• Raging Fire: Khúc giã biệt tuyệt vời của cố đạo diễn hành động tuyệt đỉnh Trần Mộc Thắng

• Trần Mộc Thắng (1961-2020): Nhà đạo diễn phim hành động của rất nhiều dấu ấn văn hóa đại chúng trong điện ảnh Hồng Kông

Một bộ phim hành động ly kỳ kinh điển Hồng Kông đã trở thành tựa phim ăn khách bất ngờ trong mùa hè 2021 đơn giản chỉ vì đáp ứng được tất cả kỳ vọng.

Dàn diễn viên Raging Fire tại sự kiện ra mắt phim ở Bắc Kinh, với chiếc ghế dành tưởng nhớ cố đạo diễn Trần Mộc Thắng

Vào ngày 26 tháng 8, ba ngày sau giỗ đầu của đạo diễn Trần Mộc Thắng, Raging Fire / Nộ hỏa, bộ phim cuối cùng của ông đã trở thành phim thứ 89 được trình chiếu tại Trung Quốc Đại lục thu về hơn 1 tỉ nhân dân tệ (155 triệu USD) ở phòng vé.

Tính đến giữa tháng 9, phim đã thu 1,2 tỉ nhân dân tệ và đứng đầu phòng vé cho phim hành động Hoa ngữ năm nay. Các rạp chiếu đã kéo dài thời gian chiếu Nộ hỏa đến ngày 30/10.

Phim kể câu chuyện quen thuộc về một cảnh sát lương thiện tên Trương Sùng Bang do Chân Tử Đan thủ vai, đụng độ với Khâu Cương Ngao, đồng nghiệp cũ do Tạ Đình Phong thủ vai. Ngao thề sẽ trả thù Bang và toàn bộ lực lượng cảnh sát sau khi các đồng nghiệp cũ làm chứng kết tội anh ta, dẫn đến việc Ngao bị đi tù vì đánh một nghi phạm đến chết.

Phim đạt 7,5/10 điểm trong số hơn 246.000 khán giả trên nền tảng đánh giá phim Đại lục Douban.

Raging Fire kể câu chuyện quen thuộc về một cảnh sát lương thiện tên Trương Sùng Bang do Chân Tử Đan thủ vai, đụng độ với Khâu Cương Ngao, đồng nghiệp cũ do Tạ Đình Phong thủ vai

Tuy nhiên, những kỳ vọng cao dành cho khúc giã biệt của đạo diễn lừng danh Trần Mộc Thắng đã kết thúc trong sự thất vọng đối với một số người hâm mộ khó tính. Một nhà phê bình, đã cho bộ phim 6/10 điểm trên Douban, nói, “Đây không phải là một tác phẩm ưng ý của Trần Mộc Thắng... và tôi thấy thật là buồn.”

Những người hâm mộ khác cho rằng bộ phim “đạt tiêu chuẩn thông thường”, trong khi phim hành động Hồng Kông ở vào tình trạng đình đốn đã nhiều năm.

Liu Yifan, một nhà phê bình điện ảnh ở Đại lục, nói, “Raging Fire là một phim Hồng Kông chân thực, những phim như thế này đã lâu không được xem.”

Bộ phim có những cảnh bạo lực điển hình thường thấy của Trần Mộc Thắng, trình diễn những vụ nổ long trời lở đất, Liu Yifan nói và thêm rằng những cảnh đó thậm chí còn rõ ràng hơn trong phim này. Theo Liu Yifan, người xem phim có thể cảm nhận được “cảm giác hồi hộp dữ dội” trong cách kể chuyện và cách quay phim.

Một người xem, đánh giá cao bộ phim, nói: “Trần Mộc Thắng đã dành cả cuộc đời mình để bảo vệ vinh quang của phim hành động Hồng Kông”.

Bộ phim đánh dấu kết thúc sự nghiệp làm phim dài và thành công của Trần Mộc Thắng, bắt đầu vào năm 1990 với A Moment of Romance. Ông ra mắt khán giả Đại lục năm 2003 với Heroic Duo, trước khi ông và Thành Long hợp tác trong New Police Story vào năm sau. Trong vài năm sau đó, Trần Mộc Thắng tiếp tục thăng hoa thể loại này, cùng với các ngôi sao như Lưu Đức Hoa, Cổ Thiên Lạc và Ngô Ngạn Tổ.

Được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vòm họng khi đang quay Raging Fire vào năm 2019, Trần Mộc Thắng đã qua đời trong quá trình làm hậu kỳ vào ngày 23 tháng 8 năm ngoái, ở tuổi 58.

Bài đăng cuối cùng của ông trên Sina Weibo, kỷ niệm bộ phim hoàn thành vào ngày 7 tháng 8 năm 2019, đã thu hút hàng trăm bình luận bao gồm: “Cảm ơn vì bộ phim tuyệt vời”; “Chúng tôi nhớ ông”; và “Mong ông yên nghỉ”.

Nhiều bài đăng trên tài khoản chính thức của Raging Fire kêu gọi một phiên bản dài hơn của bộ phim sau khi các báo cáo nói rằng khoảng một giờ cảnh quay đã bị xóa khỏi phiên bản nháp của Trần Mộc Thắng.

Được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vòm họng khi đang quay Raging Fire vào năm 2019, Trần Mộc Thắng đã qua đời trong quá trình làm hậu kỳ vào ngày 23 tháng 8 năm ngoái, ở tuổi 58

Một người xem, đánh giá cao bộ phim, nói: “Trần Mộc Thắng đã dành cả cuộc đời mình để bảo vệ vinh quang của phim hành động Hồng Kông.”

Hoàn cảnh mới

Liu Yifan nói đôi khi fan cứ quá khao khát những ngày vinh quang của điện ảnh Hong Kong trong thế kỷ 20. Vào đầu những năm 1990, trung bình mỗi năm thành phố sản xuất 175 bộ phim, gấp bốn lần con số năm ngoái.

Sự bùng nổ trong những năm 1980 và 1990 là hội tụ giữa sự sẵn sàng của các nhà đầu tư và nhân tài, khả năng tiếp cận thị trường trong và ngoài nước — và quan trọng hơn là không có đối thủ cạnh tranh. Theo Liu Yifan, khi những yếu tố này đã thay đổi đáng kể trong 30 năm qua, suy giảm là điều không thể tránh khỏi.

Ông kêu gọi một “cái nhìn hợp lý” về tình hình hiện tại, đồng thời nói thêm rằng điều đáng chú ý là mỗi năm Hồng Kông vẫn có thể sản xuất một vài bộ phim đáng nhớ.

Mối liên hệ của bộ phim với một câu chuyện tội phạm kinh điển còn được thủ pháp quay phim của Phùng Viễn Văn đóng góp tâm trạng

Đã có sự sụt giảm đáng kể trong các phim hành động mang tính biểu tượng được thực hiện tại thành phố này, vốn đã đưa các diễn viên như Lý Tiểu Long và Lý Liên Kiệt lên vũ đài thế giới. Hồng Kông không còn là nơi mà những người biểu diễn sẵn sàng mạo hiểm tính mạng và chịu thương tật để có một cảnh phim khiến người xem choáng váng, Liu Yifan nói.

Để khiến người xem hồi hộp, các nhà làm phim có thể phải làm việc vất vả hơn về yếu tố kích thích suy nghĩ và gây bất ngờ.

Raging Fire lặp lại những ngày tháng của tinh thần chiến đấu. Chân Tử Đan, đóng vai chính trong các phim Diệp Vấn — chuỗi phim về tiểu sử của đại tông sư võ thuật Hồng Kông Diệp Vấn (1893-1972), mở võ đường tại một thành phố hiện đại. Anh biểu diễn cách sử dụng ứng biến kinh điển áo chống đạn và một chiếc túi nhựa ngâm trong nước thải, và thậm chí sử dụng phím đàn piano làm vũ khí.

Trong một video gần đây, Chân Tử Đan bảo bạn diễn Lâm Quốc Bân rằng hãy đấm anh mạnh hơn trong cảnh đánh nhau trong ống cống để đạt được cảnh quay tốt hơn. Chân Tử Đan cho biết sau đó anh thấy xây xẩm.

Nhà quay phim Phùng Viễn Văn (trái) cùng đạo diễn Trần Mộc Thắng trên trường quay

Mối liên hệ của bộ phim với một câu chuyện tội phạm kinh điển còn được thủ pháp quay phim của Phùng Viễn Văn đóng góp tâm trạng, cho biết những cảnh quay phức tạp và nguy hiểm bao gồm rượt đuổi ô tô, đấu súng và cháy nổ được thiết kế để có tác động tối đa. Những cảnh quay này đòi hỏi sự tập trung, cống hiến và tinh thần đồng đội chính xác.

Nhà quay phim nói rằng vào một sáng sớm, các diễn viên và đoàn làm phim Raging Fire bị sức ép về thời gian, vì họ cần phải hoàn thành một cảnh trong đó một đội cảnh sát nghỉ ngơi và tán gẫu sau một đêm truy đuổi điên cuồng.

Phùng Viễn Văn và Trần Mộc Thắng đã sử dụng xe cảnh sát đạo cụ, với màn hình trên bảng điều khiển, và lái xe chạy ngang qua các diễn viên trên phim trường, khi các diễn viên nói lời thoại của họ.

“Bằng cách này, chúng tôi có được cảnh quay tốt nhất nhanh nhất có thể,” nhà quay phim nổi tiếng đứng sau New Dragon Gate Inn (1992) và Operation Red Sea (2018) — bộ phim có doanh thu cao thứ bảy ở Trung Quốc với 3,65 tỉ nhân dân tệ cho biết.

Kinson Loo, Giám đốc điều hành Z CAM, chụp ảnh với Chân Tử Đan trên trường quay Raging Fire

Kinson Loo, Giám đốc điều hành Z CAM tại Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, máy quay Z CAM được sử dụng rộng rãi trong các cảnh hành động, nói ai mà đến thăm đoàn phim trên phim trường sẽ ấn tượng bởi sự linh hoạt và tinh thần làm việc của các nhà làm phim Hồng Kông. Kinson Loo đã làm việc với các nhà sản xuất phim trên khắp thế giới.

Kinson Loo cho biết các đoàn phim phản ứng với tình huống bất ngờ cực kỳ mau lẹ và dành lượng thời gian tối thiểu để sắp xếp lại lịch trình, sắp xếp lại ưu tiên và chuyển địa điểm.

Đạo diễn Vương Tinh cho biết, các nhà làm phim Hồng Kông luôn nỗ lực hết mình. Võ thuật đã được nhiều nhà làm phim ở nước ngoài “vay mượn”, đa phần làm hiệu ứng kỹ thuật số. Ông nói: “Khán giả vẫn thấy khác khi nhìn các diễn viên của chúng tôi trong những pha hành động thực tế."

“Tôi chưa bao giờ tin rằng điện ảnh Hồng Kông đã chết. Nó đã luôn ở đây, được một số người chào đón. Chúng tôi tạo ra những bước đột phá nhỏ trong từng bộ phim một.”

Sau bốn năm vắng bóng trên màn ảnh rộng, sự trở lại của Tạ Đình Phong đã mang đến cho điện ảnh một nhân vật phản diện đáng nhớ

Nhân vật phản diện đáng nhớ

Phùng Viễn Văn nói Raging Fire sẽ không thành công nếu chỉ là một “phim hành động bỏng ngô”, thêm rằng phim có một bước tiến trong việc suy ngẫm và thảo luận về thân phận con người.

Trong phim, câu thoại cuối cùng của Khâu Cương Ngao, một câu hỏi dành cho Trương Sùng Bang, khiến nhiều khán giả thích thú: “Nếu ngày hôm đó anh mới là người đuổi theo Coke (nghi phạm bị nhân vật của Tạ Đình Phong giết chết), liệu số phận của chúng ta có đảo ngược không?”

Một bình luận đăng trên nền tảng thông tin điện ảnh của Hồng Kông viết: “Đó là một câu hỏi khó trả lời. Sống đạo đức và ngay thẳng không phải lúc nào cũng đơn giản. Biết được điểm yếu của mình, chúng ta phải ghi nhớ rằng cần suy nghĩ độc lập và tự nhắc nhở bản thân phân biệt đúng sai.”

Khi bộ phim được phát hành tại Đại lục, số lượt đề cập, đọc và tương tác với Tạ Đình Phong trên Sina Weibo đã tăng 500% trong một ngày lên hơn 770.000, vượt xa ngôi sao đồng nghiệp Chân Tử Đan và lượt tìm kiếm tên phim.

Câu thoại cuối cùng của Khâu Cương Ngao, là một câu hỏi dành cho Trương Sùng Bang, khiến nhiều khán giả thích thú: “Nếu ngày hôm đó anh mới là người đuổi theo Coke (nghi phạm bị nhân vật của Tạ Đình Phong giết chết), liệu số phận của chúng ta có đảo ngược không?”

Reeve Wong, một nhà phê bình phim sống ở Hồng Kông, cho rằng sau bốn năm vắng bóng trên màn ảnh rộng, sự trở lại của Tạ Đình Phong đã mang đến cho điện ảnh một nhân vật phản diện đáng nhớ.

Trong nhiều năm qua, các nhà làm phim Hồng Kông vẫn kiên trì với thể loại kinh điển này, nhà phê bình cho biết. Người xem phát cuồng trước cuộc chiến quyền lực giữa hai phó cảnh ty trong Cold War ra mắt năm 2012. Họ cũng bị sốc khi khủng bố đánh bom phá hủy Hồng Kông trong Shock Wave 2 (2020).

Với sự tham gia của Lưu Đức Hoa, Shock Wave 2 thu về hơn 1,3 tỉ nhân dân tệ, kể câu chuyện một cựu nhân viên xử lý bom bị mất trí nhớ tại địa điểm đánh bom khủng bố. Người hùng này sau đó lại trở thành nghi phạm chính trong nhiều vụ đánh bom.

Nhân vật của Lưu Đức Hoa xoay chuyển giữa thiện và ác, tiêu biểu cho những bộ phim ly kỳ cảnh sát Hồng Kông làm thót tim người xem, Reeve Wong nói. Những xung đột như vậy được minh chứng rõ ràng nhất trong bộ ba Vô gian đạo, giữa một cảnh sát và một tay xã hội đen làm nội gián cài trong tổ chức của nhau.

Nhân vật của Lưu Đức Hoa trong Shock Wave 2 xoay chuyển giữa thiện và ác, tiêu biểu cho những bộ phim ly kỳ cảnh sát Hồng Kông làm thót tim người xem

Reeve Wong tin rằng phim ly kỳ về cảnh sát sẽ tạo ra bước đột phá tiếp theo trong nhận thức về con người. “Không có gì mạnh mẽ hơn việc khai thác các kho báu của nhân loại thông qua cuộc đấu tranh giữa một con người với thế giới bên ngoài,” Reeve Wong nói thêm.

Lý Tu Hiền, một trong những đạo diễn và diễn viên phim tội phạm thời kỳ đầu tiên của Hồng Kông, cho biết hiện có cơ hội cho những phim ly kỳ về cảnh sát tập trung nhiều hơn vào cách kể chuyện và nhân vật, thay vì hành động.

Lý Tu Hiền nói rằng sự thay đổi này sẽ đánh dấu trở lại điểm xuất phát, thay vì là một cách tiếp cận mới. Các phim tội phạm trong những năm 1960 và 1970 có xu hướng tập trung vào những vụ tấn công cộng đồng, liên quan đến cảnh sát được đào tạo kém và tội phạm sống trong các khu dân cư bạo lực.

“Điều quan trọng trong những câu chuyện như vậy là cảnh sát đang nghĩ gì, kẻ thủ ác đang nghĩ gì,” anh nói.

Bộ phim đoạt giải thưởng Law with Two Phases (1984) của Lý Tu Hiền (ảnh trên, phải) đã cung cấp một cách tiếp cận đời thực, mới mẻ để tạo ra những bộ phim tâm lý về cảnh sát Hồng Kông

Bộ phim đoạt giải thưởng Law with Two Phases (1984) của Lý Tu Hiền đã cung cấp một cách tiếp cận đời thực, mới mẻ để tạo ra những bộ phim tâm lý về cảnh sát Hồng Kông. Anh vào vai một sĩ quan tận tụy, vô tình giết chết một cậu bé trong lúc đấu súng với một tên cướp ngân hàng dày dạn kinh nghiệm — bị đối xử bất công cho đến khi anh bắt được tên tội phạm để rửa sạch tội danh.

Thế hệ làm phim mới nên bám vào thực tiễn, bắt đầu với những câu chuyện giản dị, và kể chuyện cho hay, Lý Tu Hiền nói, thêm rằng trước khi làm những bộ phim thương mại kinh phí lớn như Raging Fire, Trần Mộc Thắng đã giành được niềm tin của khán giả và các nhà đầu tư bằng sự chăm chỉ và tài năng.

Vào ngày 13 tháng 8, trong buổi công chiếu bộ phim Bullets Over Summer năm 1999 của Diệp Vỹ Tín tại Trung tâm Di sản và Nghệ thuật Đại Quán Hồng Kông, nhiều khán giả cho biết họ đã nhận được từ những nhân vật đang gặp khó khăn cảm giác hoài nghi và bi quan trong xã hội trong thời kỳ hậu khủng hoảng tài chính châu Á 1997, mà họ có thể liên hệ.

Cổ Thiên Lạc (phải) và Ngô Ngạn Tổ trong phim Bullets Over Summer năm 1999 của Diệp Vỹ Tín

Khi các khán giả rời rạp chiếu, họ được ban tổ chức yêu cầu chú ý đến một đoạn cầu thang dài và một cửa hàng nhỏ bên cạnh.

Cầu thang và cửa hàng xuất hiện trong cảnh đầu tiên của bộ phim, khi cửa hàng bị cướp — giới thiệu các nhân vật của Ngô Trấn Vũ và Cổ Thiên Lạc trong vai các nhân viên ứng phó.

Kể từ khi áp dụng hạn chế đi lại do COVID-19, fan Đại lục của Raging Fire không thể đến tham quan các địa điểm Hồng Kông được sử dụng cho bộ phim. Bao gồm một bãi đậu xe ở Thị trấn Kennedy, nơi Chân Tử Đan nhảy từ tầng cao xuống để đuổi theo Tạ Đình Phong lái môtô, và Trà Quả Lĩnh, nơi cảnh sát chiến đấu với thế giới ngầm suốt đêm.

Peking Road, Tiêm Sa Chủy, cũng được sử dụng cho các cảnh trong đó băng đảng xã hội đen bị cảnh sát bao vây — mặc dù nhiều cảnh trong số này được quay trong trường quay.

Khi Raging Fire được phát hành tại Đại lục, số lượt đề cập, đọc và tương tác với Tạ Đình Phong trên Sina Weibo đã tăng 500% trong một ngày lên hơn 770.000, vượt xa ngôi sao đồng nghiệp Chân Tử Đan và lượt tìm kiếm tên phim

Một ngày nào đó, những địa điểm như vậy lại có thể thu hút khách du lịch háo hức hồi tưởng lại một câu chuyện tội phạm hấp dẫn.