Bình luận phim

Lãng khách Kenshin: Hồi kết - Hành trình ẩn dụ của nước Nhật đối mặt với quá khứ để đi tới tương lai

23/06/2021

Câu chuyện Rurouni Kenshin bắt đầu vào những năm 1860 ở Nhật Bản, nội chiến kết thúc đánh dấu sự chuyển đổi từ chế độ phong kiến sang chủ nghĩa hiện đại.

Himura Kenshin, chiến binh huyền thoại, từ bỏ bạo lực và lang thang khắp xứ để tìm kiếm sự chuộc lỗi. Nhưng quá khứ đuổi theo anh, và một lần nữa anh phải sử dụng tài năng kiếm thuật của mình để giúp đỡ những người vô tội.

Thông qua niềm đam mê tuyệt đối dành cho điện ảnh, The Final xuất hiện như một tác phẩm của tình yêu chứng minh một lần và mãi mãi rằng câu chuyện điện ảnh Rurouni Kenshin tự đứng vững, không bị lung lay bởi di sản của tư liệu nguồn

Rurouni Kenshin bắt đầu là một bộ truyện tranh, rồi trở thành phim bộ anime thành công vào giữa những năm 1990. Tiếp theo bằng phim chuỗi người đóng chỉ là vấn đề thời gian. Warner Bros. Nhật Bản đã chống lưng cho dự án và biến nó thành một trong những thương hiệu Nhật Bản được ca ngợi rộng khắp nhất gần đây.

Bộ ba phim đầu tiên — Rurouni Kenshin Part I: Origins năm 2012, Kyoto InfernoThe Legend Ends năm 2014 — được cung cấp rộng rãi cho thuê kỹ thuật số. Và Rurouni Kenshin: The Final, bộ phim thứ tư của trường thiên, hiện có mặt trên Netflix (phụ đề tiếng Việt có tựa Lãng khách Kenshin: Hồi kết), sau khi khởi chiếu thành công tại Nhật Bản vào tháng 4 năm 2020. Vậy điều gì đã làm cho chuỗi phim này trở nên đặc biệt?

Chuỗi phim Kenshin nổi bật vì một số lý do: Câu chuyện hấp dẫn chứa đầy những nhân vật khiến người ta yêu mến, và diễn ra trong một thế giới phong phú lấy từ lịch sử có thật của Nhật Bản. Đưa câu chuyện này vào cuộc sống thông qua dựng cảnh và kỹ thuật quay siêu tuyệt, các bộ phim tìm được cân bằng giữa chủ nghĩa tự nhiên về hình ảnh và những khoảnh khắc kỳ diệu hoang đường tuyệt đối. Chuỗi phim tập trung vào một nhân vật chính thâu tóm sự chú ý, được giới thiệu như thế lực chiến tranh không thể ngăn cản nhưng muốn ngừng đánh nhau.

The Final bắt đầu bằng một tiếng nổ. Nhân vật Kenshin trong hóa thân của Takeru Satoh, cố gắng sống tiếp trong thời kỳ hòa bình

Tuyến truyện của Kenshin xuyên suốt bộ ba phim đầu khiến anh trở thành hiện thân tội lỗi của nước Nhật và cố gắng chuộc tội. Kenshin cảm thấy mỗi khi giết kẻ thù, anh mất đi một phần linh hồn của mình. Vì vậy, bây giờ, cựu samurai này sử dụng một “thanh kiếm lưỡi ngược”, Sakabatō, phần sắc nhọn hướng vào trong về phía người sử dụng, thay vì hướng ra ngoài về phía đối thủ của anh. Vũ khí này cho phép anh sử dụng kỹ năng chiến đấu của mình để bảo vệ những người cần đến mà không bao giờ giết người nữa. Sakabatō là một phần quan trọng trong yếu tố thần bí của bộ truyện, làm phép ẩn dụ cho tình thế tiến thoái lưỡng nan cốt lõi của Kenshin. Lưỡi sắc của thanh kiếm liên tục nhắc anh nhớ mình có khả năng gì và nó đe dọa cắt anh hơn là kẻ thù của anh. Đó là phép ẩn dụ mạnh mẽ cho thấy hậu quả dành cho những ai chọn sử dụng bạo lực làm hại người khác. Không có gì ngạc nhiên khi lưỡi kiếm bị gãy trong phần phim Kyoto Inferno, ý chí của Kenshin cũng vậy.

Nhân vật Kenshin trong hóa thân của Takeru Satoh từ Kamen Rider Den-O nổi tiếng, nam diễn viên đã tìm thấy ở Kenshin vai diễn tuyệt nhất của mình. Anh mang lại cho Kenshin khả năng chiến đấu nhanh nhẹn vô song, nhưng cũng có một khía cạnh ngọt ngào không thể cưỡng trong phong thái của anh. Anh được bao quanh bởi một dàn diễn viên tài năng, một vài trong số họ đã mang đến những màn trình diễn đáng nhớ, đặc biệt là về phía những kẻ phản diện. Chẳng hạn, Tatsuya Fujiwara vào vai Shishio Makoto, hình ảnh phản chiếu của Kenshin, sụp đổ và bị phản bội bởi lực lượng Đế quốc mà hắn đã giúp mang lại chiến thắng trong cuộc nội chiến. Hắn là nhân vật phản diện chính của phần phim thứ hai và thứ ba, đồng thời biến hắn thành một trong những kẻ xấu nổi bật nhất điện ảnh mọi thời đại. Bị thiêu sống, bị quấn đầy băng, hắn sử dụng một thanh kiếm răng cưa tích tụ rất nhiều mỡ người qua bao năm phanh thây con người đến mức tia lửa yếu ớt nhất cũng làm nó bắt lửa. Cũng như Kenshin và thanh kiếm Sakabatō là một, Shishio và vũ khí rực lửa của hắn cũng hoán thân cho nhau.

Năm 1879, cảnh sát truy lùng và cố gắng bắt giữ tên tội phạm bí ẩn Enishi Yukishiro có quan hệ với mafia Thượng Hải. Nhân vật do Mackenyu Arata, con trai của biểu tượng điện ảnh huyền thoại Shinichi “Sonny” Chiba thủ vai

Có rất nhiều điều để nói về hành trình của Kenshin từ kẻ lang thang mang mặc cảm tội lỗi thành con người anh trở thành sau màn cuối của The Legend Ends. Có thể dễ dàng thấy câu chuyện của anh là phép ẩn dụ về cuộc đấu tranh để đối mặt với quá khứ của nước Nhật, đặc biệt là vai trò của nước này trong Thế chiến II. Kenshin đã chọn từ bỏ bạo lực, thay vì bị đánh bại như Nhật Bản, nhưng việc chuyển sang cách sống ít hiếu chiến hơn của anh đặt ra chủ đề cốt lõi cho bộ truyện: chuyển đổi từ thời đại chiến binh sang thời đại văn minh phải đi kèm với việc tái tạo xã hội hoàn chỉnh. Cả ba phim đầu tiên đều nhận thấy cái cũ đang cố gắng bắt kịp cái mới, hoặc cố gắng làm cho nó cũ trở lại.

Kenshin chỉ có thể hoàn thành hành trình của mình khi anh nhận ra rằng tương lai nằm ở việc biến đổi các yếu tố của quá khứ, thay vì loại bỏ hay lãng quên chúng. Phim người thật đóng không bao giờ phát triển đầy đủ chiều sâu chính trị của câu chuyện, nhưng theo mặc định, nó có ở đó, trong cách các nhân vật được viết và cách họ cư xử với nhà nước và với nhau. Khi họ nói về việc đi theo lý tưởng của mình và thực hiện thay đổi để tốt hơn ở cấp độ cá nhân, thì cá nhân đó trở nên có tính chính trị.

Chuỗi phim không ngừng chất vấn liệu bạo lực có phải là một phần không thể tránh khỏi để thay đổi xã hội hay không, liệu những cách thức của quá khứ có thể được sử dụng để bảo vệ tương lai hay không, và sử dụng như thế nào. Những câu hỏi đó cộng hưởng thông qua biên đạo hành động, đẩy ranh giới những gì mà phim bom tấn Nhật Bản có thể cung cấp.

Bộ sưu tập kẻ xấu được làm phong phú hơn rất nhiều trong chương này, với các đồng minh đa dạng bản sắc của Yukishiro

Để chỉ đạo hành động, nhà làm phim Keishi Ōtomo đã giao phó cho êkíp đóng thế tài năng do Takahito Ouchi đứng đầu, công trình đáng chú ý của anh là chuỗi phim HiGH & LOW ly kỳ, cháy nổ và quan trọng nhất là nhờ biên đạo hành động Kenji Tanigaki. Biên đạo này đã làm việc và học hỏi với ngôi sao hành động Hồng Kông huyền thoại Chân Tử Đan từ cuối những năm 1990, suốt từ Ballistic Kiss đến Blade II, từ Flash Point làm thay đổi cuộc chơi đến Dragon và sắp tới là Raging Fire. Công việc của anh cũng sẽ được giới thiệu trong phim G.I. Joe của Mỹ, Snake Eyes, dự kiến ra rạp vào mùa hè này.

Tanigaki đưa trận đấu hạng A của mình vào câu chuyện Rurouni Kenshin, cung cấp một loại động học điện ảnh hoàn toàn mới. Trong khi rút ra từ truyền thống hàng thế kỷ hình tượng chanbara (một phong cách “thư pháp” của điện ảnh hành động được xác định bằng chuyển động máy quay ngoạn mục và vũ đạo phức tạp, bắt đầu từ những năm 1920), Tanigaki đẩy mạnh phong cách đấu kiếm năng động có thể nhìn được bằng cách mở rộng thân thủ đến mọi bộ phận cơ thể người hùng. Kenshin chiến đấu không chỉ bằng kiếm mà còn bằng cả con người anh.

Tốc độ và việc sử dụng dựng cảnh cũng đóng một vai trò quan trọng trong cách những bộ phim này cập nhật cho thể loại phim hành động Nhật Bản, đẩy các diễn viên đến giới hạn thể chất có thể làm được. Dây cáp được sử dụng để khuếch đại chuyển động và để các bộ phim này bước vào lãnh địa của siêu nhân một cách tinh tế, nhưng không bao giờ đến mức khiến người ta phải nghi ngờ.

Tomoe (Kasumi Arimura, trái) tình yêu duy nhất của Kenshin

Công tác máy quay cũng rất đáng khen ngợi, hoặc tăng cường tính năng động của các pha chiến đấu, hoặc mang lại một tầng ý nghĩa bổ sung cho các bộ phim. Khi Kenshin lần đầu tiên được giới thiệu trong Origins, Tanigaki và nhóm của anh khớp chuyển động của máy quay với động tác của nhân vật và sử dụng công tác biên tập để chuyển sức mạnh của nhân vật ra khắp thế giới trong phim. Ba phim đầu, vốn dĩ gần như huyền diệu, hầu hết theo cách làm này. Bộ ba phim Kenshin đầu tiên vẫn là một trong những thành tựu phim hành động vĩ đại nhất trong thập kỷ. Những người sáng tạo rõ ràng đã phải đưa ra những lựa chọn khó khăn trong việc cô đọng câu chuyện và sắp xếp hợp lý các nhân vật, nhưng đội ngũ sáng tạo đã đưa thế giới này lên màn ảnh bằng cả trái tim và sự khéo léo.

The Final, phần thứ tư của chuỗi phim, là màn kết lớn. Bộ phim thứ năm, The Beginning, hiện đã ra mắt ở Nhật Bản, nhưng đây là phần tiền truyện, bối cảnh xảy ra trước Origins. The Final bắt đầu bằng một tiếng nổ: Năm 1879, cảnh sát truy lùng và cố gắng bắt giữ một cá nhân bí ẩn có quan hệ với mafia Thượng Hải. Tên tội phạm, Enishi Yukishiro, dễ dàng khuất phục họ trong một cuộc phô diễn sức mạnh khiến anh ta trở thành kẻ phản diện mới. Nhân vật do Mackenyu Arata, con trai của biểu tượng điện ảnh huyền thoại Shinichi “Sonny” Chiba thủ vai, và anh mang lại sức hút hữu hình cho nhân vật của mình. Não trạng tập trung và ác tính của anh ta trái ngược với tính cách mới của Kenshin, thoải mái hơn và cố gắng sống tiếp trong thời kỳ hòa bình.

Nhà quay phim Takuro Ishizaka và đạo diễn Keishi Ōtomo tạo ra những pha thị giác được chế tác tuyệt vời, trong khi Kenji Tanigaki tiếp tục tìm kiếm những cách mới để gây bất ngờ cho khán giả trong biên đạo hành động

Nhưng hòa bình vẫn là một lý tưởng không tưởng đối với tay kiếm sĩ vĩ đại nhất Nhật Bản. Yukishiro gửi tay sai của mình truy tìm Kenshin, dẫn đến một cảnh hành động lớn trước khi phim đạt được 30 phút. Giống như trường hợp của bộ ba phim đầu, nhà quay phim Takuro Ishizaka và đạo diễn Keishi Ōtomo tạo ra những pha thị giác được chế tác tuyệt vời, trong khi Kenji Tanigaki tiếp tục tìm kiếm những cách mới để gây bất ngờ cho khán giả trong biên đạo hành động. Trận chiến đầu tiên, diễn ra vào ban đêm, sử dụng tối ưu dựng cảnh có thể phá hủy và ánh sáng để tập trung ánh mắt của người xem vào vũ khí và thân thủ khác thường của kẻ thù của Kenshin.

Giống như bộ ba phim gốc, The Final sử dụng việc Kenshin nỗ lực để an cư trong thời kỳ hòa bình làm tấm gương phản chiếu nỗi lo lắng của chính phủ Nhật Bản về sự can dự của đất nước này trong các vấn đề địa chính trị khu vực. Đối với nhân vật này và đất nước này, vùng biển âm u, rắc rối của quá khứ lại trỗi dậy, khiến sự ổn định mới tìm thấy của hiện tại lâm nguy.

Việc sử dụng dựng cảnh cũng đóng một vai trò quan trọng trong cách những bộ phim này cập nhật cho thể loại phim hành động Nhật Bản

Nhưng trong The Final, nguy cơ mang tính cá nhân hơn nhiều so với trước đây. Sau 14 năm sống lưu vong, Yukishiro trở lại để trả thù Kenshin, người mà anh ta đã chứng kiến giết chết chị mình là Tomoe — tình yêu duy nhất của Kenshin — nhiều năm trước. The Beginning quay trở lại thời điểm đó, tập trung vào sự việc chiến binh nổi tiếng này nhận vết sẹo hình chữ thập trên khuôn mặt như thế nào, nhưng The Final được neo vào câu chuyện về tình yêu đã mất: mối tình Kenshin và Tomoe, và tình chị em giữa Enishi và chị.

The Final dành rất nhiều thời lượng tập trung vào các nhân vật và quan sát tình cảm phức tạp của họ dành cho nhau, đặc biệt là người bạn thân của Kenshin, Kamiya Kaoru, và sự quan tâm của cô dành cho cựu sát thủ. Một lần nữa, các diễn viên mang đến những màn trình diễn đáng gờm, chuyển đổi qua lại giữa những cảnh thân mật truyền tải cảm xúc qua ánh mắt và những pha hành động hoành tráng.

Bộ sưu tập kẻ xấu được làm phong phú hơn rất nhiều trong chương này, với các đồng minh đa dạng bản sắc của Yukishiro: một sát thủ băng đảng sử dụng vũ khí giống như lưỡi hái, một kẻ giết người ghê tởm có vuốt sắt, một kẻ điên cuồng xả súng máy. Những nhân vật phản diện này và các nhân vật phụ khác không hẳn được có nhiều đất diễn, nhưng các cảnh hành động xây dựng xung quanh họ rất nổi bật.

Những nhân vật phản diện và các nhân vật phụ khác không hẳn được có nhiều đất diễn, nhưng các cảnh hành động xây dựng xung quanh họ rất nổi bật. Ảnh: Yôsuke Eguchi trong vai cảnh sát Hajime Saito

Khoảng nửa chừng của The Final, một cuộc trao đổi thể hiện một cách tuyệt đẹp các chủ đề cốt lõi của phim Rurouni Kenshin. Sau khi Himura đánh thắng một trong những tay sai của Yukishiro, tên sát thủ bị đánh bại đã cầu xin cái chết:

“Để khôi phục Thiên hoàng, ngươi đã đánh cắp niềm tự hào samurai của chúng ta. Ngươi đã từ chối cho chúng ta ... cái chết trong danh dự. Vì vậy, bây giờ… với đôi tay đó… hãy cho ta được chết! Ngươi nợ ta chỉ có chừng đó.”

Quá trình chuyển đổi ra khỏi chế độ phong kiến ​​mà Kenshin đã giúp hoàn thành trong cuộc nội chiến Nhật Bản dường như là vì lợi ích lớn hơn, nhưng giống như tất cả các cuộc cách mạng, không chỉ có đổ máu. Và nó đột ngột làm mồ côi cả một tầng lớp chiến binh từng là một phần không thể thiếu trong cấu trúc xã hội và văn hóa Nhật. Trong quá trình này, Nhật Bản đã sinh ra những tai họa tương lai của mình: những người bị tước quyền cảm thấy phẫn uất khi họ buộc phải từ bỏ niềm kiêu hãnh, chuẩn mực và cung cách sống của mình. Sự căm phẫn này vẫn tồn tại theo thời gian, bởi vì niềm tự hào chiến binh của Nhật Bản vẫn tồn tại trong ý thức văn hóa của đất nước.

The Final dành rất nhiều thời lượng tập trung vào các nhân vật và quan sát tình cảm phức tạp của họ dành cho nhau, đặc biệt là người bạn thân của Kenshin, Kamiya Kaoru (Emi Takei, trái), và sự quan tâm của cô dành cho cựu sát thủ

Nhưng Kenshin giải giáp cả đối thủ của mình lẫn nỗi oán hận đó. “Hãy sống trong thời đại mới,” anh trả lời, đưa ra lập trường của câu chuyện là ủng hộ hy vọng và thay đổi.

Cùng với hình ảnh đẹp sững sờ như cảnh những khinh khí cầu bay lượn trên những con phố rực cháy của Tokyo, đội ngũ đạo diễn đã mang đến màn cuối hào hứng bùng nổ sinh lực và nhiệt huyết. Trận đấu tay đôi giữa Kenshin và Yukishiro được mong đợi, đã đạt đỉnh cao về mặt động học cũng như cảm xúc.

Thông qua niềm đam mê tuyệt đối dành cho điện ảnh, The Final xuất hiện như một tác phẩm của tình yêu chứng minh một lần và mãi mãi rằng câu chuyện điện ảnh Rurouni Kenshin tự đứng vững, không bị lung lay bởi di sản của tư liệu nguồn.

Chuỗi phim không ngừng chất vấn liệu bạo lực có phải là một phần không thể tránh khỏi để thay đổi xã hội hay không

Tất cả bốn bộ phim đều có trên Netflix ở một số quốc gia bên ngoài Hoa Kỳ và ở những khu vực có sẵn chúng, bạn có thể “cày” hết loạt phim hành động Nhật Bản hay nhất trong 10 năm qua này. The Beginning ra mắt tại các rạp chiếu Nhật Bản vào tháng 6 năm 2021 và hy vọng nó sẽ sớm tham gia phần còn lại của câu chuyện dưới dạng phát hành kỹ thuật số.

Dịch: © Xuân Phong @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Polygon