Rạp AMC Town Center ở Las Vegas vào tháng 9 đã kín chỗ khi Ben Affleck bước khẽ vào phòng chiếu tắt đèn. Anh muốn xem bộ phim mới Air của mình sẽ được nhóm khán giả thử nghiệm đón nhận ra sao. Một vài khán giả có lẽ đã vào rạp chỉ để thoát khỏi cái nóng như thiêu đốt bên ngoài.

“Tôi thấy mình như Charlie Brown và quả bóng bầu dục,”* Ben Affleck nói lên cảm nghĩ nếu bộ phim Air do anh đạo diễn và đóng chính (ảnh) không được ra rạp

Trước sự ngạc nhiên của anh, đám đông đã phát cuồng vì bộ phim, kể về những nỗ lực của Nike nhằm thu hút một Michael Jordan trẻ tuổi đến với thương hiệu đang gặp khó khăn của công ty trong những năm 1980. Người xem đã vỗ tay khi Chris Tucker xuất hiện trên màn ảnh và họ hú hét khi thấy Viola Davis.

“Mọi người đã reo hò trước cả khi diễn viên nói lời thoại,” Affleck nói trong một phỏng vấn.

Và điều đó khiến anh cảm thấy khá hụt hẫng. Anh ra khỏi rạp và gọi điện cho Matt Damon, người cộng tác lâu năm và cũng là đối tác kinh doanh mới của anh.

Affleck đã nói với Damon: “Chúa ơi, thảm quá. Bao năm rồi tôi không có phim nào được đón nhận thế này ngoài rạp cả. Vậy mà phim này sẽ phát trực tuyến.”

Jennifer Salke, đứng đầu Amazon Studios, là nhà điều hành truyền hình kỳ cựu và ban đầu e dè việc phát hành phim ở rạp

Anh nói thêm, “Tôi cảm thấy như Charlie Brown và quả bóng bầu dục vậy.”

Nhưng một điều lạ thường đã xảy ra trên đường bộ phim tới dịch vụ Prime Video của Amazon, nền tảng đã cung cấp kinh phí 130 triệu USD cho nó. Sau những buổi chiếu rầm rộ tương tự ở Los Angeles, Amazon quyết định bộ phim sẽ ra rạp trước — khởi chiếu tại 3.500 rạp ở Mỹ trong tháng 4 và hơn 70 thị trường khác trên toàn thế giới. Phim sẽ chiếu ít nhất một tháng và là phim chiếu rạp lớn nhất của công ty kể từ khi họ bắt đầu sản xuất phim vào năm 2015.

“Ban đầu chúng tôi nghĩ, ờ thì, khách hàng của chúng tôi đang sử dụng Prime, vậy chúng tôi cần phân phối phim của mình ở đó, nhưng giờ chúng tôi đang nghĩ đến lượng khán giả lớn hơn và cho rằng dù sao thì hầu hết dân Mỹ đều là thành viên Prime,” Jennifer Salke, người đứng đầu Amazon và MGM Studios, cho biết trong một phỏng vấn. “Vậy tại sao không đưa những bộ phim này ra rạp và cho phép mọi người quay lại trải nghiệm đó rồi chuyển lên Prime sau?”

The Covenant của Guy Ritchie, phim của MGM có sự tham gia của Jake Gyllenhaal trong vai một trung sĩ quân đội bị phục kích ở Afghanistan. Phim ra rạp ở Việt Nam từ ngày 21/4 với tựa Khế ước

Bà nói thêm, “Đây chỉ là khởi đầu cho chúng tôi.”

Amazon hiện cho biết mục tiêu cuối cùng của họ là phát hành 10 đến 12 phim mỗi năm ở rạp. Không phải tất cả sẽ có nhiều suất chiếu hoặc chiếu lâu như Air. Thay vì thế, mỗi chiến lược chiếu rạp sẽ dựa trên cảm nhận về tiềm năng phòng vé. Và các phim khác vẫn sẽ ra mắt trên Prime Video.

Tin này là một chiến thắng to lớn cho ngành kinh doanh rạp chiếu đang chật vật, với doanh thu bán vé từ đầu năm đến nay giảm 25% so với trước đại dịch.

“Không phải chỉ là chuyện chiếu Air,” Greg Marcus, giám đốc điều hành Marcus Corporation, một doanh nghiệp giải trí điện ảnh và nhà nghỉ ở Milwaukee cho biết. “Câu chuyện lớn hơn và quan trọng hơn là cam kết thực hiện một phương án chiếu rạp sao cho một số phim thành công và một số thì không. Thành công nên được đánh giá trên toàn bộ kế hoạch phát hành và bao gồm tất cả doanh thu được tạo ra trong suốt vòng đời của kế hoạch đó.”

Challengers, phim MGM có sự tham gia của Zendaya trong vai một vận động viên quần vợt trở thành huấn luyện viên, ra rạp tháng 9

Giữa sự ra đời của nền tảng phát trực tuyến và những thay đổi trong thói quen của người tiêu dùng do đại dịch gây ra, Hollywood đã liên tục xét lại tư duy về rạp chiếu phim. Kiến thức phổ biến trong năm qua là phim siêu anh hùng vẫn thu hút đám đông (ngay cả khi các con số đang giảm dần), cũng như những phim có cảnh tượng điên rồ Everything Everywhere All at Once) hoặc các nhân vật đã có tên tuổi (Creed III).

Kém chắc chắn hơn chính là những phim mà Affleck thích tham gia, đặc biệt khi anh đứng sau máy quay: phim chính kịch dành cho người lớn pha chút hài hước và cảm giác lạc quan nghiêm túc, như Argo đoạt giải Oscar của anh. Những ứng cử viên Oscar gần đây, như The Fabelmans của Steven Spielberg, thất vọng ở phòng vé.

Nhưng thành tích tốt của Air có thể cho ngành công nghiệp thấy rằng phim dành cho người trưởng thành vẫn còn đường sống ở rạp. Apple, trước đây tránh xa rạp, đã có kế hoạch phát hành rạp cả Killers of the Flower Moon của Martin Scorsese và Napoleon của Ridley Scott trong năm nay.

Một cảnh quay Saltburn, phim thứ hai của đạo diễn Promising Young Woman Emerald Fennell, được Amazon mua ở Cannes năm ngoái, sẽ ra rạp vào mùa thu

Điều đó có thể khuyến khích các nhà phát hành khác phát hành rạp cho nhiều phim hơn, và các nhà làm phim háo hức kiếm tiền từ phát trực tuyến nhưng vẫn khao khát tác phẩm của họ được chiếu trên màn ảnh rộng có thể tìm đến Amazon. (Air đã mang về 3,2 triệu USD ở phòng vé khi ra rạp ngày 5 tháng 4 và Amazon đã kỳ vọng phim sẽ thu về một con số khiêm tốn là 16 triệu đôla vào cuối tuần đầu tiên.)

“Tôi nghĩ có ví dụ chính đáng để nói là một số phim có trải nghiệm tốt hơn ở rạp với một nhóm người nhất định,” Affleck nói. “Nếu Amazon có thể tổ chức các đợt phát hành mạnh ở rạp, nơi các bộ phim được ủng hộ nồng nhiệt, thì chuyện đó sẽ đưa họ lên vị trí dẫn đầu.”

Khi Salke, nhà điều hành truyền hình kỳ cựu, tiếp quản hãng phim của Amazon vào năm 2018, kiến thức của bà về lĩnh vực kinh doanh điện ảnh chỉ sơ sài là cùng. Bà đã dành nhiều năm giám sát chương trình truyền hình tại NBC, dẫn dắt những phim ăn khách như This is Us. Khi bắt đầu nhiệm kỳ của mình, bà đã ném gần 50 triệu USD vào năm bộ phim tại Liên hoan phim Sundance 2019. Các phim, bao gồm Late Night và Brittany Runs a Marathon, có thành tích kém kỳ vọng.

Các giám đốc điều hành MGM còn ở lại đã cho Amazon thấy một chiến lược phát hành rạp thành công là như thế nào. Đỉnh cao của điều này là đợt phát hành Creed III (ảnh) vào đầu tháng 3, thu về gần 150 triệu USD ở Bắc Mỹ, vượt trội so với những phần trước

Amazon, vốn là bạn của ngành kinh doanh rạp chiếu với các phim Manchester by the Sea và The Big Sick, đột nhiên không còn hứng thú với thế giới doanh thu phòng vé khốc liệt, nơi mà phim nào thành công hay thất bại thì cả ngành công nghiệp đều biết vào sáng thứ bảy của cuối tuần mở màn.

“Giống như, tại sao chúng tôi lại tự đặt mình vào bước đó nếu nó sẽ phá nát bộ phim và yêu cầu chúng tôi đầu tư gấp đôi vào hoạt động quảng bá để bộ phim đến với Prime nhằm lật ngược tình thế?” bà nói.

Khi Amazon mua lại Metro-Goldwyn-Mayer năm 2021, đã có lo ngại rằng thương hiệu lịch sử này sẽ bị giáng xuống thành một ô trên trang web Prime. MGM gần đây đã được Michael DeLuca và Pamela Abdy hồi sinh và có thỏa thuận chiếu rạp với các nhà làm phim như Ridley Scott, Paul Thomas Anderson và Sarah Polley.

Bà Salke dường như đã chịu ảnh hưởng từ các giám đốc điều hành MGM. Bà cũng xem hiệu ứng của những bộ phim mà Amazon mua bản quyền trong thời kỳ đại dịch — như Coming 2 America và The Tomorrow War — là những phim phát thẳng trực tuyến.

Apple, trước đây tránh xa rạp, đã có kế hoạch phát hành rạp cả Killers of the Flower Moon của Martin Scorsese (ảnh)

“Thành tích của những phim đó trên dịch vụ đã khiến chúng tôi cảm thấy muốn phát triển lớn hơn ở mảng điện ảnh,” bà nói. “Sau đó, chúng tôi mua MGM và chốt giao dịch. Chúng tôi có nhiều phim hơn.”

Trong khi DeLuca và Abdy đột ngột đi sang nhận việc ở Warner Bros., các giám đốc điều hành MGM còn ở lại đã cho Amazon thấy một chiến lược phát hành rạp thành công là như thế nào. Đỉnh cao của điều này là đợt phát hành Creed III vào đầu tháng 3, thu về gần 150 triệu USD ở Bắc Mỹ, vượt trội so với những phần trước.

Trong khi đó, Salke đã củng cố quyền lực. Giám đốc bộ phận phim mới của công ty, Courtenay Valenti, sẽ giám sát cả Amazon và MGM sau một thời gian dài làm việc tại Warner Bros., báo cáo trực tiếp với bà thay vì Mike Hopkins, cấp trên của bà và là phó chủ tịch cấp cao của Prime Video, Amazon Studios và MGM. Và Salke nói rằng bà sẽ không dao động trước chiến lược chiếu rạp của mình bất kể thành tích của Air ra sao.

“Chúng tôi cam kết,” bà nói.

và Napoleon của Ridley Scott trong năm nay

Không có gì đảm bảo rằng chiến lược cho Air của Amazon sẽ thành công. Với nhiều khán giả mua vé để xem cảnh tượng hoành tráng, một bộ phim được quay chủ yếu trong các tòa nhà văn phòng và không bao giờ thực sự chiếu gương mặt của nam diễn viên thủ vai Michael Jordan có thể khó ăn khách.

Sue Kroll, giám đốc quảng bá mới của hãng phim, lập luận rằng bất chấp bối cảnh và nhiều thoại của bộ phim, Air có những tố chất làm hài lòng đám đông.

“Bộ phim thực sự đưa bạn đến một nơi khác,” bà nói về bộ phim có sự tham gia của Damon trong vai Sonny Vaccaro, nhà tuyển trạch cầu thủ bóng rổ rầu rĩ được yêu cầu tìm những ngôi sao bóng rổ triển vọng để quảng cáo cho giày Nike.

“Phim xúc động. Phim hài hước. Và phim có rất nhiều tình người,” Kroll nói thêm. “Tôi nghĩ nó có thể mở đường cho rất nhiều bộ phim tuyệt vời khác nên được xem ở rạp.”

Air có những tố chất làm hài lòng đám đông. “Bộ phim thực sự đưa bạn đến một nơi khác,” Sue Kroll, giám đốc quảng bá mới của hãng phim nói về bộ phim có sự tham gia của Damon trong vai Sonny Vaccaro (ảnh), nhà tuyển trạch cầu thủ bóng rổ rầu rĩ được yêu cầu tìm những ngôi sao bóng rổ triển vọng để quảng cáo cho giày Nike

Công ty cũng hy vọng như vậy. Vào cuối tháng 4, hãng sẽ phát hành The Covenant của Guy Ritchie, phim của MGM có sự tham gia của Jake Gyllenhaal trong vai một trung sĩ quân đội bị phục kích ở Afghanistan. Ngày 15 tháng 9, họ sẽ phát hành Challengers, phim MGM có sự tham gia của Zendaya trong vai một vận động viên quần vợt trở thành huấn luyện viên. Saltburn, từ đạo diễn Promising Young Woman Emerald Fennell, được Amazon mua lại ở Cannes năm ngoái, sẽ ra rạp vào mùa thu.

Valenti, đã bắt đầu công việc tại Amazon từ tháng trước, vẫn đang sắp xếp lịch làm việc của mình. “Có sức phát triển tuyệt vời ở đây, nhưng phim không tự mọc trên cây,” bà nói, trước khi nói thêm rằng bà nghĩ công việc của mình sẽ dễ dàng hơn nhờ Amazon cam kết quảng bá phim của họ, bất kể chúng phát hành ở đâu.

Giám đốc bộ phận phim mới của công ty, Courtenay Valenti nói, “Cách duy nhất để thu hút những tài năng giỏi nhất, những nhà làm phim giỏi nhất, những người kể chuyện giỏi nhất làm những bộ phim hoành tráng của họ ở đây, là vì họ phải biết rằng phim của họ sẽ không bị chìm trong cát lún của dịch vụ phát trực tuyến”

“Cách duy nhất để thu hút những tài năng giỏi nhất, những nhà làm phim giỏi nhất, những người kể chuyện giỏi nhất làm những bộ phim hoành tráng của họ ở đây,” Valenti nói tiếp, “là vì họ phải biết rằng phim của họ sẽ không bị chìm trong cát lún của dịch vụ phát trực tuyến.”



* Một cảnh hài hước lặp đi lặp lại trong truyện tranh và phim Peanuts: Cô bé Lucy luôn thách nhân vật chính Charlie Brown sút trúng quả bóng bầu dục của cô. Khi Charlie chạy đà tới sát quả bóng chuẩn bị sút, Lucy sẽ giật bóng lại khiến Charlie trượt chân té ngã. (ND)