Faqua đã tạo cho mình một phong cách làm phim đặc trưng với các tác phẩm
hành động bạo dạn, từ nghệ thuật sân khấu màu-bùn của phim
King Arthur, đến vở kịch đạo đức của cảnh sát biến chất trong
Training Day – bộ phim thành công nhất của ông đến nay - nhưng
Olympus
cho thấy một sự thay đổi đáng ngạc nhiên sang việc coi nhẹ tính trung
thực-thành-hào hiệp. Một bộ phim về tinh thần yêu nước theo khuôn mẫu
Die Hard đã nhạt nhòa,
Olympus
dường như ngay từ đầu chỉ là một sự kết hợp của tính kiên cường đô thị
và chủ nghĩa bảo thủ khó chịu từ một đạo diễn chuyên về cả hai, nhưng
phim nhanh chóng cho thấy ý định của nó nhẹ nhàng hơn thế.
Đạo diễn Antoine Fuqua trên trường quay Olympus Has Fallen
Nhận thức được sự lố bịch của chính bản thân, kịch bản của Creighton
Rothenberger và Katrin Benedikt đã chế nhạo nhẹ về chính thể loại của
mình, phóng đại sự ngớ ngẩn cực kỳ của quá trình kiện cáo mà không đổi
chiều quá sâu thành trò châm biếm. Đây là cách tiếp cận tốt cho một bộ
phim mà ngoài ra chỉ được xác định bởi chủ nghĩa dân tộc cực đoan độc
hại và một khuôn khổ đạo đức đơn giản, cuối cùng dường như nhạo báng
chính mục đích của mình thay vì đặt vấn đề cho bản thân. Đây là một bước
đi nghề nghiệp thông minh cho Fuqua, người đã chứng minh rằng những gì
anh làm đều có một khiếu hài hước rất riêng.
Điều mà
Olympus Has Fallen
không làm được là đi không đủ xa. Dù có nhiều lời thoại hài hước và
những màn châm biếm nhẹ nhàng theo quy ước thể loại, bộ phim vẫn là một
pháo đài của sự xoàng xĩnh bình thường, được thể hiện một cách đơn giản,
không có gì nổi bật như thể nó có thể được quay và biên tập bằng bộ máy
tính. Fuqua, bất chấp nhận thức thẩm mỹ của anh có "bạo dạn" đến thế
nào, vẫn tiếp cận việc làm phim như thể nó là một công việc đơn giản là
hoàn thành đúng thời gian và đúng ngân sách, và lời khen tặng hào phóng
nhất dành cho ông là về hình ảnh một người thợ khéo léo hoàn hảo. Cách
tiếp cận này làm ra những bộ phim phù hợp và – trong trường hợp này –
thành công bất ngờ, nhưng nó cũng làm ra những bộ phim rất khó gây hào
hứng đặc biệt về một phương diện nào đó.
Đây là một phần lý do
bởi lẽ làm phim theo thực tế là rất cứng nhắc, hầu như là nghi thức chặt
chẽ, công thức để thiết lập một dự án Hollywood và nhìn thấy nó thành
hiện thực là một vấn đề theo nghĩa đen là vượt qua những yêu cầu kiến
nghị. Và khi có rất nhiều tiền trên bàn trong mỗi trường hợp – ngân sách
cho
Olympus là 130 triệu đôla – không khó để hiểu rằng vì sao
các hãng phim sẽ giảm thiểu các nguy cơ cho dù là nhỏ nhất. Và những gì
chúng ta nhận được là một bộ phim hao hao giống như những bộ phim khác.
Cảnh hành động trong phim Olympus Has Fallen
Những gì chúng ta cần, nhiều hơn một tay nghề giỏi, là nghệ thuật chân
chính, và nếu nghệ thuật là một đòi hỏi quá nhiều cho phim ảnh hành
động, ít nhất là một tay nghề sáng tạo hơn. Với phim điện ảnh, một thất
bại không thể đoán trước vẫn luôn tốt hơn một thành công đã được đoán
trước, đó là lý do vì sao chúng ta cần những bộ phim mà mục đích chính
là giải trí không có giới hạn, để thử mình trong hình thức và nội dung,
và để cơ bản tiếp cận một thể loại mới mẻ. Những bộ phim hành động hay
nhất trong vài năm trở lại đây không phải là những thứ liên quan đến sự
kiên cường đô thị một màu hay một bầu không khí thiếu nghiêm túc của câu
chuyện; chúng là những bộ phim có sức sống và sức lan tỏa, được giải
phóng khỏi sự giả dối để trở nên thuần chất và đơn giản là vui vẻ.
Những nhà làm phim hành động hàng đầu có cách nhìn thể loại này theo cách khác nhau: với Paul W.S. Anderson,
Three Musketeers / Ba người lính ngự lâm
đã đóng dấu một mốc cao mới cho những cảnh phim phiêu lưu 3D, hướng tới
một nhận thức về không gian hình ảnh, giữ lại cảm ứng về ánh sáng và vẻ
duyên dáng cân đối dù đi qua rất nhiều trường đoạn hành động hỗn loạn;
với James Mather và Stephen St. Leger, phim bị đánh giá thấp
Lockout (hay
Space Jail)
đã biến đổi nam diễn viên Guy Pearce thành một kiểu thám tử Philip
Marlowe viễn tưởng (với rất nhiều những tình huống hài hước), à bộ phim
đã áp dụng tính vật lý hoạt hình toàn diện, sử dụng công nghệ đồ họa vi
tính không để tăng thêm tính thực tế tự nhiên mà để kéo dài và mở rộng
nó. Và với Neveldine/Taylor, bộ đôi đạo diễn của
Crank và
Gamer và
là hai trong số những nhà làm phim hành động sáng tạo nhất, làm phim có
nghĩa là từ chối những tục lệ thường gặp và chỉ tập trung vào làm phim
theo cách mình muốn.
Cảnh đấu kiếm đẹp mắt trong Three Musketeers 2011
Phong cách của Neveldine/Taylor có một nét thông tục và thô bỉ có thể
khiến phim của họ trở nên khó chịu, nhưng về mặt sản xuất phim, cả hai
có nhiều điểm chung với phong cách ngẫu hứng trường quay của đạo diễn
người Pháp Jean-Luc Godard hơn bất kỳ đồng nghiệp đương thời nào. Quay
bằng máy quay nhẹ và rẻ tiền cho phép họ phủ đầy các cảnh hành động với
sự chân thực (và nguy hiểm), và họ cũng nổi tiếng với việc tự bắt tay
vào quay phim. Họ từng chạy theo diễn viên trên giày pa-tanh thay vì
dùng bàn trượt cho máy quay, tự treo mình trên không để quay những cảnh
mạo hiểm, buộc máy quay vào xe máy và xe ô tô và nói chung là ném nó
lung tung khắp nơi, một điều khó có thể làm được với những bộ thiết bị
truyền thống đắt tiền hơn.
Kết quả, trong
Crank và phần tiếp theo,
Crank: High Voltage,
diễn biến phim có một nhịp độ sôi động đáng kinh ngạc, hình ảnh chuyển
động điên cuồng và nghẹt thở; trong một cảnh nhất định, rất nhiều lần
nhân vật phản anh hùng Chev Chelios (Jason Statam đóng) phải chạy khỏi
cái chết, máy quay phải theo dấu từng bước chân của anh ngay trên mặt
đất, có cảnh chỉ cách gương mặt đẫm mồ hôi kia vài phân, liên tục xoay
quanh diễn viên tới khi bị chặn lại bởi một dòng chữ hay phong cảnh kỳ
lạ nào đó. Phong cách rồi sẽ bị mài mòn, nhưng nó có nét độc đáo của
riêng mình.
Crank có những yếu tố như khi có nhân vật
nói tiếng nước ngoài, phụ đề chỉ phiên âm một cách vô ích, một chuỗi
giấc mơ hồi tưởng biến thành một buổi phỏng vấn trên truyền hình đang
được nhân vật tưởng tượng ra, và hai nhân vật biến thành một phiên bản
quái vật Kaiju khổng lồ để có một cuộc chiến theo kiểu
Godzilla một
cách khó hiểu – tất cả cứ xảy ra mà không cần đến lời giải thích nào và
không không chút gì trong số đó có thể dự đoán được hay gây nhàm chán. (
Crank 2, đặc biệt, thật sự là một tác phẩm tiên phong).
Một cảnh quay hành động trong phim Crank
Điều đáng ngạc nhiên là cách Neveldine/Taylor có thể đạt được một thứ
quyền lực cực đoan đến thế dưới sự bảo trợ của một hãng phim Hollywood,
nhưng lý do để họ có được một sự tự do sáng tạo như thế là vì, với tên
tuổi của mình, những bộ phim của họ được làm rất nhanh chóng và với ngân
sách ít hơn, có nghĩa đó là một sự đầu tư nhỏ cho một sự đáp trả ấn
tượng. Điều đó chứng minh rằng sự đổi mới dường như không thể thực hiện
được với dòng phim chính thống, nhưng thật ra rất phát đạt ở đó. Bộ phim
bom tấn của tuần này –
G.I. Joe: Retaliation / G.I. Joe: Báo thù
của Jon Chu – có một chuỗi 9 phút không lời thoại trong đó những dòng
tộc đối địch với các ninja đu người quanh một đỉnh núi Himalaya, trong
khi chơi một trò trốn chạy nguy hiểm với cái túi đựng xác người, và đó
là đủ lý do để ta đặt hy vọng vào tương lai.
Dịch: © Hoài Nam @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Film.com
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên
Facebook của chúng tôi