Tin tức

Mirai và vấn đề của hạng mục Oscar Phim hoạt hình xuất sắc với các nhà làm phim Nhật Bản

10/12/2018

Hồi tháng 7, Mirai được công chiếu ở Nhật Bản, bộ phim hoạt hình mới nhất của đạo diễn nổi tiếng Mamoru Hosoda.

Cậu bé Kun, nhân vật chính của Mirai: trẻ nhỏ của Hosoda không dễ thương chút nào mà thể hiện như những kẻ khủng bố

Mirai hay. Đối với những người xem phim trong một thị trường cho một bộ phim dễ thương về những đứa trẻ dễ thương hành cho cha mẹ phờ phạc, Mirai là một thời gian vui vẻ, và cũng không chừng bạn có thể khóc. Đây là thể loại phim ấm áp sẽ khiến một số khán giả muốn có con mặc dù trẻ nhỏ của Hosoda không dễ thương chút nào mà thể hiện như những kẻ khủng bố đánh cắp giấc ngủ, xáp vào anh chị em, làm mọi người quê độ, và khiến nhà cửa tan tành hết trận này đến trận khác chỉ qua một lúc chợp mắt hay là một lần chơi đùa. Cuộc sống thật đẹp, phải không? Thế thì phim của Hosoda cũng vậy.

Trong những năm gần đây, Hosoda đã chật vật sánh được các phim trước đó của ông, The Girl Who Leapt Through TimeSummer Wars, với giới phê bình. Nhưng Mirai đánh dấu một đỉnh cao trong sự ngợi khen quốc tế dành cho Hosoda, vì có GKIDS hậu thuẫn cho bộ phim được phát hành rộng rãi. Sau khi kiếm được hơn 23 triệu đôla ở Nhật vào mùa hè này, Mirai công chiếu tại các rạp Bắc Mỹ vào ngày 19/10. Phim đã có nhiều buổi chiếu trước cho báo chí, và các nhà phê bình đã thổi phồng cơ hội Hosoda nhận được đề cử Oscar cho Phim hoạt hình xuất sắc nhất. Hạng mục này hiếm khi ủng hộ các nhà làm phim hoạt hình không nói tiếng Anh, gồm cả các đạo diễn anime, mặc dù Hayao Miyazaki đã thắng giải Oscar cho Spirited Away năm 2003. Thật dễ dàng đoán hạng mục Phim hoạt hình hay nhất, đặc biệt là người chiến thắng, và ngờ vực xu hướng thiên vị Disney và Pixar. (Spirited Away về mặt kỹ thuật cũng là một phim của Disney thôi.) Năm ngoái, thành công đình đám của Makoto Shinkai, Your Name — bộ phim lãng mạn tuổi teen hoán đổi cơ thể — dường như được định vị lý tưởng để giành một đề cử Phim hoạt hình hay nhất. Cuối cùng, Coco đã chiến thắng, và Shinkai chẳng có đề cử nào.

Năm ngoái, thành công đình đám của Makoto Shinkai, Your Name — bộ phim lãng mạn tuổi teen hoán đổi cơ thể — dường như được định vị lý tưởng để giành một đề cử Phim hoạt hình hay nhất

Shinkai đã làm Your Name, nhưng nói chung, Shinkai không phải là một đạo diễn phim cho trẻ em, nghĩa là: Shinkai không phải là người mà Viện Hàn lâm sẽ tìm kiếm để tôn vinh đâu. Nếu có nhà hoạt hình Nhật Bản nào không phải là Miyazaki Miyazaki mà giành được giải Oscar trong thập kỷ này, thì đó là Hosoda. Những bộ phim của ông, bao gồm Mirai, có xu hướng thể hiện các nhân vật chính trẻ con cáu kỉnh, bạn thú đồng hành đầy lông, khóc nức nở và om sòm, và những trò đùa khoa học giả tưởng: The Girl Who Leapt Through Time là phim du hành thời gian, và Mirai cũng vậy.

Mirai thể hiện hai anh em trẻ con — Mirai mới sinh và anh trai của cô, Kun — đi đến chỗ chấp nhận nhau, và con chó của gia đình, trong lúc tung ra tất cả những hành vi nổi loạn vụn vặt khiến cha mẹ giận điên lên. Nói chung, Hosoda làm cho trẻ em những bộ phim mà người lớn có thể thích, và đó là loại phim hoạt hình mà Viện Hàn lâm thích. Trong lịch sử, Phim hoạt hình hay nhất xem nhẹ các phim hoạt hình được xếp loại từ PG-13 trở lên. Kết quả hạng mục này thực sự là một giải thưởng dành cho phim trẻ em hay nhất — một hạng mục duy trì mãi sự kết hợp cũ kỹ hoạt hình vẽ tay và hoạt hình vi tính.

Night Is Short, Walk on Girl của Masaaki Yuasa. Phong cách say đòn và các nhân vật thanh thiếu niên dính vào nguy hiểm của anh tạo thành một vũ trụ điên rồ và kỳ diệu

Có một sự thật mà các nhà phê bình phim hoạt hình thường sử dụng để dung hòa các phẩm chất đặc trưng với biến thể rộng của dạng phim này — hoạt hình không phải là một thể loại, đó là một phương tiện truyền thông, và không quy phương tiện này vào bất kỳ thể loại chủ đạo nào. Một luận cứ sâu sắc áp dụng cho hoạt hình nói chung. Trong dòng chính thống, các nhà phê bình truyền hình tôn vinh sự đa dạng tuyệt vời về tông điệu của hoạt hình — có BoJack Horseman, có Steven Universe — nhưng họ cũng có xu hướng lờ tất tật phim anime. Trong hoạt hình điện ảnh, Disney, Pixar, và ở mức độ thấp hơn, Studio Ghibli, trưng ra quan điểm đơn nhất, áp đảo, không khoan nhượng với Viện Hàn lâm rằng phim hoạt hình xuất sắc phải là thế nào. Thật là nản.

Trong truyền hình và phim ảnh, có đủ loại nhà hoạt hình vĩ đại. Ví dụ, Masaaki Yuasa đã có một phim hoành tráng chiếu ở Bắc Mỹ trong năm nay. Anh đã chỉ đạo phim truyền hình nổi tiếng của Netflix Devilman: Crybaby, chuyển thể từ bộ manga Devilman của Gô Nagai; và GKIDS đã phát hành hạn chế bộ phim mới nhất của anh, Night Is Short, Walk on Girl, ở các rạp chiếu. Yuasa là một trong những nhà hoạt hình vĩ đại nhất thế hệ mình. Phong cách say đòn và các nhân vật thanh thiếu niên dính vào nguy hiểm của anh tạo thành một vũ trụ điên rồ và kỳ diệu. Yuasa là không thể so sánh. Anh cũng dễ hiểu. Anh thú vị. Anh cũng hoàn toàn không giống bất cứ ai mà người bình dân phương Tây thích tôn vinh, và không rõ tại sao.

Hosoda làm cho trẻ em những bộ phim mà người lớn có thể thích, và đó là loại phim hoạt hình mà Viện Hàn lâm thích

Trong nửa thế kỷ qua, anime gánh chịu cái lý lẽ cho việc đánh giá các tác phẩm hoạt hình hoàn toàn dựa trên sự hấp dẫn của chúng đối với trẻ em. Vào cuối thập niên 80 và cuối thập niên 90, Akira Ghost in the Shell làm khán giả toàn cầu và các nhà phê bình phương Tây say đắm, với phong cách khoa học giả tưởng thô ráp và thị giác bóng bẩy, nhân vật nổi loạn. Trong khi đó, Studio Ghibli giành được sự hoan nghênh của phương Tây với các tác phẩm kinh điển giữa sự nghiệp của Miyazaki, My Neighbor Totoro, Princess MononokeSpirited Away. Có một sự cùng tồn tại tuyệt vời. Tuy nhiên, về lâu dài, các nhà phê bình phương Tây đã giảm bớt sự ủng hộ các nhà hoạt hình lõi của Ghibli và những nhà hoạt hình dễ chịu, chẳng hạn như Hosoda.

Mirai là một phim đẹp, và khó trách người ta hát những lời ca ngợi đạo diễn Hosoda. Một lần này thôi, biết đâu Viện Hàn lâm có thể tôn vinh bộ phim đáng kinh ngạc như thế này.

Dịch: © Yên Khuê @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Ringer