Sự kiên nhẫn của Thái Minh Lượng, những suy ngẫm không che đậy về thân phận con người không hợp với nền điện ảnh thương mại náo nhiệt. Người đạo diễn gốc Đài Loan, sinh ra ở Malaysia thường bỏ đối thoại của các nhân vật và ghi nhận họ ở trạng thái bình dị và tuyệt vọng nhất – khi lăn quả dưa hấu, khi khóc ròng trên ghế đá công viên hay khi tìm sự hài lòng trong một cuộc gặp gỡ loạn luân không hay biết.
Mặc dù được chú ý nhiều ở Berlin, Cannes và Venice, nhưng đạo diễn Thái chưa bao giờ đánh trúng tình cảm của các khán giả nói tiếng Hoa bình dân trông đợi thoát ly thực tế trong cốt truyện lãng mạn đúng mốt và những loạt phim kung fu cực kỳ thách thức. Bị các ông chủ rạp chiếu phim, những người vẫn xem ông là kẻ bên lề của ngành công nghiệp điện ảnh, thường xuyên xa lánh, ông tự bán vé cho phim của mình trên đường phố để tăng doanh số.
Thất vọng với phòng vé, nhà làm phim 53 tuổi từng đạt giải thưởng cao quý nhất của Liên hoan phim Vernice – giải Sư tử vàng năm 1994 cho Vive L’Amour, giờ đây bắt đầu bước vào nghệ thuật sắp đặt đương đại và đang có nhiều khán giả hơn.
Bảo tàng mỹ thuật Đài Bắc đã tiếp nhận một tác phẩm của Thái Minh Lượng bao gồm một nhóm ghế ngồi được tháo dỡ từ một rạp chiếu phim cũ vào bộ sưu tập lâu dài. Tác phẩm sắp đặt, khám phá những ký ức tuổi thơ về phim ảnh, cũng sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Thượng Hải vào tháng 10. Một tác phẩm khác làm nổi bật 49 chiếc ghế đã được tiết lộ vào ngày 14/9 tại Đài Loan. Một tác phẩm có đề tài ghế rạp chiếu phim khác và một tác phẩm sắp đặt khảo nghiệm về không gian – gồm một băng hình chỉ tập trung vào một chiếc giường – tham dự triển lãm Aichi Triennale năm nay diễn ra từ ngày 21 đến ngày 31/10 tại Nhật Bản.
“Trong cuốn băng đó, tôi còn táo bạo hơn so với trong các bộ phim của mình. Tôi nghĩ về mức độ kiên nhẫn của khán giả dù ít ỏi. Tôi quay một chiếc giường trong 40 phút. Chẳng sao cả nếu bạn có xem nó hay không. Nhưng nếu có xem, bạn sẽ khám phá ra điều tôi cố gắng biểu đạt,” Thái Minh Lượng phát biểu với hãng tin AP hôm 15/9 trong chuyến thăm Hồng Kông.
Đạo diễn Thái Minh Lượng nhận giải Nhà làm phim châu Á của năm tại Liên hoan phim Pusan
Đạo diễn Thái cho biết ông hy vọng dành nhiều thời gian hơn cho mỹ thuật trong những năm tới.
“Thực dễ dàng để đưa nghệ thuật sắp đặt vào viện bảo tàng hay các bảo tàng nghệ thuật. Con đường điện ảnh chông gai hơn nhiều. Tôi luôn nỗ lực tìm kiếm nhiều tự do hơn trên hành trình sáng tạo. Tôi nhận ra mình có nhiều tự do hơn khi bước vào sảnh của viện bảo tàng,” Thái Minh Lượng nói.
Đó không phải là bước nhảy vọt đối với một đạo diễn được biết đến nhờ phong cách thử nghiệm độc đáo. Sự tĩnh lặng và đơn giản tuyệt đối trong các thước phim của đạo diễn Thái về các nhân vật vật lộn với nỗi cô đơn thường có nét tương tự với nghệ thuật trình diễn tiên phong.
“Với tôi, nghệ thuật sắp đặt không khác gì điện ảnh. Cả hai đều là sáng tạo thuần túy,” Thái Minh Lượng nói.
Đạo diễn Thái cho biết ông dự định tiếp thị tác phẩm điện ảnh mới của mình, Visage như một món đồ sưu tập. Thay vì phát hành 2000 bản DVD Đài Loan như thường lệ, lần này ông chỉ in 10 bản trên toàn đảo – mỗi bản có giá một triệu Đài tệ mới (khoảng 31.500 USD). Thái Minh Lượng cho biết ông đã nhận được ba đơn đặt hàng. Visage, câu chuyện về một đạo diễn Đài Loan quay phim ở Paris bất chấp cái bóng của viện Louvre, tranh tài tại Liên hoan phim Cannes năm ngoái.
Dù chuyển hướng sang nghệ thuật sắp đặt, người con của thành phố Kuching, Malaysia vẫn nặng lòng với điện ảnh. Đạo diễn Thái dự kiến khởi quay một bộ phim có chủ đề gia đình vào đầu năm tới. Ông định gây quỹ cho dự án mới, The Diary of a Young Boy, tại Liên hoan phim Quốc tế Pusan, nơi các nhà tổ chức sẽ tôn vinh ông là Nhà làm phim châu Á của năm.
“Tôi chưa từ bỏ (điện ảnh) – nhưng tôi cũng không kỳ vọng nhiều,” Thái Minh Lượng nói.
Đạo diễn Thái khen ngợi sự kiện diễn ra tại Hàn Quốc là liên hoan phim hiếm hoi vẫn cố gắng gạt bỏ những ảnh hưởng mang tính thương mại.
“Các nhà tổ chức của Liên hoan phim Pusan thực sự yêu điện ảnh và mong muốn làm chút gì đó cho điện ảnh đương đại,” ông nói.
Dịch: © Xuân Hoa @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Celebedge