Los Angeles Times