Bình luận phim

Truy bắt lính đào ngũ của Netflix phơi bày văn hóa bắt nạt tàn bạo trong quân đội Hàn Quốc

06/09/2021

Gần như không có ngoại lệ, nam giới Hàn Quốc phải thực hiện nghĩa vụ quân sự ít nhất 18 tháng trong độ tuổi từ 18 đến 28. Đây không phải là chuyện cưỡi ngựa xem hoa: lương cực thấp, điều kiện sống quá tệ, và nạn bắt nạt tràn lan.

D.P. là trải nghiệm của chàng trai trẻ tên Ahn Jun Ho (do Jung Hae In thủ vai)

Phim bộ mới của Netflix D.P. (viết tắt của “Deserter Pursuit”, tựa phụ đề tiếng Việt: Truy bắt lính đào ngũ) khám phá những thực tế khắc nghiệt trong cuộc sống quân đội Hàn Quốc với mức độ hiện thực mà trước giờ chưa từng thấy trên truyền thông Hàn. Phim rất dễ tiếp cận — đầy các nhân vật hấp dẫn và tình huống gay cấn — và giới thiệu cho một thắng lợi nữa cho bước đột phá gần đây của Netflix vào nội dung giải trí có ý thức xã hội của Hàn Quốc.

Phỏng theo một webtoon nổi tiếng, D.P. là trải nghiệm của chàng trai trẻ tên Ahn Jun Ho (do Jung Hae In thủ vai). Sau khi nhập ngũ, Ahn được bổ nhiệm vào một đơn vị quân cảnh. Anh là mẫu người mạnh mẽ, im lặng, thông minh tiềm ẩn — những phẩm chất thu hút sự chú ý của vị sĩ quan cấp cao điều hành biệt đội D.P. chịu trách nhiệm truy bắt lính đào ngũ.

Bởi vì sẽ được có cớ rời khỏi cuộc sống doanh trại ở một căn cứ quân sự để truy tìm những kẻ đào ngũ, trở thành một D.P. thường là nhiệm vụ ngon ăn dành riêng cho người có những mối quan hệ gia đình đặc quyền. Mặc dù xuất thân từ hoàn cảnh khó khăn, Ahn vẫn được chọn làm D.P. nhờ phẩm chất của anh — nhưng sớm phát hiện ra rằng vai trò này không hề là chuyện hái hoa bắt bướm.

Để truy bắt những kẻ đào ngũ, Ahn học hỏi từ đồng đội được chỉ định của mình là Han Ho Yeol (Goo Gyo Hwan), phải suy nghĩ như họ và cảm thông với họ

Để truy bắt những kẻ đào ngũ, Ahn học hỏi từ đồng đội được chỉ định của mình là Han Ho Yeol (Goo Gyo Hwan), phải suy nghĩ như họ và cảm thông với họ — và chính xác đó là những gì phim bộ D.P. giúp khán giả làm. Mỗi tập trong số sáu tập phim liên quan đến việc cặp đôi này truy bắt một kẻ đào ngũ khác nhau và tìm hiểu thêm về hoàn cảnh đằng sau cuộc đào ngũ đó. Các tập phim được xây dựng dựa lên nhau theo cách nối tiếp nhau, liên tiếp tiết lộ thêm về xuất thân và tổn thương tâm lý của Ahn, của Han và những người khác trong đơn vị của họ. Một bức chân dung thực tế và đáng chê trách về quân đội Hàn Quốc hiện ra theo cùng hành trình này.

Như D.P. tiết lộ, lính nghĩa vụ Hàn Quốc thường xuyên bị bắt nạt và phải đối mặt với hệ thống cấp bậc cứng nhắc khắc nghiệt hơn so với hầu hết quân đội phương Tây. Thân phận của lính nghĩa vụ phụ thuộc vào thời điểm họ nhập ngũ; đàn em phải phục tùng đàn anh bằng mọi giá, bất kể năng lực hay tuổi tác. Điều này tạo ra một động lực khuyến khích bạo hành thể chất và tâm lý trong nạn ma cũ bắt nạt ma mới. Qua nhiều thập kỷ, báo cáo về đủ cách bắt nạt xuất hiện trên một clip thường xuyên — thường xuyên tát và đá, cạo râu bằng dao, ăn thuốc lá, dùng thìa nung nóng làm phỏng, v.v... Trong một vụ việc khét tiếng năm 2014, một lính nghĩa vụ 20 tuổi đã chết sau khi bị đồng đội đánh đánh đập ép ăn thực phẩm đông lạnh. D.P. không giấu gì khi miêu tả nạn bắt nạt, và rút ra trực tiếp từ nhiều ví dụ trong số này. Thông qua đó, bộ phim làm sáng tỏ lý do tại sao nhiều lính nghĩa vụ Hàn Quốc lại nghĩ đến việc đào ngũ.

Mỗi tập trong số sáu tập phim liên quan đến việc cặp đôi này truy bắt một kẻ đào ngũ khác nhau và tìm hiểu thêm về hoàn cảnh đằng sau cuộc đào ngũ đó

Tuy nhiên, có một chiều không gian còn đen tối hơn ngoài việc đào ngũ, tạo ra và tăng thêm cảm giác cấp bách để Ahn và Han truy bắt những kẻ đào ngũ trong phim D.P. Đôi khi, dưới gánh nặng của chấn thương mà họ trải qua, những người lính gục ngã — và kết thúc là làm hại bản thân hoặc người khác. Gần một nghìn binh sĩ Hàn Quốc đã tự tử trong ít nhất một thập kỷ qua, và đã có rất nhiều vụ việc những người lính khốn khổ cuối cùng phải giết chết đồng đội của họ trong suy sụp. D.P. cũng đưa những vụ tự sát và giết người như vậy vào câu chuyện.

Trong khi một bộ phim năm 2005 có tựa là The Unforgiven đã đề cập đến văn hóa ngược đãi trong quân ngũ, thì không có phim truyền hình nào khác của Hàn Quốc có sự tham gia của các diễn viên hạng A lại bận tâm đến vấn đề này. Ngày càng có nhiều phim bộ truyền hình Hàn (ví dụ Hậu duệ mặt trời) miêu tả quân đội dưới ánh sáng tích cực, tôn vinh — chuyện này không có gì đáng ngạc nhiên vì quân đội Hàn Quốc giữ một địa vị gần như thiêng liêng trong xã hội chủ lưu. Nên D.P. càng mới mẻ và can đảm hơn. Có lẽ bộ phim sẽ không tồn tại nếu không có Netflix cung cấp nguồn vốn độc lập với định chế kinh doanh của Hàn Quốc, vốn có văn hóa doanh nghiệp thường mang âm hưởng quân đội.

Dưới gánh nặng của chấn thương mà họ trải qua, những người lính gục ngã — và kết thúc là làm hại bản thân hoặc người khác

Tuy nhiên D.P. không chỉ có thực tế. Ngay cả khi chủ đề đen tối của nó có thể làm cho một số người xem không hứng thú, nó vẫn được trình bày theo cách sẽ thu hút khán giả đại trà. Ahn Jun Ho nói năng súc tích và Han Ho Yeol hay mỉa mai thể hiện một động lực “cặp đôi kỳ quặc” giúp cân bằng cảm xúc để không quá u uất hoặc quá bất kính. Ahn và Han đều có được sự phát triển nhân vật đầy đủ; bộ phim cũng cố gắng dành đủ thời gian để giúp người xem hiểu hoàn cảnh riêng của nhiều nhân vật phụ mà không cảm thấy quá sa lầy.

Các cảnh chiến đấu và rượt đuổi bổ sung thêm một lớp năng động cho cốt truyện và các câu chuyện nối tiếp nhau được phân chia giữa các tập theo cách làm tối đa hóa sự hồi hộp và khuyến khích người xem "cày" một mạch. Nói cách khác, có cảm giác D.P. giống phim trinh thám nhiều tập hay có một cặp đôi điều tra ngoan cố đang cố gắng tìm đến tận cùng của sự bất công — duy có điều là sự bất công đó liên quan đến quân đội Hàn Quốc.

Với các loạt phim khác như Extracurricular (tựa phụ đề tiếng Việt: Hoạt động ngoại khóa) và Move to Heaven (Đến thiên đường), Netflix thể hiện sẵn sàng đầu tư vào các chương trình tránh cách kể chuyện truyền thống của phim bộ Hàn Quốc và tập trung vào những vấn đề xã hội quan trọng. Cho đến nay, những phim bộ truyền hình về vấn đề xã hội của Netflix đã thành công vang dội khi kết hợp giải trí chất lượng với tuyên truyền dễ tiếp cận, và xem ra D.P. tiếp tục xu hướng đó.

D.P. tiết lộ lính nghĩa vụ Hàn Quốc thường xuyên bị bắt nạt và phải đối mặt với hệ thống cấp bậc cứng nhắc khắc nghiệt hơn so với hầu hết quân đội phương Tây

Mặc dù đã lặp đi lặp lại những lời hứa cải cách trong suốt ba thập kỷ qua, văn hóa quân sự mà D.P. miêu tả vẫn vậy, dường như không suy giảm. Liệu bộ phim có thể giúp làm thay đổi hay không sẽ là một xét nghiệm chất lượng thực sự.

Dịch: © Yên Khuê @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Cinema Escapist