Thư Kỳ là trường hợp ngoại lệ hiếm hoi bậc nhất trong xã hội Trung Quốc bảo thủ: một người mẫu phim cấp ba chuyển sang đóng phim và khẳng định mình là một siêu sao thực lực trong nền điện ảnh thế giới.

Thư Kỳ là trường hợp ngoại lệ hiếm hoi bậc nhất trong xã hội Trung Quốc bảo thủ: một người mẫu phim cấp ba chuyển sang đóng phim và khẳng định mình là một siêu sao thực lực trong nền điện ảnh thế giới

Sau khi bắt đầu sự nghiệp với việc khỏa thân, trở thành biểu tượng sex tại quê hương Đài Loan và quê nhà thứ hai, Hồng Kông, Thư Kỳ đã trở thành một trong những nữ diễn viên được trả lương cao nhất và được giới phê bình đánh giá cao nhất của điện ảnh Hoa ngữ.

Gần đây nữ thần màn ảnh đã bắt tay vào làm phim và tác phẩm đạo diễn đầu tay của cô, Girl, dự kiến phát hành vào năm 2025.

Vào tháng 6 năm 2024, Thư Kỳ được mời làm thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ, nơi trao Giải thưởng Viện Hàn lâm thường niên, còn được gọi là giải Oscar, tại Hollywood.

Thư Kỳ tham dự Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông lần thứ 15 tại Học viện Nghệ thuật Biểu diễn Hồng Kông năm 1996

Cô từng là thành viên ban giám khảo tại Liên hoan phim quốc tế Berlin lần thứ 58 năm 2008, Liên hoan phim Cannes lần thứ 62 năm 2009 và Liên hoan phim quốc tế Venice lần thứ 80 năm 2023 — khiến cô trở thành nữ diễn viên Trung Quốc thứ ba, sau Củng Lợi của Đại lục và Trương Mạn Ngọc của Hồng Kông, làm giám khảo tại ba liên hoan phim hàng đầu châu Âu.

Thư Kỳ, tên thật Lâm Lập Tuệ, sinh năm 1976 tại Tân Điếm, thành phố Tân Bắc, có tuổi thơ khó khăn lớn lên bên cạnh hai phụ huynh luôn mắng nhiếc chửi bới. Cô bỏ nhà đi năm 15 tuổi và bắt đầu làm người mẫu năm 17 tuổi khi làm việc tại một cửa hàng cho thuê băng đĩa ở Đài Bắc.

Cô sớm bắt đầu chụp ảnh khỏa thân cho các tạp chí khiêu dâm, một quyết định bị bạn bè và họ hàng bảo thủ của cô chỉ trích gay gắt.

Thư Kỳ trong một cuộc phỏng vấn với South China Morning Post năm 1997. Cô có vai diễn đầu tiên trên phim Hồng Kông năm 1995

Cô chuyển đến Hồng Kông năm 19 tuổi vì, như cô nói sau này, cô “phải chứng minh [với những người quen hay phán xét ở quê nhà] rằng tôi có thể làm được chuyện gì đó hay ho.”

Thư Kỳ nhanh chóng học tiếng Quảng Đông, cho biết cô có thể “hiểu khá rõ mọi người đang nói gì” sau ba tháng học với một giáo viên. Tuy nhiên, như đã đưa tin trong một bài báo của South China Morning Post năm 2006, nhiều năm sau cô vẫn gặp vấn đề về phát âm.

Phim Hồng Kông đầu tiên Thư Kỳ tham gia là Sex and Zen II năm 1995, một phim cấp ba (chỉ dành cho người lớn) do Vương Tinh sản xuất, diễn xuất khêu gợi của cô đã gây ấn tượng mạnh mẽ với khán giả Hồng Kông.

Thư Kỳ trong một cảnh phim Sex and Zen II năm 1995

Dù nhiều màn trình diễn thời kỳ đầu của cô dựa vào việc khoe thân, tài năng diễn xuất của cô đã tỏa sáng. Ví dụ, năm 1996, cô vào vai một nữ diễn viên khiêu dâm xuất thân từ hoàn cảnh khó khăn trong Viva Erotica của Nhĩ Đông Thăng và La Chí Lương, bộ phim cũng có sự tham gia của Trương Quốc Vinh và Mạc Văn Úy.

Vai diễn đã mang về cho Thư Kỳ đề cử nữ diễn viên phụ xuất sắc đầu tiên tại Giải Kim Mã lần thứ 33 ở Đài Loan, được coi là giải Oscar của điện ảnh Hoa ngữ, năm 1996 và mang về cho cô Kim Tượng diễn viên mới xuất sắc và nữ diễn viên phụ xuất sắc tại Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông lần thứ 16 năm 1997.

Một nhà phê bình phim của South China Morning Post đã viết rằng vai diễn của cô là “màn trình diễn mở ra sự nghiệp”, với nhân vật biến chuyển “từ một cô nàng gợi tình thành một con người có chiều sâu” và thể hiện “tính nhân văn mà những vai diễn trước đây của cô không bao giờ cho phép.”

Trương Quốc Vinh và Thư Kỳ trong một cảnh phim Viva Erotica (1996). Một nhà phê bình phim của South China Morning Post đã viết rằng vai diễn của cô là “màn trình diễn mở ra sự nghiệp”

Một vài vai diễn gợi tình nhưng tổn thương cảm xúc đã nối tiếp. Trong Portland Street Blues năm 1998, Thư Kỳ vào vai một cô gái mại dâm chung thủy nhưng thất tình và có tấm lòng vàng.

Nhân vật của cô có thai với bạn trai cũ — một cảnh sát phụ trách trấn áp mại dâm — và bị anh ta đánh đập, và cuối cùng đã trả thù bằng cách giết chết anh ta.

Chuyển đổi dễ dàng giữa hấp dẫn gợi tình và ngây thơ lãng mạn, diễn xuất của Thư Kỳ đã cho cô đoạt Kim Mã nữ diễn viên phụ xuất sắc tại Giải thưởng Kim Mã lần thứ 35 năm 1998 và Kim Tượng của Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông lần thứ 18 năm 1999.

Thư Kỳ trong một cảnh phim Millennium Mambo (2001), được trình chiếu tại Liên hoan phim Cannes năm 2001 và mang lại cho Thư Kỳ sự công nhận xứng đáng

Ngành công nghiệp điện ảnh và khán giả Hoa ngữ cuối cùng cũng công nhận Thư Kỳ không chỉ vì những vai diễn trút bỏ quần áo.

Năm 2001, nữ diễn viên đã thực hiện được mong muốn của mình, mà cô đã chia sẻ với South China Morning Post vào năm 1997, là đảm nhận một vai nghiêm túc trong phim Đài Loan, với bộ phim Millennium Mambo của đạo diễn tác gia nghệ thuật Hầu Hiếu Hiền. Bộ phim được trình chiếu tại Liên hoan phim Cannes năm 2001 và mang lại cho Thư Kỳ sự công nhận xứng đáng.

Hầu Hiếu Hiền rất ấn tượng với Thư Kỳ và khen ngợi cô với báo chí là “một nữ diễn viên chăm chỉ có thể làm bất cứ điều gì cô ấy muốn làm.”

Thư Kỳ và đạo diễn Hầu Hiếu Hiền tại Giải Điện ảnh châu Á ở Hồng Kông năm 2008

Cả hai tiếp tục hợp tác trong Three Times (2005), kể lại ba câu chuyện tình yêu ở ba bối cảnh xưa khác nhau, giúp Thư Kỳ lên ngôi Ảnh hậu nữ diễn viên chính xuất sắc tại Giải Kim Mã lần thứ 42 năm 2005.

Thư Kỳ nói với South China Morning Post vào năm 2010 rằng cô coi Three Times là “tác phẩm tiêu biểu nhất cho đến nay”, vì vai diễn của cô rất khác so với các phim khác của cô tại thời điểm đó.

Phim thứ ba của bộ đôi này là The Assassin năm 2015. Bộ phim kiếm hiệp kỳ ảo đã mang về cho Hầu Hiếu Hiền giải đạo diễn xuất sắc tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 68 năm 2015 và cho Thư Kỳ đề cử nữ diễn viên chính xuất sắc tại Giải Kim Mã lần thứ 52 cùng năm.

Thư Kỳ trong một cảnh phim The Assassin

Thư Kỳ, nhà làm phim non trẻ, dường như đã học được nhiều điều từ sự hợp tác với Hầu Hiếu Hiền.

Công việc giám khảo liên hoan phim châu Âu có lẽ cũng giúp cô — cô đã nói trong một cuộc phỏng vấn năm 2008 rằng trải nghiệm “vắt kiệt sức” tại Liên hoan phim Berlin đã cho phép cô xem phim từ một góc nhìn khác: “Tôi đã có thể xem xét các chi tiết như kỹ thuật quay phim, cốt truyện và đạo diễn ở một cấp độ sâu hơn nhiều.”

Cô đã kết hôn được tám năm với Phùng Đức Luân. Có lẽ anh cũng có ảnh hưởng đến màn ra mắt trên ghế đạo diễn của cô. Cặp đôi gặp nhau khi là bạn diễn trên trường quay bộ phim tâm lý đồng tính Bishonen (1998) của Dương Phàm và họ là bạn hơn một thập kỷ trước khi tiến xa hơn.

Phùng Đức Luân và Thư Kỳ trong một cảnh phim Bishonen (1998). Cặp đôi thông báo vào năm 2016 rằng họ đã kết hôn trong một hôn lễ nhỏ tại Prague, Cộng hòa Séc

Phần lớn cuối những năm 1990 và 2000, Thư Kỳ được đồn có quan hệ tình cảm với thiên vương Cantopop Lê Minh và xuất hiện trong hai video ca nhạc của anh. Năm 2000, có ảnh cả hai mặc trang phục đôi trong một nhà hàng, nhưng không ai xác nhận họ hẹn hò.

Năm 2007, có tin đồn cô hẹn hò với ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Mỹ gốc Đài Loan Vương Lực Hoành, nhưng cô phủ nhận có bất kỳ mối quan hệ nào giữa họ. Cô nói: “Khi còn trẻ tôi rất coi trọng tình yêu, nhưng bây giờ [ …] tôi coi sự nghiệp của mình là ưu tiên hàng đầu.”

Trong một bình luận gửi cho South China Morning Post năm 1999, sau khi tham dự lễ trao giải Kim Mã năm 1998 với Lê Minh, Thư Kỳ tiết lộ rằng người bạn đời trong mơ của cô “không cần phải quá đẹp trai và giàu có.”

Thư Kỳ đã đóng máy bộ phim đạo diễn đầu tay Girl, có kế hoạch ra rạp năm 2025

“Tôi sẽ đợi một người yêu tôi hết lòng và sẽ chăm sóc tôi suốt quãng đời còn lại,” cô nói. “Hơn nữa, anh ấy cũng nên có cùng sở thích và mối quan tâm với tôi.”

Trong cùng một cuộc phỏng vấn, Thư Kỳ đã đề cập rằng Phùng Đức Luân là một người bạn tốt có chung sở thích với cô. Cả hai được coi là nam thanh nữ tú cùng có sở thích làm phim. Họ bắt đầu hẹn hò bí mật vào đầu những năm 2010. Cặp đôi thông báo vào năm 2016 rằng họ đã kết hôn trong một hôn lễ nhỏ tại Prague, Cộng hòa Séc.

Năm 2018, có tin cho biết Thư Kỳ đã mua một căn hộ sang trọng ở khu Mid-Levels West của Hồng Kông và năm 2019, cô cùng với hai người nổi tiếng Đài Loan khác đã kinh doanh một quán mì ở Hồng Kông.

Thư Kỳ trong một cuộc phỏng vấn với South China Morning Post năm 2010. Năm 2019, cô cùng với hai người nổi tiếng Đài Loan khác đã mở kinh doanh một quán mì ở Hồng Kông

Mặc dù vẫn trung thành với quê hương, có vẻ nữ diễn viên gốc Đài Loan này đang coi Hồng Kông là nhà của mình.