Theo kết quả từ một cuộc khảo sát do Đại học Sư phạm Bắc Kinh thực hiện, có rất ít người nước ngoài xem phim Trung Quốc; nhiều người vẫn chỉ biết đến phim Trung Quốc giới hạn trong những phim Kung Fu; không có nhiều diễn viên Trung Quốc được biết đến rộng rãi, trừ Lý Tiểu Long và Thành Long; và hầu hết các đạo diễn Trung Quốc vẫn là những cái tên xa lạ ngoại trừ hai đạo diễn Lý An và Trương Nghệ Mưu.

Một bản thống kê của Cục Quản lý Phát thanh, Điện ảnh và Truyền hình Trung Quốc (SARFT) cho thấy, tình hình xuất khẩu phim ảnh tụt giảm ở cả ba khía cạnh - doanh thu bán vé ở thị trường nước ngoài, khả năng duy trì tăng trưởng doanh thu và số lượng các phim Trung Quốc được công chiếu ở các rạp nước ngoà.

Aftershock thất bại tại thị trường Mỹ

Các nhà làm phim Trung Quốc cũng cần phải nhận thấy những siêu phẩm bom tấn đã gia nhập "hàng ngũ đại gia", bằng việc vượt qua cột mốc hơn 100 triệu nhân dân tệ tại thị trường nội địa, bị bỏ quên trong lạnh nhạt ở thị trường nước ngoài. Điển hình là Aftershock (Đường Sơn đại địa chấn), phim của đạo diễn Phùng Tiểu Cương, đã làm bùng nổ phòng vé trong nước nhưng lại thất bại trong việc ghi dấu ấn ở thị trường Bắc Mỹ, chỉ thu được 60.000 đôla Mỹ. Ngay cả Red Cliff (Xích Bích) của Ngô Vũ Sâm cũng chỉ kiếm được tổng cộng 620.000 đôla từ Bắc Mỹ và bị đóng mác thất bại.

Ông Dương Hòa Bình, người đứng đầu bộ phận lồng tiếng của tập đoàn Trung Ảnh (China Film Group), phát biểu trong một buổi phỏng vấn: "Một số xuất phẩm hợp tác với nước ngoài đã có được thành công nhưng không có một bộ phim thuần Trung Quốc nào làm được điều này ở nước ngoài."

Một ý kiến khác từ giáo sư Hoàng, Học viện Điện ảnh Bắc Kinh, "Để đánh vào sự quan tâm của khán giả nước ngoài, một số đạo diễn Trung Quốc chọn phơi bày mặt tối tăm của xã hội như vấn nạn mại dâm và cảnh nóng yêu đương. Những đề tài này được các nhà nhập khẩu phim nước ngoài rộng cửa và tạo ra ảo tưởng rằng điện ảnh Trung Quốc xâm nhập thị trường thế giới. Đó không phải là thành công; làm vậy là chúng ta đã chịu tác động của văn hóa phương tây và những giá trị phương tây."

Một số chuyên gia đã đúc kết ra ba nguyên nhân dẫn tới thất bại như sau:

1. Các nhà làm phim Trung Quốc không có khiếu kể chuyện

Theo lời phân tích về khả năng tiếp cận khán giả của các tác phẩm Hollywood của Lý Đạo Tân, giáo sư Đại học Bắc Kinh, "Các bom tấn Hollywood như Avatar hay Transformers xoay quanh hệ tư tưởng chung của nhân loại: sự thật, lòng tốt và cái đẹp. Những giá trị này vượt qua được mọi rào cản dân tộc và quốc gia và sẽ được cả thế giới đón nhận... Nhưng phim của chúng ta, như Đường Sơn đại địa chấn hay Let the Bullets Fly (Nhượng Tử Đạn Phi), được sản xuất với góc chiếu hạn hẹp, và hoàn toàn chỉ thỏa mãn được mong đợi của khán giả trong nước. Thật khó để khán giả nước ngoài đón nhận những phim này. Trung Quốc có rất nhiều câu chuyện kinh điển nhưng các nhà làm phim lại thất bại trong việc đưa nó lên màn ảnh rộng. Một số câu chuyện của chúng ta đã được Hollywood sử dụng, và mang về bộn tiền. Mộc Lan và Kung Fu Panda là những ví dụ điển hình."

Mộc Lan, phim hoạt hình thành công của Disney

2. Rào cản ngôn ngữ

Vấn đề thứ hai ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc phải đối mặt đó là rào cản ngôn ngữ. Ông Dương Hòa Bình cho biết hiện đang thiếu một khâu chuyển ngữ chuyên nghiệp để dịch phụ đề cho những phim Trung Quốc. Ông nói thêm, "Chuẩn dịch còn dừng ở mức dịch nghĩa thô khiến phim của chúng ta trở nên khó hiểu với người nước ngoài."

Trương Tuệ Quân, giám đốc Học viện Điện ảnh Bắc Kinh, đi thẳng vào vấn đề: "Không như ở Hollywood, những biên dịch viên ở Trung Quốc nhận thù lao khá là ít ỏi. Chẳng có động lực cho họ cống hiến. Ví dụ như với phim Shrek 2, mỗi biên dịch viên ở Hollywood nhận 5% doanh thu, đã là hơn 10 triệu đôla rồi."

3. Kênh phát hành kém hiệu quả

Vấn đề cuối cùng nằm ở hệ thống phát hành. Hiện tại, ở Trung Quốc không có công ty phân phối có thẩm quyền phát hành uy tín nào. Các nhà sản xuất phim nội địa phải tự tìm nhà phân phối, khiến việc phát hành phim ở nước ngoài không mấy hiệu quả.

Giải pháp

Để hóa giải ba vấn đề lớn trên, các chuyên gia đã đưa ra ba giải pháp. Giải pháp đầu tiên là áp dụng công thức "Chủ đề Trung Hoa với đội ngũ làm phim quốc tế" vào quá trình sản xuất. Đại học Sư phạm Bắc Kinh đã mời một số nhà làm phim người Mỹ trẻ tuổi mới tốt nghiệp tới Bắc Kinh làm phim ngắn lấy đề tài văn hóa bản địa. Những phim này được chiếu trên trang web của những trường học nước ngoài nhằm lôi kéo một lượng đáng kể khán giả nước ngoài.

Thứ hai, từ cái nhìn chiến lược, ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc nên đề cao tầm quan trọng của việc chuyển ngữ phim ảnh. Trong quá trình dịch thuật, người dịch nên chú tâm đến phong cách dân tộc hơn là tư tưởng chính trị.

Cuối cùng, các nhà nắm tác quyền phim ảnh nội địa, các công ty dịch thuật và các nhà rạp nước ngoài nên bắt tay với nhau.

Trương Tuệ Quân còn kiến nghị cần có sự hỗ trợ thích đáng về chính sách lẫn kinh phí từ phía chính phủ. Chính phủ nên xây dựng nền tảng tiếp thị cho phim Trung Quốc ở nước ngoài, tạo điều kiện quảng bá những bộ phim này một cách hiệu quả.



Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên Facebook của chúng tôi