Đối với ca sĩ nhạc đồng quê huyền thoại Joan Baez,
A Complete Unknown
ít nhất cũng phải mang lại cho bà cảm giác hãnh diện. Do Monica Barbaro
thủ vai trong bộ phim tiểu sử sắp ra mắt về Bob Dylan, Baez không chỉ
được giới thiệu là tài năng đáng gờm và ngang hàng với Dylan mà còn là
nhân vật quan trọng trong quá trình vươn tới thành công của ông giữa mối
quan hệ công việc và tình cảm của họ.
Với hai thần đồng trẻ tuổi đối đầu nhau, Mangold biết phải tìm một
nữ diễn viên có thể mang đến sức thuyết phục cho mọi cảnh quay. Ông nói,
"Tôi nhận ra Monica đã thể hiện sức mạnh đó ngay từ lần đầu tiên tôi
nhìn cô ấy đọc kịch bản phim”
|
“Bà [đã] đẩy mạnh sự nghiệp của ông ấy, đưa ông ấy đến đỉnh cao danh vọng,” Barbaro nói với
Entertainment Weekly.
“Không nghi ngờ gì, ông ấy là một thiên tài viết lời nhạc, và ông đã
viết nên thứ âm nhạc mà mọi người mong muốn vào thời điểm đó. Vì vậy,
tôi nghĩ rằng hiển nhiên ông xứng đáng với thành công. Nhưng chắc chắn
bà ấy có vai trò rất quan trọng trong việc đưa ông đến với người hâm mộ
của bà và khiến họ lắng nghe. Ông ấy vẫn sẽ thành Bob Dylan như ngày nay
người đời biết đến chứ? Có thể. Nhưng mối quan hệ giữa họ có phải là
điều làm thay đổi hoàn toàn quỹ đạo cuộc sống và sự nghiệp của ông
không? Một trăm phần trăm.”
“Không thể phủ nhận ông ấy đã thu hút
rất nhiều sự chú ý vào thời điểm đó, và ông là một nhạc sĩ rất đặc
biệt,” cô nói thêm. “Nhưng tôi nghĩ ông nợ bà ấy rất nhiều.”
“Mỗi người, bản thân và bên trong họ, như đom đóm thiêu thân trong
nghệ thuật. Mỗi người đều có tài năng riêng, chứ không phải là nhờ người
kia. Nhưng cách họ ảnh hưởng, đàm phán, xử lý và thô bạo với nhau thực
sự thú vị. Những cái tôi lớn và cá tính mạnh mẽ.” Ảnh: Monica Barbaro
trong vai ca sĩ nhạc đồng quê huyền thoại Joan Baez, gặp Bob Dylan thời
thanh xuân (Timothee Chalamet) trong một cảnh phim A Complete Unknown
|
A Complete Unknown, ra rạp (ở Mỹ) vào ngày Giáng sinh năm nay,
kể câu chuyện của Bob Dylan thời thanh xuân (Timothee Chalamet) lần đầu
đến Greenwich Village, New York City, và bắt đầu tạo dựng tên tuổi trong
làng nhạc đồng quê. Bộ phim ghi lại thời kỳ đầu của mối quan hệ có sức
ảnh hưởng lớn giữa anh với Pete Seeger (Edward Norton), cũng như những
mối tình lãng mạn với cả Baez và Sylvie Russo (Elle Fanning).
“Bob
là trung tâm của bộ phim, và tất cả các nhân vật khác đi ngang, đan xen
và giao thoa,” biên kịch kiêm đạo diễn James Mangold nói. “Nhưng tất cả
họ gắn kết nhau qua mối quan hệ với Bob. Hành trình trong phim đôi khi
không chỉ đơn thuần là về chuyện người ta có yêu và ở bên nhau mãi mãi
hay không, mà còn nhiều hơn thế nữa — họ đã ảnh hưởng đến nhau như thế
nào trong suốt quãng đời còn lại? Tất cả những nhân vật này đều tác động
đến nhau rất lớn ở thời điểm đó. Mỗi người trong số họ đều là những tài
năng nở rộ trong thời đất nước hỗn loạn và cùng nhau vươn lên thành
ngôi sao.”
Monica Barbaro trong A Complete Unknown
|
Tuy nhiên, không thể phủ nhận là Baez đã giúp đẩy nhanh sự thăng tiến
của Dylan. Năm 1963, bà mời ông lên sân khấu tại Lễ hội Nhạc đồng quê
Newport, giới thiệu ông với khán giả của bà. “Bà nhận ra ông ấy là một
kỳ tài viết nhạc,” Mangold nói thêm. “Đó vừa là nguồn cơn căng thẳng vừa
là lời khen ngợi — Bob Dylan sáng tác ra tất cả những bản nhạc này và
những người khác muốn trình bày, và đột nhiên ông cảm thấy mình phải
quyết định có nên đưa bài hát cho người khác hay không. Đó là những động
lực thú vị để đưa vào trong một mối quan hệ tình cảm.”
Về phần
Mangold, động lực của ông không phải là tiết lộ Baez là nhân vật quan
trọng trong sự nghiệp của Dylan, mà là xem xét cách các mối quan hệ định
hình nghệ thuật — và vai trò của ý thức cộng đồng trong thành công. “Cả
hai đều sẽ cực kỳ nổi danh,” đạo diễn chỉ ra. “Mỗi người, bản thân và
bên trong họ, như đom đóm thiêu thân trong nghệ thuật. Mỗi người đều có
tài năng riêng, chứ không phải là nhờ người kia. Nhưng cách họ ảnh
hưởng, đàm phán, xử lý và thô bạo với nhau thực sự thú vị. Những cái tôi
lớn và cá tính mạnh mẽ.”
Bob là một nhạc sĩ tuyệt vời, còn Joan chủ yếu biểu diễn ca khúc của
người khác. Vì vậy, họ là ngôi sao trong thế giới của họ, nhưng mỗi
người giỏi những thứ khác nhau
|
Với hai thần đồng trẻ tuổi đối đầu nhau, Mangold biết phải tìm một nữ
diễn viên có thể mang đến sức thuyết phục cho mọi cảnh quay. “Joan xuất
hiện là một thiếu nữ trong bối cảnh nhạc đồng quê,” đạo diễn giải thích.
“Tôi muốn một người có thể đe dọa Bob và cũng có thể tự mình đối đầu
với anh ấy. Bởi vì bản thân anh là một nhân vật đáng gờm. Monica có sự
nghiêm túc và trưởng thành vượt trội. Vì vậy, cô ấy có thể chiếm không
gian với Timmy và đóng những cảnh không hề giống như những người khác
[trong cuộc sống của Dylan], vì cô chỉ đi một đoạn cùng Bob. Cô có lối
đi riêng và họ rẽ ngang đời nhau khi thấy phù hợp. Tôi nhận ra Monica đã
thể hiện sức mạnh đó ngay từ lần đầu tiên tôi nhìn cô ấy đọc kịch bản
phim.”
Mangold bị cuốn hút bởi bản chất ngang tài ngang sức của
họ và Dylan và Baez như bù trừ nhau trong giai đoạn đầu sự nghiệp. “Một
trong những khía cạnh thực sự độc đáo về mối quan hệ của họ là cả hai
đều là những nghệ sĩ lớn trong thế giới của họ,” ông nói. “Do đó, mối
quan hệ của họ khác với bất kỳ mối quan hệ nào khác vì đây là hai người
ngang hàng tiếp cận nhau. Joan có giọng hát tuyệt vời như chim họa mi,
còn Bob thì giống nhạc blues hơn, giọng lầm bầm, khàn khàn, thô ráp.
Nhưng Bob là một nhạc sĩ tuyệt vời, còn Joan chủ yếu biểu diễn ca khúc
của người khác. Vì vậy, họ là ngôi sao trong thế giới của họ, nhưng mỗi
người giỏi những thứ khác nhau. Cả hai đều là những nghệ sĩ tài năng dữ
dội — và không phải lúc nào cũng có được điều đó ở một cặp đôi.”
Barbaro có thể có sức hấp dẫn để chia sẻ màn hình với Dylan của
Chalamet, nhưng cô đến với dự án này đặc biệt không thoải mái khi hát
cho khán giả hoặc chơi guitar
|
Barbaro có thể có sức hấp dẫn để chia sẻ màn hình với Dylan của
Chalamet, nhưng cô đến với dự án này đặc biệt không thoải mái khi hát
cho khán giả hoặc chơi guitar (tuy nhiên, giống như Baez, cô đã chơi
ukulele trước khi học các nhạc cụ khác). “Tôi chỉ hát khi thực sự ở một
mình,” Barbaro nói. “Vì vậy, dù hát rất nhiều, nhưng tôi không thoải mái
hát trước mặt bất kỳ ai và không thoải mái với bất kỳ trình độ đào tạo
nào mà tôi có. Tôi không chơi guitar. Tôi có thể mày mò chơi ukulele,
chấm hết. Cuộc đời tôi thực sự đảo lộn một thời gian ngắn vì phải học
chơi đàn [để chuẩn bị cho bộ phim].”
Kỳ thực chuyện đó lại giúp
Barbaro dễ dàng kết nối với con người Baez hơn. Barbaro đã nói chuyện
với huyền thoại nhạc đồng quê này để chuẩn bị cho bộ phim, và cô ấn
tượng với một chi tiết tự học chơi guitar mà Baez chia sẻ. “Baez nói cơ
bản bà ấy sẽ chơi cả đêm đến khi ngủ thiếp đi cạnh cây guitar trên
giường, sau đó sáng thức dậy lại tiếp tục chơi,” Barbaro kể lại. “Tôi
cũng làm thế. Vì vậy, chút kết nối ở chuyện đó đã làm dịu đi một số nỗi
sợ hãi của tôi.”
Joan xuất hiện là một thiếu nữ trong bối cảnh nhạc đồng quê,” đạo
diễn giải thích. “Tôi muốn một người có thể đe dọa Bob và cũng có thể tự
mình đối đầu với anh ấy. Bởi vì bản thân anh là một nhân vật đáng gờm.
Monica có sự nghiêm túc và trưởng thành vượt trội.” Ảnh: Monica Barbaro
và James Mangold trên trường quayA Complete Unknown
|
Tuy nhiên, Barbaro đã phải rất cố gắng vượt qua sự ngưỡng mộ mình dành
cho Baez và những thành tựu của nghệ sĩ. “Tôi cảm thấy vô cùng ngưỡng mộ
bà ấy,” cô thổ lộ. “Và tôi rất kính trọng bà. Đôi khi, điều đó có thể
cản trở việc vào vai một nhân vật có thật đa chiều.”
“Cuộc trò
chuyện đó ngắn thôi, và tôi vô cùng sợ hãi khi nói chuyện với bà,”
Barbaro tiếp tục kể. “Nhưng sau khi nói chuyện, tôi đã có thể buông bỏ ý
nghĩ mình có thể trở thành bà. Tôi cảm thấy áp lực phải cố gắng diễn
cho hoàn hảo trong lòng mình tan biến. Tôi đã nghĩ, ‘Ồ, mình nói chuyện
với một người thực sự đã làm những điều có thật này.’ Tôi không cần phải
cố gắng hoàn thành điều bất khả thi. Tôi sẽ không bao giờ nói chuyện
giống hệt bà ấy. Tôi sẽ không bao giờ trông giống hệt bà ấy. Tôi không
bao giờ là bà ấy. Nhưng bản chất của bà và điều gì ở bà trong câu chuyện
này là quan trọng nhất mà tôi phải cố gắng nắm bắt và thể hiện cho ra
bà ấy?”
“Bob là trung tâm của bộ phim, và tất cả các nhân vật khác đi ngang,
đan xen và giao thoa,” biên kịch kiêm đạo diễn James Mangold nói
|
Barbaro chỉ ra tính trung thực cực đoan và việc từ chối tìm kiếm sự hoàn
hảo trong nghệ thuật ở Baez là những điều giúp cô kết nối với nữ nghệ
sĩ và giải tỏa áp lực cô tự tạo ra cho mình. “Bà ấy rất trung thực về
bản thân,” nữ diễn viên nói, “Bà ấy cố gắng làm cho mình có vẻ tốt hơn
những gì bà tin là mình có. Bà khá trung thực trong cảm nhận về Bob và
những cảm xúc phức tạp của họ, về danh tiếng và âm nhạc. Bà không kìm
nén với bất kỳ ai, kể cả bản thân mình. Vì vậy, tôi không bao giờ cảm
thấy mình bị giấu diếm chuyện gì.”
“Bà ấy nói rằng trong bất kỳ
nghệ thuật nào, nếu cố gắng làm quá hoàn hảo, bạn sẽ tước đi sức sống và
tính nghệ thuật của nó,” cô kể tiếp. “Tôi đã chấp nhận điều đó và cho
phép bản thân có chút thả lỏng với việc theo đuổi sự hoàn hảo. Không ai
hoàn hảo, và bà ấy cũng không phải là người hoàn hảo; chắc chắn bà không
nhìn nhận bản thân theo cách đó. Cố gắng buông bỏ kỳ vọng đó đã giúp
ích cho tôi.”
“Tất cả họ đều kết nối thông qua âm nhạc, thông qua những gì họ làm ở
thời điểm họ trở thành con người sau này và hoàn toàn không nhận ra họ
là biểu tượng hay huyền thoại. Đây chỉ là những con người thật ở độ tuổi
đôi mươi đang tìm hiểu cuộc sống và nghệ thuật và giao thoa với nhau”
|
Điều gì khác cũng giúp ích? Nhắc nhở bản thân rằng sau cùng phiên bản này của câu chuyện là thuộc về Dylan. Barbaro nhắc đến
Elvis và
Priscilla
và sự phân kỳ quan điểm trong những bộ phim đó làm tiêu chuẩn để cô xây
dựng phiên bản Baez của mình. “Bạn đang nói về cùng một người với quan
điểm và có câu chuyện hoàn toàn khác nhau,” cô nói thêm. “Thậm chí không
đối lập nhau; họ chỉ kể câu chuyện của riêng mình.”
Đối với
Mangold, câu chuyện, đặc biệt là mối tình tay ba của Dylan với Joan và
Sylvie, khai thác một thứ trong sáng hơn — sự trong sáng của cảm hứng
trước khi tha hóa vì nổi tiếng. “Có sự ngây thơ và vẻ đẹp trong tình bạn
và mối quan hệ giữa tất cả ba người họ,” ông suy ngẫm. “Tất cả họ đều
kết nối thông qua âm nhạc, thông qua những gì họ làm ở thời điểm họ trở
thành con người sau này và hoàn toàn không nhận ra họ là biểu tượng hay
huyền thoại. Đây chỉ là những con người thật ở độ tuổi đôi mươi đang tìm
hiểu cuộc sống và nghệ thuật và giao thoa với nhau.”
Câu chuyện, đặc biệt là mối tình tay ba của Dylan với Joan và Sylvie
(Elle Fanning), khai thác một thứ trong sáng hơn — sự trong sáng của
cảm hứng trước khi tha hóa vì nổi tiếng
|
Và khi mọi thứ khép lại, với tất cả nuối tiếc và chỉ trích, khi họ tìm
thấy tiếng nói và sức mạnh của mình, tất cả đều hỏi một câu trọng tâm —
cảm giác thế nào khi không có nhà, như một hòn đá cứ lăn đi mãi?**
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Entertainment Weekly
* Trích lời ca khúc
Diamonds and Rust của Joan Baez
** Trích lời ca khúc
Like a Rolling Stone của Bob Dylan