Đây là năm thứ hai hạng mục Phim xuất sắc nhất được mở rộng với 10 đề cử, điều đã thật sự thay đổi cuộc chơi hồi năm ngoái, vì điều đó có nghĩa có tiềm năng cho nhiều loại phim đa dạng hơn bao gồm những phim nhỏ và các phim theo khuôn mẫu. Đó cũng là trường hợp của năm nay, mặc dù chỉ những phim thật sự được xem như các đối thủ là những phim có đủ ba yếu tố để đề cử cho việc diễn xuất, đạo diễn và kịch bản cũng như các giải kỹ thuật. Nếu không được đề cử ít nhất từ hai đến ba hạng mục đó, phim có thể được đề cử trong cuộc đua Phim xuất sắc nhất, nhưng không có nhiều khả năng chiến thắng.

Chúng ta có thể sẽ hoãn việc chọn giải Oscar cho đến thời điểm vào tháng mười hai vì vẫn còn một số phim chưa được xem và vẫn còn nhiều thời gian để mọi thứ thay đổi, nhưng chúng tôi muốn giúp bạn một vài ý tưởng về những phim nào sẽ được nhắm đến không kể được chiếu tại rạp hay trên DVD.

Câu chuyện tính đến đây

Trong số những phim được phát hành năm nay tính đến thời điểm này, có ba phim đã nằm trong danh sách 10 phim hàng đầu của mọi người và do đó, hoàn toàn bảo đảm có mặt trong mười đề cử cho giải Phim xuất sắc nhất cũng như các hạng mục khác.

Nhiều người cảm thấy Christopher Nolan đã bị phớt lờ khi The Dark Knight không được đề cử hai năm trước, và một số người cảm thấy phim mới nhất của ông, thiên sử thi khoa học giả tưởng nguyên mẫu Inception (của hãng Warner Bros.) có đủ yếu tố để được đề cử. Bộ phim giật gân khởi chiếu mùa hè qua để gia tăng lời bình luận và doanh thu phòng vé, và mặc dù có vài lời gièm pha, rõ ràng người hâm mộ tác phẩm của Nolan cảm thấy phim là một kiệt tác của ông xung như là một trong những bộ phim đánh động suy nghĩ của năm.

Vấn đề của việc công chiếu vào mùa hè là đến thời gian đề cử tranh giải, nhiều người thể đã quên rằng họ thích bộ phim này, nhưng ta có thể mong chờ Warner Bros. sẽ cung cấp các thành viên đề cử với những đĩa DVD (hay Blu-ray?) để gợi lại trí nhớ của họ. Nolan được bảo đảm được đề cử ở cả giải Đạo diễn và Kịch bản gốc, và phim cũng nên được đề cử ở những giải kỹ thuật Oscar, từ giải Quay phim và Biên tập cho đến Âm thanh và Hiệu ứng. Vấn đề duy nhất ở đây là liệu dàn diễn viên của Nolan có thể tham gia vào hạng mục diễn xuất vốn chật chội hay không. Leonardo DiCaprio có vẻ là sự lựa chọn rõ ràng nhất, nhưng hạng mục Nam diễn viên xuất sắc nhất là một cuộc đua điên khùng, nên có lẽ chúng ta sẽ thấy giải phụ cho ai đó, nhưng là ai? Tom Hardy hay Ellen Page, Marion Cotillard hay Joseph Gordon-Levitt? Được đề cử giải Đạo diễn, Kịch bản và Nam diễn viên phụ đưa Inception vào vị thế như những phim chiến thắng trước đây như Crash, The Departed và No Country for Old Men. Hiệp hội Diễn viên Điện ảnh Hoa Kỳ (SAG) nên đưa dàn diễn viên này vào tranh giải Dàn diễn viên xuất sắc, cũng là một giải danh giá không kém để mở đường cho giải Phim xuất sắc nhất của giải Oscar.

Đối thủ lớn nhất của phim có thể là The Social Network (Sony sản xuất) của David Fincher, nói về nguồn gốc của Facebook, cũng đã nhận được nhiều lời bình luận ca ngợi và rung cảm nơi người xem, thậm chí ngay cả khi phim không đạt được nhiều doanh thu như Inception. Kịch bản của Aaron Sorkin xem như chắc chắn được đề cử, mặc dù chưa ai biết liệu kịch bản đó sẽ được xem như chuyển thể hay nguyên mẫu - vẫn còn bất đồng về điều đó. Nó cũng giống như Inception là có một dàn diễn viên xuất sắc và dù Jesse Eisenberrg và Justin Timberlake đã diễn xuất thật tuyệt vời, họ sẽ gặp khó khăn trong việc tranh giải diễn xuất với những ứng viên đáng tin hơn. Fincher chắc chắn sẽ được đề cử cho tác phẩm thầm lặng hơn của ông, và một số người cho rằng ông sẽ chiến thắng hạng mục này. Chúng tôi thì cho rằng đây là cuộc cạnh tranh giữa Fincer và Nolan, vị đạo diễn lần đầu được đề cử hạng mục Đạo diễn xuất sắc.

Poster phim Toy Story 3

Cuối cùng, là phim mới nhất của Pixar, Toy Story 3 (Disney•Pixar sản xuất) do Lee Unkrich đạo diễn, không những nên trở thành phim thứ hai của Pixar được đề cử cho giải Phim xuất sắc nhất, mà còn là phim phần ba đầu tiên được đề cử kể từ The Lord of the Rings: The Return of the King, vốn đạt được hầu hết các giải chỉ ngoại trừ giải diễn xuất. (Giờ nếu giải Oscar có thể bỏ qua tiền lệ về việc không đề cử đạo diễn phim hoạt hình trong hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất, một phim hoạt hình có thể thật sự có cơ hội chiến thắng giải Phim xuất sắc nhất.)

Một phim bom tấn khác đã nhận được nhiều sự chú ý của giới phê bình là phim hoạt hình How to Train Your Dragon (của hãng DreamWorks Animation), có thể không đủ mạnh để tham gia cuộc đua Phim xuất sắc nhất nhưng hầu như được bảo đảm trong cuộc đua phim hoạt hình với Toy Story 3, vốn chỉ còn một suất còn trống.

Liên hoan phim Sundance thường là nơi tuyệt với cho các nhà làm phim độc lập thu hút nhiều sự chú ý giải thưởng sớm. Đó là nơi Hustle & Flow của Craig Brewer bắt đầu, và cả Little Miss Sunshine và phim đình đám năm ngoái Precious, cũng như phim nhỏ có tên Fronzen River.

Trong khi Get Low của Aaron Schneider (Sony Pictures Classics) thật sự ra mắt tại Liên hoan phim Toronto năm 2009, bộ phim đã thu hút nhiều sự chú ý hơn tại Sundance với diễn xuất hàng đầu của Robert Duvall, nam diễn viên đã trở nên tuyệt vời với mọi điều anh làm trong những năm gần đây nhưng chưa nận được đề cử nào từ A Civil Action năm 1999. Duvall vào vai Felix Bush, một người đàn ông ở núi chống lại xã hội đã quyết định trở về với xã hội bằng việc tổ chức buổi tiệc đám tang của chính mình trước khi ông thực sự chết. Vì ông đã từng nhận được giải Oscar cho Tender Mercies trong năm 1984, việc ông có thể nhận thêm một giải Oscar nữa sẽ không phải là điều cấp bách như đối với một số những nam diễn viên khác cùng thế hệ của ông. Tuy nhiên, sự nghiệp rạng rỡ của ông đã đem về cho ông sáu đề cử và Viện hàn lâm hoàn toàn kiên định khi họ đã thích một thành viên của mình. Đã lâu rồi Duvall mới có một vai diễn chính như trong Get Low và ông có sự hỗ trợ từ Bill Murray và Sissy Spacek - Spacek có cơ hội lớn với đề cử thứ sáu của cô – nhưng tất cả phụ thuộc vào việc liệu Sony Pictures Classics có đưa ra những hành động tuyên truyền cần thiết để thuyết phục những thành viên có quyền bầu cho giải Oscar.

Tương tự, The Kids Are All Right (Focus Features) của Lisa Cholodenko, một phim tâm lý về một gia đình kỳ quặc, cũng nhận được chú ý đáng ca ngợi cho toàn bộ dàn diễn viên tại Sundance. Annette Bening và Julianne Moore có thể đều được đề cử cho hạng mục Nữ diễn viên xuất sắc nhất, chiếm lấy hai suất từ các nữ diễn viên khác. Bening có vị trí tương tự như Kate Winslet vài năm trước, khi cô được nhiều cử vài lần nhưng chưa bao giờ thắng giải Oscar, điều khiến cô hơi có lợi thế để giành giải năm nay, mặc dù sự cạnh tranh giành phiếu giữa cô và Moore, người cũng chưa bao giờ giành giải Oscar, có thể ảnh hưởng đến cơ hội của cô. Kịch bản nguyên gốc của Cholodenko có thể được đề cử, cạnh tranh với nhiều đối thủ đáng gờm khác trong hạng mục này và diễn xuất của Mark Ruffalo là ứng viên khả dĩ nhất ở hạng mục phụ vốn có nhiều cơ hội hơn các hạng mục chính.

Winter’s Bone (Roadside Attractions) của Debra Granik đã giành giải Grand Jury (giải thưởng của Ban giám khảo) tại Sundance, tương tự như Precious và Frozen River, và Jennifer Lawrence đã nhận được nhiều sự chú ý cho diễn xuất bùng nổ của cô trong vai một cô gái tuổi thiếu niên cố gắng tìm người cha mất tích và dính vào hàng loạt tình huống khó khăn. Cựu ngôi sao Deadwood John Hawkes cũng nhận được nhiều lời ca ngợi với vai diễn ông chú của cô gái. Winter’s Bone có vẻ có vị thế tương tự Frozen River, với đề cử Oscar bất ngờ với ngôi sao Melissa Leo và kịch bản phim. Điều khác biệt là Sony Classics là hãng phân phối Frozen River với một chiến dịch tuyên truyền tranh giải quy mô, nên Winter’s Bone vẫn còn nhiều việc phải làm. Một điều cần nhớ là Vera Farmiga đã giành giải tại Sundance với diễn xuất trong phim Down to the Bone của Granik, nhưng cũng không được đề cử Oscar.

Một tác phẩm khác đã gây tiếng vang tại Liên hoan phim Sundance là Blue Valentine của Derek Cianfrance (do hãng The Weinstein Co. sản xuất), thực sự là màn trình diễn của Michelle Williams và Ryan Gosling trong vai đôi vợ chồng trong cuộc hôn nhân đổ vỡ. Đây là một bộ phim tâm lý cực kỳ u ám, không phải ai cũng thích nó, song lại có sức cuốn hút mạnh mẽ với diễn xuất tốt. Còn có cả khả năng kịch bản phim cũng sẽ gây chú ý, cho dù có lẽ Blue Valentine bận rộn hơn với giải Independent Spirit Awards vì Williams và Gosling đang phải chen vào hạng mục diễn viên chính vốn đã quá chật chội.

Poster phim Blue Valentine

Tác phẩm của John Well The Company Men (Weinstein Co. – ra mắt 10/12) là phim ít được chú ý hơn ở Sundance, nhưng là một bộ phim tâm lý nặng nề về sự sụp đổ kinh tế và ảnh hưởng của nó tới một công ty và đông đảo công nhân tại nhiều cấp độ quản lý khác nhau. Ben Affleck và Chris Cooper thể hiện diễn xuất sôi nổi không ngờ, song vẻ ảm đạm của The Company Men có thể khiến khán giả mất hứng, mặc dù trong năm khác, tác phẩm này có thể được xem là một trong những phim tâm lý xuất sắc nhất của năm.

Hai bộ phim được chiếu tại Sundance và có được nhiều người hâm mộ, đồng thời là một trong những tác phẩm đầu tiên được gửi tới Viện hàn lâm và nhóm bình chọn giải thưởng, đó là phim tâm lý Mother and Child của Rodrigo Garcia và Animal Kingdom của David Michod, đều do hãng Sony Pictures Classics sản xuất. Mother and Child sở hữu dàn sao hùng hậu hơn hẳn, bao gồm Annette Bening, Naomi Watts, và Kerry Washington, và dù nhiều người yêu thích bộ phim này, việc phát hành sớm và lịch làm việc dày đặc của cả ba nữ diễn viên có thể dẫn tới việc bộ phim bị rơi vào quên lãng. Tác phẩm của Michod cũng có dàn diễn viên tuyệt vời nhưng hầu hết đều chưa được biết tới và trong khi diễn xuất của Jacki Weaver hay Ben Mendehlson đều có thể giúp họ tranh một suất đề cử, việc họ đều là hai diễn viên người Úc vô danh sẽ tạo khó khăn cho họ trong việc vượt lên trên các diễn viên có tiếng hơn.

Một vai diễn đã nhận được sự khích lệ của những người viết blog Oscar gần đây là vai của Tilda Swinton trong phim tâm lý lãng mạn I Am Love của Luca Guadagnino, dù khó có thể quên Kristin Scott Thomas đã bị mất mặt ra sao vì bộ phim Pháp I’ve Loved You So Long, và điều tương tự có thể xảy ra với Swinton. Theo lời Thomas, cô là sự lựa chọn hoàn hảo nhất cho Nowhere Boy của Sam Taylor-Wood (Weinstein Co.), tác phẩm cũng đã chu du qua các liên hoan phim trong gần một năm, và cô có đủ khả năng đứng trong hạng mục nữ diễn viên phụ tuy cơ hội đạt giải khá mong manh.

Tilda Swinton và Mattia Zaccaro trong I Am Love

Và có một bộ phim có thể là một tác phẩm yếu thế của năm, phim tài liệu Exit Through the Gift Shop của nghệ sĩ ngầm đến từ London, Banksy. Trong khi khác xa so với phim tài liệu truyền thống, đây là một bộ phim mà nhiều khán giả yêu thích tuyệt đối, và cuối cùng đạt doanh thu chấp nhận được bất chấp việc phát hành dè dặt dựa trên truyền miệng. Điều này có thể đáng ngờ đối với một bộ phim tài liệu, nhưng công chúng thích tác phẩm này đủ để Exit Through the Gift Shop có cơ hội trở thành đề cử Phim xuất sắc nhất gây bất ngờ.

Những bộ phim liên hoan

Cuối tháng 8 mang về mùa liên hoan phim sôi nổi với ba liên hoan phim đáng chú ý: Venice, Telluride và Toronto, tiếp đó là Liên hoan phim New York làm dịu không khí với buổi ra mắt phim The Social Network của David Fincher. Có ba tác phẩm thực sự để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng các nhà phê bình cũng như công chúng trong mùa liên hoan phim năm nay, không chỉ bởi diễn xuất mà còn vì kịch bản và đạo diễn, khiến cho chúng trở thành các đối thủ nặng kí cho hạng mục Phim xuất sắc nhất.

Một trong ba tác phẩm trên có vẻ nhận được sự đồng tình của tất cả mọi người là The King’s Speech của Tom Hooper (Weinstein Company), câu chuyện về Vua George V, do Colin Firth thủ vai, người phải đánh bại tật nói lắp để làm vừa lòng người Anh khi Chiến tranh thế giới II bắt đầu. Colin Firth chắc chắn có một đề cử và nhiều người nghĩ rằng đây sẽ là vai diễn mang lại cho anh giải Oscar đầu tiên sau khi phải xếp sau Jeff Bridges năm vừa rồi khi anh thực sự gây ấn tượng trong A Single Man của Tom Ford. Phim còn có sự góp mặt của Geoffrey Rush trong vai chuyên gia trị liệu ngôn ngữ của nhà vua, Lionel Logue, người cũng được cho rằng ắt hẳn được đề cử nhưng ở hạng mục diễn viên phụ, có lợi thế hơn những người khác do vai diễn của anh gần với vai chính hơn. (Rush đã đạt một giải Oscar cho bộ phim trước Shine, nên với anh không nóng lòng như những diễn viên khác.) Gương mặt thứ ba là Helena Bonham Carter, nữ diễn viên không được đề cử Oscar trong 13 năm song đã trở nên xứng đáng hơn trong thời gian đó, có khả năng sẽ được đề cử Nữ diễn viên phụ xuất sắc cho vai diễn người vợ thâm trầm của Firth, mẹ của Nữ hoàng Elizabeth II tương lai, bởi rất ít nữ diễn viên từng vào vai một thành viên trong hoàng gia Anh mà không được đề cử cho vai diễn ấy.

Poster phim The King's Speech

The King’s Speech được công chúng yêu thích tới nỗi không ít người quả quyết rằng đây là ứng cử viên hàng đầu cho giải Phim xuất sắc nhất, dù nhìn về quá khứ của giải Oscar, bộ phim có thể chịu chung số phận với The Queen của Stephen Frears, xứng đáng được đề cử Phim xuất sắc nhất nhưng không được coi trọng so với các đối thủ mạnh hơn và hào nhoáng hơn. Và hơn nữa, liệu The King’s Speech có thể là Shakespeare in Love của năm nay? Chắc chắn, nhưng chỉ khi Harvey Weinstein dồn tiền vào cuộc vận động như Miramax đã làm để đạt được giải Phim xuất sắc nhất gây tranh cãi đó.

127 Hours (Fox Searchlight) là bộ phim tiếp theo của Danny Boyle sau Slumdog Millionaire năm 2008, tác phẩm đã gần như làm mưa làm gió tại giải Oscar ở tất cả các hạng mục được đề cử, là một bộ phim rất khác cho dù cũng sở hữu nhiều tên tuổi cũng từng đạt giải Oscar. Đây thực sự là kiểu phim truyền cảm hứng mà các nhà bình chọn giải Oscar ưa thích, nhưng lại là một bộ phim bảo thủ và tất cả những điều bất mãn không đáng có về những người ngất đi trong các buổi chiếu lúc phim bước vào đoạn cao trào là thông tin tiêu cực chỉ có thể ảnh hưởng xấu tới cơ hội của bộ phim, bởi một số nhà bình chọn lớn tuổi và khó tính có thể bỏ qua tác phẩm này. Dù vậy, ta có thể hy vọng Fox Searchlight sẽ phát hành 127 Hours và chúng ta sẽ được thưởng thức bộ phim. Diễn xuất của James Franco là điểm thu hút nhất của phim, và đề cử cho anh tương tự như Colin Firth, song 127 Hours cũng thuộc kiểu phim gây sự hứng khởi, hài lòng của công chúng, có thể mang về giải Phim xuất sắc nhất, giải Đạo diễn cho Boyle, các giải thưởng về kịch bản và nhiều hạng mục kỹ thuật.

James Franco trong 127 Hours

Một tác phẩm khác được đánh giá cao là tác phẩm mới nhất của Darren Aronofsky, phim tâm lý ly kỳ Black Swan (Fox Searchlight), có cùng một số chủ đề với 127 Hours trong thể loại phim đặc trưng này, nhưng được thực hiện quá xuất sắc với diễn xuất tuyệt vời, khó có thể phủ nhận. Bộ phim kể về việc Nina, một vũ công ballet do Natalie Portman thủ vai, cho rằng một nhân viên mới trong công ty, do Mila Kunis thủ vai, đang cố gắng chiếm đoạt vị trí của cô. Với ấn tượng mà Portman để lại thông qua việc tự múa ballet và thể hiện một trình độ đáng kinh ngạc, cô là một trong số ít nữ diễn viên chắc chắn được đề cử và đang được nhìn nhận rằng có lẽ là ứng viên hàng đầu hiện nay.

Phần lớn những người từng xem Black Swan yêu thích bộ phim, tới mức tôi hy vọng được thấy tác phẩm này trong danh sách ngắn gồm 10 phim vào cuối năm nay, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu Black Swan có thể có được nhiều đề cử hơn ngoài đề cử cho diễn viên và Phim xuất sắc nhất hay không. Aronofsky đã được đề cử ở hạng mục đạo diễn, và tuy ông xứng đáng, người ta tự hỏi liệu ông có bị nhà Coen đẩy bật ra khi phim của họ ra mắt hay không. Cũng có thắc mắc về một số diễn viên phụ, đặc biệt là Vincent Cassel trong vai vị giám đốc dâm đãng của Nina và Barbara Hershey trong vai người mẹ gia trưởng của cô, rằng họ có thể được bầu chọn, cũng như kịch bản có được đề cử hay không, sau khi bộ phim gần đây nhất của Aronofsky The Wrestler chỉ nhận được đúng hai đề cử về diễn xuất.

Tác phẩm thứ hai của Ben Affleck trong cương vị đạo diễn, The Town (Warner Bros.), là một trong những bộ phim đầu tiên nhận được nhiều sự chú ý của giới phê bình tại Liên hoan phim Quốc tế Toronto năm nay. Bộ phim khá thành công tại phòng vé, và xếp hạng do các thành viên IMDb bình chọn cho thấy đây là tác phẩm mà mọi người muốn nhắm vào vị trí một trong những đề cử Phim xuất sắc nhất. Tuy nhiên, tác phẩm này có đạt được thành tựu nào khác hay không thì lại là chuyện khác bởi Affleck sẽ gặp khó khăn để được góp mặt trong các hạng mục dành cho diễn viên và đạo diễn trước các đối thủ nặng ký. Một số người cho rằng Jeremy Renner có thể có được đề cử thứ hai trong cùng hạng mục, lần này là trong hạng mục diễn viên phụ, nhưng Warner Bros, sẽ thực sự phải đẩy mạnh kế hoạch của họ trong cuộc vận động Oscar cho bộ phim, và dồn tiền cho Inception sẽ là nước cờ khôn ngoan hơn.

Nhà làm phim người Anh Mike Leigh đã có nhiều thành công ở giải Hàn lâm, nhưng phim mới của ông Another Year (hãng Sony Pictures Classics) lại kém may mắn hơn một số phim trước, bộ phim là kiểu phim miêu tả cuộc sống bình thường không chú trọng vào tình huống nhiều, vì thế cái quan trọng ở bộ phim là kiểu làm phim đặc biệt của ông và những màn trình diễn khác biệt. Cũng như Imelda Staunton, Brenda Blethyn và Sally Hawkins trong các phim trước của Leigh, Another Year là ánh đèn rọi vào diễn viên không phải tài năng mới nhưng cũng không quen thuộc với người Mỹ, lần này là Lesley Manville trong vai cô bạn đồng bóng và hay xúc động của Jim Broadbent và Ruth Sheen ở cảnh nổi bật của phim. Nữ diễn viên chính xuất sắc có thể là hạng mục khó, mặc dù thành tích khơi dậy bản năng diễn xuất của các nữ diễn viên của Leigh đã bổ sung thêm cho khả năng được đề cử của Manville.

Cửa dành cho phim mới nhất Biutiful của Alejandro Iñarritu không rộng bằng phim trước đó từng được đề cử Oscar Babel, và bộ phim này có lẽ quá dài hoặc khó hiểu đối với những nhà bình chọn Oscar, nhưng cũng không thể phủ nhận rằng phim có màn trình diễn xuất sắc của Javier Bardem khó mà bỏ qua. Phim cũng có cơ hội đoạt giải ở hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài khi đại diện cho Mexico, nhưng lần trước khi Bardem góp mặt trong phim nói tiếng nước ngoài từng được đề cử Oscar The Sea Inside của Alejandro Amenabar, anh không được đề cử ở hạng mục vai phụ mặc dù phim này đã chiến thắng. Bardem đã đoạt giải Oscar cho vai phụ trong No Country for Old Men của anh em nhà Coen, nhưng một đề cử cho phim của Iñarritu sẽ cho thấy giải Hàn lâm không kỳ thị các phim không nói tiếng Anh. (Chiến thắng của Marion Cotillard trong La Vie en Rose có thể không phải là tiền lệ nhưng đúng là hiếm có.)

Một bất ngờ xuất hiện ở Liên hoan phim Quốc tế Toronto (TIFF) là phim tâm lý do nước chủ nhà Canada sản xuất có tên Barney's Version (hãng Sony Pictures Classics) dựa trên tiểu thuyết nổi tiếng của Mordecai Richler. Bộ phim đánh dấu một trong những vai diễn diễn ấn tượng nhất của Paul Gianmatti từ sau Sideways, bộ phim mà ông bị lãng quên, và đây là cơ hội tốt cho Viện Hàn lâm để mắt đến một trong những diễn viên thâm niên và chưa được đánh giá đúng tài năng này. Không có nhiều người thích bộ phim này vì cảm xúc thay đổi rất bất thường – lúc thì hài hước, sau lại sướt mướt – và nhân vật của Giamatti không hẳn là một hoàng tử, nhưng cũng không ai chối cãi rằng đây là một bộ phim hay của ông đạt được nhiều góc độ mà Viện Hàn lâm mong đợi. Mặc dù Rosamund Pike trong vai người tình lâu năm của Barney thực chất là vai chính, thì được đưa vào hạng mục vai phụ lại cho cô cơ hội sáng giá hơn với một đề cử, giống như Christopher Plummer năm ngoái trong The Last Station. Minnie Driver cũng xứng được để mắt đến nhờ màn trình diễn hài hước trong phim nhưng cô ít có cơ hội hơn. Người ta nghi ngờ liệu đạo diễn Richard J. Lewis có được đề cử hay không, nhưng ta không thể không nghĩ đến một cái gật đầu cho giải Phim chuyển thể, hay ngay cả một đề cử dự bị khả thi cho giải Hóa trang, khi phim đã khéo léo hóa trang cho các nhân vật già đi theo thời gian.

Một phim đình đám khác ở TIFF năm nay là phim chuyển thể Rabbit Hole (hãng Lionsgate) của đạo diễn John Cameron Mitchell từ vở kịch của David Lindsay-Abaire, phim dựa theo một vở kịch và đánh dấu sự trở lại của Nicole Kidman trong thể loại tâm lý như The Hours từng giúp cô đoạt giải Oscar nhiều năm trước. Lionsgate đã nhanh chóng vực bộ phim dậy và xúc tiến một chiến dịch thích hợp để Kidman được đề cử cho hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc có nhiều sự cạnh tranh, và phim cũng được đánh giá cao nhờ màn trình diễn của Aaron Eckhart, anh có thể sẽ gặp khó khăn khi tranh đề cử với các diễn viên nặng ký khác. Phim chuyển thể từ chính kịch bản của Lindsay-Abaire biết đâu sẽ thu được sự chú ý từ các kịch tác gia giống như các phim chuyển thể từ kịch khác.

Một phim khác sắp tới, Made in Dagenham của Nigel Cole đã có rất nhiều người hâm mộ, đặc biệt là phái nữ, bởi chuyện phim kể về cuộc đấu tranh của phụ nữ đòi trả lương công bằng. Vì đây là phim gây cảm hứng mà phụ nữ trong ngành có thể học hỏi, đa số tâm điểm dồn vào nữ vai chính Sally Hawkins và diễn xuất của cô trong phim. Hawkins từng bị hụt một đề cửa Oscar trong Happy-Go-Lucky của Mike Leigh, tuy cô từng đoạt nhiều giải thưởng khác cho phim này, trong đó có một Quả cầu vàng, và đó là một bộ phim hay hơn nhiều (CẬP NHẬT: Tôi đã sơ suất không đề cập đến các vai phụ tuyệt vời của Rosamund Pike và Miranda Richardson, cả hai đều có cơ hội tốt đế tham gia cuộc đua Oscar trong một hạng mục ít khốc liệt hơn.)

Cuối cùng là Conviction của Tony Goldwyn (hãng Fox Searchlight), là cú hích mới nhất của Hilary Swank vào cuộc đua Oscar; mặc dù chúng ta cho rằng cơ hội lớn nhất của bộ phim là đề cử vai phụ cho Sam Rockwell trong vai người em trai tù tội của cô. Đây là bộ phim có thể được người bỏ phiếu ủng hộ nếu Searchlight cho phát hành vì đây là một phim đem lại nhiều niềm hi vọng, mặc dù không phải là phim bom tấn như những phim khác của năm nay.

Đến muộn

Phần này là về những bộ phim quyết định chờ cơ hội trước khi trình chiếu cho người có thẩm quyền quyết định đề cử Oscar.

Bộ phim mới nhất sắp chiếu để giới truyền thông và ngành công nghiệp giải trí bình phẩm là The Fighter (hãng Paramount – ngày 10/12), về chuyện đời của võ sĩ quyền anh “Irish” Micky Ward, mà Mark Wahlberg từng thử thực hiện nhiều năm nay. Đến nay, bộ phim đã khá nổi tiếng nhờ vào màn trình diễn của Christian Bale trong vai người em trai phiền phức của Micky, có thể làm lu mờ cơ hội được đề cử của chính Wahlberg, nhưng anh có khả năng sẽ được đề cử vì đây là một công trình của riêng cho anh. Bộ phim có lẽ sẽ đủ hay để được xem xét nghiêm túc cho một giải Phim xuất sắc nhất, có thể có cả một đề cử Kịch bản chuyển thể hay nhất, và cơ hội cho một trong các nữ diễn viên được đưa vào hạng mục vai phụ, biết đâu là đề cử thứ ba cho Amy Adams hay thứ hai của Melissa Leo. Chúng ta chưa xem phim nên không thể nói trước ai sẽ chắc chắn được.

Được trình chiếu tại Liên hoan phim Telluride không quá ồn ào, phim mới của Peter Weir The Way Back (hãng Newmarket) chỉ được số ít người xem, nhưng với kế hoạch phát hành suốt một tuần ở Oscar vào cuối năm nay, bộ phim rõ ràng đang cố thu hút sự chú ý để giành giải thưởng. Dựa trên chuyện có thật của một nhóm tù nhân người Siberia trốn khỏi trại cải tạo và tiếp tục đi bộ hết quang đường đến Ấn Độ, đây từng là bộ phim đầu tiên trong một khoảng thời gian của đạo diễn từng bốn lần được đề cử Oscar, mặc dù phim có lẽ khả thi hơn nhờ diễn xuất, đặc biệt là Ed Harris, đã được bốn đề cử vai phụ trong nghề. Newmarket nổi tiếng đã đưa được Charlize Theron đến giải Oscar trong phim Monster, nhưng đó là thời Bob Berney còn tại vị và người ta nghi ngờ liệu hãng này có còn cái uy thế một thời hay không.

Somewhere (hãng Focus Features) của Sofia Coppola được trình chiếu tại Liên hoan phim Venice và giành giải Sư tử vàng, đánh bại Black Swan của Aronofsky, nhưng ít ai từng xem bộ phim này tại Mỹ hoặc chưa được xem. Bộ phim mang nhiều tính cá nhân này nói về cô con gái của một người nổi tiếng và Elle Fanning vào vai mà người ta xem đó là tự sự. Coppola nổi tiếng vì từng tham gia cuộc đua Oscar nhờ Lost in Translation, một trong các phim đầu tiên của Focus Features, và bộ phim đã thắng giải Oscar cho giải Kịch bản gốc của Coppola. Trường hợp này khá giống với Lost in Translation, và trong khi có người cho rằng Stephen Dorff sẽ được xem xét một đề cử Oscar - điều khiến ta đau đầu khi nghĩ đến, chúng ta cũng muốn xem Elle Fanning gia nhập hàng ngũ các nữ diễn viên trẻ khác tại Oscar. (Như Keisha Castle-Hughes, Saorsie Ronan, ...) Dĩ nhiên, cô có thể kết thúc với khó khăn tương tự như Scarlett Johansson đã từng gặp phải, khi nữ diễn viên trẻ tuổi này lúc đó vẫn chưa được đề cử vì ban tổ chức không biết sẽ đưa cô vào hạng mục nào. Khi viết bài này, chúng tôi chưa xem phim nên khó mà khẳng định phim sẽ cạnh tranh với các đối thủ khác như thế nào nhưng một xác nhận bằng chữ dành cho Coppola cũng coi như đã có.

Phim mới của Edward Zwick Love and Other Drugs (hãng 20th Century Fox) là một phim tâm lý hài lãng mạn về thế giới dược sĩ với màn trình diễn xuất sắc của Anne Hathaway nhưng một phần cũng là vì quan tâm đến giải Hàn lâm. Zwick đang nắm kỷ lục khá tốt trong việc đưa các diễn viên phim mình đến với Oscar, dù là Ken Watanabe trong The Last Samurai hay Leonardo DiCaprio trong Blood Diamond vài năm sau đó. Sự thật là ta không biết liệu đó là một phim tâm lý hay một phim hài lãng mạn sẽ gây khó khăn giữa các nhà phê bình và người bình chọn bất chấp màn trình diễn ấn tượng của Hathaway.

Những phim chưa xuất hiện

Cuối cùng, chúng ta có một danh sách ngắn về những bộ phim chưa ai từng xem. Danh sách này trở nên ngắn hơn từng ngày vì càng ngày càng nhiều phim khác được ra mắt.

Bộ phim duy nhất hoàn toàn chưa ai biết đến và chắc sẽ tiếp tục giữ kín đến đầu tháng 12 là tác phẩm mới nhất của anh em nhà Coen, phim thứ tư trong bốn năm qua, bản làm lại của Western True Grit (hãng Paramount) với Jeff Bridges và Matt Damon đóng vai chính. Đây là một trong những bộ phim được mong đợi nhất trong năm, nhưng được giữ lại đến tận cuối năm mới được công chiếu. Bộ phim này là một ẩn số lớn vì khó mà đoán được liệu Bridges có được thêm một đề cử nữa liên tiếp sau chiến thắng của anh hồi năm ngoái. Có thể Damon lại là diễn viên chúng ta cần để mắt tới. Nếu bộ phim hay được như mong đợi thì anh em nhà Coen sẽ tiếp tục trở lại hạng mục Phim xuất sắc nhất sau A Serious Man năm ngoái và thêm một đề cử hạng mục đạo diễn cũng như Kịch bản chuyển thể hay nhất (còn lại khá nhiều cơ hội trong hạng mục này).

Một ứng viên nặng ký cho hạng mục Nữ diễn viên xuất sắc nhất là Gwyneth Paltrow trong Country Song (hãng Screen Gems), một phim khác mà cũng chưa ai được xem, nhưng Paltrow đã xuất hiện tại lễ trao giải Country Music Awards để khán giả quen với hình ảnh cô ca sĩ và sự ra mắt muộn của bộ phim có thể cũng có ảnh hưởng tương tự với Jeff Bridges trong Crazy Heart năm ngoái nếu bộ phim thực sự hay. (Paltrow cũng có mặt với tư cách khách mời trong chương trình “Glee” nổi tiếng và hát một bài.)

Mặc dù How Do You Know của James L. Brooks (Sony) có vẻ giống một phim hài lãng mạn theo trào lưu hơn là một phim xứng đáng đoạt giải, Brooks đã có vô số kinh nghiệm về mùa giải Oscar, và có người thắc mắc liệu bộ phim có được một đề cử nam diễn viên phụ cho Jack Nicholson. (Cho tới khi nào xem phim, chúng ta vẫn cứ xem bộ phim này là It’s Complicated của năm nay nhưng hy vọng là phim này khá hơn.)

Poster phim How Do You Know

Các hạng mục khác

Chúng ta vừa điểm qua hai ứng viên tiềm năng của Oscar ở hạng mục phim hoạt hình phía trên – Toy Story 3 và How to Train Your Dragon – và năm nay với ít phim hoạt hình hơn năm ngoái, sẽ rút gọn lại còn ba ứng cử viên, cũng có nghĩa là chỉ có thêm một chỗ trống, và có vẻ chỗ trống đó sẽ dành cho bộ phim cổ tích Tangled của Disney hơn là Megamind của DreamWorks Animation bởi phim này thuộc thể loại hoạt hình truyền thống của Disney.

Dĩ nhiên là không lâu sau khi tôi viết phần trên, hoàn toàn không để tâm và quên hẳn một số ứng viên tiềm năng khác trong đó có Despicable Me và The Illusionist của Universal, sau đó thì Viện Hàn lâm thông báo họ nhận thêm 15 phim hoạt hình và như một tên ngốc, tôi kết luận là có năm đề cử như trên, nhưng không, chỉ có ba đề cử ở hạng mục phim hoạt hình và hai phim kia được xem là dự bị.

Về phim tài liệu thì chúng ta hy vọng đạo diễn từng đoạt giải Oscar Alex Gibney sẽ có tên với Client 9: The Rise and Fall of Eliot Spitzer cũng như ứng viên từng được đề cử Charles Ferguson với Inside Job; cả hai đều đang đối mặt với vấn đề kinh tế của đất nước, có liên quan đến hiện tại. Và một lần nữa, nếu Exit Through the Gift Shop của Banksy được nghiêm túc nhìn nhận là một phim tài liệu thì bộ phim sẽ có cơ hội chiến thắng các phim tài liệu truyền thống khác.

Poster phim Exit Through the Gift Shop

Những phim không hề có hy vọng

Hồi tháng 3, tôi đã có một nhận định chắc chắn và ngớ ngẩn rằng bản làm lại của The Karate Kid sẽ được kha khá đề cử Oscar sau khi xem phim này ở ShoWest. Tôi rất thích bộ phim, nhưng lúc này tôi không chắc rằng bộ phim sẽ được đề cử nào, nhất là khi Sony đổ hết nỗ lực vào việc tuyên truyền cho The Social Network của Fincher. Tôi vẫn rất muốn Thành Long sẽ được một đề cử Nam diễn viên phụ xuất sắc, bởi theo tôi màn trình diễn của anh thật tuyệt vời, nhưng Sony lại chẳng màng tới việc quảng bá cho bộ phim, kể cả đưa phim vào những buổi chiếu trao giải cũng không, thế nên đó là nguyên nhân gây tổn thất.

Bốn bộ phim phát hành khi mùa phim thu bắt đầu được cho là có đủ năng lực để tham gia cuộc đua Oscar, nhưng sau đó không hiểu sao lại chìm nghỉm luôn trong đám phim tháng 9. Ví dụ, Stone của John Curran (hãng Overture) và Never Let Me Go của Mark Romanek (hãng Fox Searchlight) được trình chiếu tại Toronto với nhiều bình luận trai ngược và nhìn chung hai phim này ra mắt mà không được quảng bá rầm rộ nên đã bị lãng quên bất chấp dàn diễn viên hùng hậu.

Nhiều năm qua, Clint Eastwood được xem là người luôn chiến thắng bất cứ khi nào ông ra mắt phim mới, nhưng những năm gần đây chúng ta thấy rằng quan điểm của Viện Hàn lâm về vị đạo diễn từng đoạt giải Oscar đã thay đổi khi những phim như Invictus, Changeling và Gran Torino bị bỏ rơi. Với những bài bình luận còn tệ hơn thế, phim siêu nhiên gây thất vọng Hereafter của ông (hãng Warner Bros.), vai chính Matt Damon, có cơ hội gia nhập nhóm này và bị gạt qua một bên trừ khi các nhà viết kịch bản vì lý do nào đó mà thích kịch bản của Peter Morgan đến phát điên lên được.

Người ta cho rằng có thể Oliver Stone còn một cơ hội tham gia vào cuộc đua Oscar với phần tiếp theo Wall Street: Money Never Sleeps (hãng 20th Century Fox), nhưng buổi ra mắt phim này tại Liên hoan phim Cannes đụng phải nhiều phê bình trái chiều và cũng không thành công ở phòng vé với doanh thu ít ỏi sau khi công chiếu. Cơ hội cao nhất của phim là một đề cử Nam diễn viên phụ cho Michael Douglas với sự trở lại của ông trong vai Gordon Gekko, vai diễn từng giúp ông đoạt Oscar trong bộ phim gốc năm 1998. Một số người cho rằng đề cử này chỉ là sự thương cảm vì tin gần đây cho biết nam diễn viên gạo cội bị ung thư, nhưng hãng Fox phải đề ra một chiến dịch và bán đĩa DVD nếu họ muốn điều này trở thành sự thật.

Mặt khác, một số người tin rằng For Colored Girls (Lionsgate) của Tyler Perry, bộ phim đầu tay của anh dựa theo vở kịch của một tác giả khác, có thể là nỗ lực bước chân vào cuộc đua Oscar của anh giống như Precious của Lee Daniels năm ngoái, và anh có trong tay một dàn diễn viên nữ hùng hậu người Mỹ gốc Phi để mang tiếng nói của Ntozake Shange lên màn ảnh rộng. Trong khi giải thưởng của Hiệp hội Diễn viên Điện ảnh Mỹ có thể xem bộ phim này là ứng cử viên tốt cho hạng mục Dàn diễn viên xuất sắc, quá khứ cho thấy Viện Hàn lâm không thiên về một bộ phim toàn diễn viên da đen nào kể cả khi có một số màn trình diễn khá hay trong số đó. Thiếu đi một suất ủng hộ cho giải Phim xuất sắc nhất dành cho Dreamgirls mặc dù các đề cử khác (và chiến thắng cho Jamie Foxx) khiến ta nghĩ rằng For Colored Girls cũng sẽ chịu chung số phận. Cơ hội lớn nhất là giải nữ diễn viên phụ cho Loretta Devine nhưng cũng khả quan mấy.

Poster phim For Colored Girls

Secretariat, bộ phim về đua ngựa của Disney, được cho là đối thủ của phim bom tấn đã được đề cử Seabiscuit hoặc The Blind Side của năm nay, nhưng sau một số bài bình luận gần đây, bộ phim không được như mong đợi và doanh thu phòng vé cũng thất thường.

The Tempest dựa theo kịch của Shakespeare và do Julie Taymor đạo diễn, (hãng Miramax) với sự tham gia của Helen Mirren và các diễn viên khác, tuy chưa được phát hành như buổi chiếu ở Liên hoan phim New York bị khinh thị, bất chấp bộ phim có chỗ đứng ở Oscar. Một phim khác của Mirren cũng của Miramax là The Debt, đã hủy luôn việc phát hành sau buổi chiếu tại Toronto.

Poster phim The Tempest

Như vậy là tạm đủ, nhưng một lúc nào đó khoảng giữa đến cuối tháng 12, chúng ta sẽ có phần tiếp theo của các chiến binh Oscar năm nay, khi ta nhìn vào để xem ai đang dẫn đầu trong các hạng mục khác nhau cũng như ai sẽ là kẻ gây bất ngờ sẽ phá hỏng cơ hội của họ. Lễ trao giải Oscar sẽ diễn ra ngày 27/2/2011.