Với bao nhiêu thách thức như vậy, ai lại muốn mua một hãng phim vào lúc này chứ?

Lionsgate từ lâu đã được coi là một mục tiêu tiềm năng để thâu tóm, đặc biệt khi đây là một trong số ít những hãng phim nhỏ có tiếng còn sót lại trong ngành

Hóa ra là rất nhiều người. Đầu tháng 7, ngành công nghiệp giải trí đã xôn xao sau khi có tin công ty sản xuất phim và truyền hình Legendary Entertainment, công ty đứng sau Dune và A Minecraft Movie, đang cân nhắc khả năng thâu tóm Lionsgate Studios, nhà sản xuất và phát hành của Hunger Games và John Wick. Cả hai công ty đều từ chối bình luận về thông tin này.

Đây không phải là tin tức mua bán duy nhất trong ngành phim ảnh.

Vào tháng 6, công ty chế tác và tài trợ phim độc lập Alcon Media Group — nổi tiếng với The Blind Side và Blade Runner 2049 — đã mua lại kho phim của Village Roadshow Entertainment, nhà sản xuất kiêm nhà tài trợ cho Joker và Ocean’s Eleven với giá 417,5 triệu USD sau một phiên đấu giá công ty có trụ sở tại Tây Hollywood này theo thủ tục phá sản. Village Roadshow đã không trả lời yêu cầu bình luận. Cũng không thể liên lạc với Alcon để lấy ý kiến.

Village Roadshow đã đồng cung vốn cho các bộ phim The Matrix cũng như Joker, trong số 89 bộ phim với Warner Bros. kể từ năm 1997

Và tất nhiên, thương vụ lớn nhất trong ngành là thương vụ thâu tóm Paramount Global đang treo lâu nay của Skydance Media, một thỏa thuận trị giá 8 tỉ USD đã được chính phủ Mỹ phê duyệt ngày 24 tháng 7.

Mặc dù nửa đầu năm bị ảnh hưởng bởi những bất ổn trên thị trường tài chính, gồm cả lo ngại tác động thuế quan và chính sách thương mại của Tổng thống Trump, nhưng nhu cầu giao dịch tồn đọng có thể sẽ xuất hiện trong những tháng và năm tới, theo luật sư Tom Ara, đối tác trong nhóm đầu tư tư nhân tại Weil, Gotshal & Manges, ông cũng điều hành mảng giải trí, thể thao và truyền thông của công ty.

“Có rất nhiều vốn đang bỏ ngỏ, và tôi nghĩ có rất nhiều nhà đầu tư chiến lược và tài chính khác nhau muốn thực hiện giao dịch,” ông nói. “Phim ảnh, truyền hình — đó vẫn là hình thức giải trí ít tốn kém nhất đối với đại đa số công chúng, và vì vậy nó sẽ không biến mất.”

Công ty chế tác và tài trợ phim độc lập Alcon Media Group

Lượng khán giả đến rạp đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19 và vẫn chưa phục hồi. Theo Comscore, doanh thu nội địa vẫn giảm 24% so với năm 2019. Tuy nhiên, dẫu cho ngành công nghiệp điện ảnh đã trải qua những thay đổi và biến động, các nhà đầu tư chiến lược, cả trong và ngoài nước, đều nhìn thấy giá trị ở những gì các hãng phim đang sản xuất.

Tài sản trí tuệ đã trở thành yếu tố then chốt, khi khán giả hiện nay chủ yếu hướng đến những gì họ đã biết. Với kho phim đồ sộ của các hãng phim, những bộ sưu tập đó không chỉ có sẵn cho các phần làm lại, phần tiếp theo, tiền truyện hoặc phim ăn theo, mà còn cho chủ sở hữu quyền lựa chọn các nguồn doanh thu khác ngoài phim ảnh, chẳng hạn như vật phẩm thương mại, cơ hội công viên giải trí, chương trình truyền hình, hợp đồng phát trực tuyến và nhượng quyền.

“Không hẳn là lợi nhuận ngắn hạn mà là sử dụng hãng phim đó làm chìa khóa mở ra giá trị chiến lược trong tương lai,” Brandon Katz, giám đốc phân tích và chiến lược nội dung tại công ty nghiên cứu Greenlight Analytics, cho biết. “Hãng phim không nhất thiết phải là cỗ máy kiếm tiền độc lập. Mối quan tâm đến một hãng phim chính là hệ sinh thái rộng lớn hơn.”

Thương vụ thâu tóm Paramount Global trị giá 8 tỉ USD của Skydance Media có RedBird Capital Partners hậu thuẫn đã được chính phủ Mỹ phê duyệt ngày 24 tháng 7

Mặc dù tài sản trí tuệ có thể đến từ bất cứ đâu, nhưng phim ảnh là cách đặc biệt có giá trị để tạo ra giá trị nhờ khả năng phân phối toàn thế giới. J. Christopher Hamilton, luật sư chuyên về giải trí và là giáo sư tại Đại học Syracuse, chuyên về kinh doanh truyền thông, cho biết một bộ phim ăn khách có thể mang lại doanh thu cao hơn ở mọi giai đoạn trong hành trình phân phối sau khi phát hành.

“Giống như được cung cấp nguyên liệu thô để xây dựng đế chế vậy,” ông nói. “Dù mạng lưới phát trực tuyến có thành công đến đâu... nó cũng không bao giờ có cùng mức độ tác động toàn cầu ở mọi cấp độ như một bộ phim bom tấn.”

Các quỹ đầu tư tư nhân — thường bị thu hút bởi các thư viện phim và truyền hình vì dòng tiền mà chúng tạo ra — đã giảm quan tâm Hollywood hơn hồi trước. Tuy nhiên, một số nhóm đã tham gia vào các thỏa thuận gần đây, bao gồm RedBird Capital Partners, công ty đang hỗ trợ Skydance mua lại Paramount, và Apollo Global Management, cũng đã cạnh tranh mua Paramount trong thương vụ chung với Sony Pictures Entertainment. Apollo nắm giữ cổ phần thiểu số tại Legendary.

Một bộ phim ăn khách có thể mang lại doanh thu cao hơn ở mọi giai đoạn trong hành trình phân phối sau khi phát hành. Ảnh: Tác phẩm nghệ thuật Stitch lớn hơn kích thước thật xuất hiện tại Harbour City, Hồng Kông

Lionsgate từ lâu đã được coi là một mục tiêu tiềm năng để thâu tóm, đặc biệt khi đây là một trong số ít những hãng phim nhỏ có tiếng còn sót lại trong ngành.

Công ty đã mua lại kênh truyền hình cáp Starz vào năm 2016 với giá 4,4 tỉ USD để củng cố và cạnh tranh tốt hơn trong hệ sinh thái truyền thông. Tuy nhiên, mô hình kinh doanh truyền hình truyền thống đã sụp đổ khi dịch vụ phát trực tuyến lên ngôi, và đầu năm nay, hai công ty đã chính thức tách thành các công ty đại chúng riêng biệt. Lionsgate đã sáp nhập mảng kinh doanh phim ảnh của mình với một công ty được thâu tóm có mục đích đặc biệt trong thỏa thuận định giá tài sản công ty đó ở mức 4,6 tỉ USD và tạo điều kiện huy động vốn mới.

Việc tách khỏi Starz được xem là cách để Lionsgate tách mình khỏi ngành truyền hình đang suy thoái và có khả năng trở nên hấp dẫn hơn đối với người mua với tư cách là một hãng phim độc lập, các nhà phân tích cho biết. Lionsgate cũng có một bộ phận phát hành, có thể hấp dẫn một công ty như Legendary, vốn hợp tác với các hãng phim khác như Warner Bros. để phát hành phim của mình.

Phim ảnh, truyền hình — đó vẫn là hình thức giải trí ít tốn kém nhất đối với đại đa số công chúng, và vì vậy nó sẽ không biến mất

Village Roadshow, sở hữu thư viện 108 phim, bao gồm cổ phần trong các phim The Matrix và Mad Max: Fury Road, đã được rao bán trong bối cảnh cuộc chiến pháp lý căng thẳng với Warner Bros. và sau khi đại dịch cùng với các cuộc đình công của biên kịch và diễn viên năm 2023 kìm hãm một kế hoạch phát hành phim đầy tham vọng.

Alcon, do hai CEO Broderick Johnson và Andrew Kosove đồng lãnh đạo, có thể bị hạn chế trong việc sử dụng các tài sản, phần lớn trong số đó được Warner Bros. Pictures phát hành và đồng tài trợ. Tuy nhiên, Alcon vẫn thấy được giá trị của các tài sản này để bổ sung cho thư viện nội dung của riêng mình.

Đối với David Ellison và người cha tỷ phú của anh, Larry Ellison, đồng sáng lập Oracle Corp., việc mua lại hãng phim lâu đời như Paramount là cơ hội để vực dậy một tài sản vốn đã chịu ảnh hưởng từ những quyết định kinh doanh kém cỏi và tình trạng đầu tư dưới mức triền miên.

Tập đoàn truyền thông BeIN Media Group của Qatar hiện sở hữu 51% cổ phần hãng phim điện ảnh và truyền hình Miramax

Còn ai khác có thể quan tâm đến một hãng phim hoặc kho phim trong giai đoạn hợp nhất này?

Các nhà phân tích và chuyên gia cho biết, khả năng sẽ có người mua nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Đông.

Tập đoàn truyền thông BeIN Media Group của Qatar hiện sở hữu 51% cổ phần hãng phim điện ảnh và truyền hình Miramax (Paramount Global sở hữu nửa còn lại). Năm ngoái, Ảrập Saudi đã thành lập quỹ điện ảnh trị giá 100 triệu USD để thu hút các xuất phẩm đến quốc gia này. Các hãng phim Hollywood đang nhận ra tiềm năng về lượng khán giả và lượng khách hàng mới ở Trung Đông — đầu năm nay, Walt Disney Co. cho biết họ sẽ mở một công viên giải trí mới tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất.

Mặc dù các công ty công nghệ như Apple hay Google thường được nhắc đến là người mua tiềm năng của các hãng phim truyền thống, nhưng việc chưa có công ty nào thực hiện thỏa thuận — ngoại trừ Amazon mua lại MGM Studios — có thể cho thấy họ không coi đó là ưu tiên kinh doanh, Hamilton nói.

Ngoại trừ Amazon mua lại MGM Studios, có thể thấy các công ty công nghệ như Apple hay Google không coi việc thâu tóm hãng phim truyền thống là ưu tiên kinh doanh

Cuối cùng, cuộc thảo luận về sáp nhập và thâu tóm cho thấy sự biến động của ngành công nghiệp — và đánh giá thực tế của từng hãng phim về tương lai của chính họ, Corey Martin, đối tác quản lý và chủ tịch mảng tài chính giải trí của Granderson Des Rochers, cho biết.

“Tôi nghĩ chúng ta sẽ chứng kiến sự hợp nhất sâu rộng hơn nữa,” ông nói. “Bạn đã thấy những dấu hiệu các bên đang bắt đầu hiểu rõ, thành thật với bản thân ở tư cách công ty hay nền tảng bất luận họ là người mua hay người bán — và ở mức độ là người bán, họ định vị mình thế nào để tối đa hóa giá trị vốn hóa?”