“Phim được quay ở Ireland; đạo diễn thứ nhất, David Bayona, là người Tây Ban Nha; nữ diễn viên, Eva Green, người Pháp; phục trang, Gabriella Pesucci, người Ý,” Pippa Harris nhà sản xuất có trụ sở ở London của Penny Dreadful, nói. “Đây là một sự cộng tác xuất sắc trải khắp các quốc tịch châu Âu. Đây là tác phẩm hay nhất được làm ở EU.”

Một cảnh phim Penny Dreadful, có nữ diễn viên chính người Pháp Eva Green (trái, đứng)

Như nhiều chuyên gia điện ảnh và truyền hình sống ở Anh, giờ đây Harris đang há hốc trước việc cuộc bỏ phiếu lịch sử “Brexit” hôm thứ sáu 24/6 vừa rồi có ý nghĩa gì với lĩnh vực làm ăn của mình. Anh đã có hoạt động sản xuất tấp nập nhiều năm rồi, sản phẩm phụ của chính sách thúc đẩy ngành phim ảnh suốt một thập niên qua và cơ sở hạ tầng tráng kiện đã mọc lên quanh các phim Harry Potter và James Bond.

Nhưng các nhà sản xuất độc lập người Anh hầu hết dựa vào những đối tác châu Âu giúp vốn cho các dự án của họ, và dựa vào năng lực cộng tác xuyên biên giới phi thuế quan hoặc rào cản nhập cư. Là thành viên EU, Anh hưởng lợi từ bao cấp phim theo MEDIA/Creative Europe Programme, đã cấp vốn cho các phim đoạt giải Oscar như The King’s Speech, Slumdog Millionaire và The Queen.

Từ năm 2007 đến 2015, các nhà làm phim Anh thu hơn 145 triệu đôla vốn đầu tư từ chương trình này. Khoản tiền đó, nhằm khuyến khiến phát tán phim và các lĩnh vực văn hóa khác của châu Âu, sẽ không còn sẵn có với họ nữa.

Helen Mirren vai Nữ hoàng Elizabeth II trong bộ phim The Queen, đoạt Oscar Nữ diễn viên chính xuất sắc năm 2006

“Tôi thất vọng, đau khổ,” Jeremy Thomas, nhà sản xuất người Anh các xuất phẩm đồng sản xuất của châu Âu như bộ phim năm 2013 Only Lovers Left Alive có Tilda Swinton đóng và A Dangerous Method năm 2011 có Keira Knightley đóng. “Tự do thương mại và tự do di chuyển là rất quan trọng đối với tôi và đã có tác dụng rất tốt. Ở mức độ thực tế, giờ đây chúng ta phải xem các hiệp ước, giấy phép làm việc, thuế lợi tức.”

Đại diện từ các hãng phim lớn của Mỹ từ chối bình luận về tác động của Brexit lên công việc làm ăn của họ sẽ như thế nào, nhưng có khả năng là một hiệu ứng hỗn hợp. Trong ngắn hạn, các hãng phim có thể thấy lợi ích từ việc thông qua kết quả trưng cầu dân ý này, khi đồng bảng Anh mất giá so với đôla Mỹ, khiến việc làm phim điện ảnh và truyền hình ở đây rẻ hơn.

Thực tế, nhiều nhà bán lẻ đang trông chờ một sự tăng đột biến.

Alex Hope, điều hành hãng hiệu ứng hình ảnh Double Negative trụ sở đặt tại London, hiện đang làm hiệu ứng hình ảnh cho Star Trek Beyond của Paramount và Justice League Part I của Warner Bros., nói với nhân viên của mình trong một email rằng anh nghĩ công việc làm ăn của anh sẽ tiếp tục phát đạt.

Cảnh trong phim Ex-Machia do Double Negative thực hiện đoạt Oscar 2016 ở hạng mục này

“Mặc dù cá nhân tôi thấy buồn và cực kỳ chán nản bởi kết quả trưng cầu dân ý… Giá trị [đồng bảng Anh] nghĩa là chúng ta có lợi thế cạnh tranh để làm kỹ xảo cho phim điện ảnh và truyền hình Mỹ,” Hope nói trong email gửi nhân viên vào sáng thứ sáu.

Ưu đãi 25% thuế hào phóng của Anh, đã hấp dẫn chế tác Hollywood, sẽ tiếp tục. Nhưng một đồng bảng yếu đi nghĩa là các hãng phim sẽ thu ít hơn từ phòng vé nước Anh – đạt 1,9 tỉ đôla, đây là thị trường lớn thứ ba thế giới năm 2015, theo Hiệp hội điện ảnh Mỹ (Motion Picture Assn. of America – MPAA).

MPAA chỉ ra rằng ngành phim ảnh Mỹ đang áp dụng phương pháp chờ-xem-sao trước vấn đề này.

"Trong khi sẽ cần thời gian mới hiểu hết ý nghĩa của kết quả trưng cầu dân ý này, chúng tôi thúc giục chính phủ Anh ưu tiên hóa mội trường ổn định cho lĩnh vực điện ảnh và truyền hình đảm bảo tiếp tục tạo ra việc làm và tăng trưởng trong những năm tới,” một phát ngôn viên của MPAA nói trong một thông báo.

Cảnh trong phim Only Lovers Left Alive

Nhiều cổ phiếu truyền thông lớn của Mỹ bị thiệt hại nặng trong một phiên giao dịch chịu vùi dập trong tình hình chung của thị trường toàn cầu. Cổ phiếu của 21st Century Fox, trong đó cổ phiếu Anh chiếm áp đảo, giảm gần 8% còn 26,94 đôla ở phố Wall ngày thứ sáu. Viacom Inc. giảm 6%, còn Lionsgate rớt 5%, Time Warner Inc. và Walt Disney Co. tụt 3%.

“Tình trạng bất định có lẽ là tác động lớn nhất,” Michael Ryan, chủ tịch Independent Film and Television Alliance, một đối tác của GFM Films, nói. “Nước Anh thuê mướn một lượng lớn lao động làm việc trong lĩnh vực này, và bây giờ đây chính là nơi rất lộn xộn.”

Có khả năng hưởng lợi từ cuộc trưng cầu ý dân ở Anh là nước láng giềng Ireland, một nước thành viên EU nói tiếng Anh có ưu đãi thuế hào phóng cho phim ảnh.

“Bạn còn đi chỗ nào khác nữa chứ? Đức ư? Không chừng làm người Ireland thì tốt,” Ryan, người Anh có dòng máu Ireland. “Tôi thực sự đang kiếm hộ chiếu Ireland cho mình vì tôi tức điên lên rồi.”

Hiện trường quay Game of Thrones ở Bắc Ireland

Phim truyền hình Game of Thrones của HBO, quay ở Bắc Ireland thuộc Vương quốc Anh, sẽ không bị ảnh hưởng bởi cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý vì không nhận tiền vốn của châu Âu mấy mùa gần đây.

"Chúng tôi không thấy cuộc trưng cầu đi hay ở lại EU này sẽ có tác động hữu hình nào đến việc sản xuất Game of Thrones của HBO,” phát ngôn viên của HBO nói.