• Tầm quan trọng của việc Christopher Nolan cập bến Universal

• Nội tình cuộc tranh giành điên cuồng bộ phim tiếp theo của Christopher Nolan

Ngày nay, hiếm khi các hãng phim truyền thống bơm chín chữ số vào một bộ phim không lấy cảm hứng từ đồ chơi, tiểu thuyết hoặc truyện tranh đại chúng.

Cillian Murphy (trái) sẽ đóng vai J. Robert Oppenheimer

Ngay cả trước khi COVID-19 phá vỡ bối cảnh đi xem phim, khán giả đã bị các bom tấn siêu anh hùng và khoa học giả tưởng hút hồn — chẳng có mấy thứ gì khác làm được như vậy. Thực tế đó đã khiến Hollywood ngày càng khó biện minh tính kinh tế của việc bật đèn xanh cho những bộ phim đắt đỏ không dựa trên tài sản trí tuệ hiện có. Chúng có rủi ro lớn hơn, không chỉ trong việc thu hồi khoản đầu tư cho các hãng phim mà còn trong việc tạo ra lợi nhuận, tạo ra các phần tiếp theo và đòn bẩy làm giàu nhờ sản phẩm tiêu dùng. Cho dù mọi người đón nhận phim của Nolan đến thế nào đi chăng nữa thì không có mấy khả năng gương mặt của J. Robert Oppenheimer lại lên áo thun hoặc hộp cơm trưa.

Bằng cách ủng hộ Oppenheimer, Universal Pictures đang đặt cược táo bạo rằng có đúng đạo diễn phù hợp thì vẫn có thể khiến khán giả hào hứng đến rạp để xem nội dung nguyên tác. Tới 2023 mới ra rạp, bộ phim này sẽ cần phải bất chấp mọi khó khăn để trở nên thành công về mặt thương mại. Ngoài kinh phí sản xuất 100 triệu đôla, hãng phim sẽ cần chi thêm 100 triệu đôla nữa để quảng bá bộ phim thỏa đáng với khán giả toàn cầu. Bởi vì hợp đồng của Nolan đảm bảo anh được ăn chia doanh thu phòng vé — một đặc quyền ngày càng không phổ biến mang lại cho nhà làm phim phần trăm doanh thu bán vé — nên sẽ phải mất thêm từ 50 đến 60 triệu đôla để đạt được lợi nhuận so với một bộ phim khác có quy mô tương tự. Do đó, những người trong cuộc tại các hãng phim đối thủ ước tính Oppenheimer sẽ cần tạo ra ít nhất 400 triệu đôla ở phòng vé toàn cầu thì mới có lợi nhuận.

Nolan là một nhà làm phim có thành tích phòng vé đáng ghen tị

Chuẩn doanh thu phòng vé đó là chuẩn mà các bộ phim của Nolan không khó đạt được trong thập kỷ qua, ngoại trừ Tenet, ra rạp vào thời điểm trước khi có vaccine Covid-19 vài tháng. Và bất chấp hoàn cảnh đó, bộ phim ly kỳ cân não của Warner Bros. — với sự tham gia của John David Washington và Robert Pattinson — đã thu về 363 triệu đôla toàn thế giới. Tenet trị giá hơn 200 triệu đôla, khiến gần như không thể có lời trong những điều kiện đó. Khi nói đến các tài sản nguyên tác khác của Nolan, Inception năm 2010 thu về 836 triệu đôla toàn cầu, Interstellar của năm 2014 thu về 701 triệu đôla toàn cầu và Dunkirk của năm 2017 thu về 526 triệu đôla toàn cầu. Nói cách khác, Nolan là một nhà làm phim có thành tích phòng vé đáng ghen tị.

Những người theo dõi chặt chẽ ngành công nghiệp này chỉ ra rằng Oppenheimer sẽ không phải là kiểu xoắn não hấp dẫn mà khán giả mong đợi ở Nolan, chẳng hạn như Inception hoặc Memento. Thay vào đó, đây là một phim lịch sử có nguồn gốc từ thực tế và vật lý. Không như Dunkirk, ghi lại chủ nghĩa anh hùng của quân đội Anh trong những ngày đầu của Thế chiến II, Oppenheimer kể một câu chuyện đen tối hơn, một câu chuyện tồn tại trong mặt tối đạo đức của quá khứ và không chỉ gây chia rẽ mà còn là đặc Mỹ. Điều đó có thể hạn chế sự quan tâm ở nước ngoài, là nơi các phim của Nolan có xu hướng tạo ra phần lớn doanh thu của chúng.

Tenet ra rạp vào thời điểm trước khi có vaccine Covid-19 vài tháng. Và bất chấp hoàn cảnh đó, bộ phim ly kỳ cân não này đã thu về 363 triệu đôla toàn thế giới

Không có điều nào trong số những điều này có nghĩa là ngành kinh doanh rạp chiếu phim đang đặt cược Nolan thua. Lý do mà nữ chủ tịch của Universal, Donna Langley, thực hiện sứ mệnh tán tỉnh Nolan sau khi mối quan hệ của anh với Warner Bros. trở nên căng thẳng là vì anh là một trong số ít đạo diễn có thể thực hiện một cú phi thân táo bạo và thu về hàng trăm triệu ở phòng vé. Điều này đặc biệt có giá trị vào thời điểm Hollywood dường như đang tìm kiếm IP có thể được đúc thành vàng trong điện ảnh. Điển hình: Có những bộ phim (người thật) dựa trên trò chơi bài Uno, món ăn vặt giòn Flamin’ Hot Cheetos, và phát minh ra Viagra.

Bởi vì không phải dự án nào cũng có thể bắt nguồn từ Marvel, Star Wars, James Bond, Jurassic World và Fast & Furious, các hãng phim đang hướng đến những nhà làm phim có quan điểm độc đáo, những người có thể ra mắt một bộ phim chỉ dựa trên cái tên của họ. Riêng tư, những đấu thủ khác ở Hollywood đã bày tỏ mong muốn thấy Oppenheimer thành công vì điều đó sẽ khuyến khích các nhà điều hành hãng phim và các nhà tài chính có thêm cơ hội cho những ý tưởng mới.

“[Nolan] là một tài năng độc nhất vô nhị có cơ sở fan rất trung thành. Nếu bạn nói ai đó đang làm một tác phẩm lịch sử về J. Robert Oppenheimer, tôi sẽ nói rằng rất khó mà thực hiện được,” nhà sản xuất Peter Newman, người đứng đầu chương trình MBA/MFA của Trường Nghệ thuật Tisch của NYU cho biết. “Ở đây, bạn biết bạn sẽ có được thứ gì đó khác biệt và nguyên tác.”

Riêng tư, những đấu thủ khác ở Hollywood đã bày tỏ mong muốn thấy Oppenheimer thành công vì điều đó sẽ khuyến khích các nhà điều hành hãng phim và các nhà tài chính có thêm cơ hội cho những ý tưởng mới

Không có nhiều nhà làm phim được tạo cơ hội để tạo ra những bộ phim xoay quanh những ý tưởng mới và lạ ở mức ngân sách đó, ít nhất là không phải tại các hãng phim truyền thống. (Trong một dấu hiệu của thời thế thay đổi, Steven Spielberg, từng là người hoài nghi về dịch vụ phát trực tuyến, đã hình thành quan hệ đối tác giữa công ty Amblin của ông để sản xuất phim truyện mới hằng năm cho Netflix.) Khi phim hiệu quả, trong trường hợp tụng ca showbiz những năm 1960 Once Upon a Time in Hollywood của Quentin Tarantino, hãng phim cũng như các nhà làm phim đều có thể gặt hái được nhiều lợi ích. Sony đã chi khoảng 90 triệu USD để sản xuất Once Upon a Time in Hollywood, với sự tham gia của Leonardo DiCaprio, Brad Pitt và Margot Robbie và thu về 375 triệu USD ở phòng vé toàn cầu. Khi phim thất bại, chẳng hạn như tác phẩm kinh phí lớn The Last Duel của Ridley Scott, với các ngôi sao Ben Affleck, Matt Damon và Adam Driver, hoặc phim chiến tranh Midway kinh phí 100 triệu đôla của Roland Emmerich, tổn thất có thể rất thảm khốc.

Các nhà làm phim như Jordan Peele và Judd Apatow có khả năng tạo ra những bộ phim ăn khách tương tự, nhưng phim của họ không tốn nhiều chi phí sản xuất. Những phim sẽ-là-bom tấn hoặc những phim nhắm đến người trưởng thành với kinh phí khá lớn gần đây, chẳng hạn như 6 Underground của Michael Bay, Trial of the Chicago 7 của Aaron Sorkin, Mank của David Fincher và Red Notice với sự tham gia của Dwayne Johnson, Ryan Reynolds và Gal Gadot, được làm theo đặt hành hoặc bán cho Netflix. Dịch vụ phát trực tuyến này, cũng như các đối thủ của họ, không báo cáo doanh thu phòng vé và dựa vào việc thu hút thuê bao bằng nội dung mới, vì vậy không thể biết những bộ phim đó có tác động tài chính như thế nào.

Không có nhiều nhà làm phim được tạo cơ hội để tạo ra những bộ phim xoay quanh những ý tưởng mới và lạ ở mức ngân sách đó, ít nhất là không phải tại các hãng phim truyền thống. Ảnh: Ridley Scott (thứ ba từ trái qua) trên trường quay tác phẩm kinh phí lớn The Last Duel

Nolan có thể dễ dàng bán Oppenheimer cho một dịch vụ phát trực tuyến, điều này sẽ đảm bảo cho anh thù lao khủng mà không phải chịu sự săm soi báo cáo phòng vé. Nhưng anh là người ủng hộ mạnh mẽ trải nghiệm màn ảnh rộng và ngành chiếu bóng đang gặp khó khăn.

Vì Oppenheimer dự kiến ​​sẽ ra mắt tại các rạp chiếu phim mùa hè năm 2023, nên đến lúc đó có thể có rất nhiều thay đổi trong lĩnh vực kinh doanh chiếu bóng — tốt lên hoặc tệ đi. Có khả năng phim có thể ra mắt trong một môi trường thậm chí còn thù địch hơn với bom tấn phi truyện tranh. Hoặc, khán giả có thể sẵn sàng vượt ra những cuộc phiêu lưu nhỏ giọt liên tục của Người Dơi, Siêu Nhân và Người Nhện và xem thứ gì đó không liên quan đến những người đàn ông trưởng thành mặc đồ bó.

Với một tài sản nguyên tác, các nhà điều hành tiếp thị phải làm cho khán giả quen thuộc tài sản đó đồng thời lôi kéo họ xem câu chuyện ở rạp. Trong trường hợp của Oppenheimer, Universal phải làm cho mọi người biết rằng Nolan có một bộ phim mới và thuyết phục họ đơn giản là phải xem câu chuyện đằng sau Dự án Manhattan trên màn ảnh rộng. Nolan đang tập hợp một dàn sao hạng A — Emily Blunt, Matt Damon và Robert Downey Jr. — xung quanh Cillian Murphy (sẽ đóng vai J. Robert Oppenheimer) để nâng tầm đình đám của bộ phim.

Universal phải làm cho mọi người biết rằng Nolan có một bộ phim mới và thuyết phục họ đơn giản là phải xem câu chuyện đằng sau Dự án Manhattan trên màn ảnh rộng

Một thách thức khác sẽ là tiếp cận nhân khẩu học mục tiêu của đám đông người lớn. Họ có thể háo hức đi xem phim hơn sau hai năm kể từ bây giờ, nhưng trong khi COVID-19 vẫn còn nán lại, đây cũng là nhóm tuổi thường do dự không muốn đến rạp nhất.

“Đã từng có ít nhất một mức độ không bất định trong thành tích của các bộ phim: phụ thuộc vào việc thực hiện,” Newman nói. “Giờ đây, nó không chỉ phụ thuộc vào việc làm phim mà còn phụ thuộc vào đại dịch. Để làm một bộ phim như thế này phải mất hơn một năm, và không ai biết tình hình sức khỏe sẽ ra sao [vào thời điểm phim ra rạp].”