“Người nào nổi tiếng ư?” một người cầm vé hỏi.
Scott Stuber, đứng đầu bộ phận điện ảnh tại Netflix, đã được giao
nhiệm vụ làm cho mảng phim điện ảnh của dịch vụ phát trực tuyến này lợi
hại như hoạt động truyền hình
|
Người xem phim có thể không biết Scott Stuber, nhưng anh đang nhanh
chóng trở thành một trong những người quan trọng nhất — và hủy hoại nhất
— trong ngành kinh doanh phim ảnh. Là cựu phó chủ tịch của Universal
Pictures, Stuber, 50 tuổi, là giám đốc điện ảnh của Netflix. Nhiệm vụ
của anh là làm cho dàn phim mới nguyên của dịch vụ phát trực tuyến này
trở nên đáng gờm như hoạt động truyền hình, đã nhận được 112 đề cử Emmy
trong năm nay, nhiều nhất so với bất kỳ nhà đài nào.
Với
Roma được
giới phê bình khen ngợi cuồng nhiệt, đã phát trên Netflix, Stuber đẩy
khổng lồ internet này vào trung tâm cuộc đua Oscar. Bộ phim tinh tế của
Cuarón, kể về cuộc sống vào những năm 1970 ở Mexico City có khả năng
mang lại cho Netflix đề cử phim hay nhất đầu tiên. Để chắc chắn, công ty
này đang hậu thuẫn cho
Roma bằng một chiến dịch vận động Giải thưởng Viện Hàn lâm có lẽ là phung phí nhất từng được dồn lực.
Tuy nhiên,
Roma chỉ
là khởi đầu cho cuộc tấn công dữ dội vào điện ảnh của Stuber, một trong
số đó là buộc các hãng phim lâu đời và chuỗi rạp chiếu phải đối mặt với
câu hỏi gây kinh hoàng: Liệu công ty phát trực tuyến có thúc đẩy
nhiều người đã chuyển sang đài cáp lúc này ngừng đi xem phim ở rạp luôn
không? Sau khi phá vỡ lĩnh vực kinh doanh truyền hình và âm nhạc, cuối
cùng internet đang đe dọa trái tim của Hollywood.
Với Roma được giới phê bình khen ngợi cuồng nhiệt, Stuber đẩy khổng lồ internet này vào trung tâm cuộc đua Oscar
|
Được trang bị kho vũ khí tài trợ bằng vay nợ của Netflix, Stuber có các
bộ phim đến từ Martin Scorsese, Steven Soderbergh, Dee Rees, Guillermo
del Toro, Noah Baumbach và ông vua cảnh tượng hoành tráng Michael Bay.
“Nếu bạn định xây dựng một hãng phim tuyệt vời, bạn phải xây dựng nó với
các nhà làm phim vĩ đại,” Stuber nói, lưu ý rằng các ông hoàng bà chúa
của Hollywood — Meryl Streep, Ben Affleck, Eddie Murphy, Sandra Bullock,
Dwayne Johnson — cũng đã đã ký hợp đồng tham gia phim Netflix.
Stuber
lên kế hoạch cung cấp 55 phim mới nguyên mỗi năm, bao gồm một số phim
có ngân sách lên tới 200 triệu đôla. Thêm vào phim tài liệu và phim hoạt
hình, do các phân ban khác xử lý, thì số lượng phim Netflix phát hành
hàng năm tăng lên khoảng 90. Để so sánh, Universal, một trong những hãng
phim truyền thống năng suất nhất Hollywood, phát hành khoảng 30 phim
mỗi năm.
Cho đến nay, kỹ nghệ điện ảnh đã được bảo hộ tương đối
trước các thế lực kỹ thuật số đã tái định hình phần còn lại của lĩnh vực
truyền thông. Hầu hết các bộ phim vẫn ra rạp theo cùng một cách từng có
trong nhiều thập kỷ: trước tiên là chiếu rạp, trong thời gian độc quyền
khoảng 90 ngày, và sau đó là ở nhà. Các chuỗi rạp, bao gồm AMC và
Regal, đã chống lại những nỗ lực rút ngắn thời gian đó. Họ lo rằng người
ta sẽ miễn cưỡng mua vé nếu họ có thể xem cùng một bộ phim trong phòng
khách nhà họ chỉ vài tuần (hoặc vài ngày) sau đó.
The Ballad of Buster Scruggs, do Joel và Ethan Coen đạo diễn, chỉ phát hành 21 rạp chiếu ở Mỹ vào tháng 11
|
“Xét lợi nhuận biên của việc kinh doanh rạp chiếu, nếu bạn mất 10% khán
giả — một số người ở nhà — thì một số rạp chiếu sẽ phá sản,” John
Fithian, chủ tịch Hiệp hội các chủ rạp chiếu Hoa Kỳ, nhóm người tin
tưởng rằng màn ảnh rộng là một phần của chính định nghĩa điện ảnh.
Netflix
hầu như bỏ qua các rạp chiếu phim. Để đủ điều kiện tranh giải thưởng,
một số ít phim Netflix xuất hiện đồng thời trực tuyến và tại các rạp
chiếu phim nghệ thuật ở New York và Los Angeles. Được Stuber thúc ép,
hồi tháng 10/2018 Netflix tiết lộ mô hình phát hành thứ ba, khiến cho
Roma và
hai phim danh giá khác có ở rạp chiếu phim trước — nhưng chỉ trong vòng
một đến ba tuần — và trên dịch vụ sau. Hầu hết các rạp chiếu đã từ
chối, mặc dù Netflix rải khoảng 140 rạp chiếu ở Bắc Mỹ cho
Roma và gần
600 rạp chiếu ở nước ngoài. (Hai phim còn lại là
The Ballad of Buster Scruggs, do Joel và Ethan Coen đạo diễn, chỉ phát hành 21 rạp chiếu ở Mỹ vào tháng 11; và
Bird Box, phim ly kỳ có sự tham gia của Bullock, được phát hành ở bốn rạp.)
Mối
quan tâm của Netflix dành cho các rạp chiếu mới đây là cành ôliu đối với
các nhà bầu chọn Oscar. Các tên tuổi nặng ký như Steven Spielberg đã
cáu tiết chính sách phát trực tuyến phim của Netflix ngay lập tức, cho
rằng tất cả nội dung giải trí của dịch vụ này nên được coi là truyền
hình. Nhưng Netflix cần giải Oscar và sự chứng nhận mà giải này mang
đến để cạnh tranh thu hút những tài năng hàng đầu với các hãng phim
truyền thống.
Bird Box, phim ly kỳ có sự tham gia của Sandra Bullock, được phát hành ở bốn rạp
|
“Chúng tôi đang cố gắng xây dựng một hãng phim mới thú vị dành cho các
nghệ sĩ,” Stuber nói. “Khi chúng tôi làm điều đó, điều quan trọng là
phải cởi mở với những lời chỉ trích. Khi một nghệ sĩ vĩ đại nói, ‘Này,
cái này không hiệu quả,’ thì sau đó chúng tôi sẽ cố gắng khắc phục. Đối
với một số nhà làm phim của chúng tôi, điều đó có nghĩa là có một bản
phát hành rạp và tranh giải thưởng.”
Tuy nhiên, đừng hy vọng Netflix sẽ khuất phục hơn nữa.
“Trong
một thế giới nơi sự lựa chọn của người tiêu dùng đang chi phối mọi thứ —
cách chúng ta mua sắm, cách chúng ta đặt hàng tạp hóa, cách chúng ta
giải trí — chúng tôi đang cố gắng đi đến chỗ để người tiêu dùng xem rạp
chiếu là một lựa chọn,” Stuber nói. “Nhưng chúng tôi cũng nghĩ rằng điều
quan trọng là, nếu quý vị không có phương tiện hoặc dễ tiếp cận hoặc
thời gian đi đến rạp chiếu phim, quý vị vẫn có thể xem phim mà không
phải chờ đợi lâu.”
Ông Fithian thuộc Hiệp hội chủ rạp gọi bình
luận của Stuber về sự tiếp cận là “hết sức nhảm nhí”. Ông nói thêm, “Đối
với các nhà làm phim muốn đến Netflix, họ như bán linh hồn — số tiền
lớn đổi lấy cách xem phim mà họ biết là phim nên được xem như thế.”
Martin Scorsese (trái) và Joe Pesci trên trường quay The Irishman
|
Scorsese không đồng ý. Netflix đã thông qua bộ phim chính kịch gangster sắp tới của ông
The Irishman, với Robert De Niro, Al Pacino và Joe Pesci đóng chính, sau khi Paramount chùn bước trước chi phí của nó.
“Có
người sẽ nói, ‘Netflix không phải là rạp chiếu, mà là phát trực
tuyến,’” Scorsese nói trong một email. “Ở một chừng mực nhất định thì
đúng, tất nhiên, và đối với tôi, đến từ thời đại rạp chiếu, cảm thấy
khác thường và bất định — Joel và Ethan và Alfonso Cuarón và Tamara
Jenkins có lẽ cũng nói như vậy. Nhưng tất cả chúng tôi đang làm các bộ
phim để trải nghiệm trên màn ảnh rộng, và họ đã cho chúng tôi
khung thời gian chiếu rạp. Và, quan trọng hơn hết thảy, Scott và nhóm
của anh ấy thực sự làm phim của chúng tôi, từ một nơi tôn trọng và yêu
thích điện ảnh, và thế là đủ.”
Roma được Participant
Media bỏ vốn và sản xuất, đã tiếp cận sáu công ty, bao gồm các công ty
truyền thống như Fox Searchlight, với tư cách là nhà phân phối tiềm
năng. Tất cả họ, trừ Netflix, đạo diễn Cuarón nói, đều lo ngại khả năng
thương mại của một bộ phim đen trắng, có phụ đề. “Tôi rất vui mừng trước việc triển khai mô hình phát hành này của Netflix,” Cuarón nói. “Đây sẽ
mang lại sự đa dạng cho điện ảnh.”
Ông nói thêm: “Tôi tin tưởng Scott. Tôi đã biết anh ấy rất lâu, rất lâu.”
Scott Stuber và đạo diễn Alfonso Cuarón cùng dàn diễn viên Roma tại buổi chiếu rạp ra mắt phim ở Los Angeles
|
Có phong cách êm dịu, ân cần nổi bật ở một Hollywood độc đoán, Stuber là
người tài giỏi trong ngành điện ảnh. Quen biết Cuarón vào đầu những năm
2000, khi Stuber là một giám đốc điều hành cấp cao của Universal và
Cuarón đang làm
Children of Men tại hãng phim này.
Năm 2005 Stuber rời công việc ở Universal để trở thành nhà sản xuất, chuyên về phim hài tình huynh đệ như
Ted và
You, Me and Dupree. Bất chấp thành tích trái chiều — bom xịt của anh bao gồm
A Million Ways to Die in the West và
Battleship — anh đã được mời điều hành Paramount vào năm 2017. Netflix tiếp cận cùng lúc đó.
Tại
Netflix, Stuber đã phải thu hẹp khoảng cách văn hóa giữa Hollywood, nơi
các quyết định được đưa ra bởi bản năng trực giác, với công ty của anh,
nơi dữ liệu và thuật toán thống trị. “Không thể dễ dàng, nhưng Scott
dường như có mặt ở mọi nơi cùng một lúc,” Susanne Bier, đạo diễn Bird
Box, nói. “Tôi gửi tin nhắn cho anh và lập tức có tin nhắn trả lời.”
Kissing Booth, một thành công lớn trong mùa hè 2018
|
Phân ban điện ảnh của Netflix có hai nhóm chính. Một nhóm được gọi là
Nguyên tác, dự định cung cấp khoảng 20 phim mỗi năm với ngân sách từ
20 triệu đến 200 triệu đôla. Nhóm Phim độc lập lên kế hoạch khoảng 35
phim mỗi năm, với ngân sách lên tới 20 triệu đôla; khoảng 75% sản lượng
của nó sẽ là các phim thể loại dành cho đối tượng chuyên biệt (như phim hài lãng mạn
Kissing Booth, một thành công lớn trong mùa hè), với sự cân bằng dành cho các đạo diễn nghệ thuật như Nicole Holofcener.
Stuber có thẩm quyền thông qua tất cả các phim của Netflix nhưng ủy thác một số quyết định đó.
Stuber,
đã kết hôn với Molly Sims, nữ diễn viên và doanh nhân phong cách sống,
lớn lên ở Granada Hills, California, nơi cha của anh làm việc cho Lockheed
Martin và mẹ anh làm việc tại một công ty xuất nhập khẩu. Anh không quen biết
ai ở Hollywood.
Sau khi tốt nghiệp Đại học Arizona về điện ảnh
(anh đến đó để chơi bóng chày), Stuber có công việc tại Universal năm
1992 với tư cách là trợ lý báo chí. Nhiệm vụ của anh bao gồm cung
cấp tin tức vào lúc 8 giờ sáng hàng ngày cho người đứng đầu đầy quyền
hành của hãng phim, Lew Wasserman.
Sau khoảng sáu tháng, Wasserman, dường như bị ấn tượng bởi sự đúng giờ
của Stuber, đã nói chuyện với anh lần đầu tiên. “Ông ấy nói, ‘Này nhóc,
cậu muốn trở thành ai khi lớn lên?’” Stuber nhớ lại.
Câu trả lời tức khắc của chàng trai trẻ Stuber khi ấy? “Ông.”
.
Dịch: © Ngân Mai @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The New York Times