Dù nhiều nhà làm phim sản xuất ra những bộ phim nội địa sinh động nhưng ngày càng hướng nhiều về thị trường đang bùng nổ ở Trung Quốc với những thiên anh hùng ca kinh phí lớn về đề tài lịch sử và võ thuật đang thu hút được nhiều người hâm mộ mới ở Trung Quốc đại lục.

“Điện ảnh Hồng Kông ngày nay phản ánh khá nhiều về thành phố chúng tôi như một tổng thể liên quan đến khả năng cạnh tranh của chúng tôi ở khu vực châu Á,” Tăng Quốc Trường, nhà sản xuất phim trẻ tuổi từng đồng đạo diễn với Duẫn Chí Văn trong bộ phim tâm lý đương đại Lover’s Discourse, cho biết.

Tăng Quốc Trường giải thích, “Mặt khác, chúng tôi không thể chối bỏ thực tế những ngày hoàng kim đã qua đi rất lâu rồi. Chúng tôi không còn sản xuất nhiều phim nữa, và nhiều nước quanh đây cũng kém thiết tha để mua phim của chúng tôi. Con số các xuất phẩm thuần từ Hồng Kông cứ giảm dần hàng năm, và một cách chính xác thì doanh thu phòng vé ở đây cũng không còn khích lệ nữa. Tuy nhiên, chúng tôi có thị trường Trung Quốc rộng lớn ở ngay bên cạnh hiện đang phát triển rất cách dữ dội theo năm tháng. Tôi đoán người ta có thể nói rằng đó cùng lúc là thời khắc tuyệt vọng và phấn khích đối với điện ảnh Hồng Kông. Dường như có chút kỳ quái.”

Doanh thu phòng vé ở Hồng Kông đã tăng trưởng 11% năm ngoái, và mặc dù nhân tố chính đằng sau thành tích khá tốt này là nhờ vào phim hoạt hình 3D Toy Story 3 và nhiều phim Hollywood khác, nhưng những phim trong nước như Diệp Vấn 2 và 72 Tenants of Prosperity (72 khách trọ ) cũng đã làm nên một thành tích đáng ca ngợi.

Diệp Vấn 2, bộ phim thành công tại phòng vé Hồng Kông năm vừa rồi

Theo dữ liệu từ hãng phim Motion Picture Industry Association (MPIA), tổng doanh thu tăng trưởng từ 1,17 tỉ đôla Hồng Kông (khoảng 177 triệu đôla Mỹ) trong năm 2009 lên đến 196 triệu đôla Mỹ trong năm 2010. Từ thống kê này, Diệp Vấn 2 đã thu về 5,59 triệu đôla Mỹ, phim 72 khách trọ đạt được 4,4 triệu đôla Mỹ

“Với năm 2011, mọi chuyện sẽ ngày càng khởi sắc hơn bởi nền kinh tế khá ổn định và điện ảnh sẽ càng hay hơn, không chỉ phim Hollywood mà còn phim Hồng Kông và Trung Quốc. Trung Quốc đang đầu tư cho nhiều phim Hông Kông, và chúng sẽ đạt được doanh thu lớn hơn và khả quan hơn,” Chung Vĩ Hùng, giám đốc điều hành của MPIA cho biết.

Thi Nam Sanh, một nhà sản xuất của hãng Film Workshop, cũng vừa là đơn vị kinh doanh phim điện ảnh châu Á của Distribution Workshop và giám đốc quản lý của Irresistible Films, tỏ ra hài lòng với sức sống tương đối của thị trường Hồng Kông. “Một số phim kinh phí thấp của Hồng Kông đã thành công trong năm 2010, phần lớn là những phim tình cảm. Thế nên năm nay nhiều nổ lực hơn với khu vực này là rất thích hợp. Nhưng ngày nay nhiều nhà làm phim Hồng Kông hiện đang làm việc ở Trung Quốc, vì thế, phim hợp tác vẫn là xu thế chính trong tương lai,” ông nói.

Có 286 tác phẩm điện ảnh công chiếu trong năm 2010, trong đó bao gồm 54 phim sản xuất trong nước và 232 phim nước ngoài.

Vấn đề ngành công nghiệp điện ảnh Hồng Kông đang đối mặt chính là phát triển tài năng mới khi đứng trước yêu cầu từ ngành công nghiệp giải trí của Trung Quốc đại lục. Khán giả Trung Quốc muốn những ngôi sao đến từ đại lục, và khi mà có quá nhiều những xuất phẩm hợp tác, thật rất khó khăn. Tình trạng tương tự đang tồn tại đối với những nhà sản xuất phim.

Đa phần những phim hợp tác này là các bộ phim kinh phí lớn, cho nên ngành giải trí Hồng Kông hiện đang tập trung vào những phim điện ảnh kinh phí thấp hơn, thường là những phim đơn thuần giải trí để không chỉ lấy được tình cảm của khán giả nội địa, mà còn thành công ở những thị trường Đông Nam Á khác.

Tuy nhiên trong phạm vi khác, năm vừa rồi vẫn chưa là năm thành công nhất đối với điện ảnh Hồng Kông, với hơn năm hoặc sáu phim kinh phí thấp xuất sắc, tất cả đều là tác phẩm từ các đạo diễn khá trẻ, Trần Khả Tân, nhà sản xuất của The Warlords (Đầu danh trạng) và tác phẩm sắp ra mắt Wu Xia (Võ hiệp) cũng là nhà sản xuất của Bodyguards and Assassins (Thập nguyệt vi thành) và phim Mr and Mrs Incredible vừa ra mắt lần đầu trên thị trường tại Berlin, cho biết.

Một cảnh trong phim Mr and Mrs Incredible

“Luôn có những ngoại lệ đối với sự khôn ngoan thông thường và Hồng Không thật sự đang tin cậy vào tài năng mới. Có rất nhiều phim thú vị với kinh phí khoảng từ một đến hai triệu đôla,” Trần Khả Tân cho biết. “Đó là một viễn cảnh rất thú vị rằng những nhà đạo diễn trẻ tài giỏi hiện đang vượt ra khỏi Hồng Kông. Họ đều tuyệt vời rất đáng thưởng thức, Hồng Kông đang trở thành một mảnh đất ươm mầm tươi tốt dành cho một thế hệ đạo diễn mới. Đây là những nhà sản xuất mà công việc của họ không phải để hài lòng tất cả mọi người mà là để làm lên những bộ phim họ muốn thực hiện.”

Cùng lúc đó, cũng rất khó khăn đối với thế hệ đạo diễn mới trong công tác làm phim, vì nhiều vấn đề họ mang vào trong phim cùng nhau. Hội đồng phim có thể giúp đỡ, và sẽ tài trợ một phần ba ngân sách, nhưng quyên góp được phần tiền còn lại có thể rất khó khăn đối với một nhà làm phim trẻ. “Thật khó giải thích. Môi trường kinh tế không khá hơn. Đa số những phim này thậm chí chưa được phát hành ở Trung Quốc,” ông cho biết.

Nhà sản xuất Tả Ảnh Bình, đang làm việc tại Variety với tư cách là một giám đốc phát triển kinh doanh ở khu vực châu Á, tin rằng khán giả Hồng Kông đang dần trở nên ngán ngẩm đối với các phim kinh phí lớn mà chẳng có gì nhiều ngoài kỹ thuật 3D đẹp mắt. Bà cho rằng trọng tâm với Hồng Kông là nên nuôi dưỡng những ngôi sao điện ảnh thế hệ tiếp theo cho châu Á, và khám phá lộ trình mới. Ví dụ, ngành điện ảnh Hồng Kông nên tìm xem liệu có khả thi đối với điện ảnh Hồng Kông và châu Á để tìm sự thành công giống nhau với những kỹ thuật mới, như là phim theo yêu cầu (VOD) trên internet giống như từng có bên Mỹ, nhằm bù đắp vào sự suy sụp trong thị trường DVD.

Bà cũng tin rằng cần có nhiều sự hỗ trợ của chính phủ hơn, ở Hồng Kông và ở châu Á nói chung, dành cho những nhà làm phim nội địa, và chỉ ra nhiều động cơ sản xuất để khích lệ đất nước họ trở thành một trung tâm điện ảnh trong khu vực.

“Các nhà làm phim Hồng Kông khá may mắn vì chúng ta có thể chọn để làm những dự án phim thương mại kinh phí cao ở đại lục hoặc là quay một phim sắc bén hơn hoặc mang tính cá nhân hơn ở Hồng Kông với kinh phí thấp nhưng được tự do về mặt kiểm duyệt của nhà nước,” Tăng Quốc Trường nói. “Nhà làm phim Hồng Kông nên tận dụng lợi thế của thực tế là chúng ta có thể khéo léo thực hiện được ở giữa cả hai thế giới.”