CHÍNH XÁC THÌ MARY POPPINS LÀ AI? Chúng ta biết cô là một sinh vật hình
dáng người không già đi, có khả năng điều khiển vật thể, không bị ràng
buộc bởi các giới hạn thời gian, không gian, và trọng lực, và bay trong
không trung nhờ một chiếc ô, nhưng với dáng vẻ nghiêm trang, chân chữ V.
Cô nghiêm túc, khó tính, và nói giọng tầng lớp quý tộc, nhưng vui thú
với tình cảm thoáng lãng mạn với những người lao động thường dân. Cô
được trẻ con và những người từng là trẻ con khắp thế giới yêu quý, nhưng
khi được xem xét ở một tầm trí thức, cô vẫn hoàn toàn mơ hồ, thậm chí
kỳ quái.
Mary Poppins bay trong không trung nhờ một chiếc ô, nhưng với dáng vẻ nghiêm trang, chân chữ V
|
“Cô ấy là một siêu anh hùng,” Emily Blunt nói không ngập ngừng. “Bạn có
thể nói cô ấy là một thiên thần. Cô ấy nhận ra người khác cần gì, cô cho
họ điều đó, nhưng trong quá trình ấy họ được khám phá về bản thân
mình.” Với vẻ cứng rắn khá giống Mary Poppins, Blunt kết luận, “Tôi
không nghĩ cô tự vấn mình là ai. Không ai khác giống cô ấy – và cô thích
điều đó.”
Mặc quần bò xanh rách kiểu cổ và áo blouse đen xanh
nhung xếp nếp của Frame, tóc vàng, Blunt có vẻ ngoài chẳng giống Mary
Poppins mấy khi tác giả gặp cô đầu mùa thu tại căn gác mái ở Hạ
Manhattan, nơi cô và chồng, nam diễn viên và đạo diễn John Krasinski,
dùng làm văn phòng. Nhưng trong lời đáp nhanh mà suy tư cho câu hỏi,
Blunt cho thấy cô đã cân nhắc nhiều về vai chính trong
Mary Poppins Returns ra sao.
Và
điều đó chẳng có gì lạ: Blunt được phân sẵn phần việc của mình. Từ
khoảnh khắc nhân vật bay lơ lửng vào tầm mắt – “Như tôi sống và thở!”
một Lin-Manuel Miranda kinh ngạc nói, vào vai người châm đèn Jack là bạn
của Mary, chiêm ngưỡng sự xuất hiện từ giữa tầng mây của người trông
trẻ siêu nhiên – phải có sự tin tưởng ngay tức khắc, không có nghi ngại
nào. Người vào vai Mary Poppins năm 2018 phải – từ trên thước đo ma
thuật là gì nhỉ? – hoàn hảo về mọi mặt.
Dick Van Dyke và Julie Andrews trong Mary Poppins (1964)
|
Đó là vì, với đa số chúng ta,
Mary Poppins đã luôn là Julie
Andrews, với lần ra mắt màn bạc trong bản phim gốc năm 1964 và giành một
Oscar. Bộ phim ấy vẫn là một tác phẩm tiêu biểu của nghệ thuật đại
chúng Mỹ, hình ảnh khoa trương và có những bài hát khó quên của hai anh
em Richard và Robert Sherman (
A Spoonful of Sugar,
Feed the Birds [Tuppence a Bag],
Supercalifragilisticexpialidocious).
Đó là một di sản để đời để cạnh tranh – và Blunt biết mình sẽ bước chân
vào công việc lớn lao khi nhận được điện thoại “có tính trịch thượng”
bất thường, theo lời cô tả, từ Rob Marshall, đạo diễn của phần hai, vào
mùa hè năm 2015. Hai người đã làm việc vài năm trước trong
Into the Woods,
bản phim chuyển thể của Marshall từ vở nhạc kịch sân khấu của Stephen
Sondheim–James Lapine, và hai người đã có mối quen thân dễ dàng.
Lần
này, Blunt cảm thấy năng lượng khác từ Marshall, như thể ông đang tiến
tới một màn cầu hôn. Mà gần như vậy. Sau một phần mở đầu dài giải thích
rằng ông và John DeLuca, bạn đời và cộng sự trong cộng việc, đang tiến
gần tới cơ hội làm dự án mơ ước – trong khi không nói dự án gì – cuối
cùng Marshall cũng tiết lộ ông đang nói về một
Mary Poppins
nữa. Phần gốc là phim đầu tiên Marshall được xem với cha mẹ mình trong
một rạp ở trung tâm Pittsburgh, khi ông 4 tuổi. Phần lớn cuộc đời trưởng
thành của ông đã dành để nung nấu ước mơ được làm phần tiếp theo cho nó.
Với vẻ cứng rắn khá giống Mary Poppins, Blunt kết luận, “Tôi không
nghĩ cô tự vấn mình là ai. Không ai khác giống cô ấy – và cô thích điều
đó.”
|
“Rob căn bản nói, ‘Nếu cô không muốn làm việc này với chúng tôi, chúng
tôi sẽ đi tìm thứ khác, vì nếu cô không muốn chúng tôi sẽ không làm,’”
Blunt kể.
“Với tôi, không ai khác ngoài Emily,” Marshall xác
nhận. “Không có đến một lựa chọn khả thi nào nữa. Cô ấy hiếm trong thế
giới này vì cô ấy cực kỳ ấm áp và vui tính, và có sự mong manh lớn nữa.
Đồng thời, cô ấy người Anh và có thể hát và nhảy.”
Blunt đồng ý
ngay tắp lự. Mãi sau cô mới cân nhắc các rủi ro đi kèm. Thực ra, có một
tiền đề cho việc này: Cô nói với một người bạn về dự án sắp tới, và
người bạn thốt lên, “Ồ, cậu có gan to đấy!”
“Và tôi nhớ cảm giác hoảng sợ mơ hồ dần thấm vào,” Blunt nói.
VÀ CÒN MIRANDA, với
Mary Poppins Returns sẽ là vai lớn đầu tiên sau khi từ biệt dàn diễn viên Broadway của
Hamilton,
vở nhạc kịch đã ;àm thay đổi chấn động cuộc đời anh, thì sao? Và nhân
vật mới của anh, Jack người châm đèn – gánh vác vai trò làm người thừa
kế cho Bert đáng yêu, hát
Chim-Chimney của Dick Van Dyke như thế nào?
“Anh có e dè vào vai người châm đèn không?” tác giả hỏi Miranda trong một quán cà phê Brooklyn.
“Tôi
không e dè vào vai người châm đèn, hay lo lắng về việc vào vai người
châm đèn. Vào vai người châm đèn có chút ghê rợn,” Miranda trả lời.
“Nhưng vào vai người châm đèn có cảm động chảy nước mắt không?”
“Có,” Miranda đáp. “Có những giấc mơ ta có khi còn bé, và ý tưởng rằng một ngày nào đó
Mary Poppins
sẽ có một phần tiếp theo và thế nào đó ta có thể góp mặt. Và nếu tôi
nói đây là một giấc mơ của tôi, người ta sẽ bảo, ‘Anh phê cái gì đấy?’
“Thực ra trong
Hamilton tôi
có liên hệ tới anh em Sherman,” Miranda nói tiếp. “Trong bài hát của
Vua George, có lúc ông ấy hát ‘Oceans rise, empires fall,’ (tạm dịch:
Đại dương trỗi dậy, đế chế sụp đổ) và đó là một kiểu rất Sherman, cho
nốt nhạc cao lên ở từ trỗi dậy và hạ xuống trong sụp đổ – như khi nốt
nhạc đi lên ở từ trôi trong...” Anh hát câu “A spoonful of sugar makes
the medicine go down.” (tạm dịch: Một thìa đường để nuốt trôi thuốc.)
Lin-Manuel Miranda trong vai Jack người châm đèn
|
Miranda bắt đầu quá trình chuẩn bị cho
Poppins bằng cách xem
lại bản phim năm 1964 lần đầu tiên kể từ khi còn bé. “Nó không chịu ảnh
hưởng của thời gian và vang dội tới kỳ lạ,” anh nói. “Một trong những
bài hát đầu tiên là
Sister Suffragette, một bài hát
đàn-ông-ngu-ngốc, hãy-cho-phụ-nữ-quyền-bầu-cử,” – do Glynis Johns trong
vai bà Banks hát, đóng vai mẹ của các đứa bé Mary Poppins chăm nom –
“nên thật tuyệt vời. Và rồi hình ảnh và các phân đoạn ca hát ma thuật
như mọi thứ ta thấy trong phim ngày nay.”
Blunt dùng một chiến
thuật khác. Loại bỏ nghi ngờ bản thân, cô đơn phương đưa ra quyết định
không xem lại bản 1964 mà cô cũng chưa từng xem lại từ khi còn bé. “Tôi
biết nếu xem bản của Julie Andrews, có lẽ tôi sẽ để mất lợi thế làm điều
bản năng bảo mình làm,” Blunt nói. “Với lại, tôi không muốn bị giọng ca
xuất sắc của bà uy hiếp hoàn toàn.”
Trước
Into the Woods,
Blunt không ca hát chuyên nghiệp mấy, dù cô lớn lên không thiếu kinh
nghiệm văn nghệ. Thời bé cô chơi cello, và ở Hurtwood House, trường nội
trú cô theo học thời niên thiếu ở Anh, cô đóng vai Adelaide trong vở
Guys and Dolls và biểu diễn trong một nhóm tứ ca nữ. “Chúng tôi hát những bài như
Waterfalls của TLC – cực hay,” cô kể.
Dick Van Dyke (giữa), Lin-Manuel Miranda, và Emily Blunt trong một cảnh phim
|
Tuy nhiên, vẫn có vài sự hồi hộp chung phải vượt qua. Các nhà soạn nhạc cho bộ phim, Marc Shaiman và Scott Wittman (
Hairspray,
Smash),
đối phó với công việc được “cộp mác mất trí” là cố gắng đứng ngang tác
phẩm của anh em nhà Sherman. “Và rồi, thêm vào đó,” Shaiman nói, “có sự
tra tấn nào tuyệt diệu hơn ‘Hãy viết ca khúc cho Lin-Manuel Miranda’?”
Blunt,
Miranda, Shaiman, và Wittman tình cờ đều sống tại New York, vậy nên,
vào xuân 2016, bốn người họ thường xuyên gặp mặt tại phòng thu âm
Chelsea. “Chúng tôi phải viết các bài hát khớp với Emily và Lin, đo ni
đóng giày cho họ,” Wittman nói. Ví dụ: Các nhạc sĩ sáng tác bài song ca
hài hước có tựa
A Cover Is Not the Book để cho Miranda một
khoảnh khắc kéo dài để bắn vần trong phong cách nhanh gãy lưỡi nổi tiếng
của anh – “For it’s not so cut and dried/Well, unless it’s Dr.
Jekyll/Then you better hide, petrified!” (tạm dịch: Vì nó không phân rõ
rệt/Trừ khi là Bác sĩ Jekyll/Vậy thì bạn nên chạy trốn sợ hãi vào!) — dù
may là không phải theo lối rap không ăn nhập. Trong các quy ước của thể
loại nhạc kịch Anh có bài hát liến thoắng, một màn diễn theo phong cách
Gilbert và Sullivan thể hiện sự khéo léo của giọng ca, “nên chúng tôi
cảm thấy có thể đưa ra khoảnh khắc như thế cho Lin mà không làm tổn hại
phong cách bộ phim, hay thời điểm và bối cảnh của nó,” Shaiman nói.
Với Blunt, các buổi này có mục đích trị liệu cho cô. Cô đang trong quá trình quay nốt
The Girl on the Train,
bộ phim cô vào vai một người quan sát trầm cảm, và đang mang bầu những
tháng cuối cô con gái thứ hai với Krasinski, Violet, giờ đã 2 tuổi. (Cô
con gái lớn của họ, Hazel, 4 tuổi.) “Hát những bài hát
Mary Poppins
hạnh phúc sau những gì tôi trải qua mọi ngày như thuốc bổ vậy,” cô nói.
“Violet tội nghiệp; con bé đã cựa quậy trong bụng tôi trong khi tôi vào
vai người nghiện rượu bê tha này. Nhưng rồi tôi nghĩ con bé được lợi từ
những lần ca hát ấy.”
Mary Poppins của Emily Blunt hứa hẹn sự gần gũi với nguyên tác văn học
|
SÁU THÁNG SAU KHI VIOLET RA ĐỜI, Marshall thu xếp cho Blunt và Miranda
luyện tập các bài hát mới trong một tuần với các diễn viên-ca sĩ
Broadway kinh nghiệm trong một khu diễn tập giữa Manhattan – Blunt lẻn
ra ngoài thường xuyên để bơm sữa. (“Mary Bơm-sữa; tôi cảm thấy như thế,”
cô nói. “Thật tức cười.”) Sau đó là ba tháng diễn tập ở Anh trước khi
quá trình quay phim bắt đầu. Blunt, đã chuyển cả gia đình tới London cho
thời gian quay, nói với Marshall cô cần chút thời gian nghỉ ngơi. “Tôi
nói, ‘Anh cần cho tôi 4-5 tháng trước khi tôi sẵn sàng tham gia các buổi
diễn tập, cho em bé.’”
Thời gian nghỉ cho phép Blunt đắm mình
vào tư liệu gốc của cả hai phim, bộ truyện tám quyển của P. L. Travers,
nhà văn gốc Úc sống ở London (nổi danh vì bảo vệ sáng tác văn học của
mình tới nỗi Disney đã dành cả một phim lẻ,
Saving Mr. Banks
năm 2013, nói về những khó khăn hãng phim trải qua để có lời chúc phúc
của Travers cho bản phim gốc). Trong sách, nhân vật chính nghiêm khắc và
cấm đoán, với các tính cách của một nhân vật phản anh hùng, như sự phù
phiếm quá mức (“Mary Poppins rất hão huyền và luôn cố trông đẹp nhất có
thể. Thực tế, cô đảm bảo mình không bao giờ trông kém hơn thế”) và kiên
quyết từ chối bàn về cuộc sống nội tâm (“Mary Poppins chẳng nói với ai
cái gì”).
Không ngạc nhiên là từ sự chuẩn bị của Blunt, Mary
Poppins hiện ra chanh chua, đanh đá, và hài hước rõ rệt hơn của Andrews –
“gần gũi hơn với Dorothy Parker, hay Katharine Hepburn của những phim
hài những năm 30, với một chút Wonka của Gene Wilder trong đó,” theo lời
tả của Miranda. Blunt nói cô lấy cảm hứng từ lối nói như súng liên
thanh của phóng viên Hildy Johnson do Rosalind Russell thủ vai trong
tuyệt tác hài của Howard Hawks,
His Girl Friday, và từ lối nói
năng kỳ lạ, đặc thời 30 của Công chúa Margaret, được cô miêu tả là “rất
quý tộc và lạ lẫm, nhưng vẫn nhẹ nhàng và trơn tru.”
Emily Mortimer (trái) và Ben Whishaw (thứ hai từ trái qua) vai Jane và Michael Banks
|
Thập kỷ 30 cũng là khi hai quyển sách
Poppins đầu được xuất
bản, và có những ám chỉ trong đó về những khó khăn tài chính thời “Đại
Suy thoái”, từ để chỉ Đại Khủng hoảng ở Anh. Nhà số 17 đường Cherry
Tree, nhà của gia đình Banks, là ngôi nhà duy nhất trên phố “khá dột nát
và cần một lớp sơn”. Walt Disney đã chọn chuyển bối cảnh của bộ phim
đầu tiên sang thời đại Vua Edward vui tươi rõ rệt hơn, vào khoảng 1910.
Nhưng Marshall và biên kịch của bộ phim mới, David Magee, đã quyết định
giữ đúng bối cảnh những năm 1930 của tác giả.
Sự thay đổi lớn của
họ là cú nhảy sang thế hệ tiếp theo. Jane và Michael Banks, được diễn
với sự chân thành dịu dàng và đáng yêu hết mức của các diễn viên nhí
Karen Dotrice và Matthew Garber năm 1964, giờ do Emily Mortimer và Ben
Whishaw thủ vai. Trong khi Jane giữ sự hoạt bát của mình, noi theo tấm
gương làm nhà hoạt động của mẹ (dù cô đấu tranh cho lao động có tổ
chức), Michael là người suy sụp. Anh là cha của ba đứa trẻ nhà Banks,
Annabel, John, và Georgie, nhưng là người đàn ông mới góa vợ, nhân viên
ngân hàng không thành đạt, một nghệ sĩ mất cảm hứng sáng tạo, một người
vô vọng về tài chính đến mức ngân hàng nơi anh và cha mình làm việc đe
dọa thu hồi nhà số 17 – một loạt các tình huống xui xẻo đóng vai trò
tương tự dấu hiệu Con Dơi trên trời gọi cô bảo mẫu thần kỳ.
Dù
vậy, Marshall và Magee không đi xuống con đường mòn với một bản tái khởi
động chuỗi phim tăm tối, phản địa đàng; đây không phải là
The Dark Nanny của Christopher Nolan. Nếu có thể nói gì, thì
Mary Poppins Returns cực kỳ trung thành với tinh thần của phần tiền bối. “Phần tiếp theo có vần điệu với phần gốc,” Miranda nói.
Trích phân đoạn kết hợp người đóng và hoạt hình trong phim, một liên hệ với bản phim gốc năm 1964
|
Lại có một phân đoạn hoạt hình phô trương, được thực hiện theo lối vẽ
tay cổ điển của Disney, để làm nó, Marshall đã phải dụ dỗ vài họa sĩ kỳ
cựu tạm ngừng nghỉ hưu. Có trang phục bắt mắt, lần này do Sandy Powell
thiết kế, nổi bật trên nền xám của London: áo choàng tung bay, vừa khít,
màu đỏ và xanh cho Mary; áo len vàng tươi và xanh Kelly cho Jane và
Michael; áo vest của nhân viên ngân hàng với sọc phấn không đồng đều cho
Colin Firth (kẻ phản diện của phim, ranh ma xảo quyệt với bộ râu
Snidely Whiplash) và tay sai của hắn.
Mary Poppins và bọn trẻ có
chuyến viếng thăm tới một người họ hàng tưng tửng của Mary, dù lần này
không phải Ed Wynn vai bác Albert, quá nhẹ dạ tới nỗi bay lơ lửng được,
mà là Meryl Streep vai chị họ Topsy, có tóc màu cà rốt và kẻ mắt màu
rượu Chartreuse, huyên thuyên rồ dại về cửa hàng sửa đồ của bà, đôi lúc
còn vừa nói vừa treo ngược người. Có một —!!!— Dick Van Dyke 92 tuổi
nhảy múa, gợi lại không phải vai Bert của ông mà vai kia, nhân viên ngân
hàng cao tuổi ông Dawes. Và Shaiman và Wittman đã cho Miranda bài hát
Chim Chim Cher-ee của riêng anh, một màn nhảy tung tăng trên nóc nhà London có tên
Trip a Little Light Fantastic.
ĐẾN KHI bộ phim bắt đầu quay ở London, vào tháng 2 năm ngoái, thế giới bất ngờ khác hẳn với thế giới
Mary Poppins Returns
được dự định cho ra đời. Kết quả bất an của cuộc bỏ phiếu Brexit và bầu
cử tổng thống Mỹ năm 2016 đặt công cuộc làm phim vào một góc nhìn mới
cho những người tạo ra nó.
Mary Poppins và bọn trẻ thăm người họ hàng tưng tửng của Mary, là Meryl Streep (giữa) vai chị họ Topsy
|
“Có thêm nỗi đau xót mới vì cảm giác thời thế bất ổn thế nào,” Blunt
nói. “Tôi nhớ Meryl bình luận về việc đó, bà nói đến nơi làm việc có
chiều sâu hơn khi mọi thứ ngoài kia bắt đầu trở nên nặng nề.”
“Tôi
không thể tin rằng, với mọi chuyện diễn ra, đây là điều chúng tôi phải
mang tới cho thế giới,” Miranda nói. “Rất rập khuôn, nhưng chúng tôi
phải làm món quà khổng lồ này, bộ phim gia đình đẹp đẽ, động viên, tươi
vui khiến bạn khóc, khiến cả người vợ có trái tim sắt đá của nhà khoa
học của tôi khóc khi xem bản thô. Tôi cảm thấy rất biết ơn đây là việc
chúng tôi dành một năm để làm.”
GẦN CUỐI BỘ PHIM, một nhân vật
bật ra câu nói “Tôi không nghĩ sẽ còn cảm thấy niềm vui và kinh ngạc như
vậy nữa” – một tuyên bố về ý đồ phần hai lộ liễu nhất có thể từng nghe
được. Với Marshall, tác giả đặt câu hỏi đây có phải một tinh thần sẽ
đọng lại với trẻ con lớn lên trong thời đại như bây giờ – và liệu chúng
có phản ứng với
Mary Poppins Returns như trẻ con năm 1964 đã phản ứng với phần trước.
Bộ phim gia đình đẹp đẽ, động viên, tươi vui
|
“Quan trọng hơn bao giờ hết là bộ phim đã ra mắt,” ông nhấn mạnh. “Vì
trẻ con đang hoài nghi hơn, mọi người đang hoài nghi hơn.” Với vị đạo
diễn, các bài học hội tụ từ các quyển truyện
Mary Poppins và
hai bộ phim tương đương một chế độ dinh dưỡng sức khỏe, đáng được truyền
bá. “Để hiểu được rằng cách duy nhất vượt qua cuộc sống là tìm tận sâu
bên trong sự ngạc nhiên trẻ thơ – đó là cách tôi sống,” Marshall nói.
“Không có điều đó, tôi sẽ thấy thế giới là một nơi cực kỳ tăm tối. Và
tôi không cảm thấy lỗi thời khi nói thế. Đối với tôi, đó là một lựa chọn
cho cuộc sống.”
Với nhãn tem đã được bóc, và sự bất khả xâm phạm
của bản phim năm 1964 không bị phần tiếp theo phá vỡ, đây có phải là
khởi đầu cho nhiều cuộc phiêu lưu Poppins tiếp theo? Tư liệu gốc không
khác mấy các nguyên liệu cho chuỗi phim James Bond: một chồng các quyển
sách sinh động của một tác giả Anh khét tiếng về một nhân vật người Anh
có tính biểu tượng không già và cũng không chết. Vậy các bên liên quan
có thể chấp nhận trở lại sau
Mary Poppins Returns không?
Marshall,
tới giờ, chỉ hào hứng mong bộ phim ra rạp. “Nhưng tôi có biết,” ông nói
thêm, “rằng ngoài kia đầy tư liệu và đầy những cuộc phiêu lưu và ý
tưởng. Hẳn là những quả ngọt chờ được hái.”
Đạo diễn Rob Marshall (trái) chỉ đạo Emily Blunt trong Mary Poppins Returns
|
Blunt không hề do dự tí nào. “Tôi sẽ trả công cho Rob làm tiếp với tôi.
Đúng thế. Chắc chắn,” cô nói. “Nhiều câu chuyện nữa để kể.” Luôn là như
thế với các siêu anh hùng.
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Vogue