Không chỉ đáp ứng được yêu cầu đó, Catching Fire (phát hành ở Việt Nam với tựa Bắt lửa) thực sự là một bộ phim chuyển thể rất tốt. Kịch bản bám khá sát nguyên tác, và những sự cải biên hoàn toàn phù hợp.
Sau
khi Katniss Everdeen và Peeta Mellark chống lại giới quyền lực bằng
cách cùng lúc trở thành hai người thắng cuộc trong Trò chơi sinh tử hàng
năm, chính quyền chuyên chế của Panem đang chực sụp đổ. Người dân cho
rằng hành động của Katniss và Peeta là những tia lửa đầu tiên chống lại
chính phủ, và một ngọn lửa phản kháng đang nổi lên, tất cả đều lấy
Katniss Everdeen làm biểu tượng của họ. Để trừng phạt Katniss và kiềm
chế sự nổi loạn, Tổng thống Snow ép cô trở lại Đấu trường trong Trò chơi
sinh tử lần thứ 75, với mục đích lần này cô chắc chắn sẽ phải chết.
Phim
có quá nhiều điều tôi muốn nói tới, và phần lớn liên quan đến cách bộ
phim khám phá và phát triển các nhân vật sẽ trở nên rất quan trọng trong
hai phần còn lại của loạt phim.
Chú ý: Bài viết này tiết lộ nhiều chi tiết
Catching Fire và có thể đề cập tới một số diễn biến của tiểu thuyết còn lại,
Mockingjay, sẽ được chuyển thể thành phim hai phần. Điều này là khó tránh, vì nhìn toàn cảnh,
Catching Fire là một miếng ghép trong một bức tranh lớn, và rất khó để bàn luận về nó như một phim riêng lẻ.
Josh Hutcherson trong vai Peeta Mellark và Jennifer Lawrence trong vai Katniss Everdeen
Katniss EverdeenKatniss
trong phần hai phải trải qua rất nhiều cảm xúc, và phần lớn không có
cảm xúc nào mang tính tích cực. Cô đau khổ, giận dữ, bị ám ảnh bởi những
cái chết cô mang lại và chứng kiến trong đấu trường. Tuy vậy, trong sự
đau khổ, đen tối đang bao trùm cả con người Katniss đó, cô vẫn phải thể
hiện tình yêu thương với gia đình và em gái. Về mặt diễn xuất, Katniss
trong phim này là một vai rất vất vả, vì diễn viên phải đắm mình vào
những cảm xúc đen tối suốt bộ phim. Vậy mà Jennifer Lawrence đã làm được
điều này một cách xuất sắc. Phải nói là thiếu cô, cả loạt phim
Hunger Games có lẽ không thể hay tới vậy.
Qua
cách thể hiện Katniss của cô, ta thấy rõ rằng từ đầu tới cuối, Katniss
làm tất cả để bảo vệ gia đình, bảo vệ những người cô yêu thương. Cô
không hề muốn tạo ra một cuộc cách mạng, cô không muốn trở thành biểu
tượng của bất cứ cuộc nổi loạn nào. Cả cuộc đời Katniss là một cuộc đấu
tranh sinh tồn, và trên Đấu trường cũng vậy. Cô không giết Peeta như
Capitol và Tổng thống Snow muốn vì cô vẫn có một trái tim nhân đạo, chứ
không phải cô đang nổi loạn. Từ đầu tới cuối, Katniss chỉ muốn sống,
nhưng bản năng sống đó lại là quân domino đầu tiên ngã xuống, khiến tất
cả các quân cờ khác ngã theo. Khoảnh khắc Katniss sụp đổ ở Quận 11 chính
là lúc cô thực sự nhận ra, mọi thứ đã vượt ngoài tầm kiểm soát của cô
đến thế nào.
Cũng chính ở Quận 11 đó, ta thấy những lời nói đến
từ trái tim của Katniss, những lời xuất phát từ tình bạn và lòng thương
mến dành cho Rue, cô bé đồng minh của Katniss trong phần phim trước tới
từ quận này, có thể tác động đến những người dân ở đây tới mức nào. Đó
là lúc ta nhận ra quyền lực Katniss đang nắm trong tay một cách bất đắc
dĩ trong vai trò biểu tượng cách mạng. Chúng ta nhận ra, và Katniss cũng
nhận ra.
Katniss trong chuyến Diễu hành Chiến thắng ở Quận 11
Nhưng
vì mục tiêu của Katniss suốt bộ phim này thực ra luôn chỉ là sinh tồn,
sau Quận 11, khi đi đến các quận khác trong chuyến Diễu hành Chiến
thắng, chúng ta thấy Katniss tự ép mình nhại lại những lời tuyên truyền
rỗng tuếch của Capitol để xoa dịu Tổng thống Snow và cố gắng làm tắt
ngọn lửa nổi loạn kia. Nhưng lửa đã bén rồi thì rất khó dập.
Jennifer
Lawrence có khả năng diễn bằng mắt rất tuyệt vời xuyên suốt bộ phim. Ta
thấy ánh mắt vô hồn đi kèm với giọng “trả bài” đều đều của cô khi đọc
những bài diễn văn của Capitol hay khi cô xuất hiện trên truyền hình với
nụ cười “chết” trên mặt. Những lúc Katniss cảm thấy sợ hãi nhất đều là
những lúc cô đang bị hàng trăm ánh mắt đổ dồn vào mình, và Katniss không
thể gào thét, không thể bộc lộ sự sợ hãi, kinh hoàng lên gương mặt,
nhưng Jennifer Lawrence vẫn chuyển tải được hết qua ánh mắt.
Một
trong những cảnh kinh hoàng nhất cả bộ phim là khi Cinna bị giết. Cảnh
phim diễn ra trong yên lặng. Ta thấy Katniss gào thét đau khổ trong
phòng kính cách âm, nỗi sợ hãi đau đớn của cô hiện rõ. Nhưng chỉ trong
vài giây sau, khi cô được đưa vào Đấu trường, sắc mặt Katniss đanh lại.
Lúc này là lúc cô phải đối mặt với Đấu trường, nơi theo cô biết thì có
hai mươi mấy người khác đang chực giết cô, và ánh mắt cô lúc đó chỉ đầy
quyết tâm và sự chuẩn bị đấu tranh để sống.
Katniss cùng em gái, Prim
Điều
hấp dẫn là, đến tận cuối phim, khi mất Peeta, Katniss mới thực sự chấp
nhận vai trò của mình trong cuộc cách mạng mà những người quanh cô đang
mở ra, và từ bỏ bản năng sinh tồn theo cô từ phần một tới nay. Và trong
khoảnh khắc chấp nhận đó, ta có cảnh quay cận khuôn mặt Katniss, và ta
thấy, ánh mắt cô thay đổi, từ đau khổ vì không biết số phận Peeta, tới
sự thấu hiểu vai trò của bản thân, và cuối cùng là sự quyết tâm chấp
nhận.
Có lẽ một điều làm tôi hài lòng nhất trong bộ phim là
việc Katniss nói rõ với Gale rằng, lúc này, cô không còn tâm trí nào để
nghĩ chuyện yêu đương. Đây dường như là lời nói nhỏ của các nhà làm phim
với giới báo chí, những người luôn muốn xoáy vào “mối tình tay ba”
trong câu chuyện khi nói chuyện với diễn viên. Thực chất,
Hunger Games không
có mối tình tay ba nào cả. Gale và Peeta đều là những con người quan
trọng với Katniss, nhưng cô không hề rỗi việc tới mức ngồi đó tự hỏi
mình yêu ai hơn.
Từ Đấu trường sinh tử trở về nhà, Katniss bám
vào tình bạn với Gale, xa lánh Peeta, vì Gale lúc đó là người gợi cho cô
nhớ cuộc sống nghèo khó nhưng đơn giản hơn trước kia. Lúc đó, Katniss
cần Gale, vì nếu không có Gale, cô không thể trở lại với cuộc sống bình
thường, sau những gì đã trải qua, Katniss hoàn toàn có thể phát điên.
Peeta lúc đó chỉ đem lại cho cô những hình ảnh chết chóc, đau thương
trong Đấu trường.
Katniss và người bạn từ thời thơ ấu, Gale (Liam Hemsworth đóng)
Nhưng khi biết mình sẽ trở lại Đấu trường, khi biết lần này cô gần như
nắm chắc phần chết, một tương lai bên Gale không còn có thể trở thành sự
thực nữa, Katniss trở nên tập trung vào việc cứu Peeta, cho Peeta được
sống. Đối mặt với Đấu trường lần thứ hai, giờ đây Katniss phải tìm an ủi
nơi Peeta như cô từng tìm sự an ủi từ Gale, vì lúc đó, chỉ có Peeta
hiểu được những sợ hãi cô không còn có thể trốn tránh được nữa.
Peeta MellarkNgoài câu chuyện về cách mạng và nổi loạn, một phần lớn của
Catching Fire là
phim về Peeta. Nói một cách chính xác hơn, bộ phim phát triển nhân vật
Peeta, cho phép cả khán giả và Katniss tìm hiểu con người, tâm hồn Peeta
một cách sâu sắc hơn trước khi mọi điều về nhân vật này sẽ bị thay đổi
trong hai phần phim còn lại.
Katniss gan góc, can đảm, cứng cỏi,
đối với hầu như tất cả mọi người ngoài những người thân yêu nhất đều tỏ
ra lạnh lùng, khó gần. Cô trở nên như vậy vì phải trải qua một cuộc
sống quá vất vả, nhiều mất mát thiếu thốn. Peeta lại có tính cách gần
như ngược lại. Nếu Katniss sống khép mình thì Peeta lại cởi mở, dễ gần.
Katniss khó mở lòng và khó kết nối với những người xung quanh, mỗi lần
lên truyền hình cô luôn phải được hướng dẫn và huấn luyện tỉ mỉ. Ngược
lại, Peeta chưa bao giờ cần ai dạy anh lấy lòng khán giả như thế nào.
Peeta trong cuộc phỏng vấn trước khi trở lại Đấu trường sinh tử
Nhưng thực chất, cuộc sống của Peeta cũng không sung sướng hơn Katniss
là bao. Lớn lên trong một quận nghèo, trong một gia đình bán bánh mì, dù
khá giả hơn người thường, anh lại lớn lên với sự bạo hành cả về mặt thể
xác và tinh thần từ chính mẹ đẻ của mình. Cậu con trai này lại lớn lên
với một tâm hồn của nghệ sĩ, với trái tim nhân hậu khiến cậu cố tình làm
cháy bánh, chịu bị đánh mắng, chỉ để giúp Katniss.
Từ
Hunger Games đến
Catching Fire, điều tuyệt vời nhất về Peeta là anh vẫn giữ được chính mình, dù bị ép vào một cuộc chơi mà anh gần như nắm chắc cái chết.
Trước khi vào Đấu trường trong phần một, Peeta nói với Katniss:
Mình muốn là chính mình khi chết… Mình không muốn họ thay đổi mình ở trong đó, biến mình thành thứ cầm thú… Đến lúc cần thiết chắc mình cũng sẽ phải giết người như mọi người, mình sẽ không ra đi mà không chống cự. Mình chỉ ước gì biết được cách chứng minh cho bọn Thủ đô rằng họ không sở hữu được mình. Rằng mình không đơn thuần chỉ là quân cờ trong trò chơi của họ.
|
Khi cùng Katniss giả vờ ăn dâu độc, để rồi cả hai người trở thành những người thắng cuộc ở cuối phim
Hunger Games, Peeta đã phần nào chứng minh được điều đó. Sang
Catching Fire,
sau khi ra khỏi Đấu trường, Peeta vẫn tiếp tục sống theo đúng những giá
trị anh tự đặt ra cho bản thân từ đầu. Anh luôn cố gắng làm những điều
tốt đẹp, dù có khi những điều đó không cần thiết. Anh tưởng nhớ Rue
trong bài diễn văn của mình khi đến thăm quê nhà của cô bé. Anh đứng ra
cùng Katniss ngăn Gale bị đánh tới chết. Một trong những cảnh toát lên
sự vị tha và nhân đạo của Peeta trong
Catching Fire là khi anh đỡ lấy một đối thủ trong Đấu trường đang thoi thóp và an ủi cô trước khi cô chết.
Peeta
thật sự không phải mẫu nhân vật nam chính thường gặp. Anh không giỏi
chiến đấu, không thông thạo vũ khí. Phần lớn thời gian, nhất là trong
Catching Fire,
anh luôn gặp nạn và cần được người khác cứu. Anh sẽ còn cần được cứu
nhiều hơn nữa trong hai phần tiếp theo của loạt phim. Peeta giỏi việc
bếp núc, nướng bánh, vẽ tranh. Nhưng một Katniss lang thang trong rừng
với cung tên trong tay không cần một người đàn ông có thể bảo vệ cô về
mặt thể chất, mà cần một người bảo vệ tâm hồn và trái tim cô, một người
nhắc nhở cô rằng cô không phải chịu đựng tất cả một mình.
Peeta chính là người làm được điều này, dù Katniss phải mất một thời gian dài mới nhận ra, hay có thể tiếp nhận tình cảm đó.
“Cô có thể sống cả trăm kiếp mà vẫn không xứng đáng với cậu ta,” Haymitch bảo Katniss trong
Catching Fire.
Peeta
yêu Katniss với một trái tim vô hạn, không đòi hỏi bất cứ sự đáp trả
nào. Anh biết rõ tình cảm Katniss dành cho mình là giả, chỉ là đóng kịch
cho máy quay và thiên hạ nhưng không bao giờ lên tiếng oán hận và tiếp
tục diễn theo vở kịch đó, vì biết đó là cách duy nhất bảo vệ mạng sống
của Katniss. Rời xa máy quay, anh không ép Katniss phải chấp nhận mình
trong cuộc sống thường ngày của cô, nhưng sẵn sàng đến bên cô khi cô lên
tiếng yêu cầu. Anh chưa bao giờ dùng những đau thương của bản thân làm
vũ khí ép Katniss phải trả nợ tinh thần cho mình.
Nhưng
trong lúc Peeta vỗ về Katniss khi cô gặp ác mộng về những cái chết
trong Đấu trường đầu tiên, ai là người an ủi Peeta? Ai là người hiểu
được những ác mộng của anh? Ai giúp đỡ anh, khi chính gia đình anh đều
lạnh lùng với anh? Về nhiều mặt, Peeta còn chịu đau khổ nhiều hơn
Katniss, vì không có ai có thể hay sẵn sàng chia sẻ khi Katniss vẫn còn
khép lòng với anh. Nhưng như hoa bồ công anh mùa xuân mà Katniss dùng để
tả Peeta trong truyện, anh vẫn vượt qua những nỗi đau và trở thành
người tốt bụng, không bao giờ đánh mất bản thân, luôn nắm chặt những gì
mình tin tưởng.
Peeta không toát ra sự cuốn hút nam tính như
Gale hay Finnick Odair. Về mặt thể chất anh có thể còn yếu đuối hơn
Katniss. Điều biến Peeta thành một nhân vật hấp dẫn chính là tấm lòng,
là sự thực sự
tốt, là trái tim kiên định của anh, nhất là khi phải đối mặt với một thế giới và cuộc sống đen tối.
Nếu
Katniss phá vỡ hình tượng nhân vật nữ yểu điệu, dịu dàng nữ tính, thì
Peeta cũng không phải là bạch mã hoàng tử có thể một tay vung kiếm làm
biến mất những thứ muốn làm tổn thương Katniss. Anh chỉ có thể chỉ kiến
quyết yêu thương, ở bên cô chịu đựng những mối họa đó, sẵn lòng vì
Katniss bước vào Đấu trường lần nữa để chia sẻ, bảo vệ cô.
Những gì ta được biết về Peeta, những điều Peeta làm trong phim này có thể sẽ không to tát lắm khi ta chỉ xem
Catching Fire như một phim riêng lẻ. Khi ghép với những diễn biến trong
Mockingjay, khi Katniss phải đối mặt với việc mất Peeta, cả cô và khán giả mới có thể hiểu được cô cần Peeta đến thế nào.
Finnick OdairTrong
Catching Fire,
chúng ta được giới thiệu với nhiều nhân vật mới, trong đó có Finnick
Odair, người từng thắng cuộc trong Trò chơi sinh tử lần thứ 65, đến từ
Quận 4, và là một đồng minh của Katniss trong Trò chơi lần thứ 75 này.
Dù bộ phim không kể về quá khứ của Finnick sâu như trong truyện, nhưng
bạn có thể thấy được những chi tiết được đan xen khắp suốt bộ phim, tạo
nên một hình ảnh Finnick Odair, bên ngoài là một tay chơi được Capitol
hết mực cưng chiều, nhưng lại là một con người sâu sắc hơn vậy.
Finnick Odair, do Sam Claflin đóng
Về
Trò chơi sinh tử, Haymith nói, “Không có ai thực sự thắng cuộc, chỉ có
người sống sót.” Đúng thế, vì những đứa trẻ được đưa vào Đấu trường, bất
kể có chuẩn bị hay không luôn chỉ là con cờ trong trò chơi chính trị
của người lớn. Có lẽ những người chết còn thanh thản hơn người sống, vì
người sống sẽ phải tiếp tục tồn tại qua ngày. Sự tiếp tục tồn tại của
Finnick Odair được thể hiện qua nụ cười quyến rũ nhưng giả tạo, nụ cười
để mua lòng khán giả nông cạn. Finnick hiểu rằng, anh ra khỏi Đấu trường
nhưng anh sẽ không bao giờ rời khỏi Trò chơi. Nụ cười kia chính là vũ
khí ngoài Đấu trường của anh. Khi tên anh được chọn lần thứ hai, Finnick
chỉ biết mỉm cười như thể anh không sắp đưa mạng sống của mình ra làm
trò giải trí cho kẻ khác một lần nữa, vì Tổng thống Snow đang theo dõi
tất cả.
Có một sự khác biệt rõ ràng giữa một Finnick trước máy
quay mua vui cho Capitol, và một Finnick dũng cảm, trung thành, người
sau này sẽ trở thành một trong những người ủng hộ Katniss một cách kiên
cường nhất. Finnick Odair thật là trong khoảnh khắc nụ cười không bao
giờ tỏa được tới mắt anh tắt đi trên môi và anh nhìn thẳng vào máy quay
để nói những lời tạm biệt tới Annie, người yêu của mình ở quê nhà. Anh
biết rằng, thời khắc đó, anh bước vào Đấu trường là bước vào một cuộc
chiến không biết ngày nào sẽ kết thúc, và có nhiều khả năng anh sẽ phải
bỏ mạng vì cuộc chiến này. Trong lúc đó, ta còn lại một người con trai
đem cả trái tim yêu một người con gái, nhưng để bảo vệ cả hai, phải che
giấu tình yêu đó. Một người đang vì lý tưởng, vì tương lai tự do của bản
thân và những người anh yêu thương, có thể hy sinh cả mạng sống của
mình. Finnick Odair thật là những lúc trong Đấu trường, anh nhìn Katniss
và Peeta với ánh mắt đau đớn pha chút đố kỵ, vì anh có thể nhận ra
Katniss thực sự đã bắt đầu yêu Peeta đến mức nào, dù có thể bản thân cô
không chưa tự nhận ra.
Nụ cười kia chính là vũ khí ngoài Đấu trường của Finnick
Finnick
thật là trong khoảnh khắc anh phải nghe tiếng gào thét của Annie qua
tiếng của lũ chim nhại trong Đấu trường. Những nguy hiểm trong Đấu
trường không chỉ là về thể xác, mà còn là về tinh thần. Qua ánh mắt sợ
hãi và nét mặt hốc hác trong cảnh này, Sam Claflin cho ta thấy dù
Finnick thực sự là một tay chiến đấu cừ khôi, có khả năng đâm đinh ba
vào ngực kẻ thù và giết hắn mà không hề run rẩy, nhưng anh vẫn có đủ
điểm yếu có thể bị Capitol lợi dụng. Sự sợ hãi trong lúc đó của Finnick
không phải chỉ vì Annie phải bị hành hạ thì mới có thể tạo ra những
tiếng kêu la đó cho chim nhại nhắc lại, mà là còn vì trong lúc đó,
Finnick nhận ra, Snow biết rõ Annie quan trọng với anh thế nào, đủ quan
trọng để có thể trở thành vũ khí đánh bại anh. Điều Finnick sợ lúc đó,
có lẽ là tương lai, chứ không phải quá khứ đã xảy ra.
Điều
khiến Finnick Odair trở thành một nhân vật cực kỳ hấp dẫn, đó là suốt bộ
phim, chúng ta được biết những mặt khác nhau của anh, những Finnick
khác nhau, qua góc nhìn của những kẻ muốn lợi dụng anh như Snow và
Capitol, qua ánh mắt những người đồng minh, bạn bè anh như Haymith và
Mags. Ta thấy rõ rằng anh là một nhân vật quyễn rũ, nhưng vẫn hết mực
trung thành với những người mình yêu thương. Tuy vậy, chúng ta vẫn xem
toàn bộ phim qua cái nhìn của Katniss, và Katniss trong Đấu trường đó,
không thể thả lỏng để hoàn toàn tin tưởng bất cứ ai ngoài Peeta. Vì thế,
mối quan hệ của Katniss và Finnick luôn đầy kịch tính, khi đến tận cuối
phim, khán giả và Katniss phần nào vẫn chưa có thể hoàn toàn tin tưởng
anh, và cảm giác lo lắng rằng Finnick có thể phản bội Katniss bất cứ lúc
nào vẫn tồn tại tới tận cuối phim.
Finnnick và Katniss
Effie Trinket Effie Trinket (Elizabeth Banks đóng) có lẽ là nhân vật thay đổi nhiều nhất từ
Hunger Games sang
Catching Fire. Trong
Hunger Games,
cô là con người vô tâm đến từ Capitol, quá quen cuộc sống giàu có xa
hoa ở đó để có thể để ý tới những đau khổ, thiếu thốn của người dân ở
các quận. Với Effie, sự khác biệt giữa giàu nghèo là một sự thật hiển
nhiên, và cô chấp nhận một cách mù quáng rằng chính phủ của Snow tất
nhiên luôn đúng.
Trong phần đầu của
Catching Fire,
Effie dường như vẫn là Effie như trước đó. Lúc này, Katniss và Peeta
đang được tung hô, chào đón ở khắp nơi với vai trò người thắng cuộc, và
lần đầu Effie được hưởng vinh dự đưa những người thắng cuộc Trò chơi
sinh tử đi diễu hành khắp đất nước. Nhưng đến khi thông tin về Trò chơi
sinh tử lần thứ 75 được công bố, và Effie nhận ra rằng Katniss sẽ phải
quay lại Đấu trường, ta bắt đầu thấy rõ ràng sự thay đổi trong cô.
Sự khác biệt ở biểu hiện của Effie trong cảnh bốc thăm trong hai tập phim
Không có gì thể hiện điều này một cách hiệu quả hơn trang phục và biểu hiện của Effie trong lễ bốc thăm chọn Vật tế. Trong
Hunger Games,
tại buổi lễ này, Effie cười đùa một cách vô tâm, dường như không nhận
thức được cô đang đưa hai đứa trẻ vào chỗ chết, thì trong
Catching Fire,
Effie dường như đang phải ép mình hoàn thành công việc. Vì lần này,
người cô sẽ đẩy vào chỗ chết là những người bạn, những người cô đã yêu
mến từ lúc nào không rõ. Trang phục của Effie trong cảnh này trong hai
phim cũng tạo sự tương phản thấy rõ. Trong
Hunger Games, trông Effie trắng bệch, trong bộ đồ lòe loẹt và trang điểm kỳ dị, trông không giống con người bình thường chút nào. Trong
Catching Fire,
cô vẫn vận đồ theo phong cách Capitol, nhưng nhẹ nhàng hơn, với trang
điểm cũng tự nhiên hơn, trông cô giờ giống một con người thật hơn là một
búp bê.
Qua suốt bộ phim, ảo ảnh về Capitol của Effie dần biến
mất, và cô bắt đầu nhìn thấy những vết rạn nứt trong bức tranh hoàn hảo
của mình. Quen biết Katniss và Peeta trong vòng một năm trời, dành
nhiều thời gian bên họ và ở Quận 12 của họ, Effie dần phải hiểu ra nỗi
khổ của những con người sống khó khăn hơn cô nhiều. Cô vẫn bám lấy hình
ảnh Capitol luôn đúng một cách tuyệt vọng, nhưng đến lúc từ biệt Katniss
và Peeta cô cũng phải thừa nhận rằng họ xứng đáng được hưởng cuộc sống
tốt hơn.
Lúc nói lời đó là
lúc Effie phải thừa nhận tính giải trí của Trò chơi sinh tử từ đâu mà
có. Dù người dẫn chương trình Caesar Flickerman có cố gắng tạo không khí
chiến đấu hồi hộp hừng hực thế nào đi nữa, đây vẫn là một trò chơi với
mục đích giết chết những con người vô tội. Effie phải nhận ra rằng xã
hội từng nuôi cô lớn lên trong giàu sang thực sự được dựng trên xương
máu của những đứa trẻ. Đây là một cảnh cảm động nhất trong bộ phim,
không chỉ vì ta thấy thay đổi này ở Effie, mà ta cũng hiểu rằng cuộc nổi
loạn đang nổi lên ngay giữa lòng Capitol, chứ không riêng gì từ các
quận, và Effie vừa bước vào hàng ngũ nổi loạn này cùng với Cinna và
Plutarch Heavensbee.
Plutarch Heavensbee Philip
Seymour Hoffman là lựa chọn lạ lùng nhưng cuối cùng lại thật hoàn hảo
cho vai Plutarch Heavensbee, Trưởng ban tổ chức Trò chơi sinh tử lần thứ
75. Trong suốt bộ phim, Heavensbee đang chơi một ván cờ với Snow, một
ván cờ Snow không biết mình đang đánh. Dù ở thế thắng hay bại,
Heavensbeen luôn tỏ ra bình thản trước Snow, luôn giữ vẻ bề ngoài là một
công dân trung thành, và sự bình thản đó là yếu tố quan trọng để ông
che mắt Snow. Cả khán giả, dù biết sự thật hay không, cũng nhiều lần
phải tự hỏi về động cơ của nhân vật này.
Heavensbee (phải) và Tổng thống Snow, do Donald Sutherland thủ vai
Cách
Heavensbee điều khiển Snow một cách tinh tế để đưa những yếu tố có lợi
cho mục tiêu của ông vào Đấu trường thật khác với cách Seneca Crane cho
phép các yếu tố bên ngoài điều khiển trò chơi của mình trong phần một
của loạt phim. Heavensbee gợi ý cho Snow tự đưa ra những quyết định nếu
không có lợi, thì cũng là có hiệu quả trong việc khiến người dân càng
nổi giận, thổi bùng thêm ngọn lửa đã được Katniss châm lên từ lâu.
Heavensbee
luôn biết mình đang làm gì, và Hoffman không bao giờ khiến nhân vật của
mình trở nên hoảng loạn. Đây là một người biết rõ nếu ông cứ bình tĩnh
đi các nước cờ đúng, phần thắng sẽ về tay mình.
Tổng thống SnowDù
có vẻ như phần lớn thời gian, Snow đang bị Heavensbee “chơi khăm” nhưng
ta cũng không thể đánh giá thấp nhân vật này. Từ Donald Sutherland toát
ra một vẻ nham hiểm độc ác đến ớn lạnh. Snow không bao giờ nổi giận,
không bao giờ gào thét, nhưng những cuộc đấu trí tinh tế, yên lặng giữa
Snow và Katniss lại là một trong những khoảnh khắc hồi hộp nhất bộ phim,
bất kể họ có đủ gần nhau để nói chuyện, hay chỉ là đang nhìn nhau từ
hai phía quảng trường đông người.
“Lửa dễ bén, nếu chúng tôi bốc cháy, các người cũng bị thiêu rụi cùng chúng tôi.”
Dù mang tên đầy đủ là
The Hunger Games: Catching Fire, bộ
phim này mất nhiều thời gian mới đưa chúng ta vào tới diễn biến của trò
chơi trong tên phim. Đây là một bộ phim về một chế độ thối nát, những
hành động chống lại nó từ phía người dân, và những nỗ lực kìm lửa của
chính phủ. Bản thân Trò chơi sinh tử kia chỉ là một công cụ để kể một
câu chuyện chính trị.
Ngoài Katniss, ta thấy ngọn lửa cách mạng
trong phim cũng được thể hiện qua nhân vật Johanna Mason, người từng
thắng Trò chơi sinh tử lần thứ 70. Nếu Finnick hòa mình vào lối sống xa
hoa của Capitol để được sống, thì Johanna không hể ngoan ngoãn như vậy.
Cô không chấp nhận bất cứ điều ép buộc gì từ phía Capitol, kể cả khi
chính quyền đem cả gia đình cô ra xử tử để ép cô.
Johanna Mason, do Jena Malone đóng
Johanna
là hiện thân của sự tức giận nơi những người thắng cuộc, được hứa hẹn
một cuộc sống yên bình nếu họ thắng trong Trò chơi sinh tử. Trên thực
tế, không ai ở các quận nghèo có thể sống yên ổn trong chế độ này. Cô
cũng tượng trưng cho sự tức giận của người dân bình thường đối với chính
quyền đang đàn áp họ. Sự tức giận này có thể là tàn than âm ỉ trong
nhiều năm, nhưng chỉ cần một mồi lửa từ phía Katniss là đủ để thổi bùng
ngọn lửa này lên.
Catching Fire cũng là tập truyện giữa
trong bộ tiểu thuyết ba tập, và là phim giữa trong một loạt phim bốn
phần. Vì thế, phần lớn sự kiện trong phim này không nên được đánh giá
riêng lẻ, mà cần phải nhớ rằng đây chỉ là một miếng ghép trong một bức
tranh toàn cảnh lớn hơn.
Vì thế, bộ phim khai thác tâm lý nhân
vật, các vấn đề xã hội, hơn là một bộ phim phiêu lưu hành động. Những
chủ đề về sự tin tưởng, trung thành, việc con người nương tựa lẫn nhau
để hướng tới cuộc sống độc lập khỏi một chế độ mục nát, tồn tại xuyên
khắp bộ phim.
Chim húng nhại (mockingjay), biểu tượng cuộc cách mạng chống lại đế chế của Snow
Trong
suốt thời lượng, bộ phim khai thác mục tiêu, động cơ và tình cảm của
các nhân vật một cách sâu sắc. Những câu hỏi về việc, trong một thế giới
hỗn đoạn đang chực sụp đổ, bạn có thể tin tưởng ai, được đặt ra đối với
Katniss. Điều này được thể hiện rõ ràng nhất trong Đấu trường, khi
Katniss trở thành đồng minh với Finnick và Johanna, nhưng không bao giờ
hoàn toàn tin tưởng họ. Nhưng cùng lúc đó, ta cũng thấy được lòng trung
thành của những con người dấn mình vào cuộc cách mạng sắp xảy ra này.
Trong Đấu trường, Finnick, Johanna và những đồng minh của họ có thể hy
sinh cả tính mạng mình để bảo vệ Katniss, nhưng lại không thể cho
Katniss biết được đó là mục tiêu của họ. Họ hiểu rằng Katniss là biểu
tượng của cuộc chiến sắp tới đó, và cô phải sống để ra khỏi Đấu trường
này, bất chấp trong họ có những người như Johanna thực sự không ưa
Katniss chút nào.
Catching Fire là một bộ phim khá
đầy. Rất nhiều thứ xảy ra, nhiều điều được chuyển tải, và nhiều thứ phải
tiếp thu. Hai phần ba bộ phim là diễn biến trước khi trở lại Đấu
trường. Nhưng bộ phim không bao giờ mang lại cảm giác quá dài và những
phần dẫn bên ngoài Đấu trường cũng hấp dẫn và hồi hộp không kém những gì
diễn ra khi cuộc chiến bắt đầu. Và như thế cũng phải thôi, vì
Catching Fire không
chỉ còn kể về Trò chơi sinh tử nữa. Nó đã trở thành một cỗ xe đưa ta
tới với câu chuyện lớn hơn, câu chuyện về một cuộc cách mạng lật đổ một
chính quyền mục nát. Câu chuyện này sẽ tiếp tục trong bộ phim hai phần,
Mockingjay.
© Xuân Hiền @ Quaivatdienanh.com
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên
Facebook của chúng tôi