Cuộc chiến streaming ngày càng khốc liệt

Đầu tiên là Netflix, Amazon Prime Video và Hulu. Rồi đến cuối 2019 là Disney+ và Apple TV+. 2020 mang tới Peacock từ NBCUniversal vào tháng 4, và HBO Max từ WarnerMedia trong tháng 5. Các hạ tầng trực tuyến khác từ các công ty ta đã biết và từ các công ty ta chưa biết sẽ nối tiếp.

Tất cả những tay chơi này sẽ hòa nhập không gian phương tiện truyền thông đông đúc ra sao là chủ đề của một cuộc tranh luận sẽ chỉ ngày càng dữ dội trong 2020. Một báo cáo gần đây cho thấy một triệu thuê bao rời Netflix sang Disney+ có thể sẽ không hề hấn gì một khi ai nấy ổn định với kế hoạch của họ.

Đa số sẽ bỏ ra số tiền khổng lồ để mua các chương trình đáng thèm muốn, sản xuất nội dung nguyên tác và có thể cố gắng giành được một hoặc hai giải Oscar. Đấu thủ mới phải đạt được lực thu hút nhanh và người chiến thắng sẽ là những bên xây dựng quy mô kinh doanh của họ một cách hiệu quả nhất và làm mình nổi bật trong mắt người tiêu dùng nghi ngại.

Dần dà các công ty trực tuyến sẽ cùng tồn tại. Tuy nhiên trước khi điều đó xảy ra, sẽ có thương vong.

Các liên hoan phim đối mặt với thời đại đang thay đổi

Mọi con mắt ngay lập tức hướng tới Berlin 2002 nơi Carlo Chatrian mở màn lựa chọn đầu tiên trên cương vị đạo diễn nghệ thuật. Rotterdam, nơi Vanja Kaludjercic chuẩn bị tiếp quản từ Bero Beyer năm 2021, cũng sẽ được thảo luận nhiều. Một Sundance đông đúc (với John Cooper nói lời từ biệt năm nay), ba giải tại Rotterdam và Chatrian — được biết vì tôn vinh tài năng mới và táo bạo — cũng thêm một hạng mục giải mới, có nghĩa là có lo lắng về cách ba liên hoan phim này có thể tạo dấu ấn và làm việc cùng nhau trong vòng một tháng chật ních.

Những vấn đề liên quan tới các dịch vụ trực tuyến cũng dự định tiếp tục bao phủ các liên hoan phim, từ Cannes, bị ràng buộc với luật nghe nghìn và không thể chiếu phim của họ, tới các liên hoan phim như Toronto nơi các điểm đến cho sự kiện gặp vấn đề trình chiếu phim của họ.

Các thảo luận trong mạch liên hoan phim khác xoay quanh năm thứ hai của Lili Hinstin tại Locarno — sau 2019 không quá đột phá — và biệt khúc của Alberto Barbera tại Venice. Câu hỏi ai sẽ thay thế ông sẽ cháy dọc Lido, với các đạo diễn tương đối mới của London và Busan ôm chương trình của họ đi ngủ. Kỳ vọng các liên hoan phim đẳng cấp thế giới — với ngoại lệ chói sáng của Venice — sẽ xây dựng tiếp lên từ những bước tiến quan trọng đã có trong việc có đại diện tài năng nữ, với Berlin, Toronto và London thường dẫn đầu. Trong khi đó, khuyết tật, là một vấn đề nhức nhối cho toàn bộ ngành công nghiệp, cả trên và ngoài màn hình và cách vào nhiều địa điểm tổ chức của mạch lễ hội. Năm 2020 có thể là thời điểm để giải quyết chuyện này.

Đừng kỳ vọng một năm Disney thống trị

Vị trí thống trị của Disney năm 2019 — cả ở Bắc Mỹ và quốc tế — là chưa từng có trong thời gian Screen International hiện diện trên đời. Nhà Chuột đã nộp sáu trong số tám phim kiếm được 1 tỉ USD tại các rạp chiếu trên toàn thế giới trong năm dương lịch: Avengers: Endgame, The Lion King, Captain Marvel, Toy Story 4, Aladdin và Frozen II. Star Wars: The Rise Of Skywalker dự kiến sẽ thành phim thứ bảy. Đóng góp của họ cho phòng vé Bắc Mỹ là 31,6% trong năm tính đến ngày 12 tháng 12, và ở Anh là 34,7% — chưa tính các tựa phim do 20th Century Fox phát hành.

Nhưng 2020 có vẻ sẽ là một câu chuyện hoàn toàn khác. Universal Pictures có một danh sách mạnh, dẫn đầu là phim Bond No Time To Die, Fast & Furious 9 và Minions 2. Warner Bros có Wonder Woman 1984, Birds Of Prey phim ăn theo Suicide Squad, Dune của Denis Villeneuve và phim mới nhất của Christopher Nolan, Tenet.

Bên phía Disney, theo gợi ý của Robert Mitchell, đứng đầu phân tích rạp chiếu ở dịch vụ dự báo quốc tế Gower Street Analytics, mỗi trụ cột của hãng — Marvel, Lucasfilm, Pixar, phim hoạt hình và người đóng của Disney — có vẻ sẽ đưa ra ít các màn cược an toàn hơn 2019. Ví dụ, hai phim Marvel Black Widow và The Eternals không có con số đoán được so với Captain Marvel và Avengers: Endgame trong 2019, và không có phim Star Wars. “Bất chấp sự thống trị Disney có trong các năm gần dây, và việc mua lại lượng phim của Fox, tôi nghĩ họ có nhiều trận chiến hơn trong 2020,” Mitchell kết lại.

‘Mùa đông lạnh’ của Trung Quốc có tiếp diễn?

Một số phim ăn khách nhất của Trung Quốc năm 2019

Hiện tượng được đặt tên ‘Mùa đông lạnh’ của ngành điện ảnh Trung Quốc đã kéo dài phần lớn 2019, với việc chấp thuận sản xuất và kiểm duyệt tiếp tục chậm lại, nhiều phim danh giá trong nước bị rút lịch chiếu, một lệnh cấm không chính thức với các phim độc lập Mỹ và hơn 2.000 công ty trong nước thông báo phá sản.

Trong khi tất cả bắt đầu vào năm 2018 với vụ bê bối thuế và cải tổ quy định, sự thận trọng của chính phủ đã tiếp tục suốt 2019 trong dịp kỷ niệm 70 năm Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào tháng 10. Câu chuyện chính thức nói đây chỉ là sự điều chỉnh lại của một ngành công nghiệp chạy quá công suất, nhưng thương vong đã bao gồm một số hãng phim và nhà làm phim lớn trong nước và lượng phim độc lập nhập từ Mỹ đã có một năm tàn khốc.

Người trong ngành kỳ vọng một sự trơn tru nhẹ trong 2020, nhưng 2021 là một năm kỷ niệm lớn nữa khi đất nước kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản. Với ngành công nghiệp Mỹ, thị trường Hollywood tùy thuộc lớn vào kết cuộc của chiến tranh thương mại Mỹ-Trung vào 2020.

Phiên tòa hình sự Harvey Weinstein

Một kẻ gây rối thực sự với cách tiếp cận không buông tha bất cứ ai trong việc làm phim đã khiến Hollywood run xương, Harvey Weinstein tự hào lọt vào mắt công chúng. Sau hai năm bị soi xét vì một lý do rất khác biệt, cựu ông trùm bước vào năm 2020 với ý thức những ngày làm người tự do có thể sớm kết thúc.

Các cáo buộc hành vi sai trái tình dục chống lại Weinstein, 67 tuổi, lần đầu xuất hiện vào cuối năm 2017 và khởi đầu phong trào #MeToo. Kể từ đó, những kẻ buộc tội ông đã lớn dần lên tới khoảng 80. Weinstein phủ nhận tất cả, mặc dù tin tức về một thỏa thuận dự kiến lên tới 25 triệu USD với nhiều phụ nữ — nhân viên cũ và nữ diễn viên — tự nói lên nhiều điều.

Vào ngày 6 tháng 1, ông bước vào một tòa án ở Manhattan (ảnh trên) với năm cáo buộc tội hiếp dâm và tấn công tình dục hai người phụ nữ. Ông kháng không có tội và sẽ tranh đấu đến cùng. Nếu bị kết án ông sẽ phải đối mặt án tù chung thân và gần như chắc chắn sẽ kháng cáo. Tuy nhiên, nếu cuối cùng ông bị bỏ tù, dư luận sẽ thắng quyền lực và đặc quyền.

Những người buộc tội và thực thi pháp luật mạnh dạn sẽ hành động với sức sống mới, và những kẻ săn mồi trong ngành sẽ biết luật sư đắt giá và những trò hề lãng phí thời gian có thể không còn mấy giá trị nữa.

2020 có phải là năm của châu Phi?

Cảnh phim Atlantics của Mati Diop

Dù phim Atlantics đầu tay của Mati Diop có được đề cử phim quốc tế hay nhất vào ngày 13 tháng 1 hay không, sự hiện diện của nó trên danh sách rút gọn của Oscar chỉ ra một khung cảnh điện ảnh ngày càng sôi động khắp châu Phi.

Bộ phim được Senegal đệ trình nằm trong số 10 kỷ lục phim châu Phi cho hạng mục này năm 2020, dù Lionheart của Nigeria không đủ điều kiện do đa phần nói tiếng Anh.

Những bộ phim này chỉ là phần nổi của một ngành công nghiệp điện ảnh và truyền hình đang phát triển trên khắp lục địa, nền kinh tế đang tăng trong năm nay nhờ sự ra mắt của Khu vực Thương mại Tự do Lục địa châu Phi, trị giá khoảng 3 nghìn tỉ USD khắp 54 quốc gia và dân số 1,3 tỉ người.

“Tôi đã sản xuất phim ở châu Phi trong 25 năm và tôi chưa từng thấy nhiều mối quan tâm dành cho điện ảnh châu Phi và sự tăng trưởng của nhiều cơ sở hạ tầng tới vậy,” Steven Markovitz nói tại Big World Cinema ở Cape Town, đã có công trong phim Rafiki đoạt Un Certain Regard ở Cannes 2018.

Các động lực là nội bộ và bên ngoài, ông nói, chỉ ra sự gia tăng của các quỹ điện ảnh và chương trình sản xuất và phát triển điện ảnh địa phương cũng như ngày càng nhiều người chơi quốc tế cố gắng giành được chỗ đứng trên lãnh thổ.

Filmhouse Cinemas mở rạp chiếu MX4D đầu tiên ở Lagos, Nigeria

Trong số đó có Netflix. Việc mua lại và phát hành Atlantics là một phần trong chiến lược của họ. Canal Plus của Pháp cũng đang tiến quân lên khu vực. Họ đã mua lại hãng phim và điều hành kênh châu Phi ROK tháng 7 năm 2019 trong khi công ty mẹ Vivendi mở 14 rạp chiếu dưới trướng CanalOlympia trong thập kỷ qua. Pathé cũng đang xây dựng một mạng lưới khắp châu lục. Ngược lại, châu Phi cũng đang dần tăng sự hiện diện trên thị trường và khung cảnh liên hoan phim quốc tế. 2019 chứng kiến việc khánh thành sảnh châu Phi ở Hội chợ phim Cannes còn Hội chợ phim châu Âu ở Berlinale mở rộng Trung tâm châu Phi năm 2019, chuyển nó từ địa điểm di động ở bãi đỗ xe tại Martin-Gropius-Bau sang một địa điểm có tiếng hơn ở Khách sạn Marriott.

Tương lai nào cho văn hóa và điện ảnh dưới thời Nghị viện châu Âu mới?

Khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu kế nhiệm Ursula von der Leyen tuyên bố nhóm ủy viên sơ bộ mới của Liên minh châu Âu (EU) vào tháng 9 năm ngoái, giới công nghiệp văn hóa và sáng tạo đã lo lắng vì không có đề cập đến văn hóa.

Kiểm tra chặt chẽ hơn các danh mục khác nhau chỉ ra nhiệm vụ văn hóa được gói gọn trong trách nhiệm của ủy viên được đề xuất phụ trách vấn đề đổi mới và thanh niên Mariya Gabriel.

Việc bỏ từ “văn hóa” ra khỏi chức danh của cô đã làm dấy lên sự phản đối rộng rãi từ các lĩnh vực văn hóa và sáng tạo của Hội đồng châu Âu, hashtag #BringCultureBack (tạm dịch: mang văn hóa quay lại) và một kiến nghị trực tuyến kêu gọi từ văn hóa được khôi phục trong chức danh của Gabriel, được 3.000 cá nhân ký ủng hộ.

Có một suy nghĩ lại và vào thời điểm Gabriel cuối cùng được tuyên bố hai tháng sau đó, chức danh của cô đã được đổi thành Ủy viên Đổi mới, Nghiên cứu, Văn hóa, Giáo dục và Thanh niên EU. Đây có phải là dấu hiệu cho biết văn hóa sẽ không được ưu tiên dưới ủy ban mới này, vốn đi vào hoạt động trong bối cảnh Brexit sắp xảy ra và kêu gọi hành động nghiêm túc xử lý biến đổi khí hậu ngày càng trở nên cấp bách?

Các cơ quan công nghiệp văn hóa và sáng tạo đang không chờ cơ hội nào. Họ đã vận động mạnh để đảm bảo văn hóa và sáng tạo không bị bỏ quên khi các các quốc gia thành viên đàm phán cái gọi là khuôn khổ đa tài chính của EU trong giai đoạn 2021-2027, điều chỉnh các ưu tiên và ngân sách.

Vào cuối tháng 11 năm 2019, khoảng 90 cơ quan văn hóa và sáng tạo từ khắp EU đã gửi thư ngỏ tới các nhà lãnh đạo EU yêu cầu họ đầu tư nhiều hơn vào Chương trình Sáng tạo châu Âu trong giai đoạn này.

Họ nhấn mạnh thực tế chương trình Châu Âu Sáng tạo chỉ đại diện cho 0,15% ngân sách chung của EU, trong khi các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo tạo ra 564 tỉ USD (509 tỉ euro) giá trị gia tăng cho GDP và hơn 12 triệu việc làm toàn thời gian, chiếm 7,5 triệu% lực lượng lao động của EU.

Nghị viện châu Âu đã đề xuất tăng gần gấp đôi ngân sách chương trình lên 3,1 triệu USD (2,8 triệu euro) trong giai đoạn 2021-2027. Vẫn còn phải xem liệu đề xuất có được thực hiện khi các cuộc đàm phán xung quanh khuôn khổ tiếp tục trong năm không.

Ngành công nghiệp có thể nghiêm túc về sự bền vững không?

Vào năm 2020, các nỗ lực bền vững cần phải vượt ra ngoài việc chỉ đưa ra các chai nước có thể tái sử dụng. Les Arcs, đã bù đắp lượng khí thải carbon từ năm 2009, đang treo giải thưởng 10 nghìn euro (11.153 nghìn USD) nhằm phát triển các tính năng khám phá các vấn đề sinh thái và miền núi.

Doc Society tiếp tục hỗ trợ các câu chuyện liên quan đến khí hậu với Climate Story Lab, sẽ chuyển đến Anh cho phiên bản thứ hai vào tháng 3 năm 2020.

Về mặt sản xuất sẽ trở nên xanh hơn, hy vọng sẽ có thêm nguồn tài trợ được liên kết với các phương pháp bền vững, đã là một yêu cầu đối với một số hỗ trợ từ Quỹ Nghe nhìn Flanders (VAF).

Nhà hoạt động thay đổi khí hậu Greta Thunberg được Time chọn là nhân vật năm 2019

Berlinale 2020 sẽ phục vụ các bữa ăn không có thịt tại tất cả các sự kiện chính thức. Thị trường MIA có trụ sở tại Rome đã tìm kiếm chứng nhận ISO 20121 — tiêu chuẩn quốc tế để quản lý các sự kiện bền vững — một động thái mà nhiều liên hoan và hội chợ dự kiến sẽ tuân theo. Giải thưởng Điện ảnh châu Âu sẽ được tổ chức tại Reykjavik vào tháng 12 năm 2020; các đối tác của EFA và Iceland có kế hoạch trồng cây để cân bằng lượng khí thải carbon.

Trên màn ảnh, bàn tán xôn xao đang lớn dần về Greta, phim tài liệu của đạo diễn người Thụy Điển Nathan Grossman về Greta Thunberg. Cinetic chịu trách nhiệm bán và Hulu đã tham gia.

Bình đẳng giới hành động nhiều và nói ít đi

Đây là năm ta thấy câu cửa miệng “5050 trong 2020” vượt ra ngoài lời nói và đưa ra hành động. Một liên hoan phim chứng minh nó có ý định thực là Goteborg, mở màn ngày 24 tháng 1 với chương trình sẽ có 50% phim là của đạo diễn nữ. Điều này đánh dấu lần đầu tiên một liên hoan phim quốc tế lớn sẽ đạt mục tiêu đó.

Viện Điện ảnh Thụy Điển, dẫn dầu trong lĩnh vực này, sẽ đưa ra một báo cáo mới xem xét những thách thức cụ thể với phụ nữ da màu. Chủ tịch WIFT Ireland Susan Liddy sẽ xuất bản cuốn sách mới về chính sách và thực hành với phụ nữ ở 17 quốc gia, sẽ được ra mắt tại hội nghị CARLA ở Karlskrona, Thụy Điển vào tháng 8. Tại Liên hoan phim Athena ở New York, một khoản trợ cấp mới cho giải thưởng đột phá trị giá 25.000 USD sẽ được Netflix tài trợ. Các sự kiện mới khác sẽ bao gồm Liên hoan phim Nữ quyền Reykjavik vào tháng 1.

Melissa Silverstein của Phụ nữ và Hollywood lên kế hoạch ra mắt đầu năm 2020 một cộng đồng toàn cầu trực tuyến mới dành cho các nhà sáng tạo nữ.

Điện ảnh độc lập sẽ bắt đầu nắm bắt trí thông minh nhân tạo?

Việc Netflix sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI), khoa học dữ liệu và máy học để cải thiện trải nghiệm của thuê bao và dẫn dắt công ty trong việc bật đèn xanh, mua hay hủy chương trình và phim nào, được coi là cốt lõi của thành công đó.

Trong khi đó, thế giới phim độc lập, phần lớn miễn cưỡng sử dụng các công cụ này cho đến bây giờ. Nhận thức chung của các nhà sản xuất độc lập là các loại sản phẩm họ làm là nguyên mẫu được thúc đẩy bằng tính sáng tạo của từng cá nhân và không phù hợp để phân tích bằng máy tính.

Nhưng điều này có thể sắp thay đổi trong năm nay khi một loạt công ty khởi nghiệp chào mời các nhà sản xuất độc lập những công cụ phân tích dự đoán được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của họ.

Câu lạc bộ Nhà sản xuất châu Âu có trụ sở tại Paris, tập hợp 100 nhà sản xuất phim lẻ và phim truyền hình độc lập từ khắp châu Âu, sẽ bắt đầu theo dõi chương trình dự đoán hỗ trợ dữ liệu được Largeos phát triển trong năm 2019. Phần mềm này phân tích các kịch bản và đánh giá tiềm năng phòng vé và đối tượng mục tiêu của họ trên cơ sở dữ liệu từ 30.000 xuất phẩm phim trước đó đã được đưa vào hệ thống. Đây là một thử nghiệm chắc chắn sẽ gây ra tranh luận.