Một Tony Stark bị đánh bại te tua và tan vỡ kết thúc Cuộc chiến Vô Cực trên Titan, một nơi anh chẳng biết gì cả mà vội vã lao đến không suy nghĩ – để đối mặt với một đối thủ mà anh tự tin mình có thể đánh bại dù anh không thực sự hiểu hắn. Anh đã chiến đấu dũng cảm vì những lý do cao thượng, nhưng dù anh có vũ trang tốt đến đâu đi nữa, dù anh mạnh mẽ đến mức nào, và tại sao anh lại ở đó đều không quan trọng: không cứu được Peter Parker hay bất kỳ ai khác.

Tony Stark bị đánh bại te tua và tan vỡ ở cuối Cuộc chiến Vô Cực trên Titan

Không khó nhìn ra sự tương đồng giữa tuyến truyện của anh trong phim và lịch sử ngày nay của nước Mỹ, chuyện đó cũng không ngạc nhiên hay mới mẻ gì. Bởi vì trong khi chúng ta thích nghĩ rằng Captain America đại diện cho đất nước của anh, Iron Man luôn là thành viên của MCU hiện thân cho điều tốt đẹp nhất – và tồi tệ nhất – về con người thực sự của chúng ta (tức người Mỹ) với tư cách là một quốc gia. Nhưng đó không phải là điều dở.

Tony Stark là linh hồn xuyên suốt của MCU. Toàn bộ chuỗi phim được xây dựng trên lưng giáp sắt của anh, sau thành công ‘khủng’ bất ngờ của bộ phim đầu tiên. Không có Robert Downey Jr. biến một nhân vật tương đối vô danh thành siêu sao mà ngay cả những người không đọc truyện tranh cũng biết nhiều như Batman, Superman, và Spider-Man, hẳn Marvel sẽ không là hiện tượng toàn cầu như bây giờ; sẽ không có Cuộc chiến Vô Cực nếu không có Người Sắt.

Sự hiện diện của anh trong vũ trụ chung này cũng là quan trọng nhất so với bất kỳ nhân vật nào xét từ quan điểm kể chuyện. Toàn bộ gia đình Stark liên quan đến mọi chuyện xảy ra, vai trò của Tony can dự mọi thứ, thường xuyên ảnh hưởng đến việc các nhân vật khác làm gì (dựa vào công nghệ hay tài lãnh đạo của anh), suy nghĩ thế nào (ký hợp đồng với Accord, mà họ vừa về phe lẫn chống lại), và là người để họ tìm kiếm sự dẫn dắt trong lúc khủng hoảng. Ngay cả trong những phim anh không xuất hiện, anh vẫn có mặt.

Tony Stark và Captain America trong Age of Ultron

Và mặc dù là một tỉ phú thiên tài có nhiều điểm chung với Elon Musk hơn bất kỳ ai trong chúng ta, anh đã kết nối với khán giả bởi vì anh đại diện cho nước Mỹ nhiều hơn bất kỳ nhân vật nào khác. Anh là một gã lớn lối, xấc xược, quyền lực, có xu hướng gây rắc rối ngay cả khi anh đang cố gắng làm điều đúng đắn. Anh vừa tự mãn vừa bất an, anh xấu hổ về quá khứ của mình nhưng không chắc có bao giờ chuộc lại được hoàn toàn, một nửa thế giới xem anh là nguồn hy vọng và nửa kia thấy anh là biểu tượng của cái sai, và anh thực sự mạnh mẽ quái đản. Tony Stark cơ bản là nước Mỹ. Captain America, đứa trẻ lý tưởng từ Brooklyn là người mà chúng ta thích nghĩ là mình, nhưng Iron Man mới chính là người Mỹ thực sự. Một cỗ máy giàu sang, mạnh mẽ, đầy thiếu sót, sẵn sàng chiến đấu, người gây ra vấn đề và giải quyết vấn đề nhiều như nhau.

Nhắc lại việc Iron Man đã trở nên nổi tiếng hơn một thập kỷ vừa qua, vượt xa sự hóa thân vai diễn tuyệt vời của Robert Downey Jr. là có ý. Bởi vì anh chàng Tony Stark này – người bị hậu chấn thương tâm lý sau một cuộc tấn công không thể tưởng tượng nổi vào New York khiến anh cảm thấy dễ bị tổn thương, sợ nó lại xảy ra lần nữa nên tiếp tục chế tạo những vũ khí lớn hơn và mạnh hơn để ngăn chặn, trong quá trình đó tiếp tục tạo ra kẻ thù mới, hy sinh một số tự do của anh cho đất nước với danh nghĩa “an toàn” – đã đại diện cho con người mà dân Mỹ trở thành trong một thế giới hậu 11 tháng 9. Hiệp ước Sokovia là Đạo luật yêu nước của MCU, mà Tony háo hức ký bất kể giá nào vì anh nghĩ nó sẽ giữ không cho những nỗi sợ hãi ghê gớm nhất (viễn kiến của anh từ Age of Ultron) trở thành hiện thực. Đó không phải là lựa chọn tốt nhất, và anh biết thế, nhưng nó thực dụng và dễ dàng hơn. Một chút tự do đổi lấy cuộc sống của hàng triệu người thì đã là gì? Đó là lý do tại sao khán giả Mỹ nhìn thấy Tony giống như nhìn thấy chính mình, có điều không phải đối mặt với sự lựa chọn của chính mình thôi.

Sẽ không có Cuộc chiến Vô Cực nếu không có Người Sắt

“Mỗi lần ai đó cố gắng giành chiến thắng trước khi cuộc chiến bắt đầu, những người vô tội đều chết. Lần nào cũng vậy,” Captain America cảnh báo Tony trong Age of Ultron. Đó là bởi vì Steve Rogers luôn là con người của lý tưởng của nhóm Avengers, và tại sao anh luôn làm tốt hơn công việc đại diện cho lý tưởng tốt nhất của người Mỹ. Trong Thế chiến II, anh đã hy sinh thân mình cho đất nước, và khi Loki và Ultron đến, anh đã chiến đấu can trường, một người lính sẵn sàng làm bổn phận hơn bao giờ hết. Nhưng khi đất nước của anh lạc lối và yêu cầu anh ký Hiệp định thì anh giữ vững lập trường. Anh và Tony hoàn toàn đổi chỗ kể từ trong Avengers đầu tiên, Captain America tuân theo mệnh lệnh còn Tony mải nghĩ cho bản thân. Nhưng sau khi chứng kiến cuộc tấn công New York, Tony mất mát trong khi Cap ngẩng cao đầu. Tony nhìn quanh và thấy những gì đã xảy ra, và đó là lý do tại sao anh sẵn sàng từ bỏ quá nhiều cho một ý tưởng khó nắm bắt về sự an toàn, trong khi Cap chỉ thấy chuyện đó sẽ ra sao.

Tony không sai, nhưng anh cũng không đúng. Thật không may, giống như chúng ta không phải lúc nào cũng học được những bài học đúng, Tony vẫn không hiểu lời cảnh báo của Cap về việc chiến đấu trước khi cuộc chiến bắt đầu. Anh không thể nhìn qua lỗ sâu (lối đi tắt xuyên không-thời gian – ND) đó trên bầu trời và những gì anh suýt mất. Đó là lý do tại sao khi chúng ta gặp anh lúc đầu phim Infinity War, anh có bộ nanobot hoàn toàn mới trên ngực. Anh đã sẵn sàng chiến đấu ngay lập tức. Anh trang bị vũ khí để có thể giữ cho gia đình mình an toàn, mặc dù lại khiến họ gặp nguy hiểm cũng nhiều như vậy, thậm chí có thể nhiều hơn. Tuy nhiên, giống như quân đội hùng hậu nhất trên thế giới cũng không thể đảm bảo sự an toàn của bạn, chúng ta thật buồn khi thấy bộ đồ mạnh nhất thế giới cũng không thể làm được chuyện đó.

Bộ đồ mạnh nhất thế giới của Iron Man cũng không thể cứu được Peter Parker, hay bất kỳ nhân vật nào

Trong Infinity War, Cap vẫn là người chúng ta muốn trở thành – được dẫn dắt bởi các nguyên tắc, kiên định trong niềm tin, đi cứu bạn bè, từ chối hy sinh Vision – và Iron Man vẫn là người chúng ta thực sự là: một cỗ máy không hoàn hảo cố gắng làm điều đúng đắn mà không nghĩ cho thấu; một người định hình toàn bộ thế giới của mình đồng thời cũng liên tục bị thế giới đó định hình lại, theo cách tốt lẫn cách xấu.

Nhưng chúng ta không phải cảm thấy tồi tệ về việc chúng ta là ai khi nhìn vào Tony Stark, bởi vì có hy vọng trong câu chuyện của anh. Khi bắt đầu, anh đầy quyền lực, tham lam, phá hoại, và kiêu ngạo – một thế lực ích kỷ không có chiếc la bàn đạo đức. Và dù anh vẫn đầy tính cá nhân, không phải lúc nào cũng suy nghĩ trước khi hành động, và không phải lúc nào cũng học được những bài học đúng, anh không còn đặt mình lên trước những người khác nữa. Bởi vì anh được thúc đẩy bởi một khát vọng vị tha trở thành cái thiện. Thật không may, cái quái trong con người anh nghĩa là những ý định tốt của anh có thể dẫn đến kết quả là một Ultron, hoặc vội vã lao đến Titan mà không suy nghĩ thấu đáo.

Doctor Strange biết điều gì đó mà không ai khác biết, bởi vì anh đã nhìn thấy tương lai duy nhất mà họ đánh bại Thanos. Hóa ra cách duy nhất để làm điều đó liên quan đến việc cứu mạng Tony Stark. Cũng giống như chỉ có chúng ta mới có thể quyết định được mình sẽ tiếp tục đi con đường nào, tốt hay xấu, bất cứ hy vọng nào vẫn còn cho Avengers và cho thế giới đều phụ thuộc vào việc Tony Stark đi đâu từ chỗ này.

Iron Man là linh hồn của MCU và luôn luôn như vậy

Sẽ là như thế đó, bởi vì anh là linh hồn của MCU và luôn luôn như vậy. Và trong khi người Mỹ luôn cần một Đội trưởng Mỹ để nhắc nhở mình nên cố gắng trở thành ai, chúng ta luôn cần một Người Sắt cho chúng ta thấy mình thực sự là ai, tất cả những cái tốt và tất cả những cái xấu. Bởi vì đó là cách duy nhất để chúng ta có thể trở nên tốt hơn.